WYKŁAD 8- 2.12.2009
ZJEDNOCZENIE WŁOCH- C.D.
Wenecja- wojna austriacko-pruska
Włochy- państwo młode, potrzebuje sukcesu(klęska pod Custozzą, bitwa pod Lissą- klęska Włochów, nowoczesna opancerzona flota)
Reszta państwa kościelnego- poza zasięgiem państwa włoskiego
Garibaldi próbował przyłączyć Rzym
1864- wycofanie Francuzów z Rzymu-intencja pozbycia się Francuzów
1867- II wyprawa Garibaldiego na Rzym Rzym nie został zajęty
09.1867- włosi wkroczyli do Rzymu, zajęli wszystko poza Watykanem
Rzym- stolica państwa włoskiego, zjednoczenie Włoch, znalazło się w gronie mocarstw Europejskich
Włosi chcieli też zająć Dalmację.
RYWALIZACJA TURECKO-BRYTYJSKA W AZJI ŚRODKOWEJ
Zjednoczona Persja, Afganistan-podzielony na 3 księstwa, Turkiestan, Stepy Kazachskie(na południe od Orenburga), Imperium Brytyjskie
Motywy stron w konflikcie (powody rywalizacji):
Rosja nie miała wyjścia na ciepłe morze- nie było stałego portu-dotarcie do Zatoki Perskiej było możliwe albo przez Kaukaz, albo przez Azję Środkową.
Rosja nie miała narzędzia ucisku na Wielką Brytanię-nie mogła w nią uderzyć, mogła do niej dopłynąć.
Narzędzie ucisku: atak na Indie- czuły punkt imperium brytyjskiego; uwiarygodnienie groźby.
Brytyjczycy Indie były półwyspem, chronionym przez flotę brytyjską, ale ale od strony Afganistanu i Persjinależało stworzyć flotę buforową- strefa, w której nie byłoby wpływów innego mocarstwa.
Traktat z Persami- układ zawarty przez Wielką Brytanię. Podstawa dla oczekiwań Abbasa Mirzy (wódz armii perskiej, następca tronu).
1826- odbicie strat Persji-zaatakował Rosję- myśleli, że Brytyjczycy im pomogą, ale nie mieli oni możliwości angażowania się w wojnę z Rosją.
Pokój 1828- Turkmeńczycy
Azerbejdżan- przyłączony do Rosji.
1828- klęska perska, zaczęły dominować wpływy rosyjskie
1829- Wlk. Bryt.- Georgie Evans- praca „O Możliwości inwazji na Indie brytyjskie”
1833- Herat- Persowie wyruszyli na Herat- dowództwo Mohammeda Mirzy- przerwał oblężenie
1834- tron perski objął Muhammed Mirza- poparcie Rosjan
1814- renegocjacja układu-ponowny sojusz
-Rosja-Wlk. Bryt.- walka o Azję Środkową
-Afganistan-Kabul- Mohammed Khan
pretendent do tronu- Sudża El…. (???)
1832- do Buhary- został wysłany kapitan brytyjski- Aleksander Burnus.
Misja Jana Witkiewicza- porucznik rosyjski, był Polakiem, urodził się na Litwie, założył „Stowarzyszenie Czarnych Braci”, pozyskał wiedze naukową-awansował na stopień oficerski
1835- Witkiewicz ląduje w Bucharze- niepokój Brytyjczyków
Londyn-Petersburg , Mohammed Khan
Władca Kabulu- spór terytorialny z władzą sąsiedniego państwa Sikhów- poparcie ze strony Brytyjczyków
Mohammed Khan wysłał poselstwo do Orenbergii, gubernator- Wassili Perowski
Wielka brytani- John McNeal(?) -publikacja pracy „Postępy i obecna pozycja Rosji na Wschodzie”.
Wysłanie Witkiewicza do Kabulu- koalicje z persją przeciwko Heratowi
Teheran- Ivan Sinduin- poseł rosyjski- II uderzenie na Herat w 1836
III wyprawa- 07.1837 i 09.1837- Alexander Burns przybywa do Kabulu
12.1837- w Kabulu pojawia się Witkiewicz i jest tam też Burns (spotkanie dyplomatów- przeciwników politycznych; sojusz Kabulu i Kamdaharu z Persją)
07.1838- natarcie Brytyjczyków na Herat- inwazja brytyjska- flota z Indii do Zatoki Perskiej- Persja odstąpiła od oblężenia
05.1838- zmarł Witkiewicz
Afganistan- Brytyjczycy dotarli do Kandaharu- został on zajęty przez nich; Kabul również
11.1839- Parowski wysyła wyprawę- wyprawa rosyjska z Orenburga w celu zdobycia Hiwy
wiosna 1840- Hiwa ocalała- wyprawa rosyjska zakończyła się niepowodzeniem
11.1841-powstanie przeciwko Brytyjczykom, garnizon brytyjski zmasakrowany, ginie Aleksander Burns
Brytyjczycy nie tolerowali klęski
09.1842- Brytyjczycy zajmują Kabul (KONIEC I WOJNY AFGAŃSKIEJ)
Sikhowie- wojna z Brytyjczykami-klęska w 1849, Dost Mohammed zajął Beszawad
1857- okres pokoju afgańsko- brytyjskiego
1863- zjednoczenie Afganistanu pod wodzą Dost Mohammeda(okres rywalizacji pomiędzy jego synami: Sher Ali Kham- władca Afganistanu)
1859- upada powstanie Schemila w Czeczeni
1965- Rosjanie zdobyli Taszkient
1868- Rosjanie zdobyli Bucharę- protektorat rosyjski zdobycie Samarkandy
Afganistan-neutralny
Rosjanie nie rozciągają swoich wpływów
1878- Rosjanie zdobyli Hiwę- zamienili ją w protektorat
1875-1876- Rosjanie zdobyli Hokandę
1874- Wlk. Bryt- władzę przejęli konserwatyści
1876- Brytyjczycy wzmacniają granicę w Beludżystanie
1878- sojusz afgańsko- rosyjski- przeciw Wlk. Bryt.
II wojna afgańska- 11.1878
1881- koniec II wojny afgańskiej.