INTERWENCJE BANKU
Literatura
CENTRALNEGO NA RYNKU
PIENI
ŻNYM
F. Mishkin, Ekonomika pieniądza,
bankowości i rynków finansowych  roz. 18,
19, 20
A. Sławiński, Rynki Finansowe, PWE 2006 
roz. 8
1 2
Tezy Teorie krzywej dochodowości
Bank centralny wpływa na krótkoterminowe Teoria oczekiwań  stopy długie to
stopy procentowe oczekiwane stopy krótkie w przyszłości
Wpływ na stopy krótkoterminowe poprzez Teoria preferencji płynności  wpływ premii
triadę instrumentów za ryzyko na stopy długie  finansowanie
obligacji przez krótkoterm. depozyty (których
Stopy długoterminowe kształtowane przez
oproc. może rosnąć)
oczekiwania
Teoria preferowanych habitatów
3 4
Wpływ banku centralnego na
Funkcje rezerwy obowiązkowej
krótkoterminowe stopy procentowe
OPERACJE OTWARTEGO RYNKU - Zabezpieczenie interesów deponentów
wyznaczanie poziomu krótkoterminowych
Funkcja fiskalna (seignorage income)
stóp procentowych
Wpływ na wysokość mnożnika kreacji
OPERACJE DEPOZYTOWO-KREDYTOWE
pieniądza (zmiana pieniądza rezerwowego)
- wyznaczanie korytarza wahań
Funkcje dodatkowe (bufor absorbujący
REZERWA OBOWI
ZKOWA - generowanie
zmiany  krótkich stóp proc., czynnik
obrotów na rynku międzybankowym
wpływający na płynność systemu)
5 6
1
Cechy charakteryzujące system
Cechy charakteryzujące system
rezerwy obowiązkowej (2)
rezerwy obowiązkowej (1)
Sposób utrzymywania rezerwy
Stosunek okresu utrzymywania do okresu naliczania
1. Na bazie dziennej
2. Średnio w okresie rezerwowym
System równoległy
System częściowo opóz
niony
System opóz
niony
Czas
Okres naliczania
7 8
Okres utrzymywania
Dylematy związane z rezerwą
Cechy charakteryzujące system
obowiązkową
rezerwy obowiązkowej (3)
Dochody ze środków utrzymywanych z tytułu System opóz
niony czy częściowo opóz
niony
rezerwy
Długość okresu rezerwowego
1. Rezerwa nieoprocentowana
Sankcje za niewywiązanie się z obowiązku
2. Rezerwa oprocentowana
utrzymania rezerwy
Wolna gotówka wliczana do rezerwy
Oprocentowanie
9 10
Kierunki ewolucji rezerwy
obowiązkowej Rezerwa obowiązkowa w Polsce
Zmniejszanie obciążenia banków tym
3,5% od wszystkich rodzajów depozytów
parapodatkowym instrumentem - obniżanie
system opóz
niony
stopy nawet do zera
okres utrzymywania zbliżony do 1
Upraszczanie systemów rezerwy
miesiąca
obowiązkowej
rezerwa utrzymywana w sposób
Ujednolicanie stóp rezerwy i nieróżnicowanie
uśredniony
podmiotów ją odprowadzających
11 12
2
Rezerwa obowiązkowa w EBC OPERACJE OTWARTEGO RYNKU
Stopy rezerwy - 2%, 0% Od połowy lat 80. zyskiwały znaczenie w
instrumentarium banków centralnych
system opóz
niony
Rozwój związany z liberalizacją przepływów
okres utrzymywania - 1 miesiąc
kapitałowych
rezerwa utrzymywana w sposób uśredniony
Dziś główny instrument wpływania na
płynność banków komercyjnych
13 14
Rodzaje operacji otwartego rynku Operacja warunkowa
Bank komerc. NBP
Transakcje bezwarunkowej sprzedaży/
zakupu papieru wartościowego
Wymiana papieru wart.
Transakcje warunkowej sprzedaży/ zakupu
na pieniądz
papieru wartościowego
Wymiana pieniądza na
Emisja własnych papierów dłużnych banku
papier wartościowy
centralnego
Swap walutowy
15 16
Planowanie operacji otwartego
Motywy stosowania operacji
rynku
warunkowych
AKTYWA PASYWA
Transakcje te nie wymagają tak płynnego i
rozwiniętego rynku papierów wartościowych, Aktywa zagr. netto Gotówka w obiegu
jak w przypadku operacji bezwarunkowych
Kredyt netto dla budżetu Rachunki banków
Kredyt netto dla sektora Bony pieniężne
Transakcje  odwracalne
bankowego
Dobry efekt sygnalizacyjny przy braku
Pozostałe pozycje netto
wpływu na przychodowość papierów
wartościowych
17 18
3
Interwencja przeciwko aprecjacji Interwencja przeciwko deprecjacji
złotego złotego
AKTYWA PASYWA
AKTYWA PASYWA
Aktywa zagr. netto Gotówka w obiegu
Aktywa zagr. netto Gotówka w obiegu
Kredyt netto dla sektora Rachunki banków
Kredyt netto dla sektora Rachunki banków
bankowego
Rachunek budżetu
bankowego
Rachunek budżetu
Pozostałe pozycje netto
Bony pieniężne
Pozostałe pozycje netto
Bony pieniężne
19 20
Operacje otwartego rynku w Operacje otwartego rynku w
Polsce Polsce  przed zawirowaniami
1990 - pierwsza emisja bonów pieniężnych
Podstawowe operacje absorbujące - co
1991 - NBP nie chce stwarzać konkurencji bonom
tydzień (piątek), 1-tyg. zapadalność, stała
skarbowym i wycofuje się z emisji bonów
stopa
pieniężnych
Operacje  dostrajające : emisja bonów
1993 - pierwsze operacje warunkowe (rozwój rynku
pieniężnych z terminem zapadalności od 1 do
lokat międzybankankowych)
7 dni, zasilające w drodze zakupu od banków
1995 - ostatnia operacja  zasilająca
SPW na 1 do 7 dni ("repo"), przedterminowy
2008  wznowienie operacji  zasilających
wykup bonów pieniężnych NBP.
strukturalne
21 22
OPERACJE DEPOZYTOWO- OPERACJE DEPOZYTOWO-
KREDYTOWE (1) KREDYTOWE (2)
Początkowo operacje kredytowe banku centralnego
Wprowadzenie do użytku operacji
pełniły kluczowe role w dostarczaniu płynności
depozytowych banku centralnego
systemowi bankowemu
Ograniczenie od dołu wahań
W latach 80. zaczęły być wypierane przez operacje
krótkoterminowych stóp proc. - podłoga
warunkowe - rozwój operacji otwartego rynku
Nowy korytarz wahań
Zaczęły jednak pełnić rolę sufitu (podłogą
pozostawały operacje otwartego rynku)
23 24
4
Wahania stóp procentowych w uśrednionym
Standing facilities w praktyce
systemie rezerwowym
wahania stóp procentowych - system
uśredniony
Sufit to krańcowy koszt pozyskania pieniądza
Podłoga to minimalna przychodowość lokat
na rynku międzybankowym
Sufit może zostać  przebity , podłoga nie
Stopień wykorzystania zależny od systemu
rezerwy obowiązkowej
stopa lombardow a stopa depozytow a
stopa krótkoterm. rynku międzybank.
25 26
Wahania stóp procentowych w Implikacje wprowadzenia operacji
nieuśrednionym systemie rezerwowym
depozytowo-pożyczkowych
wahania stóp procentowych - system
nieuśredniony
Stworzenie korytarza wahań
krótkoterminowych stóp procentowych
Sterowanie stopą O/N
Pozostawienia siłom rynkowym
kształtowania krzywej dochodowości
stopa lombardow a stopa depozytow a
stopa krótkoterm. rynku międzybank.
27 28
Wahania stóp procentowych w Korytarz wahań stóp
Polsce procentowych w strefie euro
%
%
7
9
8
6
7
5
6
4
5
4 3
3
2
2
1
1
0
0
POLONIA Referencyjna Lombardowa Depozytowa WIBOR3M
29 30
EONIA Deposit facility Main refinancing operations Marginal lending facility Euribor 3M
5
24-01-2005
24-03-2005
24-05-2005
24-07-2005
24-09-2005
24-11-2005
24-01-2006
24-03-2006
24-05-2006
24-07-2006
24-09-2006
24-11-2006
24-01-2007
24-03-2007
24-05-2007
24-07-2007
24-09-2007
24-11-2007
24-01-2008
24-03-2008
24-05-2008
24-07-2008
24-09-2008
24-11-2008
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
9
0
0
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
9
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
9
9
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
z

z

z

z

z

z

z

z

z

z

p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
y
y
y
y
y
y
y
y
y
y
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
l
l
l
l
l
l
l
l
l
l
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
k
k
k
k
k
k
k
k
k
k
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Różnica między oprocentowaniem niezabezpieczonych
depozytów międzybankowych i stawek OIS
Konsekwencje zawirowań
400
Rynek pieniężny
Obawa przez zawieraniem transakcji
Spread 3M WIBOR / 3M OIS
350
Spread 3M EURIBOR / 3M OIS
międzybankowych
300 Spread 3M LIBOR / 3M OIS
Spread 3M GB LIBOR/ 3M OIS
250
Ucieczka do bezpiecznych papierów
200
skarbowych
150
Ograniczanie akcji kredytowej
100
50
0
-50
31 32
y
ródło: NBP.
Reakcje banków centralnych na
zawirowania Programy pomocowe Fed
Wydłużanie terminów OMO i zwiększanie Primary Dealer Credit Facility (PDCF)
skali
Term Securiries Lending Facility (TSLF)
Obniżanie stóp rezerwy obowiązkowej
Asset-Backed Comercial Paper Money
Market Mutual Fund Liquidity Facility
Rozszerzanie listy zabezpieczeń
(ABCPMMMFLF)
Zawężanie korytarzy
Term Asset-Backed Securities Loan Facility
Skoordynowane interwencje
(TALF)
Umowy swapowe, np. między EBC a Fed
33 34
Skuteczność interwencji banków
Zgodnie ze starą maksymą centralnych
 Rezerwa Federalna potwierdza swoją
 często [...] wystarcza sama świadomość, że
gotowość do pełnienia funkcji z
ródła w razie czego bank centralny może wkroczyć
płynności w celu wsparcia systemu do akcji
William J. McDonough
gospodarczego i finansowego
Alan Greenspan w paz
dzierniku 1987
Tym razem nie pomagały nawet interwencje
35 36
6
lis-06
lis-07
lis-08
lut-07
lip-07
lut-08
lip-08
sie-07
sie-08
sty-07
sty-08
gru-06
gru-07
cze-07
cze-08
pa
z

-06
pa
z

-07
pa
z

-08
kwi-07
maj-07
wrz-07
kwi-08
maj-08
wrz-08
mar-07
mar-08
Pakiet zaufania NBP
Główne cele pakietu:
Umożliwienie bankom pozyskiwania środków
złotowych na dłuższe okresy (do 3 miesięcy),
Umożliwienie bankom pozyskiwania środków
walutowych (w EUR od 21 paz
dziernika 2008 r., w
USD od 28 paz
dziernika 2008 r., w CHF od 17
listopada 2008 r.)
37
7