Temat: Podstawy zarządzania finansami
przedsiębiorstwa
1. Wizja, misja, polityka i strategia
1. Wizja, misja, polityka i strategia
finansowa,
finansowa,
2. Efektywność i racjonalność gospodarki
2. Efektywność i racjonalność gospodarki
finansowej przedsiębiorstwa,
finansowej przedsiębiorstwa,
3. Proces zarządzanie finansami
3. Proces zarządzanie finansami
przedsiębiorstwa i jego elementy,
przedsiębiorstwa i jego elementy,
4. Przesłanki decyzji finansowych w
4. Przesłanki decyzji finansowych w
przedsiębiorstwie.
przedsiębiorstwie.
Interdyscyplinarny charakter
Interdyscyplinarny charakter
gospodarowania
gospodarowania
 Gdy mamy do
 Gdy mamy do
czynieni z ekonomiczną
czynieni z ekonomiczną
aktywnością człowieka,
aktywnością człowieka,
abstrahowanie od
abstrahowanie od
organizacji,
organizacji,
uwarunkowań
uwarunkowań
instytucjonalnych,
instytucjonalnych,
motywacji, psychologii
motywacji, psychologii
zubaża nasze
zubaża nasze
postrzeganie i analizę
postrzeganie i analizę
Oliver Williamson
Oliver Williamson
( Nagroda Nobla z ekonomii
( Nagroda Nobla z ekonomii
2009 r.)
2009 r.)
1. Wizja, misja, polityka i strategia
1. Wizja, misja, polityka i strategia
finansowa
finansowa
Wizja oraz misja przedsiębiorstwa
Wizja oraz misja przedsiębiorstwa
Wizja to obraz przyszłości który
Wizja to obraz przyszłości który
przedsiębiorstwo chce wykreować
przedsiębiorstwo chce wykreować
Misja wyraża dalekosiężne zamierzenia i
Misja wyraża dalekosiężne zamierzenia i
aspiracje przedsiębiorstwa oraz
aspiracje przedsiębiorstwa oraz
ukonkretnia wizje firmy na użytek strategii
ukonkretnia wizje firmy na użytek strategii
Polityka finansowa
Polityka finansowa
Polityka finansowa p. polega na
Polityka finansowa p. polega na
wskazywaniu w praktyce najbardziej
wskazywaniu w praktyce najbardziej
skutecznych środków, metod i form
skutecznych środków, metod i form
osiągania przyjętych zadań, celów ich
osiągania przyjętych zadań, celów ich
analiza oraz badanie i dokonywanie ocen
analiza oraz badanie i dokonywanie ocen
działalności finansowej w konkretnych
działalności finansowej w konkretnych
warunkach
warunkach
Piramida polityki finansowej
Piramida polityki finansowej
przedsiębiorstwa.
przedsiębiorstwa.
Cele
Środki, metody i
zasady realizacji celów
Badanie i ocena
działalności finansowej.
Wnioski realizacyjne
Strategia jako sposób realizacji celów
Strategia jako sposób realizacji celów
Strategia finansowa obejmuje:
Strategia finansowa obejmuje:
a) przygotowanie , oraz
a) przygotowanie , oraz
b) prowadzenie istotnych przedsięwzięć
b) prowadzenie istotnych przedsięwzięć
finansowych, mających decydujące
finansowych, mających decydujące
znaczenie dla przedsiębiorstwa
znaczenie dla przedsiębiorstwa
Strategia zarządzania przedsiębiorstwem
Strategia zarządzania przedsiębiorstwem
Przedstawia cele ogólne i cząstkowe
Przedstawia cele ogólne i cząstkowe
szczególnego znaczenia
szczególnego znaczenia
Jest zdeterminowana czynnikami wewnętrznymi
Jest zdeterminowana czynnikami wewnętrznymi
i zewnętrznymi
i zewnętrznymi
Uwzględnia poziom organizacyjno-techniczny i
Uwzględnia poziom organizacyjno-techniczny i
potencjał konkurencji
potencjał konkurencji
Jest wyrażona w formie programów i planów
Jest wyrażona w formie programów i planów
Jest określona w elastycznym horyzoncie
Jest określona w elastycznym horyzoncie
czasowym
czasowym
Podlega ocenie przy zastosowaniu określonych
Podlega ocenie przy zastosowaniu określonych
kryteriów efektywności
kryteriów efektywności
Strategia finansowa przedsiębiorstwa
Strategia finansowa przedsiębiorstwa
Strategia finansowa obejmuje
Strategia finansowa obejmuje
przygotowanie i przeprowadzenie
przygotowanie i przeprowadzenie
istotnych przedsięwzieć finansowych na
istotnych przedsięwzieć finansowych na
wielką skalę ( np. pozyskanie kapitałów i
wielką skalę ( np. pozyskanie kapitałów i
rozwój nowych rodzajów produktów,
rozwój nowych rodzajów produktów,
przeprowadzenia fuzji lub przejęcia,
przeprowadzenia fuzji lub przejęcia,
zakup i uruchomienie nowych technologii)
zakup i uruchomienie nowych technologii)
Strategia finansowa a strategia
Strategia finansowa a strategia
finansowania
finansowania
Strategia finansowa obejmuje
Strategia finansowa obejmuje
pozyskiwanie kapitałów , alokację
pozyskiwanie kapitałów , alokację
zasobów finansowych oraz ich strukturę
zasobów finansowych oraz ich strukturę
Strategia finansowania koncentruje się
Strategia finansowania koncentruje się
tylko na pozyskiwaniu kapitałów
tylko na pozyskiwaniu kapitałów
Rodzaje strategii finansowych
Rodzaje strategii finansowych
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
Strategia:
umiarkowana
konserwatywna zachowawcza
przeciętna agresywna dynamiczna
2. Efektywność i racjonalność
2. Efektywność i racjonalność
gospodarki finansowej przedsiębiorstwa
gospodarki finansowej przedsiębiorstwa
Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa
Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa
G. f. p. to mechanizm zorganizowanego, stale
G. f. p. to mechanizm zorganizowanego, stale
powtarzającego się procesu gromadzenia
powtarzającego się procesu gromadzenia
przychodów oraz realizacji wydatków
przychodów oraz realizacji wydatków
G. f. p. to działalność polegająca na racjonalnym
G. f. p. to działalność polegająca na racjonalnym
i sprawnym urachamianiu strumieni pieniężnych
i sprawnym urachamianiu strumieni pieniężnych
oraz ich osiadaniu, zatem tworzeniu
oraz ich osiadaniu, zatem tworzeniu
oszczędności przy uwzględnieniu opłacalności
oszczędności przy uwzględnieniu opłacalności
związanej z unieruchomieniem określonych
związanej z unieruchomieniem określonych
zasobów pieniądza.
zasobów pieniądza.
Efektywność
Efektywność
Efektywność to rezultat podjętych działań
Efektywność to rezultat podjętych działań
opisany relacją uzyskanych efektów do
opisany relacją uzyskanych efektów do
poniesionych nakładów
poniesionych nakładów
Efektywność:
W mikroskali W makroskali
Zasady racjonalnego gospodarowania
Zasady racjonalnego gospodarowania
Zasada racjonalnego gospodarowania
Zasada racjonalnego gospodarowania
może być sformułowana w dwóch
może być sformułowana w dwóch
wymiarach:
wymiarach:
1)Maksymalizacja efektów, przy założonym
1)Maksymalizacja efektów, przy założonym
poziomie nakładów
poziomie nakładów
2)Minimalizacja nakładów, przy założonym
2)Minimalizacja nakładów, przy założonym
poziomie efektów
poziomie efektów
Efektywność mikroekonomiczna
Efektywność mikroekonomiczna
Efektywność to:
Maksymalizacja
Osiągnięcie celów
rezultatów
minimalnymi
przy danych
kosztami
nakładach
T. Kotarbiński i jego dzieło
T. Kotarbiński i jego dzieło
T. Kotarbiński pisał:
T. Kotarbiński pisał:
 Ekonomiczniej  to chyba bądz

 Ekonomiczniej  to chyba bądz

oszczędniej, bądz
wydajniej, bądz
jakoś
oszczędniej, bądz
wydajniej, bądz
jakoś
łącznie , oszczędniej i wydajniej. Z kolei
łącznie , oszczędniej i wydajniej. Z kolei
oszczędniej to tyle , co osiągać to samo
oszczędniej to tyle , co osiągać to samo
mniejszym kosztem, wydajniej  to tyle, co
mniejszym kosztem, wydajniej  to tyle, co
osiągać więcej za cenę kosztów tych
osiągać więcej za cenę kosztów tych
samych
samych
Edward Taylor (ekonomista)
Edward Taylor (ekonomista)
3. Proces zarządzania finansami
3. Proces zarządzania finansami
przedsiębiorstwa i jego elementy
przedsiębiorstwa i jego elementy
Istota zarządzania f. p. (1)
Istota zarządzania f. p. (1)
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa to
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa to
proces decyzyjny podporządkowany realizacji
proces decyzyjny podporządkowany realizacji
celu głównego przedsiębiorstwa, opierający się
celu głównego przedsiębiorstwa, opierający się
na wykorzystaniu różnego rodzaju
na wykorzystaniu różnego rodzaju
instrumentów, technik, kryteriów i reguł do
instrumentów, technik, kryteriów i reguł do
sterowania przebiegiem zjawisk związanych z
sterowania przebiegiem zjawisk związanych z
gromadzeniem i wydatkowaniem zasobów
gromadzeniem i wydatkowaniem zasobów
pieniężnych postawionych do dyspozycji
pieniężnych postawionych do dyspozycji
przedsiębiorstwa w sposób umożliwiający
przedsiębiorstwa w sposób umożliwiający
zagospodarowanie tych zasobów jak najbardziej
zagospodarowanie tych zasobów jak najbardziej
racjonalny.
racjonalny.
Istota zarządzania f. p. (wg prof.. Bienia)(2)
Istota zarządzania f. p. (wg prof.. Bienia)(2)
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa
 & polega& na pozyskiwaniu z
ródeł
 & polega& na pozyskiwaniu z
ródeł
finansowania działalności firmy (
finansowania działalności firmy (
kapitałów) oraz lokowaniu ich w
kapitałów) oraz lokowaniu ich w
skladnikach majatkowych w sposób
skladnikach majatkowych w sposób
pozwalajacy na nrealizację strategicznego
pozwalajacy na nrealizację strategicznego
celu, jakim jest maksymalizacja korzyści
celu, jakim jest maksymalizacja korzyści
przypadającyh udziałowcom
przypadającyh udziałowcom
(włścicielom).
(włścicielom).
Cel główny zarządzania
Cel główny zarządzania
Zarządzanie finansowe jest istotnym
Zarządzanie finansowe jest istotnym
sposobem realizacji zasadniczego celu
sposobem realizacji zasadniczego celu
działalności przedsiębiorstwa, jakim jest
działalności przedsiębiorstwa, jakim jest
maksymalizacja jego wartości
maksymalizacja jego wartości
Zasadnicze obszary zarządzania f. p.
Zasadnicze obszary zarządzania f. p.
Kształtowanie wielkości i struktury majątku
Kształtowanie wielkości i struktury majątku
( poprzez inwestycje i działalność
( poprzez inwestycje i działalność
operacyjna)
operacyjna)
Kształtowanie struktury kapitałowej
Kształtowanie struktury kapitałowej
Obsługa zobowiązań
Obsługa zobowiązań
Odzyskiwanie należności
Odzyskiwanie należności
Utrzymanie płynności
Utrzymanie płynności
Podział zysku (decyzje dywidendowe)
Podział zysku (decyzje dywidendowe)
Decyzje inwestycyjne a decyzje
Decyzje inwestycyjne a decyzje
finansowe
finansowe
Decyzje finansowe i inwestycyjne są
Decyzje finansowe i inwestycyjne są
równoważne, występuje natomiast następstwo
równoważne, występuje natomiast następstwo
czasowe ich podejmowania:
czasowe ich podejmowania:
Etap I : sformułowanie potrzeb inwestycyjnych
Etap I : sformułowanie potrzeb inwestycyjnych
dotyczących wielkości i struktury nakładów;
dotyczących wielkości i struktury nakładów;
Etap II : konfrontacja zamierzeń z możliwościami i
Etap II : konfrontacja zamierzeń z możliwościami i
warunkami ich sfinansowania. Weryfikacja;
warunkami ich sfinansowania. Weryfikacja;
Etap II : zaniechanie przedsięwzięcia lub
Etap II : zaniechanie przedsięwzięcia lub
gromadzenie funduszy.
gromadzenie funduszy.
Podstawowe obszary decyzji finansowych w
Podstawowe obszary decyzji finansowych w
przedsiębiorstwie
przedsiębiorstwie
J. Zarzecki, Finanse, tom II, Olsztyn 2000, s.206.
J. Zarzecki, Finanse, tom II, Olsztyn 2000, s.206.
i
i
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa
W. Bień, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Warszawa 2005, s.24.
W. Bień, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Warszawa 2005, s.24.
Zasady podejmowania decyzji
Zasady podejmowania decyzji
Egoizm (partykularyzm)
Egoizm (partykularyzm)
Awersja do ryzyka
Awersja do ryzyka
Dywersyfikacja ( portfela inwestycyjnego, produkcji,
Dywersyfikacja ( portfela inwestycyjnego, produkcji,
odbiorców, dostawców)
odbiorców, dostawców)
Dwustronności transakcji
Dwustronności transakcji
Przyrostu korzyści
Przyrostu korzyści
Sygnałów ( informacji)
Sygnałów ( informacji)
Efektywności rynku
Efektywności rynku
Relacji: ryzyko  stopa zwroty
Relacji: ryzyko  stopa zwroty
wartości pomysłów
wartości pomysłów
Behawioralna ( korzyści z doświadczeń innych0
Behawioralna ( korzyści z doświadczeń innych0
Czas to pieniądz
Czas to pieniądz
Funkcje zarządzania finansami
Funkcje zarządzania finansami
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
1. Bieżąca analiza sytuacji majątkowej i
1. Bieżąca analiza sytuacji majątkowej i
finansowej;
finansowej;
2. Ocena pozycji rynkowej i wpływu
2. Ocena pozycji rynkowej i wpływu
otoczenia;
otoczenia;
3. Formułowanie wniosków do
3. Formułowanie wniosków do
podejmowania decyzji finansowych i
podejmowania decyzji finansowych i
inwestycyjnych.
inwestycyjnych.
Elementy procesu zarządzania finansami
Elementy procesu zarządzania finansami
w przedsiębiorstwie
w przedsiębiorstwie
Proces zarządzania (zwrotne sprzężenia
Proces zarządzania (zwrotne sprzężenia
informacyjne)
informacyjne)
y
ródło: : G .Golawska-Witkowsk A. Rzeczycka,H. Zalewski, Zarządzanie finansami
y
ródło: : G .Golawska-Witkowsk A. Rzeczycka,H. Zalewski, Zarządzanie finansami
przedsiębiorstwa, Bydgoszcz 2006, s 67.
przedsiębiorstwa, Bydgoszcz 2006, s 67.
Planowanie działalności finansowej
Planowanie działalności finansowej
Polega na określeniu co i jak należy zrealizować w
Polega na określeniu co i jak należy zrealizować w
dziadzinie f. p. w określonej perspektywie
dziadzinie f. p. w określonej perspektywie
Powinno być skorelowane z planem operacyjnym
Powinno być skorelowane z planem operacyjnym
Polega na
Polega na
a) analizowaniu wyborów inwestycyjnych i
a) analizowaniu wyborów inwestycyjnych i
finansowych
finansowych
b) projektowaniu konsekwencji wynikających z
b) projektowaniu konsekwencji wynikających z
decyzji
decyzji
c) proponowaniu alternatywnych zapisów w planach
c) proponowaniu alternatywnych zapisów w planach
finansowych
finansowych
d) mierzeniu wyników firmy i porównywaniu z celami
d) mierzeniu wyników firmy i porównywaniu z celami
przyjętymi w planie finansowym
przyjętymi w planie finansowym
Przedmiot planowania finansowego
Przedmiot planowania finansowego
Prognozy bilansu, rachunku zysków i strat,
Prognozy bilansu, rachunku zysków i strat,
cash flow, zmian w kapitale własnym
cash flow, zmian w kapitale własnym
Wydatki inwestycyjne
Wydatki inwestycyjne
Plan kasowy
Plan kasowy
Budżety operacyjne jednostek
Budżety operacyjne jednostek
organizacyjnych
organizacyjnych
Organizowanie gospodarki finansowej
Organizowanie gospodarki finansowej
Polega na wiązaniu poszczególnych części g.
Polega na wiązaniu poszczególnych części g.
f. p. w sensowną całość, aby zadania
f. p. w sensowną całość, aby zadania
(finansowe) przedsiębiorstwa mogły być jak
(finansowe) przedsiębiorstwa mogły być jak
najlepiej wykonane
najlepiej wykonane
Organizowanie dotyczy finansowania
Organizowanie dotyczy finansowania
polegającego m. in. na ustaleniu
polegającego m. in. na ustaleniu
a) struktury majątku,
a) struktury majątku,
b) z
ródeł finansowania,
b) z
ródeł finansowania,
c) struktury przychodów i kosztów,
c) struktury przychodów i kosztów,
d) struktury należności i zobowiązań
d) struktury należności i zobowiązań
Motywowanie
Motywowanie
System motywacyjny określa:
System motywacyjny określa:
1. Co chcemy osiągnąć; do czego zmierzamy
1. Co chcemy osiągnąć; do czego zmierzamy
2. Kogo motywować
2. Kogo motywować
3. Jak motywować
3. Jak motywować
4. Jakie kryteria przyjąć w ocenie wykonania
4. Jakie kryteria przyjąć w ocenie wykonania
zadań
zadań
Macierz
Macierz
motywowania w
motywowania w
przedsiębiorstwie
przedsiębiorstwie
Kontrola finansowa
Kontrola finansowa
Istota: ujmowanie, porównywanie i
Istota: ujmowanie, porównywanie i
wyjaśnianie relacji między wyznaczeniami
wyjaśnianie relacji między wyznaczeniami
a wykonaniami
a wykonaniami
Zasadnicze czynności kontroli:
Zasadnicze czynności kontroli:
a) ustalenie stanu pożądanego lub
a) ustalenie stanu pożądanego lub
obowiązującego
obowiązującego
b) ustalenie stanu rzeczywistego
b) ustalenie stanu rzeczywistego
c) porównanie
c) porównanie
Audyt wewnętrzny
Audyt wewnętrzny
Audyt wewnętrzny - według definicji podanej
Audyt wewnętrzny - według definicji podanej
przez The Institute of Internal Auditors (IIA) - jest
przez The Institute of Internal Auditors (IIA) - jest
niezależną działalnością doradczą i weryfikującą
niezależną działalnością doradczą i weryfikującą
(ang. assurance activity), której celem jest
(ang. assurance activity), której celem jest
usprawnienie operacyjne organizacji i wniesienie
usprawnienie operacyjne organizacji i wniesienie
do niej wartości dodanej. Audyt wewnętrzny
do niej wartości dodanej. Audyt wewnętrzny
pomaga organizacji w osiąganiu jej celów
pomaga organizacji w osiąganiu jej celów
poprzez systematyczne i metodyczne podejście
poprzez systematyczne i metodyczne podejście
do oceny i doskonalenia skuteczności procesów
do oceny i doskonalenia skuteczności procesów
zarządzania ryzykiem, kontroli i zarządzania
zarządzania ryzykiem, kontroli i zarządzania
organizacją (ang. governance).
organizacją (ang. governance).
y
ródło: Wikipedia
y
ródło: Wikipedia
Audyt finansowy
Audyt finansowy
Audyt finansowy - to badanie sprawozdania finansowego, zestaw
Audyt finansowy - to badanie sprawozdania finansowego, zestaw
procedur i testów, dzięki którym możliwe jest określenie czy np.
procedur i testów, dzięki którym możliwe jest określenie czy np.
wartość sprzedaży, poziom zobowiązań czy wysokość środków
wartość sprzedaży, poziom zobowiązań czy wysokość środków
pieniężnych przedstawionych w sprawozdaniu finansowym nie są
pieniężnych przedstawionych w sprawozdaniu finansowym nie są
istotnie zniekształcone.
istotnie zniekształcone.
Istotne zniekształcenie to takie, które może wpłynąć na decyzje
Istotne zniekształcenie to takie, które może wpłynąć na decyzje
potencjalnego inwestora, pożyczkodawcy lub innych użytkowników
potencjalnego inwestora, pożyczkodawcy lub innych użytkowników
danych finansowych. Do procedur i testów zalicza się m.in. przegląd
danych finansowych. Do procedur i testów zalicza się m.in. przegląd
istotnych umów, uzgodnienie kwot do dokumentów z
ródłowych (np.
istotnych umów, uzgodnienie kwot do dokumentów z
ródłowych (np.
faktury), potwierdzenie sald środków pieniężnych i pożyczek z
faktury), potwierdzenie sald środków pieniężnych i pożyczek z
bankami, obserwacja inwentaryzacji zapasów, kontakt z prawnikami
bankami, obserwacja inwentaryzacji zapasów, kontakt z prawnikami
spółki, rozmowy z pracownikami.
spółki, rozmowy z pracownikami.
y
ródło: Wikipedia
y
ródło: Wikipedia
Audyt wewnętrzny a zarządzanie
Audyt wewnętrzny a zarządzanie
ryzykiem
ryzykiem
Działalność audytu jest skoncentrowana
na obszarach w których występują
najbardziej istotne ryzyka dla organizacji.
Ma za zadanie ocenę efektywności
procesów zarządzania ryzykiem. Jest to
szczególnie istotne dla działalności
gospodarczej przedsiębiorstwa
4. Przesłanki decyzji finansowych w
4. Przesłanki decyzji finansowych w
przedsiębiorstwie
przedsiębiorstwie
Uwarunkowania zewnętrzne decyzji
Uwarunkowania zewnętrzne decyzji
finansowych przedsiębiorstwa
finansowych przedsiębiorstwa
W. Bień, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Warszawa 2005, s. 22.
W. Bień, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Warszawa 2005, s. 22.
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę