34. Organizacja i planowanie budowy.

V/16.PLANOWANIE W CZASIE PRODUKCJI BUDOWLANEJ

(1)czas jest narzucony wykonawcy przez inwestora lub inwestor proponuje zakres robót ,a wykonawca czas realizacji -obejmuje całość przedsięwzięcia(sieci, harmonogramy-projekt organizacji budowy)

(2)dotyczy ułożenia zasobów na terenie budowy, opracowania zagospodarowania placu budowy lub zagospodarowania przyobiektowego (porównaj pyt. V/17)

(3)dotyczy działalności długoterminowej

PLANOWANIE W CZASIE wykonuje się za pomocą harmonogramów

A)metody analityczno-graficzne(sieciowe)-planowanie w czasie graficzne lub graficzno -analityczne

B)metody matematyczne-analityczne

Przedsiewzięcie inwestycyjne-wykonuje się harmonogramy ogólne P.I(harm. dyrektywny)

Zadanie inwestycyjne -wykonuje się harmonogramy ogólne Z.I(harm. ogólny)

Obiekt inwestycyjny- wykonuje się harmonogramy ogólne obiektu (harm. ogólny)

Roboty-wykonuje się harmonogramy szczegółowe -szczególnie dla złożonych robót ,trudnych do wykonania dla ludzi

Metody sieciowe (analityczno-graficzne)-polegają na przedstawieniu w czasie prac za pomocą grafów

Grafem czasowym nazywamy zbiór skierowanych krawędzi i wierzchołków ,posiadający swój wierzchołek początkowy i końcowy. Podstawowe cechy grafu czasowego to:

-graf czasowy musi być skierowany

-między dwoma wierzchołkami musi być tylko jedna droga

-nie może być pierścieni i pętli

-sieć zależności musi być antysymetrycznym grafem

-wszystkie wierzchołki muszą być powiązane krawędziami-spójny

Do planowania graf musi być spójny(wszystkie wierzchołki połączone krawędziami) i skierowany (uporządkowany w sposób logiczny).

Sieć zależności -graficzna forma przebiegu prac ,zawierająca wzajemne powiązania technologiczne i organizacyjne wszystkich przedsięwzięć objętych programem tych prac, których realizacja umożliwi osiągnięcie celu

-zdarzenie (wierzchołek grafu)

-czynność(opisujemy czas i środki)

-zależność czasowa -nie angażuje środków służy głównie do odwzorowania uwarunkowań organizacyjnych lub technologicznych --------------------

ZDARZENIE - moment czasowy w którym rozpoczyna się lub kończy co najmniej jedna czynność.

CZYNNOŚĆ - część przedsięwzięcia odwzorowująca określone środki jej realizacji (np. czas i zasoby)

ZALEŻNOŚĆ CZASOWA - czynność odwzorowująca następstwo zdarzeń organizacyjne, lub technologiczne (nie przypisuje się środków).

ZDARZENIE ZAISTNIAŁO - zaszły wszystkie czynności które prowadzą do danego zdarzenia.

ZALEŻNOŚCI :

i - zdarzenie poprzedzające

j - zdarzenie następujące

t - czas trwania czynności

T_j⁽⁰⁾=max(T_i⁽⁰⁾+t_ij) - termin najwcześniejszy możliwy

Możemy też zacząć planowanie od końca przyjmując najpóźniejszy czas zdarzenia ostatniego, co determinuje długość czynności poprzedzających. Poprzednie przyjmujemy wtedy najpóźniejsze konieczne, aby zdążyć na dany termin.

T_i⁽¹⁾=max(T_j⁽¹⁾-t_ij)

Metoda analityczna daje korzyść rozróżnienia czasów najpóźniejszych i najwcześniejszych.

NWP - najwcześniejszy początek

NWK - najwcześniejszy koniec

NPP - najpóźniejszy początek

NPK - najpóźniejszy koniec

ZAPAS CZASU. Występuje czasem T_i⁽⁰⁾= T_i⁽¹⁾ (czas najwcześniejszy równy najpóźniejszemu) nie ma zapasu czasu. Czas najwcześniejszy możliwy jest krótszy niż czas najpóźniejszy konieczny to wtedy mamy zapas czasu.

DROGA KRYTYCZNA - to taki ciąg czynności od zdarzenia początkowego do końcowego, dla których czasy najwcześniejsze możliwe i najpóźniejsze konieczne są równe. Oznacza to, że zdarzenia te nie mają zapasu czasu (czynności).

Zapasy : całkowity, swobodny, warunkowy, niezależny.

Podstawowym jest Zapas czasu Całkowity :

Z_C = T_j⁽¹⁾ - T_i⁽⁰⁾ - t_ij

Zapas swobodny - (rezerwa czasu) zapas jaki posiada dana czynność bez wpływu na realizację czynności w danym ciągu (następnych).

Z_S = T_j⁽⁰⁾ - T_i⁽⁰⁾ - t_ij

Zapas warunkowy - rezerwa czasu jaką posiada dana czynność bez wpływu na realizację czynności poprzedzających w danym ciągu.

Z_W = T_j⁽¹⁾ - T_i⁽¹⁾ - t_ij

FORMY SIECIOWE

ANALIZA DROGI KRYTYCZNEJ(CPA)

Dane :wykaz czynności wraz z numeracją ,czas trwania poszczególnych czynności

W wyniku obliczeń otrzymujemy :

1.czas trwania przedsięwzięcia

2.wyznaczenie terminów zaistnienia zdarzeń oraz terminów rozpoczęcia i zakończenia zdarzeń

3.drogę krytyczną

4.zapas czasu

METODA DROGI KRYTYCZNEJ(CPM)

Dane:

-zestawienie czynności z numeracją zdarzeń

-żądany cykl realizacji(inwestor)

-normalny i skrócony czas wykonywania czynności

-koszt realizacji przedsięwzięcia w czasie normalnym i koszt skrócenia czynności -(jednostkowy-skrócenie przy optymalizacji kosztów)

W wyniku otrzymujemy:

-koszt skrócenia realizacji przedsięwzięcia od terminu obliczonego do żądanego

-optymalne skrócenie czasu trwania wszystkich czynności z punktu widzenia kryterium kosztów

PERT-Program rozwoju ,zmian ,i organizacji technicznej

-uwzględnienie losowości postępowania również na budowie

Dane:

-wykaz czynności z numeracją zdarzeń(i reszta podobnie jak w CPA)

czasy trwania czynności wraz z prawdopodobieństwem ich wystąpienia

W efekcie otrzymujemy informacje jak dla CPA oraz :

-prawdopodobieństwo otrzymania żądanego terminu przedsięwzięcia

-prawdopodobieństwo wystąpienia zapasów ujemnych(spóźnienia)

Metoda ta zakłada ,że czasy trwania są zmiennymi losowymi wg. rozkładu β(p,q)

V/17.PLANOWANIE ORGANIZACJI ROBÓT ,ZAPLECZE FIRMY BUDOWLANEJ, ZAPLECZE BUDOWY, ZAGOSPODAROWANIE PLACU BUDOWY

Zagospodarowanie placu budowy to wyposażenie niezbędne do wykonania zadań budowlano - montażowych w konkretnych warunkach określonego placu budowy.

Składają się na nie :

• maszyny oraz urządzenia transportu pionowego i pionowo - poziomego

• zespoły maszyn o zmiennych stanowiskach lub frontach pracy

• sieć komunikacyjna obejmująca drogi dojazdowe wybudowane i użytkowane przez budowę oraz trasy komunikacyjne w obrębie placu budowy

• przyobiektowe składowiska materiałów oraz prefabrykatów

• wytwórnie wyrobów ślusarsko - kowalskich, zbrojarnie, betonownie, wytwórnie prefabrykatów betonowych

• składowiska i magazyny materiałowe

• obiekty higieniczno - sanitarne

• obiekty administracyjno - biurowe

• urządzenia profilaktyki przeciwpożarowej

• instalacje : wodociągowa, cieplna, elektryczna, sprężonego powietrza, przekazu informacji

• ogrodzenie placu budowy

Do właściwego funkcjonowania należy zapewnić odpowiednią sieć komunikacyjną. Transport poziomy w obrębie placu budowy.

Projektując transport w obrębie placu budowy należy :

• opracować schemat przepływu ładunków

• wytyczyć trasy dróg wewnętrznych dla transportu zewnętrznego

• zaprojektować odpowiednie podłoża i nawierzchnię dróg

• zaprojektować odpowiednie fronty ładunkowe

• opracować racjonalne przeprowadzenie załadunków

Przy trasowaniu dróg placu budowy należy bazować na projektowych trasach dróg stałych lub ulic. Najlepiej jest wykonać projektowane podłoża dróg stałych w fazie realizacji tzw. uzbrojenia terenu. Należy je uzupełnić trasami dróg tymczasowych, niezbędnych dla potrzeb budowy.

Tok postępowania przy trasowaniu dróg wewnętrznych :

• ustalenie trasy przelotowej lub obwodowej w zależności od kształtu budowy i jego usytuowania w stosunku do istniejących dróg zewnętrznych oraz rozmieszczenia realizowanych obiektów

• jednokierunkowy ruch na trasie głównej wymaga projektowania dwóch bram wjazdowej i wyjazdowej

• ustalenie odległości osi drogi od wznoszonych obiektów

• trasę drogi głównej wykreśla się w planie zagospodarowania w sposób szkicowy; przy następnych zachodzi bowiem konieczność pewnych jej przesunięć

• korektę ostateczną przebiegu trasy głównej przeprowadza się po rozmieszczeniu wszystkich placów składowania , budynków i pozostałych elementów zagospodarowania

• jednocześnie z rozmieszczeniem elementów zagospodarowania wykreśla się sieć dróg drugorzędnych, łączących poszczególne punkty poboru i składowania z drogą główną

• sprawdza się funkcjonalność i racjonalność zagospodarowania oraz eliminuje nieuzasadnione trasy przejazdowe

Do poprawnego zaprojektowania dróg dla transportu budowlanego niezbędne jest dobre rozpoznanie warunków geologicznych terenu budowy, rodzaju jednostek transportowych transportu zewnętrznego oraz natężenia ich ruchu po drogach budowy.

Drogi z nawierzchnią żużlową mogą być tylko na terenach piaszczystych i o średniej przepuszczalności, na małych budowach obsługiwanych pojazdami o nośności do 6 t.

Drogi dla pojazdów o nośności powyżej 6 t wymagają nawierzchni z prefabrykatów żelbetowych, układanych na gruntach piaszczystych bezpośrednio na tym podłożu, natomiast przy gruntach średnio przepuszczalnych - na podłożu z piasku. Grunty mało przepuszczalne wymagają podłoża z tłucznia lub żwiru.

Szerokość nawierzchni dróg na placach budowy wynoszą : przy ruchu jednokierunkowym 3,5 - 4,5 m, przy dwukierunkowym 6,5 - 8,5 m. Przy placach wyładunkowych i innych miejscach okresowego postoju jednostek transportowych powinny być poszerzone co najmniej o 3,0 m. Wzniesienia nie powinny przekraczać 6 %. Minimalne promienie łuków powinny wynosić 20,0 m.

Planowanie organizacji robót

Tok produkcyjny na placu budowy wymaga odpowiedniego projektowania ,ażeby właściwie zaspokajał potrzeby produkcji budowlanej ,a samo zagospodarowanie musi zapewniać możliwość wszystkich procesów budowlanych według określonej technologii w sposób najbardziej sprawny .do właściwego planowania organizacji służą min. harmonogramy oraz modele sieciowe(porównaj pyt.V/16),które określają kolejność wykonywania zadań rzeczowych ,czas ich wykonania oraz wielkość produkcji dziennej określonych rodzajów procesów Ustalenia te służą do następujących opracowań dotyczących zagospodarowania:

• obliczeń powierzchni oraz ustalenia lokalizacji placów składowania materiałów i prefabrykatów

• zaprojektowania dróg dla poziomego transportu zewnętrznego ( drogi dojazdowe ) i wewnętrznego ( w obrębie placu budowy )

• obliczeń zapotrzebowania na energię elektryczną, parę, sprężone powietrze, wodę; na podstawie tych obliczeń projektuje się tymczasowe instalacje budowy

• ustaleń wielkości wytwórni pomocniczych budowy

• ustaleń potrzeb podwykonawców na tymczasowe zaplecze

Zaplecze firmy budowlane i zaplecze budowy

1.składowanie i magazynowanie surowców budowlanych

2.zaopatrzenie placu budowy w wodę

3.zaoptrzenie placu budowy w energię elektryczną

4.instalacja sprężonego powietrza

5.zaopatrzenie budowy w ciepło

ad1)Składowanie i magazynowanie.

Wytyczne lokalizacji poszczególnych rodzajów składowisk i magazynów są następujące :

• materiały i prefabrykaty, wbudowywane w masowych ilościach składować możliwie jak najbliżej wznoszonych obiektów i maszyn transportu pionowego

• materiały do wytwarzania półprefabrykatów na placu budowy ( kruszywo, cement, tarcica, stal ) składować lub magazynować odpowiednio przy wytwórniach pomocniczych placu budowy

• materiały wymagające osłony w postaci zadaszeń przed opadami atmosferycznymi lokalizować w dalszej odległości od realizowanych obiektów, jednak w miejscach dogodnych pod względem komunikacyjnym

• magazyny większych budów rozmieszczać centralnie w stosunku do obiektów realizowanych i zaplecza produkcji pomocniczej budowy

Powierzchnię składowania netto oblicza się dzieląc zapas ilościowy materiału przez normę

Powierzchnię składowania brutto jest to powierzchnia netto pomnożona przez wpółczynnik k (uwzględnia on: powierzchnię potrzebną na odbiór, przejścia przejazdy maszyn ładunkowych, słupy, przegrody)

Elementy prefabrykowane muszą być składowane na odpowiednio przygotowanych składowiskach, zniwelowanych zgodnie z projektem odwodnienia i odprowadzenia wód opadowych oraz odpowiednio utwardzonych. Powinny być to w przypadkach prefabrykatów betonowych składowiska przyobiektowe, organizowane w zasięgu pracy maszyn montażowych.

Pomiędzy stosami elementów powinny być zachowane odstępy szerokości co najmniej 20 cm, a co drugi szereg powinny przebiegać przejścia podłużne; przejścia poprzeczne rozmieszcza się w odległościach nie większych niż 25 cm . Szerokość przejść powinna wynosić minimum 70 cm . W przypadkach stosowania na składowiskach żurawi jezdniowych zamiast przejść należy przewidzieć pasma przejazdowe szerokości zależnej od wymiarów gabarytowych tych maszyn.( długość nadwozia żurawia+2m)

ad2)Zaopatrzenie placu budowy w wodę.

Zależnie od wielkości zużycia wody budowy dzieli się na :

1. małe o małym zużyciu wody spełniającym warunek

2. duże, na których

(zapotrzebowanie wody do celów produkcyjnych + gospodarczych> zapotrzebowania wody na cele przeciwpożarowe)

Zapotrzebowanie na wodę do celów przeciwpożarowych należy uzgadniać z miejscowymi władzami straż ogniowych.

Tymczasowe sieci wodociągowe można projektować według jednego z trzech schematów

• jednokierunkowego

• obiegowego

• mieszanego

Jednokierunkowy schemat sieci stosuje się na małych placach budowy i przy wydłużonych ich kształtach. Schemat obiegowy stosowany jest natomiast na większych placach budowy.

Przewody wodociągowe należy układać przede wszystkim wzdłuż dróg placu budowy, w odległości około 1,0 m od ich krawędzi ( krawężników ). Głębokość ułożenia przewodów w ziemi 1,0 - 1,4 m. Można zmniejszyć ją do 0,4 - 0,5 m pod warunkiem zastosowania izolacji cieplnej.

Ze względów przeciwpożarowych sieć powinna być wyposażona w hydranty rozstawione w odległości nie mniejszej niż 80 m. Odległość hydrantu od wznoszonego obiektu lub budynków zagospodarowania nie powinna być większa niż 25 m i nie mniejsza niż 10 m.

ad 3)Zaopatrzenie placu budowy w energię elektryczną.

Na placach budowy energia elektryczna jest niezbędna do napędu silników elektrycznych maszyn, oświetlenia stanowisk i frontów pracy podczas zmian nocnych, oświetlenia terenu budowy oraz wnętrz budynków zagospodarowania, zasilania sieci łączności oraz do celów technologicznych.

Budowy mogą pobierać energię elektryczną :

• o napięciu użytkowym w sieci miejskiej

• wysokiego napięcia, transformując ją w zainstalowanym dla budowy transformatorze na napięcie użytkowe.

Dla ustalenia potrzebnej mocy pozornej sieci transformatorowej lub zespołu prądotwórczego należy przyjąć sumaryczną moc silników zainstalowanych na budowie maszyn ,sumaryczne zapotrzebowanie dla oświetlenia budowy (zewn,wewn.)oraz współczynniki niejednoczesności poboru energii przez poszczególne odbiorniki.

Transformatory powinny być lokalizowane centralnie w stosunku do miejsc poboru energii.

Najkorzystniejszym promieniem obsługi transformatorów obniżających napięcie do 380 / 220 V jest wartość 300 - 400 m, maksymalny dopuszczalny promień - 700 m.

Sieć elektryczna na placu budowy składa się z głównych oraz bocznych linii rozprowadzających, odgałęźnych linii siłowych i oświetleniowych. Linie napowietrzne mogą być stosowane tylko w tych częściach placów budowy, gdzie nie będą pracować maszyny z wysięgnikami. W zasięgu pracy tych ostatnich mogą przebiegać jedynie kable podziemne. W przypadku procesów przeprowadzanych w gruncie kierownictwo budowy i operatorzy powinni znać przebieg kabli podziemnych; trasy ich przebiegu powinny być znaczone na gruncie.

Nieizolowane przewody napowietrzne muszą być prowadzone na wysokości większej niż 5 m ponad terenem i ponad 3 m nad pomostami rusztowań i innymi miejscami pracy robotników.

Tymczasowe sieci elektryczne powinny być projektowane i wykonywane pod nadzorem inżynierów elektryków.

ad 4)Instalacje sprężonego powietrza.

We współczesnym budownictwie obserwuje się tendencje do zwiększania wykorzystania narzędzi i maszyn pracujących dzięki sprężonemu powietrzu.

Do wytwarzania sprężonego powietrza na placach budowy służą głównie sprężarki przewoźne. Przy rozbudowie lub modernizacji zakładów przemysłowych może mieć miejsce pobór sprężonego powietrza ze stacji sprężarek, przy czym przewody doprowadzające sprężone powietrze nie powinny przekraczać 1,5 km . Ekonomika oraz względy poprawnej eksploatacji ograniczają tę długość do 500 m.

Niezbędna wydajność sprężarki lub zespołu sprężarek ustala się przyjmując zużycie powietrza przez poszczególne maszyny i urządzenia z uwzględnieniem współczynnika niejednoczesności pracy urządzeń pneumatycznych i współczynnika uwzględniającego straty powietrza 1,3-1,5

W okresie warunków zimowych zużycie powietrza zwiększa się o 20 do 25 % z uwagi na większe straty wynikające z ochłodzenia przewodów powietrznych.

Przewody sprężonego powietrza muszą być układane ze spadkiem 0,005 do 0,01 w kierunku przepływu powietrza, aby zapewnić spływ kondensatu, który usuwa się za pomocą kraników instalowanych w najniższych miejscach, rozmieszczonych co 200 do 300 m na prostych odcinkach przewodów oraz bezpośrednio pod narzędziem lub maszyną.

Przy każdej sprężarce powinien być instalowany zbiornik powietrza, którego pojemność powinna być 1,6 razy większa niż wydajność sprężarki

Dłuższe sieci wymagają instalowania pośrednich zbiorników powietrza regulujących ciśnienie. Przewody rozprowadzające wykonuje się z rur stalowych, a same podłączenia do odbiorników z węży giętkich.

ad 5)Zaopatrzenie budowy w ciepło.

Na budowach ciepła używa się do ogrzewania pomieszczeń i cieplaków, prowadzenia procesów budowlanych w warunkach zimowych ( podgrzanie wody, kruszyw, wznoszonych murów, ułożonego w urządzeniach formujących betonu itd. ) oraz w celu skrócenia cykli produkcji prefabrykatów.

Energię cieplną uzyskuje się przeważnie przez spalanie węgla i koksu w kotłowniach lub innych urządzeniach prowizorycznych, jednak dotychczas w instalacjach tymczasowych jako medium grzewczego najczęściej używano pary wodnej.

Zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynków ustala się uwzględniając temp na zewn., wewn. obliczeniową ,powierzchnię obudowy pomieszczenia przegród (poziomych i pionowych, drzwi i okien ), oraz współczynnik przenikania ciepła przez przegrody.

Obliczenie orientacyjnej ilości ciepła do ogrzewania cieplaków jest iloczynem moduł powierzchni cieplaka równy ilorazowi jego obwodu przez powierzchnię ścian, przestrzeń zabudowy cieplaka , średnia wartość przenikania ciepła przez wszystkie jego przegrody współczynnik przewiewności powierzchni ogradzających cieplak

Zaplecze firmy budowlanej

Pod pojęciem zaplecza firmy budowlanej rozumiemy wszelkiego rodzaju zasoby przedsiębiorstwa .W aspekcie rzeczowym jest to majątek przedsiębiorstwa .W aspekcie finansowym są to kapitały przedsiębiorstwa (patrz pyt V/15).w skład majatku wchodzą składniki rzeczowe i prawa majątkowe w których zostały ulokowane fundusze danej jednostki gospodarczej.

Planowanie realizacji robót w czasie(1)

Planowanie realizacji robót w przestrzeni (2)

Planowanie zasobów (w skali całego przedsiębiorstwa)-(3)

---