Gerontologia (1)
Podział okresów starości
a/ starość wczesna
b/ starość późna 75 - 89 lat
c/ starość bardzo późna powyżej 90 roku życia
Całościowa ocena problemów osoby w podeszłym wieku
a/ zaawansowanie i przebieg procesu starzenia
b/ stan zdrowia
c/ warunki życiowe i rodzinne
d/ problemy społeczne, psychologiczne oraz subiektywne potrzeby
Cechy procesu starzenia się człowieka
-powszechność
-progresywność
-długotrwałość
-trójwymiarowość
-trójpłaszczyznowość
-mierzalność
-inwolucyjność
-złożoność etiologii
-zwartość ontogenetyczna
-prewencyjność
Etiopatomechanizm starzenia się
1.GENOTYP - METABOLIZM WŁASNY
2.CZYNNIKI MODYFIKUJĄCE
a/ osobnicze
b/ środowiskowe
c/ obciążenia psychiczne środowiska (stres)
d/ warunki socjalno - społeczne
e/ aktywność społeczna i zawodowa
Prewencja gerontologiczna:
ETIOLOGICZNA
OSŁONOWA
KOREKCYJNA
Zasadnicze zmiany starcze w niektórych układach i narządach
KRĄŻENIE
SERCE
Usztywnienie ściany - spadek inotropizmu
Aparat zastawkowy zwłóknienie i zwapnienie
Wzrost objętości przedsionków
Spadek podstawowej czynności bodźcotwórczej
TĘTNICE
Usztywnienie ściany
Spadek funkcji śródbłonka (NO)
ŻYŁY
Zwiotczenie ścian
Niesprawność zastawek
Zwiększenie objętości
UKŁAD ODDECHOWY
◊ spadek wrażliwości ośrodka oddechowego na O2
◊ usztywnienie klp - klatka beczkowata
◊ osłabienie mięśni oddechowych
◊ osłabienie sprężystości tkanki płucnej
◊ spadek wysycenia krwi tlenem
UKŁAD POKARMOWY
- zaniki mięśniówki w ścianie i zwieraczach
- spadek masy wątroby o ok.30% zanik mitochondriów
- spadek wydzielania HCl i gastryny
UKŁAD MOCZOWY
- spadek masy kory o ok.20%
- spadek GFR nawet do 50%
- zmniejszenie objętości pęcherza moczowego
- spadek siły mięśnia wypieracza
- spadek siły zwieraczy
przerost prostaty u mężczyzn
UKŁAD RUCHOWY
- Ubytek masy kostnej (osteopenia)
- Degeneracja chrząstki ,ograniczenie zakresu ruchów
- Zaniki mięśniowe - osłabienie skurczu izometrycznego mięśnia nawet o 50%
Przyczyny zewnętrzne starzenia się ludności
a/płaszczyzna reprodukcji
b/płaszczyzna epidemiologiczna
c/ płaszczyzna zdrowotna
Konsekwencje procesu starzenia się ludności
A/ SFERA EKONOMICZNA
B/ SFERA OPIEKI ZDROWOTNEJ
C/ZMIANA RELACJI MIĘDZYPOKOLENIOWYCH
MEDYCYNA PRZECIWSTARZENIOWA
Postawy w stosunku do zdrowia
a)Zdrowie to mechanizm: „samograja” - jak mi nic nie dolega to jestem zdrowy i nie potrzebuję lekarza.
b)Zdrowie to proces dynamiczny, zmienny.
Powolna utrata zdrowia nie stwarza żadnych dolegliwości do momentu przekroczenia granicy zdrowie - choroba
Czynnie nie dopuszczam do powstania objawów choroby bo wtedy już jest za późno.
Pytam lekarza co robić aby zdrowo żyć
Czynniki warunkujące wydłużenie średniej długości życia:
Zdrowie publiczne, systemy kanalizacji (1800r)
Odżywianie, medycyna ogólna (1900r)
Antybiotyki (1950r)
Szczepionki, medycyna stanów nagłych (1950r)
Zmiany stylu życia (1960r)
Terapie genowe, medycyna regeneracyjna (XXI wiek
MEDYCYNA REGENERACYJNA
Wykorzystanie komórek macierzystych w odbudowie uszkodzonych narządów.
Opracowanie metod zapobiegających skracaniu się telomerów chromosomów
Opracowanie terapii genowej w chorobach o podłożu genetycznym
Rozwój nanomedycyny (….microbivory,klotocyty,kropki kwantowe czyli nanokryształy….)
Technologia umożliwiająca naprawę uszkodzeń DNA i innych struktur organizmu.
PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA ORAZ PREWENCJA SCHORZEŃ MAJĄ PRIORYTETOWE ZNACZENIE DLA UTRZYMANIA ZDROWIA DO PÓŹNYCH LAT ŻYCIA
Wybrane preparaty o potencjalnym działaniu wydłużającym życie
Ginkgo biloba ++++
Estrogeny ++++ (?)
Koenzym Q10 +++
DHEA +++
Czosnek+++
Likopen +++
Retinol +++
Selen++
Ekstrakty soi ++
Acetyl - karnityna +
Wyciąg z czarnej jagody +
Kwas foliowy ++
Glukozamina +
Testosteron +
Lecytyna +
Piracetam +
Progesteron naturalny +