Oyster Komunikacja w grupach. Rozdział 4.
Aby kontaktować się sprawnie z innymi ludźmi trzeba posiadać pewne zdolności komunikacyjne:
Umiejętność przesyłania czytelnych komunikatów
Słuchanie i zbieranie informacji, niezbędnych do zrozumienia przekazu innych ludzi
Komunikacja przebiega na dwóch poziomach: werbalnym i nie werbalnym.
Modele komunikacji werbalnej:
Każdy przekaz werbalny może zostać przestawiony graficznie za pomocą następującego schematu:
Źródło - jednostka, która próbuje przedstawić komuś swoją myśl
Źródłem myśli pojawiających się w naszej głowie są nasze wartości, stereotypu, uprzedzenia.
Łamigłówka:
W wypadku, gdy najbardziej oczywiste rozumienia nie pasują do naszych schematów
myślowych, możemy pozostać całkowicie ślepi.
Musimy posiadać bogaty zasób słów, aby móc formułować myśli.
Aby przekaz był efektywny powinien być dostosowany do odbiorcy przekazu (inaczej będziesz tłumaczył teorię względności dziesięciolatkowi, a inaczej studentowi fizyki, nie?)
Przekaz - jest to idea, myśl, emocja, poczucie, które chcemy zakomunikować innym. Przekaz wyłania się w toku procesu zwanego kodowaniem . Polega na przełożeniu myśli na kod, którym operuje zarówno odbiorca, jak i nadawca przekazu.
Rodzaje ugrzecznienia wypowiedzi:
komunikacja rzeczowa - „Podaj mi książkę.”
komunikacja pozytywna - „Czy mógłbyś podać mi tę książkę?”
komunikacja negatywna - „Czy skoro już tam stoisz, to mógłbyś podać mi tę książkę?”
komunikowanie pośrednie - „Ojej, przydałaby mi się ta książka.”
rezygnacja z werbalizowania swoich życzeń
Kanał komunikacji - określa, czy przekazujemy wiadomość osobiście, telefonicznie, czy w formie pisemnej .
Odbiorca - inaczej cel przekazu, posługuje się swoimi zmysłami, aby przyjąć nadesłany komunikat. Żeby porozumienie było możliwe, musi on ponownie przełożyć usłyszane słowa na idee, czyli dokonać ich odkodowania.
4 poziomy komunikacji, służące przesyłaniu informacji : (by Fujishin)
pogawędka towarzyska (small talk)
relacjonowanie faktów - przekazanie informacji, które mogą być przez odbiorcę zweryfikowane (można sprawdzić prawdziwość podawanych informacji)
wypowiadanie opinii - przekazujemy osobistą ocenę sytuacji
dzielenie uczuć
pytania, pojawiające się podczas komunikacji grupowej
(by Brilhart)
dotyczące procesów grupowych dotyczące wspólnie wykonywanych zadań
pytania ustalające procedury, orientacje pytania o informacje, opinię i
oraz relacje politykę działania
2 rodzaje komunikacji: (by D. Tannen)
informowanie
Ma charakter publiczny. Dowiedzenie statusu oraz niezależności poprzez wykazanie się wiedzą i umiejętnościami.
porozumiewanie się
Wymiar intymny i osobisty. Służy do ustanawia określonych relacji z innymi ludźmi i podtrzymania więzi emocjonalnej z najbliższymi.
Przerywanie oraz milczenie zależy od kontekstu oraz uwarunkowań związanych z płcią i kulturą. Może być oznaką zarówno słabości jak i dominacji.
Sieć - schematy komunikacji służące poznawczemu porządkowaniu rzeczywistości.
Formalna sieć komunikacyjna - opisuje przebieg komunikacji, jaki powinien występować w grupie.
Sieć nieformalna - opisuje jak ta komunikacja przebiega naprawdę.
Komunikacja niewerbalna
Wszystkie zachowania towarzyszące wypowiedzi ustnej, takie jak: mimika, motoryka ciała, ton głosu i odległość dzieląca nas od odbiorcy. Poprzez sygnały niewerbalne ujawniamy swoje emocje oraz pozycję dominacji bądź zależności od partnera.
Jeśli przekazy werbalne i niewerbalne są ze sobą zgodne, to cały komunikat staje się bardziej wyrazisty.
3 kategorie zachowań niewerbalnych:
proksemika - obejmuje zachowania związane z lokalizacją przestrzenną. Bada wzajemne umiejscowienie uczestników komunikacji i jego wpływa na przebieg kontaktów. Gdy grupa posiada wyznaczone terytorium, łatwiej jest jej budować spójność wewnętrzną.
Dystans intymny - 8 cali
Dystans osobowy - od 1,5 do 4 stóp
Dystans społeczny - od 4 do 12 stóp
Dystans publiczny
Organizacje społecznie dośrodkowe - siedzimy w kółku
Organizacje społecznie odśrodkowe - siedzimy w rzędach
kinezjetyka - zachowania, które składają się na mowę ciała.
paralingwistyka - sposób posługiwania się głosem, podczas komunikacji werbalnej.
4 sposoby jak nie słuchać zwracającej się do nas osoby
niesłuchanie
słuchanie ignorujące (czyli studenci podczas zajęć - udajemy, że słuchamy wykładowcy, podczas gdy myślami jesteśmy…na hmmm? )
słuchanie selektywne (słyszymy tylko tę część komunikatu, którą chcemy usłyszeć. Klasyka - „Możesz iść na imprezę pod warunkiem, że nie wrócisz późno.”)
słuchanie poprzez pryzmat własnego ego - przykładanie „własnej miary” do wszystkiego co mówi druga osoba.
Sposoby słuchania:
Słuchanie aktywne Słuchanie krytyczne
Rodzaje informacji zwrotnych:
informacje ukierunkowujące
(oceny cząstkowe w szkole)
informacje podsumowujące (ocena na koniec semestru)
Przekazy zwrotne - uwagi ze strony słuchaczy wypowiadane w trakcie rozmowy, które stanowią albo świadectwo rozumienia ich przekazu albo zawierają prośbę rozwinięcia niejasnych twierdzeń
8 cech wyróżniających poprawnie sformułowane i nadane komunikaty zwrotne:
(by Haslett i Ogilvie)
mów w sposób jasny i konkretny.
poprzyj swój komentarz faktami.
rozdziel problem od osoby.
spróbuj złagodzić wymowę negatywnych informacji.
umieść negatywną uwagę pomiędzy pochlebnymi stwierdzeniami.
postaraj się tak przedstawić sytuację, aby zarysowane problemy wydawały się dotyczyć obu stron.
wybierz odpowiedni czas.
we właściwy sposób formułuj przekaz.