Wykład 10
Wykład 10
Europejski System Walutowy ( I )
Europejski System Walutowy ( I )
PRZYCZYNY POWSTANIA
PRZYCZYNY POWSTANIA
ESW
ESW
DEM/USD
20%
15%
10%
" W latach 70. okazało się, że - wbrew
" W latach 70. okazało się, że - wbrew
5%
wcześniejszym oczekiwaniom - kursy
wcześniejszym oczekiwaniom - kursy
0%
zmienne nie stały się skutecznym
zmienne nie stały się skutecznym
instrumentem przywracania równowagi
instrumentem przywracania równowagi -5%
zewnętrznej.
zewnętrznej.
-10%
-15%
1961Q1 1965Q1 1969Q1 1973Q1 1977Q1 1981Q1 1985Q1 1989Q1 1993Q1 1997Q1
ESW
ESW
ESW
ESW
ESW
ESW
ESW
ESW
" Silne spadki kursów franka, lira i funta w roku
" Silne spadki kursów franka, lira i funta w roku
1976 przyczyniły się do tak silnego wzrostu
1976 przyczyniły się do tak silnego wzrostu
inflacji we Francji, we Włoszech i w Anglii, że
inflacji we Francji, we Włoszech i w Anglii, że
w roku 1977 kraje te musiały podjąć specjalne
w roku 1977 kraje te musiały podjąć specjalne
programy stabilizacyjne.
programy stabilizacyjne.
1
INFLACJA
25
France
20
Italy
United Kingdom
15
" Niemcy zaczęły obawiać się o skutki silnej
" Niemcy zaczęły obawiać się o skutki silnej
aprecjacji marki
aprecjacji marki
10
5
0
1960 1970 1980 1990 2000
FFR/DEM
140%
3,5
3,5
120%
100%
" Stworzenie systemu kursów stałych było
" Stworzenie systemu kursów stałych było
80%
niezbędnym warunkiem europejskiej
niezbędnym warunkiem europejskiej
60%
integracji gospodarczej
integracji gospodarczej
40%
20%
1,5
1,5
0%
1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998
Dlaczego ogłoszenie planów "  Import wiarygodności (Bundesbank)
Dlaczego ogłoszenie planów "  Import wiarygodności (Bundesbank)
utworzenia systemu stałych
utworzenia systemu stałych
" Wzrost prawdopodobieństwa sukcesu polityki
" Wzrost prawdopodobieństwa sukcesu polityki
kursów walutowych, a póz
niej unii
kursów walutowych, a póz
niej unii
dezinflacji
dezinflacji
walutowej, zmniejszało koszty
walutowej, zmniejszało koszty
dezinflacji?
dezinflacji?
2
Tempo wzrostu produkcji
Realna wysokość stóp procentowych
15%
12%
Niemcy Francja Włochy
Niemcy Francja Włochy
8%
10%
4%
5%
0%
0%
-4%
-5%
-8%
-12% -10%
Inflacja w stosunku do inflacji w Niemczech
30%
Francja
25%
Holandia
Belgia
20%
Włochy
15%
Hiszpania
INFLACJA
INFLACJA
10%
Wielka
Brytania
5%
0%
-5%
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
Spready w stosunku do stóp dochodowosci obligacji niemieckich
14%
Austria Belgium
12%
France Italy
Netherlands Spain
10%
Denmark United Kingdom
8%
DA
UGOTERMINOWE
DA
UGOTERMINOWE
6%
STOPY PROCENTOWE
STOPY PROCENTOWE
4%
2%
0%
-2%
1978Q1 1981Q1 1984Q1 1987Q1 1990Q1 1993Q1 1996Q1
3
1961
1964
1967
1970
1973
1976
1979
1982
1985
1988
1991
1994
1997
1961
1963
1965
1967
1969
1971
1973
1975
1977
1979
1981
1983
1985
1987
1989
1991
1993
1995
1997
Co pomagało obniżać
Co pomagało obniżać
Gra na konwergencję
Gra na konwergencję
długoterminowe stopy
długoterminowe stopy
procentowe?
procentowe?
Kursy walut europejskich w stosunku
do marki niemieckiej w okresie funkcjonowanie ESW
160%
140%
ESP/DEM
ESP/DEM
120%
100%
ITL/DEM
ITL/DEM
80%
WPA
YW DEZINFLACJI
WPA
YW DEZINFLACJI
60%
NA KURSY WALUT
NA KURSY WALUT 40%
FRF/DEM
FRF/DEM
20%
0%
NLG/DEM
NLG/DEM
-20%
-40%
1979M1 1982M1 1985M1 1988M1 1991M1 1994M1 1997M1
Dlaczego stworzono system
Dlaczego stworzono system
" Słabością systemu z Bretton Wood było to, że
" Słabością systemu z Bretton Wood było to, że
symetrycznie rozkładający
symetrycznie rozkładający
w praktyce kraje zagrożone dewaluacją były -
w praktyce kraje zagrożone dewaluacją były -
koszty interweniowania w
koszty interweniowania w
w dużej mierze - pozostawione same sobie.
w dużej mierze - pozostawione same sobie.
obronie kursu określonej
obronie kursu określonej
(Obrona funta w 1967 r. mogła się udać)
(Obrona funta w 1967 r. mogła się udać)
waluty?
waluty?
4
" Zmiany kursów były efektem wspólnych decyzji,
" Zmiany kursów były efektem wspólnych decyzji,
podejmowanych przez wszystkich uczestników
podejmowanych przez wszystkich uczestników
systemu.
systemu.
" Stworzono automatyczne i nielimitowane linie
" Stworzono automatyczne i nielimitowane linie
kredytowe, umożliwiające interweniowanie na dużą
kredytowe, umożliwiające interweniowanie na dużą
Na czym polegała
Na czym polegała
skalę (VSTFF).
skalę (VSTFF).
symetryczność stosowanego
symetryczność stosowanego
" Wprowadzono obowiązek interweniowania nie tylko w
" Wprowadzono obowiązek interweniowania nie tylko w
w ESW mechanizmu
w ESW mechanizmu
przypadku zagrożenia, że nastąpi spadek kursu poniżej
przypadku zagrożenia, że nastąpi spadek kursu poniżej
interwencji walutowych? dolnej granicy pasma wahań, ale także w przypadku
interwencji walutowych? dolnej granicy pasma wahań, ale także w przypadku
zagrożenia, że nastąpi wzrost kursu powyżej górnej
zagrożenia, że nastąpi wzrost kursu powyżej górnej
granicy pasma (+/-2.25%)
granicy pasma (+/-2.25%)
" Stopniowo zwiększano dostęp krajów członkowskich
" Stopniowo zwiększano dostęp krajów członkowskich
do z
ródeł finansowania zmniejszających koszty polityki
do z
ródeł finansowania zmniejszających koszty polityki
dostosowawczej (np. do funduszy strukturalnych).
dostosowawczej (np. do funduszy strukturalnych).
" Wyrażano wprawdzie zgodę na dewaluacje, ale
" Wyrażano wprawdzie zgodę na dewaluacje, ale
skala dewaluacji musiała być mniejsza niż różnice
skala dewaluacji musiała być mniejsza niż różnice
występujące w tempie inflacji w różnych krajach.
występujące w tempie inflacji w różnych krajach.
W jaki sposób skłaniano kraje
W jaki sposób skłaniano kraje
członkowskie do podejmowania
członkowskie do podejmowania
" Polityka dostosowawcza stawała się koniecznością
" Polityka dostosowawcza stawała się koniecznością
polityki dostosowawczej?
polityki dostosowawczej?
w warunkach zwiększającej się swobody przepływu
w warunkach zwiększającej się swobody przepływu
towarów, usług, siły roboczej, a przede wszystkim
towarów, usług, siły roboczej, a przede wszystkim
w warunkach zwiększającej się swobody
w warunkach zwiększającej się swobody
przepływów kapitałowych (Single European Act,
przepływów kapitałowych (Single European Act,
1986)
1986)
Jakie skutki przyniosła
Jakie skutki przyniosła
liberalizacja obrotów
liberalizacja obrotów
kapitałowych w połowie lat 80?
kapitałowych w połowie lat 80?
5
" Zwiększona mobilność przepływów kapitałów
" Zwiększona mobilność przepływów kapitałów
krótkoterminowych spowodowała wzrost zmienność
krótkoterminowych spowodowała wzrost zmienność
Porozumienie Basle-Nyborg, bo o nim
Porozumienie Basle-Nyborg, bo o nim
kursów. Dlatego w 1987 (w porozumieniu Nyborg-
kursów. Dlatego w 1987 (w porozumieniu Nyborg-
mowa, zwiększyło zaufanie rynków do EMS,
mowa, zwiększyło zaufanie rynków do EMS,
Basle) uzgodniono, że kraje członkowskie będą:
Basle) uzgodniono, że kraje członkowskie będą:
tym bardziej, że traktowano je jako ważny
tym bardziej, że traktowano je jako ważny
krok na drodze do EMU. Rosły nadzieje, że
krok na drodze do EMU. Rosły nadzieje, że
" (1) aktywniej wykorzystywać politykę stóp uda się ją utworzyć. W roku 1991 podpisano
" (1) aktywniej wykorzystywać politykę stóp uda się ją utworzyć. W roku 1991 podpisano
procentowych jako instrument wpływania na kursy Traktat z Maastricht.
procentowych jako instrument wpływania na kursy Traktat z Maastricht.
walut,
walut,
Jakie ryzyko rodziła sytuacja, w której
Jakie ryzyko rodziła sytuacja, w której
" (2) dążyć do zmniejszenia liczby skokowych
" (2) dążyć do zmniejszenia liczby skokowych
zapanował ogólny optymizm co do trwałości
zapanował ogólny optymizm co do trwałości
dewaluacji, oraz
dewaluacji, oraz
" (3) interweniować także wewnątrz pasma wahań EMS i łatwości przekształcenia go w EMU?
" (3) interweniować także wewnątrz pasma wahań EMS i łatwości przekształcenia go w EMU?
kursowych wykorzystując środki VSTFF
kursowych wykorzystując środki VSTFF
" Kraje członkowskie zaczęły przykładać relatywnie " Zaczęto przykładać relatywnie mniejszą wagę do
" Kraje członkowskie zaczęły przykładać relatywnie " Zaczęto przykładać relatywnie mniejszą wagę do
Inflacja w stosunku do inflacji w Niemczech
mniejszą wagę do polityki stabilizacyjnej koordynacji polityki
mniejszą wagę do polityki stabilizacyjnej koordynacji polityki 30%
Francja
gospodarczej krajów
gospodarczej krajów 25%
Inflacja w stosunku do inflacji w Niemczech Holandia
30%
Belgia
członkowskich
Francja członkowskich 20%
Włochy
15%
25%
Holandia
Hiszpania
10%
Wielka
Belgia
20%
Brytania
5%
Włochy
0%
15%
Hiszpania
-5%
10% 19921990 2000
19921995
1960 1965 1970 1975 1980 1985
Wielka
Brytania
" Falę ogólnego optymizmu ilustrowała masowość
" Falę ogólnego optymizmu ilustrowała masowość
5%
spekulacji określanej jako  gra na konwergencję ,
spekulacji określanej jako  gra na konwergencję ,
0%
polegającej na kupowaniu obligacji krajów EMS o
polegającej na kupowaniu obligacji krajów EMS o
-5% relatywnie wyższej inflacji
relatywnie wyższej inflacji
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
6