Rozdział 10.

„Przywództwo i budowanie zaufania”

Przywództwo - jest to umiejętność oddziaływania na grupę w dążeniu do określonych celów.

• Przywództwo nie usankcjonowane, czyli umiejętność wywierania wpływu niezależnie od struktury organizacji, jest nawet ważniejszy niż wpływ formalny - przywódcy są formalnie mianowani albo wyłaniają się z grupy.

Teorie cech psychicznych.

• Popularne cechy przywódcy to: inteligencja, charyzma, zdecydowanie, zapał, siła, odwaga, uczciwość (?!), pewność siebie. Cechy te jednakże pomijają czynniki sytuacyjne.

• Gdyby ta teoria była słuszna, to przywódcą byłoby się od urodzenia.

Teorie behawioralne

• Ustalenie głównych czynników determinujących zachowania przywódcy.

• Gdyby ta teoria okazałaby się prawdziwa, to przywódców można by było uczyć.

• Inicjowanie struktury - określa, w jakim stopniu przywódca jest w skłonny definiować i tworzyć strukturę własnej roli oraz ról pracowników w dążeniu do wyznaczonego celu. Przywódca taki przydziela członkom konkretne zadania, oczekuje od pracowników przestrzegania określonych norm wydajności oraz dba o terminowość.

• Przychylność - stopień, w jakim przywódca jest w stanie stworzyć w miejscu pracy atmosferę wzajemnego zaufania, szacunku dla sugestii pracowników oraz ich uczuć, zadowolenia z pracy.

• Badania pokazują, że oba te wymiary mają korzystne skutki, ale wszystko rzecz jasna zależy od czynników sytuacyjnych (czyli tak naprawdę niczego nie wyjaśnili )

• 2 wymiary zachowania przywódcy:

1. orientacja na pracownika - kładą nacisk na relacje interpersonalne, zainteresowanie potrzebami pracowników, akceptują ich indywidualne różnice (duża wydajność pracowników).

2. orientacja na produkcję - największą wagę przywiązują do technicznych i zadaniowych aspektów pracy, pracownicy są traktowani jak narzędzia wykorzystywane do osiągnięcia zamierzonych celów (mała wydajność i efektywność pracy).

Teorie uwarunkowań

1. model Fiedlera

• zakłada, że skuteczne działanie grupy zależy od dostosowania stylu współpracy do tego, w jakim stopniu sytuacja pozostaje w zasięgu kontroli i wpływów przywódcy.

• Fiedler skonstruował kwestionariusz najmniej pożądanego pracownika (LPC) - badało, czy dana osoba jest skierowana na cele, czy na relacje.

• Wystosunkował 3 kryteria sytuacyjne - stosunki pomiędzy przywódcą a członkami grupy, strukturę zadaniową i siłę władzy.

Teoria drogi do celu

• Jednym z założeń jest pomoc przywódcy w osiągnięciu celi przez pracowników - wskazanie kierunku, okazanie wsparcia.

• Zachowanie przywódcy jest akceptowane przez pracowników o tyle, o ile widzą w nim bezpośrednie źródło zadowolenia lub sposób osiągnięcia zadowolenia w przyszłości.

2. model uczestnictwa przywódcy (V. Vroom, P. Yetton)

• zachowanie przywódcy musi być dostosowane do struktury zadań

• kobiety wolą demokratyczny model przywództwa, natomiast mężczyźni dyrektywny.

Kobieta przywódca	Mężczyzna przywódca
Zachęcają do współpracy, dzielą się władzą i informacjami, starają się budować poczucie własnej wartości u podwładnych, oddziaływać na nich poprzez charyzmat, doświadczenie i umiejętności interpersonalne.	Styl wydawania poleceń i kontroli.

Przywództwo transakcyjne:

• kierują lub motywują swoich podwładnych do osiągnięcia celów, wyjaśniając im wymagania roli i zadań.

Przywództwo transformacyjne (charyzmatyczni) :

• siłą osobistego talentu budzą w podwładnych poczucie znaczenia i wartości wykonywanych zadań.

• 5 atrybutów charyzmatycznego przywódcy: wiara w siebie, wizja, silne przekonanie do własnej wizji, niezwykłe zachowanie, wizerunek „agenta zmian”. Przykłady: Matka Teresa, D. MacArthur .

Przywództwo wizjonerskie:

• To zdolność tworzenia i wyrażania realistycznych i wiarygodnych wizji przyszłości organizacji lub jej części, wyrastających ponad teraźniejszość i przyczyniających się do jej udoskonalenia.

• Najważniejszą właściwością wizji jest potencjalne źródło inspiracji - skoncentrowane na wartościach, osiągalne, ukazane z wyobraźnią i wyrażone we wzniosłej formie. Powinny wyznaczać nowy porządek, dzięki któremu organizacja będzie wyróżniać się spośród innych.

Przywódcy zespołów :

1. Przywódcy zespołów zapewniają łączność z czynnikami zewnętrznymi, które obejmują: wyższe kierownictwo, inne zespoły wewnętrzne, klientów i dostawców

2. Przywódcy zespołów mają rozwiązywać problemy.

3. Są rozjemcami.

4. Są nauczycielami.

Zaufanie a przywództwo

Zaufanie - pozytywne przeświadczenie, że druga strona nie będzie oszukiwać w słowach, działaniu i decyzjach. 2 aspekty tej definicji to wiedza i ryzyko.




3 typy zaufania:

1. zaufanie wynikające z obawy

2. zaufanie wynikające z wiedzy

3. zaufanie wynikające z identyfikacji

---