Janion, Natura:
zmiana charakteru przeżywania natury w romantyzmie,
antynomia natury i kultury,
udzielenie jej prawa odrębnego ŻYCIA (nie antropomorfizacja),
→ wpływ romantyzmu na kulturę popularną dziś,
romantyzm stworzył model stosunku człowieka do natury,
współczesna literatura - poczucie wygnania z natury - największy problem kultury nowożytnej,
Schiller „O poezji naiwnej i sentymentalnej” - antynomia kultury i natury,
wyciąga wnioski z Rewolucji Francuskiej - rewolucja jest wszechobecna, zamyka pewną epokę kultury, a otwiera nową,
natura znikając z życia codziennego jako podmiot, zaczyna pojawiać się w literaturze kulturze jako przedmiot, idea,
natura - istnienie spontaniczne, trwanie rzeczy dzięki nim samym, egzystencja na mocy praw wiecznych i niezmiennych,
natura jako utracona jedność,
→ żyjemy niepogodzonymi ze sobą i nieszczęśliwi w swoich doświadczeniach społeczeństwa,
nie ma powrotu do tamtej natury - historyzm Schillera,
krytyka Rousseau, który wymaga pozostawania z kulturą w „jałowym” konflikcie,
musimy umieć traktować kulturę jako swoją część integralną,
pogodzenie się z faktem, że nie ma powrotu do czasów sprzed kultury,
rewolucja - moralna dojrzałość człowieka,
Schiller: dojrzałość to nie powrót do dziecinnej Arkadii, ale zdobycie Elizjum,
natura staje się symbolem krytycznej negacji całej kultury współczesnej,
podwójność człowieka (dobro i zło, dusza i ciało),
fenomen regionalizmu - indywidualność kultury,
antropologia strukturalna - dąży do stworzenia wizji człowieka uniwersalnego,
Człowiek Północy - poezja północy
Północ - natura naturans (jaka jest)
Południe - natura naturata (jaka się jawi)
Północ - Południe - dualizm, podział łączący wciąż Europę, nie jak w przypadku podziału Wschód - Zachód,
paralela: klasycyzm - romantyzm/ poezja naiwna - sentymentalna,