WYKŁAD 6
WADLIWOŚCI JĘZYKA NATURALNEGO
WIELOZNACZNOŚĆ SKŁADNIOWA (AMFIBOLIA, AMFIBOLOGIA)
Ⴗ Godłem Rzeczpospolitej Polskiej jest orzeł w koronie na czerwonym tle.
Ⴗ Dzieci dostrzegły rekiny.
Ⴗ Samochód wyprzedza motocykl.
Ⴗ Demonstracje wywołały reakcje władz.
Ⴗ Przywiozłem sukienki dla pani z Paryża.
ANALIZA WIELOZNACZNOŚCI STRUKTURALNEJ
PRZYKŁAD 1
Przeczytam podręcznik lub przejrzę notatki i zrobię ćwiczenia.
1. (Przeczytam podręcznik lub przejrzę notatki) i zrobię ćwiczenia.
(PODR. lub NOT.) + ĆWICZ. = (P lub N) + Ć = (P ლ N) კ Ć
2. Przeczytam podręcznik lub (przejrzę notatki i zrobię ćwiczenia).
PODR. lub (NOT. + ĆWICZ.) = P lub (N + Ć) = P ლ (N კ Ć)
PRZYKŁAD 2
Zostanę doradcą finansowym lub analitykiem jeśli zdam egzamin.
1. Zostanę doradcą finansowym lub (analitykiem jeśli zdam egzamin).
D ლ (EპA)
1. (Zostanę doradcą finansowym lub analitykiem) jeśli zdam egzamin.
E პ (DლA)
PRZYPOMNIENIE NOTACYJNE:
კ - ...i... (oraz, a także, ....) - KONIUNKCJA
ლ - ...lub... - ALTERNATYWA
პ - jeśli....to... = IMPLIKACJA
ი - nieprawda, że... = NEGACJA
მ - ...wtedy i tylko wtedy, gdy... = RÓWNOWAŻNOŚĆ
MECHANIZM TWORZENIA ZDAŃ:
Ⴗ START: zdania proste (UWAGA :proste Ⴙ krótkie !)
Ⴗ FUNKTORY: tworzenie nowych konstrukcji
Zdania proste:
Ⴗ Przeczytałem książkę, którą kupiłem zaledwie dwa dni temu.
Ⴗ Politycy, którzy kłamią, mają niestety często dobre samopoczucie.
Ⴗ Zdaniem Leszka Millera, prawdziwego mężczyznę poznaje się nie po tym jak zaczyna, ale jak kończy.
Ⴗ Ostatnia decyzja Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy lustracyjnej wywołała sprzeciw niektórych polityków, którzy nie chcą pogodzić się z tym werdyktem.
Ⴗ Najwyższy spośród tych mieszkańców Warszawy, którzy w zeszłym roku spędzili co najmniej dwa tygodnie w Hiszpanii doznał wczoraj skomplikowanego złamania kości piszczelowej z przemieszczeniem
Zdania złożone.
Ⴗ Pada deszcz i jest mokro.
Ⴗ Lubię ser, ale nie lubię kiełbasy.
Ⴗ Lubię kiełbasę, ale nie lubię sztuki awangardowej.
PRZYKŁAD 1:
Zdania proste:
Ⴗ Sernik jest zrobiony z sera.
Ⴗ Księżyc jest zrobiony z sera.
Tworzymy zdania złożone:
Sernik jest zrobiony z sera i Księżyc jest zrobiony z sera.
Sernik jest zrobiony z sera lub Księżyc jest zrobiony z sera.
Jeśli sernik jest zrobiony z sera to Księżyc jest zrobiony z sera.
Sernik jest zrobiony z sera wtedy i tylko wtedy, gdy Księżyc jest zrobiony z sera.
Nie jest prawdą, że sernik jest zrobiony z sera.
PRZYKŁAD2:
czasami dwie wypowiedzi są równoważne (znaczą to samo) na mocy swojej budowy (struktury):
A1. Przestań palić albo ja wychodzę.
B1. Jak nie przestaniesz palić, to wyjdę.
A2. Nie można wziąć kawy i nie zapłacić.
B2. Jeśli się weźmie kawę, trzeba za nią zapłacić.
A3. Nie dam rady zjeść i kanapki i ciastka.
B3. Zrezygnuję z kanapki lub z ciastka.
ANALIZA ZDAŃ WIELOZNACZNYCH
Ⴗ Jeśli nie dostanę podwyżki to się zwolnię i wybiorę się w góry.
Ⴗ Jutro pójdę na egzamin jeśli się przygotuję i spotkam się dzisiaj z Michałem.
Ⴗ Jeśli dzisiaj się spotkam z Michałem to spędzę miły wieczór a jutro pójdę na egzamin.
Ⴗ Przeczytam podręcznik lub przejrzę notatki i poproszę o wyjaśnienia Michała.
Ⴗ Jeżeli ukończę studia doktoranckie to będę pracował naukowo lub zatrudnię się w banku.