Najduk Justyna Wrocław 16.12.2010
Rozwój przestrzenny i ludnościowy miasta Chojnów
Chojnów leży w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego, w powiecie legnickim, na pograniczu Pogórza Kaczawskiego i Niżu Śląskiego, nad rzeką Skorą. Powierzchnia całkowita miasta wynosi 5,32 km2. Od północy graniczy z obszarem dawnych rozległych Borów Dolnośląskich. Chojnów położony jest na wysokości 170 m n.p.m. (najniżej położony punkt - 143 m n.p.m.) w okolicy lekko pofałdowanej. Oddalony jest o 18 km od Legnicy i Złotoryi, 26 km od Bolesławca, 27 km od Lubina. Biegnące ze wschodu na zachód trasy komunikacyjne to: linia kolejowa E-30 Wrocław - Drezno, autostrada A4 i droga Bolesławiec - Legnica. . Pełne prawa miejskie Chojnów uzyskał w 1333 roku. Nadane zostały przez Piastów Śląskich. Według danych z 2002 roku liczba mieszkańców wynosi 14 800 osób.
Obecny rynek miasta jest zarysem średniowiecznego grodu, który funkcjonował z powodzeniem od wczesnego średniowiecza na co są dowody historyczne i archeologiczne. Osada została utworzona właśnie w tym miejscu jako punkt handlowy i miejsce do odpoczynku na północnym odgałęzieniu ,,Wielkiej Drogi'' - jednego z średniowiecznych szlaków historycznych. Na prawym brzegu rzeki Skory. Następstwem tych czynników wygląd rynku w Chojnowie różni się od innych powstałych w Tyn samym okresie. Kościół został wybudowany w południowo- wschodnim rogu placu przeznaczonego na część centralną osady. Wzdłuż boków rynku (w kierunku W-E) ciągną się 2 drogi będące właściwymi partiami owego szlaku handlowego. Wewnątrz rynku nie znajdują się żadne budynki. Otoczony jest ze wszystkich stron budynkami, od każdego rogu głównego placu odchodzą drogi. Nietypowość wyglądu rynku determinuje brak układu szachownicowego ulic w całym obszarze stanowiącym miasto średniowieczne. Długie rynki (jak w Chojnowie) były charakterystyczna dla miast czeskich.
Do roku1888 Chojnów zwiększył swoje terytorium prawie 10- krotnie. Rozwój uwarunkowany był powstaniem linii kolejowej łączącej Wrocław z Berlinem i Dreznem. Wyznacza on ówczesną granicę miasta od strony północnej i wschodniej. Która przekracza jedynie teren zagospodarowany przez kolej na własne potrzeby(zajezdnia, itp.). We wschodniej części miasta zlokalizowane były obiekty przemysłowe (cukrownia, papiernia), które oddzielone były od mieszkalnej części miasta odnogą linii kolejowej skierowanej na południe do Złotoryi. Od południa granicą miasta była naturalna bariera - rzeka Skora. Za granica wyznaczana przez Skore w południowo- zachodniej części miasta ulokowany jest cmentarz na wzniesieniu, oraz nieliczną zabudowa mieszkaniowo- gospodarczą wzdłuż dróg. Rozwój Chojnowa w kierunku zachodnim jest również uwarunkowany przebiegiem głównych dróg.
W okresie pomiędzy latami 1888- 1939 Chojnów odnotowuje niewielkie zmiany swoich granic. Ekspansja miasta nastąpiła w części południowej za granica wyznaczaną przez rzeką. Jest to teren między obszarem należącym do cmentarza od zachody a terenem przemysłowym na wschodzie miasta. Drugim miejscem w którym nastąpił rozrost przestrzeni miejskiej obszar na północy miasta ,pomiędzy odnogami linii kolejowej.
W czasie następnych pięćdziesięciu lat zauważalne jest znaczne powiększenie obszaru należącego do Chojnowa w kierunkach: północnym i południowym od miasta. Na północy miasta nowe tereny ,,otoczyły'' istniejącą już infrastrukturę miasta. Na południowym zachodzie od centrum miasta nowe tereny zostały przeznaczone pod osiedle płytowych bloków mieszkalnych którego granice wyznacza naturalne wzniesienie terenu.
Liczba ludności zamieszkującej Chojnów w ciągu ostatniego stulecia ma ogólną tendencję wzrostową. W 1921 roku - wartość ta jest niższa niż poprzednia ze względu na straty spowodowane trwaniem 1-szej wojny światowej. Następnie liczba mieszkańców Chojnowa wzrasta do wartości ponad 11 tys. Jednak w roku 1950 odnotowany został najniższy poziom liczby ludności prawie 3 razy mniejszy niż w roku 1939. Spowodowane to było działaniami w czasie 2-giej wojny światowej oraz wysiedleniem po wojnie przez armię radziecką całej niemieckiej ludności Chojnowa (prawie wszystkich) i ponowne zasiedlenie przez ludność ze wschodu- nie było ich wielu ze względu na spore zniszczenie zabudowy miasta w czasie działań wojennych, większość Zabużan została rozlokowana w okolicznych wsiach tj. Goliszów, Konradówka, Michów. Dane z 1970 roku wskazują na duży wzrost. Liczba ludności wzrosła do wartości jaką Chojnów osiągnął przed 2-gą wojną światową. W 2002 roku liczba ludności wyniosła 12.8 tys. i jest największą z zastawionych danych
Istnienie i rozwój Chojnowa zdeterminowane jest przez postęp cywilizacyjny- rozwój działalności ludzkiej w zakresie wymiany handlowej, a później przez rozwój przemysłu.
Miasto rozwijało się w początkowej fazie we wszystkich kierunkach. Pierwszą granicą były mury obronne które w późniejszym okresie rozebrano. Tory linii kolejowej biegnące w kierunku wschodnim (na Legnicę) ułożone są na wysokich nasypach ok. 5m co determinuje północno - wschodnią granicę do dziś. Chojnów rozwijał się w kierunku SW tylko do pewnej przestrzeni- znajduje się tam stadnina koni której położenie uniemożliwiało rozwój miasta w tym kierunku. Miasto rozwijało się intensywnie w kierunkach północnym i południowym. I ta tendencja utrzymuje się nadal szczególnie w kierunku południowym (niedługo pobliska wieś Michów zostanie przyłączona do miasta).
(http://www.chojnow.pl/ )