Zimna wojna

- okres rywalizacji radziecko-amerykańskiej po 1945 roku,

- rywalizacja pomiędzy państwami-blokami,

- stan, który nie przerodził się w „gorącą wojnę”,

- walka o dominację na świecie,

- stan rywalizacji na różnych polach i wrogości między mocarstwami, który nie przerodził się w bezpośredni konflikt,

- wyścig zbrojeń atomowych i konwencjonalnych, wyścig gospodarczy, wojna propagandowa i rywalizacja w sferze kultury, sportu.

22.02.1945 - długi telegram Kennena - ZSRR może być zagrożeniem dla USA.

7.05.1945 - bezwarunkowa kapitulacja Niemiec przed Wielką Trójką, w kwaterze Eisenhowera w Reims.

8.05.1945 - powtórzenie w kwaterze głównej marszałka Żukowa przed przedstawicielami czterech aliantów.

6.08.1945 - zrzucenie bomby atomowej na Hiroszimę, trzy dni później na Nagasaki.

2.09.1945 - kapitulacja Japonii (brak zgody USA na podział na strefy okupacyjne).

4-11.02.1945 konferencja jałtańska

- kwestia granicy Polski,

- dla Francji 4 strefa okupacyjna w Niemczech.

1.08.1945 konferencja poczdamska (ZSRR, USA, Wielka Brytania)

- przekazanie pod polską administrację części terytorium obecnej Polski (na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej),

- przesiedlenie ludności niemieckiej, węgierskiej i czechosłowackiej z Polski.

27.09.1946 - Nikołaj Nowotnikow, ambasador ZSRR w Waszyngtonie, USA dąży do światowej dominacji gospodarczej.

GRECJA:

- bunt komunistów przeciwko przywróceniu monarchii,

- od 1946 Stalin wspierał komunistów greckich pieniężnie,

- w 1947 roku Brytyjczycy byli na skraju bankructwa, nie byli w stanie finansować armii greckiej, w związku z czym mogła przegrać z armią komunistyczną,

-Truman zapowiedział pomoc dla Grecji i Turcji, nie dopuści do tego aby mniejszość zapanowała nad większością,

- polityka powstrzymywania komunizmu -USA będzie wspomagać wszelkie reżimy antykomunistyczne - nie wyzwalać.

- 1949 - koniec wojny, Grecja miejscem rodzenia się zimnej wojny.

29.07-15.10.1946 - paryska konferencja pokojowa

- traktaty pokojowe z Finlandią, Włochami, Węgrami, Bułgarią, Rumunią podpisane 10.02.1947,

* granice państw według linii przedwojennych

* ograniczenia w dziedzinie armii i techniki wojennej

- artykuł zakazujący odrodzenia się faszyzmu,

- amerykański projekt statusu Triestu - zdemilitaryzowany, rekompensata 75% i neutralna.

- po wojnie Węgry wróciły do granicy z 1920 roku, na Słowacji po tych zmianach znajdowała się mniejszość węgierska,

- Rumunia straciła Besarabię i Bukowinę,

- Dobrudża południowa dla Bułgarii, na rzecz Grecji straciła Trację Zachodnią,

- Grecja uzyskała wyspy na Morzu Egejskim, w tym Rodos,

- Etiopia, Somalia i Albania uzyskują niepodległość - Włochy,

FINLANDIA

- nie narzucono reżimu komunistycznego, Finowie w 1944 roku zawarli rozejm z ZSRR i państwami zachodu,

-Fińska Partia Komunistyczna była słaba, uważana przez społeczeństwo za agentów, sowieci nie mieli możliwości manipulowania w wyborach do parlamentu, bo nie okupowali kraju,

-występowała polityczna uległość wobec ZSRR - ograniczenie suwerenności, brak przystąpienia do NATO, EFTA

5.03.1947 pakt sojuszniczy w Dunkierce, przeciwko odradzaniu się militaryzmu niemieckiemu.

12.03.1947 doktryna Trumana (impuls do zimnej wojny)

- walka USA przeciw dążeniom ZSRR do rewolucji światowej,

- pomoc dla zagrożonych krajów, monopol broni atomowej.

IRD - Information Reserch Departament

- wojna psychologiczna z ideami komunistycznymi, przygotowywało memoranda, biuletyny, które dostawały państwa trzeciego świata, aby je ostrzec przed komunizmem.

17.03.1948 - pakt brukselski (Anglia, Francja i kraje Beneluksu) - rozwinięcie paktu z Dunkierki.

5.06.1947 lub 1946 - plan Marshalla (sekretarz stanu)

- pomoc kredytowa dla krajów niekomunistycznych w Europie, pod warunkiem że kraje będą ze sobą współpracować (1951 -12 mld)

- skorzystały Portugalia, Islandia, Irlandia, Anglia, Szwecja, Norwegia, Turcja, Włochy, Grecja, Francja, RFN, Austria, dania, Holandia, Belgia Szwajcaria, Luksemburg,

- USA nie chciało wspierać radzieckich satelitów - Polski, Czechosłowacji,

- przerwanie handlu z państwami Europy Wschodniej.

21.06.1958 - alianci wprowadzają w swoich strefach nową walutę - Deutsche Mark (WB, F, USA).

24.06.-11.05.1949 - I kryzys berliński

- Rosjanie wprowadzają markę wschodnią,

- blokada Berlina - komunikacja kolejowa, wodna i samochodowa,

- most powietrzny - zaopatrywanie przez WB, F, USA,

- lotnisko Tempelhof w strefie amerykańskiej,

- 14.05.1949 - koniec blokady.

SKUTKI:

- 25.05.1949- powstanie RFN

* brak armii, duża władza aliantów, zajmowali się między innymi ściganiem zbrodniarzy wojennych,

* prezydentem Heuss, kanclerzem 20.09 Adenauer.

- 7.10.1949 w odpowiedzi na powołanie RFN, ZSRR powołało NRD

*prezydentem Pieck, kanclerzem Grotewohl,

* gospodarka nakazowo-rozdzielcza,

* Rosjanie musieli pomagac Niemcom, gdyż ograbili ich w czasie wojny,

* idee iż uda się zjednoczyć Niemcy jako państwo komunistyczne,

* Walter Ulbricht przywódcą partii komunistycznej, I sekretarz SEP 1951-1971.

- 4.04.1949 powstanie NATO

*struktury wojskowe, WB, F, USA podejmowały główne decyzje,

* system bezpieczeństwa, zabezpieczenie przed szpiegostwem narzucone przez WB i USA,

* siedzibą główną do 1960 był Paryż.

JUGOSŁAWIA

- komuniści w 1945 byli tak silni, że mogli przejąć władzę bez armii,

- pogorszenie stosunków z ZSRR, skierował aktywność ku Azji i Afryce oraz przyjął pomoc od Zachodu,

- 28.06.1948 Kominform zarzuca Komunistycznej Partii Jugosławii wrogą politykę wobec ZSRR,

- wydawało się, że Jugosławia jest stałym elementem bloku sowieckiego, nikomu nie przychodziło do głowy, że zachodzi pewien rozłam,

- Stalin ogłosił Tito jako heretyka, liczył, że komuniści w Belgradzie obalą go,

- Tito jednak nie był zależny od ZSRR, aby utrzymać władzę, najbardziej oddanych Moskwie zamordowano, a innych wywieziono,

- Brytyjczycy wcześniej niż amerykanie zorientowali się, że trzeba pomóc Jugosławii,

- zaprzestanie kolektywizacji, powstanie samorządów,

- 1949 - zerwanie z Jugosławią układów sojuszniczych (ZSRR).

OPC (Office of Policy Co-Ordination) i SIS (Secret Intelligence Service)

- prowadziły operację Valuable w latach 1949-1952,

- uznały, że najbardziej podatną na obalenie reżimu jest Albania, gdy Jugosławia wypadła z bloku sowieckiego, to nie graniczyła z żadnym z państw tego bloku,

- operacja polegała na rekrutowaniu emigrantów albańskich, szkoleniu ich o przerzucaniu do Albanii,

- Kim Philby zdradził operacje Rosjanom,

- reżim dyktatora był tak silny, że ludzie nie chcieli udzielać pomocy tym grupom.

CHINY

- 08.1945 chińscy komuniści zajmowali jedna prowincję,

- Stalin zachęcał Mao Tse-Tunga do rozmów z Czang Kaj-Szekiem, jednak on nie chciał,

- w 1947 roku Komunistyczna Partia Chin zajęła pn. Mandżurię, następnie Pekin i resztę Chin,

- Czang Kaj-Szeg wyemigrował na Tajwan, gdzie rządził do 1975 roku,

- 1.10.1949 Mao Tse-Tung proklamuje powstanie Chińskiej Republiki Ludowej,

- był to problem dla Stalina, gdyż musiał bardziej liczyć się z ChRL niż z państwami satelickimi.

KOREA

- na konferencji w Jałcie i Poczdamie ustalono, że po wycofaniu spod japońskie panowania stanie się państwem neutralnym,

- Półwysep Koreański był podzielony na 2 strefy wpływów wzdłuż 39 równoleżnika

*pn. - strefa wpływów ZSRR, Kim Ir Sen

*pd. - strefa wpływów USA, Li Syng-Man,

- gdyby odbyły się wybory, go komuniści przejęliby całą władzę w Korei,

- utworzenie Republiki Koreańskie i Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej,

- Kim Ir Sen od 1949 roku próbował namówić Stalina, aby wyzwolić południe, był sceptyczny, lecz zmienił zdanie gdy wybrano Mao Tse-Tunga,

- 25.06.1950 ofensywa armii KRLD na Koreę Południową - umiędzynarodowiona wojna domowa,

- ZSRR bojkotowało posiedzenia ONZ, amerykanie uchwalili dla siebie korzystne rezolucje, uznano KRLD za agresora, utworzono siły w obronie Korei,

-Truman pomagał Korei, upoważnił lotnictwo do bombardowania KRLD,

-16.10.1950 do wojny przystępuje ChRL, gen. MacArthur chciał zaatakować Chiny - odwołano go,

- wybory w USA wygrywa Eisenhower, wypowiada się za zakończeniem wojny,

- 27.07.1953 układ rozejmowy w Panmundżon, po śmierci Stalina

*linia demarkacyjna wzdłuż 38 równoleżnika, 2 km po obu stronach zdemilitaryzowane,

*wymiana jeńców,

* dalej istnieją problemy z podziałem Korei, wojna przyspieszyła proces remilitaryzacji RFN.

24.10.1950 - plan Plevena

- utworzenie armii europejskiej z jednostkami niemieckimi,

- wykorzystanie potencjału ekonomicznego wojskowego RFN, przy zapobieganiu utworzenia armii narodowej,

- Rene Pleven inicjatorem zawarcia 27.05.1952 traktatu Europejskiej Wspólnoty Obronnej, Francja nie ratyfikowała.

16-17.06.1953 powstanie w Berlinie Wschodnim

- walki uliczne, prawie obaliły Ulbrichta,

- czołgi radzieckie zdławiły powstanie, zachód nie pomógł powstańcom.

IRAN

- od 1951 Mohammad Mossadegh,

- Brytyjczycy namawiali do amerykanów do obalenia go,

- bojkot importu ropy z Iranu, 19.08.1953 zamieszki w Teheranie.

25.01-18.02.1954 konferencja berlińska

- msz WB, USA, F, ZSRR,

- odmienna wizja zjednoczenia.

26.04-21.07.1954 konferencja genewska w sprawie Indochin

- porozumienie, zakończenie I fazy wojny wietnamskiej,

- Polska stała się członkiem komisjo rozjemczej (Laos, Kambodża, Wietnam).

Układy paryskie

- koniec okupacji Niemiec, przyznać pewną suwerenność,

- NATO, siły zbrojne, 6.05.1955 - RFN w NATO.

14.05.1955 powołanie Układu Warszawskiego

- w odpowiedzi na przystąpienie RFN do NATO,

- był układem o wzajemnej obronie,

- dotyczył terytorialnie Europy - bardzo istotne,

- w 1963 roku próbowano wciągnąć Mongolię, a następnie Azję w wypadku wojny chińsko-radzieckiej.

15.05.1955 - Austria odzyskała niepodległość (Wiedeń podzielony na 5 sektorów)

- w zamian za zasadę neutralności ZSRR zgodziło się na wycofanie z Austrii,

- odszkodowania dla ZSRR za inwestycje,

- wycofanie wojsk 4 mocarstw, od 1945 jeden neutralny rząd,

- umacnianie samodzielności ekonomicznej,

- gwarancja granic i integralności Austrii.

19.07.1955 - konferencja genewska (Eisenhower, Faure, Eden, Bułganin)

- odbywała się w dobrej atmosferze międzynarodowej, poprawa stosunków z ZSRR,

- kwestie rozbrojenia - USA i ZSRR (bomby wodorowe) brak porozumienia,

-propozycja Open Sky - samoloty zwiadowcze mogły latać po niebie, brak zgody ZSRR,

- współpraca gospodarcza - nic istotnego,

- ostatnie spotkanie tego typu, zarzuty dla Rosji za Jałtę,

- jeżeli USA mają coś do krajów wschodnich, to mają się do nich zwrócić, bo ZSRR nie mieszają się w te sprawy.

04.1956 - wizyta Chruszczowa i Buganina w Londynie

- problemy na osi wschód-zachód,

- Brytyjczycy poruszyli sprawę kwestii polskiej - Rosjanie: Polska jest niepodległym krajem.

EGIPT

- 20.10.1954 układ o wycofaniu wojsk brytyjskich z Kanału Sueskiego

*do lata 1954, Gamal Abdul Naser miał nadzieję, że armia Rommela wyzwoli Egipcjan spod panowania brytyjskiego,

* Strefa Gazy wówczas władana przez Egipt.

-Eden i Naser w 1955 roku jedyne spotkanie

* 26.07.1956 - nacjonalizacja Kanału Sueskiego,

* zwrot ku ZSRR, gdyż USA nie udzieliły mu kredytu,

* dostawy broni z Czechosłowacji, Egipt zbroił się przeciwko Izraelowi i Brytyjczykami,

*WB i F blokują dostęp do kredytów zachodnich.

- 1956 Eden i Dulles

* chcieli przekonać USA, że Naser jest agentem komunistycznym

* USA uważało, że nie doceniając go robią wielki błąd, spiskowali jak obalić Nasera,

* służby Nasera szybko wykrywały spiski.

- Izrael-Francja-Anglia

* Izrael spowoduje wojnę z Egiptem, a WB i F wmieszają się w ten konflikt

* wściekli się na Nasera za wspieranie ruchu narodowowyzwoleńczego w Algierii,

* Izrael był zaniepokojony zbrojeniami Egiptu (Egipt rozpętał wyścig zbrojeń, który musiał podjąć Izrael),

* Izrael liczył, że osłabi potencjał militarny Nasera,

* operacja „Muszkiet”,

* operacja ta odwróciła uwagę od Węgier,

* Chruszczow zagroził użyciem sił zbrojnych przeciwko Brytyjczykom i francuzom,

* Paryż i Londyn zakończyły tą okupację i wycofały się pod wpływem USA,

* USA uważało, że umacnia to pozycję ZSRR na Bliskim Wschodzie, a pozycję zachodu osłabia.

POLSKA

- 10.1956 wybór Gomułki na I sekretarza,

- wściekłość ZSRR, przylot Chruszczowa, marsz na Warszawę,

- Gomułka postawił się, Chruszczow wrócił do Moskwy i zakazał marszu,

- obawa, ze Gomułka przyczyni się do przybliżenia do NATO,

- wpływy radzieckie znacząco zmalały,

-szybko okazało się, że nie jest rewizjonistom partii komunistycznej,

- w 1970 wydał polecenie strzelania do protestantów, nie pozwolił doprowadzić do powstania w Polsce,

*tradycyjne elity szlacheckie wybite,

*pokolenie młodzieży wybite w powstaniu warszawskim,

* warstwy przywódcze przestały istnieć, były na emigracji lub w więzieniu,

- otworzył drogę do repatriacji obywateli w ZSRR.

WĘGRY

- po manifestacjach pod pomnikiem Józefa Bema (solidaryzacja z Polską),

- najbardziej dotkliwe represje komunistyczne,

- zamieszki przerodziły się w powstanie, reżim zaczął padać, nieustanne samosądy,

- 4.11.1956 interwencja ZSRR, zakończyła się wycofaniem wojsk z Budapesztu,

- Imre Nagy - wycofanie jest oznaką słabości (prawda: zorganizowanie się),

- ogłosi wycofanie się z układu warszawskiego, niepodległość, wściekłość Rosji,

- Janos Kadar nowy sekretarz znienawidzony przez społeczeństwo,

- mocarstwa zachodnie nie pomogły Węgrom.

ROK 1956

- strefa posiadania w ZSRR jest niestabilna,

- stan władania w Polsce został podważony - Gomułka I sekretarzem, a kościół katolicki nie został całkowicie podporządkowany,

- powstanie węgierskie odwróciło uwagę od Polski,

- Węgry, Czechosłowacja,

- polityka mocarstw zmieniła się, wspierali reżim Gomułki, uznali że forma narodowego komunizmu jest najlepszą w obecnym czasie i miała być przykładem,

- 1957-1963 pożyczka o,5 mld dolarów od USA, głównie na żywność,

- ZSRR zakup zboża na rynku światowym, głównie sprzedaż ropy naftowej, Polska sprzedawała węgiel kamienny,

- ZSRR duże sukcesy technologiczne, lecz rolnictwo na skraju katastrofy,

- 4.10.1957 wystrzelenie pierwszego satelity „Sputnik”

*powstawanie schronów,

*Rosjanie mieli kilka sztuk rakiet dalekiego zasięgu, było to raczej wyłącznie groźba,

* rakiety napędzane paliwem płynnym, zbyt długie przygotowanie

* podważało to schemat o zacofanym ZSRR.

10.11.1958 wiec przyjaźni polsko-radzieckiej, II kryzys berliński

- Chruszczow nie konsultując się z Gomułką wystąpił z propozycjami w sprawie Niemiec,

- zażądał aby mocarstwa zachodnie wycofały się z Niemiec,

- żądania Moskwy, aby utworzyć Berlin Zachodni wolnym miastem neutralnym i niezależnym od innych państw, własna władza w RFN - zaproponował ochronę,

- w ciągu pół roku układy z państwami niemieckimi, uznanie przez mocarstwa NRD

- gdy się nie zgodzą: separatystyczny układ z NRD, droga do Berlina pod kontrolą NRD,

- mocarstwa zachodnie nie mogły poddać się żądaniom, kanclerz Adenauer sprzeciwiał się temu,

- udział od 1955 RFN w NATO,

- wojska w NRD, większa siła, możliwość opanowania RFN, Chruszczow uważał, że jest to punkt słabości zachodu

- pomysły zachodu

*rozmowy o statusie quo Berlina dla wszystkich,

*de Gaulle uważał, że należy odrzucać żądania Chruszczowa,

* USA było rozdarte do 1961 Reagan, dialog z Moskwą

- motywy Chruszczowa

*umocnienie pozycji Ulbrichta w NRD,

*w 1959 roku było w coraz gorszej sytuacji niż w RFN, ucieczki z NRD do RFN, w NRD brakowało lekarzy, ujemny przyrost naturalny,

*była kosztowna dla Rosjan w utrzymaniu, Ulbricht żądał dostarczania coraz więcej surowców od ZSRR i Polski,.

*układ pokojowy wzmocniłby pozycję NRD.

02.-03.1959 wizyta Macmillana w ZSRR

- udało się przekonać Chruszczowa, aby wycofał się z ultimatum (kontrola nad drogami tranzytowymi dla NRD, jeżeli nie dojdzie do umów pokojowych),

- w 1964 Gomułka powiedział, że te wydarzenia nie były zaplanowane,

- rozbicie planu Rapackiego w 1957 roku, rozbrojenie jądrowe w RFN, NRD, Polsce i Czechosłowacji

- na granicy transport będzie chciał przejechać siłą, wsparcie kampanii, gdy Rosjanie będą przeszkadzać zamiar użycia bomb jądrowych, dostanie się do Berlina Zachodniego.

1959 - Chruszczow i wiceprezydent Nixon

-wystawy osiągnięć, głośna wymiana zdań pomiędzy nimi,

-Chruszczow pytał czy w każdym domu amerykańskim takie coś jest? Nixon powiedział, że wchodzi to na rynek, Chruszczow stwierdził, że to wszystko nieprawda,

-stoisko biblioteczno-folderowe, książki ginęły w szybkim tempie.

15.09.1959 - tourne Chruszczowa po USA, Eisenhower

-wybrał się prototypem samolotu, w bazie Andrews pod Waszyngtonem,

-zwiedził Hollywood, wspólny język,

- powtarzał żądania wycofania się z Berlina Zachodniego i zawarcie układu pokojowego, lecz obniżył ultimatum,

-samolot U2 zwiadowczy

*moc radziecka jest przekolorowana,

*latał na dużych wysokościach, migi i rakiety ziemia-powietrze nie wykrywały go,

*próby w 1956 roku z bazy Wissbahn w RFN, pokazały że nie ma luki rakietowej, są w lepszej pozycji

- Eisenhower nie użył tego, gdyż nie chciano ukazać swojej wiedz Rosji, mimo kampanii wyborczej z Kennedym.

1.05.1960 Gary Powers zostaje zestrzelony nad ZSRR,

-pierwsze zestrzelenie U2,

-migi nie były wstanie wejść na tą wysokość, wystartował z Peshawam, z okolicy Srevdlovska, zestrzelony,

- rakieta SAM wybuchła w pobliżu Powersa, on się katapultował, zatrzymali go lokalni policjanci,

-Chruszczow nie kazał niczego ogłaszać i czekać na reakcje USA,

- Amerykanie: samolot NASA zginął na Turcją - kłamstwo,

- następnego dnia Rosjanie ogłosili prawdę, ale nie ujawnili że mają pilota - radziecki ambasador wygadał się, Amerykanie przyznali się,

- Powers skazany a następnie wymieniony na agenta.

18.05.1960 - szczyt w Paryżu

- kwestia niemiecka,

- Chruszczow zażądał przeprosin, Amerykanie nie chcieli zrobić to tak, jak on chciał - Chruszczow zerwał szczyt.

06.1961 - spotkanie Kennedy'ego i Chruszczowa w Wiedniu

- Chruszczow wyszedł z przekonaniem, że jest to słaby polityk,

- rozmieszczenie rakiet średniego zasięgu na Kubie,

-przyznanie równości sił USA i ZSRR.

16.08.1963 budowa muru berlińskiego

-brak protestów USA, brak kontroli pojazdów wojsk USA, WB i F,

-kontrola granicy między RFN i NRD, dużo ludzi straciło pracę.

KUBA

- od XVIII-1898 pod panowaniem hiszpańskim, po wojnie amerykańsko-hiszpańskiej pod kontrolą USA

-uprawa trzciny cukrowej i tytoniu, kubańska mafia łączyła się z amerykańską oligarchią rządzącą,

- Guantanamo - symbol narzucania imperialnej polityki przez ZSRR,

-od II wojny światowej rządzona przez dyktatora Batistę (słaba dyktatura, słaba armia), średnia klasa kubańska chciała się wyzwolić spod dyktatury,

-wywodził się z niej Fidel Castro

*należał do partii komunistycznej, kobieciarz, macho, patriota, nacjonalista kubański,

*w 1953 próbował przejąć władzę, atak na koszary wojsku kubańskich, po 2 latach wypuszczony

* w tym czasie Moskwa się nim nie interesowała, utrzymywała kontakty z jego bratem,

-2.12.1956 wraz z rewolucjonistami wraca na Kubę

* pierwszy rok tych walk nosił widmo klęski Castro, Batista nie wysyłał większej liczby wojska,

* w 1958 reżim Batisty rozpada się, partyzantka przenosi się z gór, armia przechodziła na ich stronę,

*1.01.1959 Batista ucieka z Hawany, wkraczają rewolucjoniści,

-pewien okres wolności, w tle Castro wprowadzał autorytarną dyktaturę

*Moskwa była zaskoczona tymi wydarzeniami, rewolucja była wynikiem słabości wewnętrznej,

*nacjonalizacja głównie przemysłu amerykańskiego, embargo na trzcinę cukrową, 1961,

*Moskwa - ograniczenie rewolucji do Kuby, Chegevara miał odmienne zdanie, został zamordowany,

-rząd Eisenhowera

*Kuba zmierza w kierunku komunistycznym - Dalles,

*raporty CIA bardzo wrogie Castro, byli przekonani, że sytuację da się odwrócić,

* powstawały plany jak obalić Castro (wesprzeć Batistę i uciekinierów z Kuby), plan skrytobójczego zabicia Castro, pucz, zamach

-1961 USA zrywa stosunki dyplomatyczne z Kubą

*Kennedy blokuje handel z Kubą,

*obawa Castro, że zostanie obalony przez USA oraz obawa przed inwazją,

*zapobieganie o dostawy broni od Chruszczowa, olbrzymia popularność Castro wśród ludzności,

-17-20.04.1961 desant w Zatoce Świń

*lotnictwo Castro zniszczyło statki armady desantowej, fatalne miejsce, odcięte od Kuby, zakończyła się fiaskiem,

*USA - operacja czysto kubańska, fałsz,

*Kennedy stwierdził, że USA nie pomoże partyzantom i nie dokona nalotu na Kubę,

*CIA wysłało dziesiątki sabotażystów, aby zdestabilizować gospodarkę kubańską,

*desant w zatoce świń pchnął Castro w stronę Kuby.

-geneza instalacji rakiet średniego zasięgu na Kubie

*chęć zdobycia nacisku na USA w kryzysie berlińskim, chęć zlikwidowania nierównowagi,

*Chruszczow chciał pomóc Castro, cierń wbity w Amerykanów (Hawana bliska Florydy),

*Amerykanie zainstalowali rakiety w Turcji,

*Castro liczył, że jeżeli rakiety znajdą się na Kubie, to Amerykanie nic mu nie zrobią,

*Rosjanie liczyli, że potajemnie rozmieszczą rakiety na Kubie, a Amerykanie będą bezradni -> samoloty U2 wykryły,

-14-28.10.1962 kryzys kubański

*informacje od płk Pilkowskiego -> agent USA, przekazał opisy jak wyglądają rakiety,

*Chruszczow utrzymywał to w ogromnej tajemnicy,

* rozważanie desantu amerykańskiego na Kubę -> możliwość wojny na ogromną skalę,

*blokada Kuby, zatrzymanie statków handlowych, co zrobi ZSRR (statki z rakietami),

*Moskwa wstrzymała żeglugę na Kubę, co zrobić z rakietami operacyjnymi na Kubie,

*amerykanie nie wiedzieli o rakietach ziemia-morze, Chruszczow poddał się ,

-Amerykanie udzielają tajnej gwarancji, że nie uderzą na Kubę,

-28.10.1962 Chruszczow obiecał, że wycofa rakiety z Kuby, a Amerykanie w ciągu roku z Turcji,

-Kennedy wyszedł politycznie wzmocniony,

-kryzys karaibski pchnął Kubę w ZSRR, gospodarczo zależna od Moskwy,

-Amerykanie utrzymają embargo gospodarcze, nie będzie inwazji,

- zbudowanie gorącej linii,

- znak ostrzegawczy, unikanie podobnych wydarzeń w przyszłości,

-osłabienie Chruszczowa, w 1964 roku zostaje obalony przez spiskowców, sekretarzem zostaje Breżniew.

5.08.1963 układ o zakazie prób atomowych w atmosferze, przestrzeni kosmicznej i pod wodą (PTBT)

-celem powszechne i całkowite rozbrojenie,

-układu nie podpisały Francja i Chiny,

-10.10.1963 wszedł w życie.

---