Wykład 2
Formy opodatkowania dochodu  zasady
ogólne, podatek liniowy
Decyzje w zakresie podatku dochodowego
Podstawowa charakterystyka tzw. zasad ogólnych opodatkowania
Podstawa
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
prawna
Podstawa
Dochód (przychód pomniejszony o koszt)
opodatkowania
Stawka 18% lub 32% w zależności od wysokości
Stawka podatku
dochodu
Częstotliwość Miesięczna lub kwartalna (tylko osoby
rozliczenia rozpoczynające działalność i tzw. mali podatnicy)
Do 20 dnia każdego miesiąca lub kwartału za okres
Terminy
poprzedni; za m c grudzień i ostatni kwartał  do
płatności
20.01
Zeznanie roczne składane do 30 kwietnia
Zeznanie roczne
następnego roku (PIT 36)
Pozostałe cechy tzw. zasad ogólnych opodatkowania
Podatkowa księga przychodów i rozchodów lub
księgi rachunkowe, Wykaz środków trwałych,
Ewidencja wyposażenia, Ewidencja
Dokumentacja podatkowa
zatrudnienia, Karty przychodów pracowników,
Przechowywanie rachunków i faktur,
wydawanych na żądanie klienta
Ulgi i odliczenia Wszystkie możliwe
Preferencyjne rozliczenie Dopuszczone  z małżonkiem lub z dzieckiem
roczne (osoby samotnie wychowujące dzieci)
Do 20 stycznia danego roku lub przed
rozpoczęciem działalności  zaznaczenie
właściwej opcji w druku CEiDG1 (podobnie 
Termin i sposób wyboru wskazanie rodzaju prowadzonej dokumentacji:
formy opodatkowania podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub
ksiąg handlowych). Ewentualnie 
zawiadomienie o wyborze opłacania ryczałtu w
sposób kwartalny.
1
Przychód z działalności gospodarczej  kwoty należne,
choćby nie zostały otrzymane, po wyłączeniu wartości
zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont,
ewentualnie pomniejszone o należny podatek od
towarów i usług (Art. 14 ustawy pdof)
Koszty uzyskania przychodów  koszty poniesione w
celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo
zabezpieczenia z
ródła przychodów, z wyjątkiem
kosztów wymienionych w art. 23 (Art. 22 ustawy pdof)
Grupa kosztów Przykładowe pozycje kosztów
Koszty Koszty zakupu materiałów, półfabrykatów, części do
bezpośrednio produkcji wyrobów.
związane z Koszty zakupu materiałów i części do wykonywanych usług.
uzyskanymi Koszty zakupu towarów handlowych.
przychodami. Koszty sprzedaży własnych składników majątku.
Koszty transportu materiałów, towarów, itd.
Koszty ubezpieczeń dostaw.
Koszty dostaw.
Cła.
Koszty przeładunków.
Wynagrodzenia (w tym: umowy cywilno- prawne).
Zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne, finansowane
ze z
ródeł pracodawcy.
Koszty szkoleń (w tym: bhp).
Koszty
Koszty obowiązkowych badań lekarskich.
pracowników.
Koszty podróży służbowych.
Koszty ryczałtów za wykorzystywanie przez pracowników
własnych narzędzi, ubrań roboczych, samochodów
osobowych, itp.
Grupa kosztów Przykładowe pozycje kosztów
Amortyzacja środków trwałych.
Koszty zakupu wyposażenia.
Koszty
Koszty napraw i remontów.
utrzymania
Czynsze.
posiadanych bądz

Koszty zakupu paliwa do środków transportu, zaliczonych do
użytkowanych na
majątku.
podstawie umów
Koszty części zamiennych.
składników
Koszty ubezpieczeń składników majątkowych.
majątku.
Koszty zużycia energii.
Koszty utrzymania czystości.
Pozostałe koszty Koszty reklamy.
związane Koszty usług telekomunikacyjnych i pocztowych.
z uzyskiwanymi Opłaty urzędowe.
przychodami lub Koszty usług prawniczych i księgowych.
zabezpieczeniem Koszty transportu innego niż związany z dostawami
z
ródła materiałów, surowców czy towarów.
przychodów. Koszty materiałów biurowych.
Odsetki od kredytów i pożyczek.
Koszty
Prowizje i opłaty bankowe.
finansowe.
Różnice kursowe.
2
Operacje, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w myśl
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 23):
" wydatki na nabycie gruntów,
" wydatki na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
" wydatki na spłatę pożyczek, kredytów i innych zobowiązań,
" odsetki od własnego kapitału zainwestowanego przez podatnika,
" wartość własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci,
" darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju,
" karne odsetki za nieterminową wpłatę zobowiązań budżetowych,
" koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi
gastronomiczne, zakup żywności raz napojów, w tym alkoholowych,
" nieopłacone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki na
ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez płatnika,
" itd.
Sposób ustalania dochodu
przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych
+ Przychody ze sprzedaży towarów, materiałów i wyrobów
+ Pozostałe przychody
= Przychody z działalności gospodarczej ogółem
+ Wartość spisu z natury towarów na dzień 1 stycznia
+ Koszty zakupu towarów
+ Koszty uboczne zakupu
 Wartość spisu z natury towarów na 31 grudnia
+ Pozostałe wydatki
= Koszty uzyskania przychodów
+ Przychody z działalności gospodarczej ogółem
 Koszty uzyskania przychodów
= Dochód
Skala podatkowa na rok 2015
Podstawa podatku w zł.
Kwota podatku
od do
85.528,00 zł. 18% - 556,02 zł.
14.839,02 zł. + 32% nadwyżki
85.528,00 zł.
ponad 85.528,00 zł.
Roczna kwota dochodu wolna od opodatkowania  3.091,00 zł.
3
Sposób obliczania podatku według skali podatkowej
przy poziomie dochodu mieszczącym się w I progu skali podatkowej
pd = (P - K - Sspo)�18% - 556,02 - Szdr
gdzie:
pd  kwota podatku
P  łączne przychody z działalności gospodarczej
K  łączne koszty uzyskania przychodów
Sspo  zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne
Szdr  zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne  7,75% od podstawy
naliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne
Sposób obliczania podatku według skali podatkowej
przy poziomie dochodu przekraczającym I próg skali podatkowej
pd = (P - K - Sspo -85.528)�32% +14.839,02 - Szdr
gdzie:
pd  kwota podatku
P  łączne przychody z działalności gospodarczej
K  łączne koszty uzyskania przychodów
Sspo  zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne
Szdr  zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne  7,75% od podstawy
naliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne
Podstawowa charakterystyka tzw. stawki liniowej opodatkowania
Podstawa
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
prawna
Podstawa
Dochód (przychód pomniejszony o koszt)
opodatkowania
Stawka 19% (bez uwzględnienia kwoty wolnej od
Stawka podatku
podatku)
Częstotliwość Miesięczna lub kwartalna (tylko osoby
rozliczenia rozpoczynające działalność i tzw. mali podatnicy)
Do 20 dnia każdego miesiąca lub kwartału za okres
Terminy
poprzedni; za m c grudzień i ostatni kwartał  do
płatności
20.01
Zeznanie roczne składane do 30 kwietnia
Zeznanie roczne
następnego roku (PIT 36L)
4
Pozostałe cechy tzw. stawki liniowej opodatkowania
Podatkowa księga przychodów i rozchodów lub
księgi rachunkowe, Wykaz środków trwałych,
Ewidencja wyposażenia, Ewidencja zatrudnienia,
Dokumentacja podatkowa
Karty przychodów pracowników,
Przechowywanie rachunków i faktur,
wydawanych na żądanie klienta
Wyłącznie odliczenie zapłaconych składek na
Ulgi i odliczenia
ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
Preferencyjne rozliczenie
Brak możliwości zastosowania
roczne
Do 20 stycznia danego roku lub przed
rozpoczęciem działalności  zaznaczenie właściwej
opcji w druku CEiDG1 (podobnie  wskazanie
Termin i sposób wyboru
rodzaju prowadzonej dokumentacji: podatkowej
formy opodatkowania
księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg
handlowych). Ewentualnie  zawiadomienie o
wyborze opłacania ryczałtu w sposób kwartalny.
Sposób obliczania podatku przy zastosowaniu stawki liniowej
pd = (P - K - Sspo )�19% - Szdr
gdzie:
pd  kwota podatku
P  łączne przychody z działalności gospodarczej
K  łączne koszty uzyskania przychodów
Sspo  zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne
Szdr  zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne  7,75% od podstawy
naliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne
Pozostałe limity na rok 2015
Wielkość przychodów
netto ze sprzedaży
Min. 1.200.000 euro
Wymóg prowadzenia
towarów, produktów i
ksiąg rachunkowych
5.010.600 zł
operacji finansowych
za rok poprzedni
Wielkość przychodów
Min. 1.200.000 euro
Mały podatnik wraz z podatkiem
5.015.000 zł
należnym
5
Skala Stawka
Lp. Cecha Karta Ryczałt
podatkowa liniowa
Ograniczony  brak
Ograniczony 
możliwości
brak
Rodzaj zastosowania
możliwości
działalności, w przypadku:
Ograniczony zastosowania
przy której  rodzajów działalności
wyłącznie do Bez w przypadku
1 może być wymienionych
wskazanych ograniczeń. świadczenia
stosowana w przepisach,
w przepisach. usług przez
forma  świadczenia usług
przedsiębiorcę
opodatkowania. przez przedsiębiorcę na
na rzecz byłego
rzecz byłego
pracodawcy.
pracodawcy.
Poziom
przychodów,
przy którym
Równowartość 150.000
2 przedsiębiorca Brak. Brak.
euro.
obligatoryjnie
zmienia formę
opodatkowania.
Przychód uzyskany
Podstawa Dochód, rozumiany jako
z prowadzonej
3 wymiaru Brak. różnica pomiędzy przychodami
działalności
podatku. i kosztami.
gospodarczej.
Skala Stawka
Lp. Cecha Karta Ryczałt
podatkowa liniowa
Koszty Uwzględnia się z wyłączeniem
4 uzyskania Nie uwzględnia się. kosztów wskazanych
przychodów. w przepisach.
Brak  podatek 20%,17%, 10%,
18% i 32%,
ustalany kwotowo 8%, 5,5%, 3%
Stawka w zależności
w decyzji w zależności od
5 procentowa od poziomu 19%.
właściwego rodzaju
podatku. osiągniętego
organu prowadzonej
dochodu.
podatkowego. działalności.
Sposób
opłacania Miesięcznie lub
6 Miesięcznie. Miesięcznie lub kwartalnie.
zaliczki na kwartalnie.
podatek.
Zaliczki w  W wysokości 1/12 kwoty
7 formie Brak. Kredyt podatkowy. dochodu z poprzedniego roku.
uproszczonej.  Kredyt podatkowy.
Dokumentacja
na potrzeby
8 Brak. Ograniczona. Rozbudowana.
rozliczenia
podatku.
Skala Stawka
Lp. Cecha Karta Ryczałt
podatkowa liniowa
Zeznanie roczne do
Rozliczenie Zeznanie roczne do 30 kwietnia
9 Brak. 31 stycznia
roczne. następnego roku.
następnego roku.
Dopuszczona, za
Możliwość
wyjątkiem ulgi na
10 korzystania z Wyłączona. Pełna. Wyłączona.
nowe technologie
ulg.
i na dzieci.
Wspólne
rozliczenie
z małżonkiem
i
11 Wyłączone. Dopuszczone. Wyłączone.
opodatkowanie
przewidziane
dla samotnych
rodziców.
6
Forma uproszczona wpłaty zaliczek na podatek dochodowy:
" obliczanie podatku w oparciu o dochód uzyskany przez
przedsiębiorcę w roku poprzednim lub w roku
poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata, wykazany
w odpowiednim zeznaniu rocznym
" zaliczkę na podatek stanowi kwota stanowiąca iloczyn 1/12 i
kwoty podatku obliczonej na podstawie przyjętego dochodu
przy zastosowaniu skali podatkowej, obowiązującej w roku
rozliczania
" ostateczne rozliczenie podatku (ustalenie kwoty podatku w
oparciu o rzeczywisty dochód roczny) następuje w zeznaniu
rocznym - do 30 kwietnia kolejnego roku
Dotyczy zasad ogólnych opodatkowania oraz podatku liniowego
Obowiązki przedsiębiorcy związane z uproszczoną formą
rozliczania zaliczek na podatek dochodowy:
" zawiadomienie właściwego urzędu skarbowego o wyborze
uproszczonej formy rozliczenia zaliczek do dnia 20 lutego
" stosowanie wybranej formy przez cały rok podatkowy
" wpłacanie ustalonych zaliczek w terminie do 20 dnia
następnego miesiąca
" w przypadku rezygnacji  zawiadomienie właściwego urzędu
skarbowego do dnia 20 lutego
Tzw. kredyt podatkowy:
" dla przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie działalności
gospodarczej
" możliwość zastosowania zwolnienia podatkowego w wybranym roku i
rozliczania podatku za ten okres w ciągu pięciu następujących po sobie lat,
poprzez zwiększanie podstaw opodatkowania o 20% dochodu uzyskanego w
roku zwolnienia
" wybór okresu, w którym przedsiębiorca zastosuje zwolnienie ma związek z
liczbą miesięcy prowadzenia działalności w roku, w którym została ona
podjęta:
- jeżeli liczba miesięcy w roku rozpoczęcia działalności wyniosła co najmniej
pełnych 10 miesięcy  zwolnienie dotyczy następnego roku prowadzenia
działalności
- jeżeli liczba miesięcy w roku rozpoczęcia działalności gospodarczej wyniosła
mniej niż 10 pełnych miesięcy - zwolnienie dotyczy drugiego roku po
rozpoczęciu prowadzenia działalności
Dotyczy ryczałtu od przychodów, zasad ogólnych opodatkowania oraz podatku liniowego
7
Warunku stosowania kredytu podatkowego:
" podjęcie działalności po raz pierwszy
" osiągnięcie średniomiesięcznego przychodu w okresie poprzedzającym rok
korzystania z ulgi w wysokości stanowiącej równowartość 1.000 euro
" bycie małym przedsiębiorcą od dnia rozpoczęcia działalności do dnia rozpoczęcia
korzystania ze zwolnienia
" w okresie poprzedzającym rok korzystania z kredytu podatkowego zatrudnianie na
podstawie umowy o pracę w każdym miesiącu co najmniej 5 osób w przeliczeniu na
pełne etaty
" zakaz wykorzystywania w prowadzonej działalności gospodarczej środków
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także innych składników
majątku (towarów, materiałów i in.) o znacznej wartości (stanowiących co najmniej
równowartość 10.000 euro), udostępnionych nieodpłatnie przez osoby spokrewnione
(I i II grupa), wykorzystywanych wcześniej w działalności gospodarczej
prowadzonej przez te osoby i stanowiące ich własność
" złożenie do 31 stycznia roku podatkowego, w którym podatnik będzie korzystał z
ulgi, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia o korzystaniu z
ulgi
" opodatkowanie na tzw. zasadach ogólnych w roku korzystania ze zwolnienia
Warunki utraty prawa do stosowania kredytu podatkowego:
" likwidacja prowadzonej działalności lub ogłoszenie upadłości
" osiągnięcie średniomiesięcznego przychodu z prowadzonej działalności
niższego niż wymagany
" zmniejszenie przeciętnego zatrudnienia o więcej niż 10% w
którymkolwiek z miesięcy w kolejnych 5 latach po roku zastosowania
zwolnienia
" posiadanie zaległości w zapłacie zobowiązań budżetowych (chyba, że
zostaną one uregulowane w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji
ostatecznej)
Kryteria pomocne przy wyborze formy opodatkowania dochodu:
1) rodzaj prowadzonej działalności
2) różnorodność prowadzonej działalności
3) szacowany poziom przychodów i dochodów
4) szacowany poziom obciążenia podatkiem
5) poziom innych dochodów uzyskiwanych przez przedsiębiorcę
i jego małżonka
6) możliwość zastosowania udogodnień podatkowych
7) zakres dokumentacji, prowadzonej na potrzeby rozliczenia
podatku
8) sposób i termin opłacania zaliczki na podatek
8
Sposób obliczania wskaz
nika obciążenia podatkiem dochodowym
pd
Wop = �100%
P
gdzie:
Wop  wskaz
nik obciążenia podatkiem
pd  roczna kwota podatku
P  roczna kwota przychodów ze sprzedaży
Wysokość obciążenia podatkiem w różnych formach podatku dochodowego
Karta Ryczałt
Karta podatkowa 5.985,00 zł 2,99%
Ryczałt od przychodów 2,01%
4.026,00 zł
ewidencjonowanych
Zasady ogólne  skala
podatkowa (rozliczenie 5.539,00 zł 2,77%
indywidualne)
Podatek liniowy 6.534,00 zł 3,27%
Szacowany poziom przychodów  200.000 zł
Szacowany poziom rentowności  30%
Sytuacja osobista  współmałżonek i dwójka dzieci
Wpływ wspólnego rozliczenia na wysokość obciążenia podatkiem
Kwota roczna Wskaz
nik obciążenia
podatku podatkiem
Zasady ogólne 
5.539,00 zł 2,77%
rozliczenie indywidualne
Zasady ogólne 
4.983,00 zł 2,49%
rozliczenie wspólne
Podatek liniowy 6.534,00 zł 3,27%
Szacowany poziom przychodów  200.000 zł
Szacowany poziom rentowności  30%
Sytuacja osobista  współmałżonek i dwójka dzieci
9
Wpływ ulg podatkowych na wysokość obciążenia podatkiem
Kwota roczna Wskaz
nik obciążenia
podatku podatkiem
Zasady ogólne 
rozliczenie indywidualne 5.539,00 zł 2,77%
bez ulg
Zasady ogólne 
rozliczenie indywidualne z 3.315,00 zł 1,66%
ulgami
Podatek liniowy 6.534,00 zł 3,27%
Szacowany poziom przychodów  200.000 zł
Szacowany poziom rentowności  30%
Sytuacja osobista  współmałżonek i dwójka dzieci
Rodzaje ksiąg podatkowych stosowanych w mikroprzedsiębiorstwie
Ogólna
Charakterystyka Szczegółowe rodzaje ewidencji
klasyfikacja
Księgi rachunkowe, w tym:
-dziennik
-konta księgi głównej
-konta ksiąg pomocniczych
-zestawienie obrotów i sald księgi głównej
Ewidencje o
Dotyczą całości funkcjonowania -zestawienie obrotów i sald ksiąg pomocniczych
charakterze
przedsiębiorstwa
-Inwentarz
ogólnym
Podatkowa księga przychodów
i rozchodów
Ewidencja przychodów do ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych
Dotyczące wybranych Ewidencja pożyczek i zastawów
specyficznych rodzajów Ewidencja kupna i sprzedaży wartości
prowadzonej działalności dewizowych
Ewidencje o
Ewidencja środków trwałych
charakterze
i wartości niematerialnych i prawnych
Dotyczące wybranych aspektów
szczegółowym
Ewidencja wyposażenia
i obszarów funkcjonowania
Ewidencja sprzedaży
mikroprzedsiębiorstwa
Karty wynagrodzeń pracowników
Ewidencja przebiegu pojazdu
Zakres prowadzonej dokumentacji w zależności od formy opodatkowania dochodu
Zakres dokumentacji
stosowanej opcjonalnie przez
Forma opodatkowania Zakres dokumentacji stosowanej przedsiębiorcę,
dochodu obligatoryjnie przez przedsiębiorcę w zależności od cech
charakteryzujących prowadzoną
działalność gospodarczą
Dokumentacja związana z
Karta podatkowa Brak zatrudnianiem pracowników
i/lub zleceniobiorców
Ewidencja przychodów do ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych Dokumentacja związana
Ryczałt od przychodów
Wykaz środków trwałych z zatrudnianiem pracowników
ewidencjonowanych
i wartości niematerialnych i prawnych i/lub zleceniobiorców
Ewidencja wyposażenia
Ewidencja pożyczek
Zasady ogólne według skali
i zastawów
podatkowej
Podatkowa księga przychodów i Ewidencja kupna
rozchodów / księgi handlowe i sprzedaży wartości
Ewidencja środków trwałych dewizowych
i wartości niematerialnych Ewidencja sprzedaży
Zasady ogólne według i prawnych Ewidencja przebiegu pojazdu
stawki liniowej Ewidencja wyposażenia Dokumentacja związana
z zatrudnianiem pracowników
i/lub zleceniobiorców
10
Aspekty analizy częstotliwości opłacania zaliczek na podatek:
" wybrana forma opodatkowania dochodu, która umożliwia lub nie
zastosowanie rozliczenia kwartalnego (karta podatkowa  brak
możliwości rozliczenia kwartalnego i pozostałe formy 
dopuszczające rozliczenie kwartalne, ale na różnych zasadach),
" okres prowadzenia działalności (ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych  wyłącznie dla kontynuujących działalność i
zasady ogólne  dla wszystkich przedsiębiorców rozpoczynających
działalność oraz będących  małymi podatnikami ),
" wielkość uzyskiwanego przychodu z prowadzonej działalności
(ryczałt od przychodów  do równowartości 25.000 euro i zasady
ogólne  do równowartości 1.200.000 euro),
" rozkład dochodów uzyskiwanych przez przedsiębiorcę w kolejnych
okresach roku.
Opodatkowanie według zasad ogólnych
Miesiąc kwartału
Wyszczególnienie
Razem
I II III
kwartał
Wielkość dochodów. 8.000 zł 4.000 zł 2.000 zł 14.000 zł
Zaliczka na podatek
opłacana miesięcznie,
884 zł 720 zł 360 zł 1.964 zł
ustalona w sposób
narastający.
Zaliczka na podatek
- - 1.964 zł 1.964 zł
opłacana kwartalnie.
Wielkość dochodów. 8.000 zł - 2.000 zł - 2.000 zł 4.000 zł
Zaliczka na podatek
opłacana miesięcznie,
884 zł - 360 zł - 360 zł 164 zł
ustalona w sposób
narastający.
Zaliczka na podatek
- - 164 zł 164 zł
opłacana kwartalnie.
Przykładowy sposób analizy korzystności poszczególnych form
podatku dochodowego
Formy opodatkowania dochodu
Ryczałt od
Zasady ogólne Zasady ogólne
Karta przychodów
 skala  stawka
podatkowa ewidencjonow
podatkowa liniowa
anych
Rodzaj prowadzonej
+ + + +
działalności
Różnorodność
- + + +
prowadzonej działalności
Szacowany poziom
- 2,62% 4,48% 5,60%
obciążenia podatkiem
Poziom innych dochodów
uzyskiwanych przez
& & & &
przedsiębiorcę i jego
małżonka
&
& & & &
&
& & & &
&
& & & &
11
Kryterium