Dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami. Opis i analiza realizacji zadania oraz wpływ podejmowanych działań na podniesienie jakości realizowanego w szkole procesu dydaktyczno-wychowawczego.
Prowadziłam szkolenia i warsztaty dla innych nauczycieli w ramach współpracy z Centrum Doradztwa i Doskonalenia Nauczycieli, a była to część zajęć dla nauczycieli języka polskiego szkół ponadgimnazjalnych. Warsztaty miały wspólny tytuł: Język polski jako przedmiot użyteczny w XXI wieku, a moje wystąpienie dotyczyło funkcji impresywnej we współczesnym języku polityki i funkcji ekspresywnej w tekstach piosenek wybranych wykonawców hip-hopowych. Przedstawiłam zebranym moje propozycje lekcji dla szkoły gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej. Po części teoretycznej nastąpiła część praktyczna, podczas której prezentowałam, jak można funkcjonalnie wykorzystać na lekcji pewne materiały autentyczne, a mianowicie fragmenty filmu pt. Blokersi, wybrane piosenki OSTR-ego czy ulotki o treściach politycznych rozpowszechniane na ulicach naszego miasta. Pokazałam również możliwość współpracy z uczniami przy tworzeniu tego typu lekcji, gdyż chętni uczniowie przygotowali mini - gazetkę - broszurkę na temat subkultur, co bardzo spodobało się zebranym na warsztatach nauczycielom. Pokazałam również efekt pracy metodą projektów, gdyż temat o subkulturach realizowałam i na języku polskim, i na wiedzy o kulturze właśnie w ten sposób. Dzięki tej metodzie pracy wspólnie z uczniami poszerzyliśmy swoją wiedzę o grafitti, rapie i hip-hopie - zjawiskach współczesnej kultury zyskujących coraz większą popularność. Przy tym bloku tematycznym konieczne jest również omówienie pewnych treści wychowawczych (jak np: zbędność czy konieczność wulgaryzmów i ich ekspresywność oraz zastosowanie funkcji impresywnej w konkretnych sytuacjach życiowych). Jako potwierdzenie dołączam kserokopie opublikowanych w „Języku Polskim w Liceum” wymienionych scenariuszy (2004/2005, nr 3 i 4).
W ramach współpracy z CDiDN-em prowadziłam również zajęcia dla nauczycieli języka polskiego podczas I Międzyszkolnych Targów Edukacyjnych w Świnoujściu. Moje wystąpienie miało na celu prezentację różnych sposobów charakteryzowania bohatera literackiego na lekcjach języka polskiego. Temat przeprowadziłam w odniesieniu do Zbrodni i kary F. Dostojewskiego. Zaproponowałam zebranym nauczycielom następujące ćwiczenia: forma CV dostosowana do życiorysu Rodiona Raskolnikowa, rysunek w postaci „słoneczka” ukazujący bohatera raz w otoczeniu kobiet, a raz w otoczeniu mężczyzn (chodzi o pokazanie relacji interpersonalnych), forma tabelki, a w niej różne typy charakterystyki bohatera (uczniowie mieli do każdego typu poszukać konkretne cytaty z tekstu), a także forma pytań, mających pomóc w sformułowaniu - na podstawie charakterystyki bohatera - głównego problemu powieści. Oto pytania: co bohater mówi, co robi, co o nim myślą inni, jak wygląda on i jego najbliższe otoczenie. Przygotowane ćwiczenia miały postać foliogramów (wyświetlałam je na rzutniku) i kserokopii (do pracy w grupach i indywidualnie). Zebrane nauczycielki orzekły, że ćwiczenia bardzo im się podobały i na pewno z nich skorzystają, tym bardziej, że akurat w danym okresie omawiały tę lekturę. Scenariusz przedstawionych zajęć umieściłam przy § 8. 2. 2.
Specjalnie dla uczonych przeze mnie klas drugich i trzecich opracowałam m.in. takie materiały: sprawdzian z treści Pana Tadeusza, Przedwiośnia, Lalki, materiały dotyczące życia i twórczości A. Mickiewicza oraz sprawdzian z tego zakresu, sprawdzian weryfikujący znajomość środków poetyckich, a także krzyżówkę z wiedzy o kulturze, obejmującą materiał z okresu od antyku do baroku, w tym wiadomości z zakresu historii teatru i muzyki. Chętnie udostępniam te materiały innym nauczycielkom - polonistkom z naszego liceum, ponieważ w ten sposób wymieniamy się doświadczeniami, jak nauczać jeszcze efektywniej i jak weryfikować wiedzę uczniów. Koleżankom udostępniam również kserokopie moich publikacji w czasopismach metodycznych.
Swoje artykuły publikuję od roku szkolnego 2003/2004 w licznych czasopismach, m. in. w „Języku Polskim w Liceum”. Więcej na ten temat piszę w ostatnim punkcie niniejszego dokumentu (Inna dokumentacja potwierdzająca osiągnięcia zawodowe, punkt umieszczony po § 8. 2. 5).
W ramach dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami I LO przygotowałam wzór kontraktu dla uczniów, którzy uzyskali ocenę niedostateczną z przedmiotu na koniec semestru lub roku szkolnego. Określiłam w nim zakres materiału konieczny do poprawienia oceny i terminarz poszczególnych zaliczeń. Więcej na ten temat przedstawiam w § 8. 2. 5.
Opracowałam również wymagania konieczne do uzyskania konkretnych ocen z języka polskiego dla klasy drugiej. Korzystają z nich inne polonistki, ponieważ zostały złożone w gabinecie Dyrekcji oraz szkolnej bibliotece. Pisałam takie wymagania tylko dla klasy drugiej, natomiast stosowne wymagania dla klasy pierwszej i trzeciej pisały inne koleżanki. Ponadto opracowałam wymagania konieczne do uzyskania konkretnych ocen z wiedzy o kulturze. Wymagania te dostosowałam do programu nauczania i podręcznika, z którymi pracowałam (R. Chymkowski, W. Dudzik, M. Wójtowski, Wiedza o kulturze. Podręcznik dla liceów ogólnokształcących, techników i liceów profilowanych. WSiP 2004). Zostały złożone w gabinecie Dyrekcji i szkolnej bibliotece, więc podobnie jak w sytuacji wymagań na konkretną ocenę z języka polskiego dla klasy drugiej - korzystają z nich inne polonistki uczące tego przedmiotu.
EWALUACJA: Udało mi się zainteresować obecnych na warsztatach nauczycieli, uczących w różnych typach szkół (szkoła podstawowa klasy IV-VI, gimnazjum i szkoła ponadgimnazjalna). Z przygotowanych przeze mnie materiałów korzystają również moje koleżanki - polonistki z I LO, a tu szczególną aprobatę zyskał słowniczek pojęć związanych z hip-hopem i grafitti, sposoby charakteryzowania głównego bohatera w powieści, sprawdziany z treści lektur czy wymagania konieczne do uzyskania konkretnej oceny z języka polskiego i wiedzy o kulturze (w naszej szkole uczy tego przedmiotu - razem ze mną - pięć osób). Wzajemnie wymieniamy się zatem doświadczeniami i pomysłami na lekcje, by jeszcze bardziej zaktywizować uczniów i uatrakcyjnić przebieg procesu dydaktycznego.
Opieka nad stażystą. Opis i analiza realizacji zadania oraz wpływ podejmowanych działań na podniesienie jakości realizowanego w szkole procesu dydaktyczno-wychowawczego.
Sprawuję opiekę nad nauczycielką języka niemieckiego, która we wrześniu 2005 roku rozpoczęła w I Liceum Ogólnokształcącym staż na nauczyciela mianowanego. Na początek 1 IX 2005 podpisałyśmy kontrakt, który określał warunki naszej współpracy. Podczas roku szkolnego hospitowałam lekcje koleżanki, i chociaż ona jest germanistką, a ja polonistką i anglistką, korzystałam ze swojej wiedzy, by służyć jej radą podczas konkretnych lekcji, ponieważ metodyka języka angielskiego i niemieckiego jest bardzo podobna. Doradzałam koleżance głównie w sprawie wykorzystania metod aktywizujących podczas lekcji językowych. Zainteresowałam też koleżankę formułą egzaminu maturalnego z języka niemieckiego. Wiele czasu poświęciłyśmy na przedyskutowanie przydatności tekstów autentycznych na lekcjach języka niemieckiego. Wszelkie sprawy merytoryczne konsultowałyśmy z innymi germanistkami. Na koniec stażu napisałam opinię o jego przebiegu w naszej szkole. Moja stażystka pracowała w I LO tylko przez rok, ponieważ zastępowała nieobecną germanistkę. Swój staż będzie kontynuowała od września w innej placówce.
EWALUACJA: Pomagałam koleżance w zapoznaniu się z poszczególnymi dokumentami szkoły, których znajomość jest wymagana przy postępowaniu kwalifikacyjnym na nauczyciela mianowanego. Dzięki temu moja stażystka dowiedziała się, jak ważne jest uczestniczenie w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Spisanie kontraktu uświadomiło jej, jak ważna jest sumienność i rzetelność przy wykonywaniu swoich obowiązków. Angażując się w przygotowywanie zajęć metodami aktywizującymi, przekonała się, jak można zachęcić uczniów do uczenia się języka obcego. Udało mi się również uświadomić jej, że chociaż nie pełniła obowiązków wychowawcy, pewne zagadnienia wychowawcze powinna również realizować w czasie swoich lekcji.
4