TALENTIADA'10 - KONCEPCJA NOWEJ FORMUŁY ZAWODÓW W KATEGORII DO LAT 10
Tomasz Schefke, Jacek Zieliński
UZASADNIENIE POTRZEBY REFORMY SYSTEMU ZAWODÓW
Zdaniem wybitnych fachowców organizacja systemu współzawodnictwa w sporcie dzieci i młodzieży powinna być podporządkowana zadaniom szkoleniowym charakterystycznym dla poszczególnych kategorii wiekowych (etapów rozwoju sportowego). Tymczasem zawody tenisowe dla najmłodszych niczym się obecnie nie różnią od turniejów dla seniorów - tej samej wielkości korty, te same piłki, ten sam „pucharowy” system rozgrywek (przegrywający odpada).
Obecny kształt zawodów sprzyja koncentrowaniu pracy trenerskiej z dziećmi na rozwijaniu techniki i umiejętności gry na pełnowymiarowym korcie. Powoduje on także sytuacje, w których zawodnikom (i ich opiekunom) dojeżdżającym na miejsce turnieju często z odległych miejscowości, udaje się zagrać zaledwie jeden mecz (nierzadko po całodziennym oczekiwaniu) i już muszą wracać do domu.
Gra w tym wieku na dużym korcie to tak, jakby kazać rozgrywać 10-letnim adeptom piłki nożnej mecze na pełnowymiarowych boiskach o długości około 90 m i na wielkie, 7-metrowe bramki. Ponieważ dzieci „mordują się” z wielką przestrzenią i z przerzucaniem wysoko skaczących piłek na drugą stronę, to nie rozwijają kluczowej dla tenisisty zdolności - czucia piłki. „Zabija” to w tym wieku także taktykę gry - nie ma czasu ani miejsca na szukanie możliwości wymanewrowania przeciwnika sprytem, np. zagraniami skrótem, krótkim crossem czy wolejem.
Należy radykalnie zwiększyć rolę MINI TENISA - doprowadzić do wzrostu liczby ćwiczeń z tego zakresu w nauczaniu i treningu dzieci do lat 10-ciu. Dlatego konkurencje tenisowe Talentiady są oparte wyłącznie na mini tenisie.
Potrzebna jest taka formuła zawodów, która będzie wymagała od trenerów rozwijania wszystkich niezbędnych w tym wieku zdolności motorycznych, zwłaszcza koordynacyjnych i szybkościowych - dlatego w Talentiadzie są przewidziane aż cztery grupy konkurencji.
Dzięki temu, że współzawodnictwo przebiega aż w czterech grupach konkurencji i w każdej wyłaniany jest zwycięzca, to automatycznie jest więcej okazji do rywalizacji i do odnoszenia sukcesów - dla wszystkich.
Proponujemy w Talentiadzie współzawodnictwo drużynowe zamiast dotychczasowych zawodów indywidualnych. Sądzimy, że pozwoli to wyeliminować przedwczesne kreowanie młodocianych gwiazd oraz piętnowanie słabszych, a także będzie sprzyjało rozwijaniu umiejętności współżycia i współpracy w grupie. Pamiętamy przy tym o powiedzeniu: Radość (ze zwycięstwa), którą można się podzielić (z kolegami z drużyny) to radość podwójna a zmartwienie (z powodu porażki), którym można się podzielić to połowa zmartwienia.
Na podstawie dotychczasowych doświadczeń można sądzić, że cała wiedza naukowa o długofalowym planowaniu pracy treningowej pozostanie tak długo makulaturą, aż nie powstaną odpowiednie zawody dla dzieci, ponieważ to one ukierunkowują pracę szkoleniowców i decydują o tym, co się dzieje na treningach. Wynika to z tego, że tak jak w szkołach zawsze uczy się z myślą o egzaminach, tak kluby (trenerzy) przygotowują swoich podopiecznych pod kątem zawodów.
Obecny system wymaga od trenerów, którzy chcą pracować nowocześnie (tzn. bardziej różnorodnie i wszechstronnie) wielkiego samozaparcia oraz często działania w opozycji do rodziców i działaczy oceniających ich pracę na podstawie wyników w grach turniejowych na dużym korcie.
TREŚĆ ZAWODÓW
Talentiada odbywa się w czterech grupach konkurencji*:
KONKURENCJE SPRAWNOŚCIOWE (wszystkie)
bieg na 20 m (szybkość biegowa),
bieg gwiaździsty ze zbieraniem piłek (zwinność, technika pracy nóg),
rzut piłką tenisową (szybkość kończyny górnej),
bieg wahadłowy z odrzucaniem piłek (zwinność, technika pracy nóg),
bieg 6 min. (wytrzymałość tlenowa)
MINI GRY DRUŻYNOWE (wszystkie)
unihokej,
mini piłka ręczna,
mini piłka nożna,
GRY PARATENISOWE (wylosowana zostaje jedna z gier)
rzucanka, na jedno pole serwisowe na wprost
rzucanka, na jedno pole serwisowe po przekątnej
rzucanka 2 piłkami, na jedno pole serwisowe na wprost
rzucanka 2 piłkami, na jedno pole serwisowe po przekątnej
siatkówka rakietami (wolejówka), na jedno pole serwisowe na wprost
siatkówka rakietami (wolejówka), na jedno pole serwisowe po przekątnej
ringo na jedno pole serwisowe na wprost
ringo na jedno pole serwisowe po przekątnej
ZAWODY TENISOWE (wylosowana zostaje jedna z gier)
gra pojedyncza na jedno pole serwisowe na wprost, wariant zwykły
gra pojedyncza na jedno pole serwisowe po przekątnej, wariant zwykły
gra pojedyncza na jedno pole serwisowe + korytarz na wprost, wariant z uderzeniem kontrolnym
gra pojedyncza na jedno pole serwisowe + korytarz po przekątnej, wariant z uderzeniem kontrolnym
gra pojedyncza na dwa pola serwisowe, wariant zwykły
gra pojedyncza na dwa pola serwisowe, wariant z uderzeniem kontrolnym
gra podwójna na dwa pola serwisowe systemem tenisa stołowego
gra podwójna na dwa pola serwisowe + korytarze systemem „siatkarskim”
UWAGA! W programie każdej Talentiady znajdują się wszystkie konkurencje wchodzące w skład grup 1 i 2 oraz po jednej konkurencji wylosowanej z grupy 3 i 4.
MIEJSCE DRUŻYNY W ZAWODACH - KLASYFIKACJA KOŃCOWA
O miejscu drużyny w całych zawodach decyduje suma punktów zdobytych w poszczególnych konkurencjach Talentiady:
punkty za konkurencje sprawnościowe (maks. 20 pkt.) ........... +
punkty za gry drużynowe (maks. 25 pkt.) ........... +
punkty za gry paratenisowe (maks. 25 pkt.) ........... +
punkty za zawody tenisowe (maks. 30 pkt.) ........... =
suma punktów (maks. 100 pkt.) ...........
Zawody wygrywa drużyna, która uzyska w sumie największą ilość punktów. W przypadku, gdy dwie drużyny uzyskają jednakową ilość punktów decyduje kolejno: lepszy wynik uzyskany w zawodach tenisowych, w grach paratenisowych, w grach drużynowych i wreszcie w konkurencjach sprawnościowych.
Na ten temat wypowiadali się m.in. R. Schönborn „Leistungstennis mit Kindern und Jugendlichen”, Meyer & Meyer Verlag, Aachen 2001 r. oraz H. Sozański red. „Podstawy teorii treningu sportowego“, Centralny Ośrodek Sportu, Warszawa 1999 r.
1