Funkcjonowanie pejza偶u w balladach i Sonetach krymskich
Ballady maj膮 cz臋sto 藕r贸d艂a ludowe, dlatego te偶 potykany w nich pejza偶 jest obrazem krajobrazu wiejskiego. Cz臋stym miejscem akcji jest las, jezioro lub droga. Poniewa偶 akcja ballady dzieje si臋 na niewielkim obszarze przestrzeni pejza偶 jest, wi臋c kameralny, nie ma tam np. step贸w, ogromnych puszczy. Pejza偶 w balladach ma te偶 za zadanie przygotowanie odpowiedniego nastroju. Elementy takie jak np. ksi臋偶yc, puszczyk, sowa, stary ko艣ci贸艂 wprowadzaj膮 atmosfer臋 tajemniczo艣ci i grozy.
Zupe艂nie inn膮 role odgrywa pejza偶 w „Sonetach krymskich”. Tam ca艂o艣膰 akcji skupia si臋 wok贸艂 krajobrazu Krymu. Podmiot liryczny por贸wnuje stepy Akermanu do morza, a w贸z, kt贸rym jedzie do statku. Gdy spostrzega g贸ry, Czatyrdach, czuje nich prawie bosk膮 cze艣膰. Pejza偶 jest tu bardzo dok艂adnie opisany, wyra偶a on wszystkie uczucia poety i ma za zadanie wykreowa膰 w wyobra藕ni odbiorcy dok艂adny obraz Krymu. Gdy narrator pr贸buje opisa膰 niekt贸re widoki brakuje mu wr臋cz s艂贸w („Droga nad przepa艣ci膮 w Czufut-kale”).
Poniewa偶 celem Mickiewicza mia艂o by膰 zafascynowanie czytelnika wschodem, jego pi臋knymi krajobrazami pejza偶 pe艂ni w „Sonetach Krymskich” g艂贸wn膮 rol臋 w przeciwie艅stwie do ballad.
艁ukasz Pobere偶nik