pedagogika, Z perspektywy aksjologicznych podstaw wychowania hierarchizowanie wartości może wywołać niepokojące zjawisko modelowania optym


Z perspektywy aksjologicznych podstaw wychowania hierarchizowanie wartości może wywołać niepokojące zjawisko modelowania optymalnego wzorca wartości. Tym czasem jeden wzorzec optymalny istnieć nie powinien, jako że świata wartości w żadnym razie nie da się upowszechnić w zunifikowanej postaci. Każdy człowiek potrzebuje wielu wartości do swego istnienia i rozwoju, jest jednostką niepowtarzalną jego system wartości również. Wartości nie są dane raz na zawsze, lecz wraz z ontogenetycznym rozwojem człowieka zmianom ulega ich treść, liczba, znaczenie i hierarchia. Na dodatek jest niezwykle trudno dokonać zhierarchizowania wartości w jednym systemie w taki sposób, aby raz na zawsze jednemu obranemu ideałowi podporządkować wszystkie inne. Wartości preferowane przez człowieka tworzą określony układ hierarchiczny, w którym jedne przekładane są nad inne. Oznacza to, że poszczególnym wartościom przypisana jest różna ranga, z reguły jedna z wartości sytuuje się na szczycie jako najważniejsza.
W odniesieniu do procesu wychowania wartości są przedmiotem licznych badań naukowych. Przy czym, jak dotąd w nauce nie dopracowano się zadowalającego opisu wartości oraz jasnych kryteriów umożliwiających ich rozróżnianie i klasyfikowanie. Dlatego też przedmiotem szczególnej uwagi w procesie wychowania powinna być nie tyle hierarchia wartości, ile sposób rozumienia, interpretowania oraz przestrzegania i urzeczywistniania wartości, a także kształtowanie podmiotowych kompetencji wychowanków tym zakresie.

Nauki o wychowaniu uwzględniając wartości, dobierając je najczęściej opierają się na tendencjach rozwojowych kultury i społeczeństwa, filozoficznych lub religijnych koncepcjach człowieka, rozmaitych ideologiach społecznych, w stanie praktyki edukacyjnej, osiągnięć współczesnych nauk, zwłaszcza współpracujących współ pracujących pedagogiką, na opinii społecznej czy programach polityki gospodarczej i/lub społecznej.

Wartości samoistne i niesamoistne

Współcześnie wyróżnia się dwie grupy wartości: samoistne i niesamoistne. Człowiek poprzez wartości niesamoistne pragnie dotrzeć do wartości samoistnych. Są one dla niego środkiem osiągnięcia wartości samoistnych.

Wartości samoistne są przejawem tego, co wieczne i niezmienne. Tworzą je: Prawda Absolutna, Dobro Wszechogarniające, Piękno Nieskazitelne. Wartości te mają wymiar ponad kulturowy i nazywane są często wartościami nadestycznymi. Człowiek ich nie tworzy, ale może je odkrywać.

Wartości niesamoistne natomiast są przejawem tego, co zmienne i przygodne. Powstają one w różnych etapach rozwoju człowieka i tworzonej przez niego kultury, w różnych okresach historycznych, w przygodnej i zmiennej rzeczywistości. Odnoszą się one do ludzkiego Biosu ( życia, stanów somatycznych i psychicznych w zakresie moralnych reakcji i ich zaburzeń oraz utrzymywania zdrowia fizjologicznego fizjologicznego psychicznego), Etosu ( obyczajów, przyzwyczajeń, społecznego funkcjonowania jednostki), Agosu (korygującego działania wychowawczego) i Losu (nieokreślonośći przyszłego życia). Mają charakter naturalistyczny, subiektywny, społeczno-moralny i artystyczny.

Przedstawiciele pedagogiki kultury wyróżniają wartości:

  1. Animalne, czyli nienormatyczne- są one nietrwałe i zmienne, wyrażają się w różnych postaciach przyjemności.

  2. Normatywne- stany świadomości przeżywane w kontakcie ze sztuką.

  3. Absolutne- jako trwałe i wieczne, są wyznacznikami kultury.

Janusz Gajda dzieli wartości ze względu na ich:

Stefan Ossowski wyróżnia wartości:

Janusz Sztumski dzieli wartości na:

Zdzisław Cackowski wymienia wartości:

W edukacji i naukach nie odradza się dążenie do odczytywania i poszukiwania wartości uniwersalnych, silnie zakorzenionych w tradycji humanistycznej, w doświadczeniu ludzkim. Należą do nich:

Wartości uniwersalne opierają się na doborze w sensie bezwzględnym. Mają charakter autoteliczny cechuje je powszechność i trwałość.

Wartości ogólnoludzkie (partykularne) ukształtowane w rozwoju ludzkości. Jakkolwiek nie są one akceptowane przez wszystkich ludzi w każdej epoce i pod każdą szerokością geograficzną, to jednak są na tyle powszechne, że można je uznać za ogólnoludzkie. Zalicza się do nich:

Wielość określeń ideału wychowania:

Pedagogika 03.04.2008



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
wartości źródłem wychowania, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny Licen
8. AKSJOLOGICZNE PODSTAWY WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
Łobocki Rozdział IV, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny Licencjat, Te
Łobocki Rozdział V, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny Licencjat, Teo
PEDAGOGIKA SERCA, Teoretyczne podstawy wychowania, ćwiczenia
Metody oddziaływań grupowych, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny Lice
Podstawowe środowiska wychowawcze, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny
metoda perswazyjna, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny Licencjat, Teo
PEDAGOGIKA NIEAUTORYTARNA, teoretyczne podstawy wychowania
2009-03-04, pedagogium, wykłady, Teoretyczne podstawy wychowania, ćwiczenia
2009-04-22, pedagogium, wykłady, Teoretyczne podstawy wychowania, ćwiczenia
METODA KARANIA, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny Licencjat, Teorety
Metoda zadaniowa - Kopia, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Uniwersytet Pedagogiczny Licencja
aksjologiczne podstawy wychowania(1), Studia, Aksjologiczne podstawy edukacji
AKSJOLOGICZNE PODSTAWY WYCHOWANIA(1), wychowanie
2009-04-29, pedagogium, wykłady, Teoretyczne podstawy wychowania, ćwiczenia
2009-03-11, pedagogium, wykłady, Teoretyczne podstawy wychowania, ćwiczenia
caly materiał, pedagogium, wykłady, Teoretyczne podstawy wychowania

więcej podobnych podstron