LITERATURA W KRAJU

IV. PROZA

2. W OKOWACH TENDENCJI

• charakterystyka:

• nawiązanie do prozy społeczno- środowiskowej Dwudziestolecia

• podległość polityce rosyjskiej

• reportaż

• schemat tzw. wojny ojczyźnianej

• relacje z deportacji do ZSRR nieadekwatne do słów zesłanych

• realizm socjalistyczny

• twórcy:

lwowski odłam „Przedmieścia”

• Halina Górska (1898- 1942)

• Jan Brzoza (1900- 1971)

• Bolesław Piach (1910- 1941)

uciekinierzy

• Adolf Rudnicki

• Jerzy Putrament

• Elżbieta Szemplińska

ADOLF RUDNICKI

• twórczość:

• Blic; o kampanii wrześniowej

• Józef

• Joel Filut, żyd, szlachetny bojownik

• do końca życia nęka go płomień, który ogrzewał konającego

• Koń;

• Zachariasz Kagan, zwany Koniem,

• miłość ojcowska kojarząca się z losem Hioba

ARTUR SANDAUER (1913- 1989)

• Noc praworządności 1945; opowiadanie o żydach poddanych złudzeniu bezpieczeństwa, zanegowanego następnie przez nazizm; tzw. obrachunek inteligencki

JERZY PUTRAMENT

• twórczość:

• Ten i tamten brzeg mostu 1941;

• oskarżenia nieudolności dowódczej w przeciwieństwie do szlachetnych porywów prostych żołnierzy

• Święta kulo 1944

• utwór powstały już w czasie wojny niemiecko- radzieckiej

• podkreślenie jedynie groteskowości ofiar Września (już nie krytyka)

WANDA WASILEWSKA (1905- 1964)

• charakterystyka:

• proza agitacyjna

• oskarżenie „pańskiej Polski”

• bieda białoruska i kresowa

• chłopi polscy tęskniący za losem chłopa rosyjskiego

• uproszczenia psychologiczne

• twórczość:

• Płomień na bagnach 1941;

• Petro Iwańczuk więzień, zakochany w córce wojskowego kolonisty polskiego Jadwigi Płońskiej

• ginie w czasie próby ucieczki do Rosji

• Tęcza 1943;

• quasi- mityczny obraz wojny

• symboliczna wartości Narodu i Ziemi

• dla naruszających święty obszar jest przeznaczona zemsta

• bestialstwo wroga

ELŻBIETA SZEMPLIŃSKA (1910- 1991)

• charakterystyka:

• „bieżeńcy” Polscy znajdujący serdeczność w ZSRR

• tendencyjność

• jednorodny obraz bestialskiego hitlerowca

• twórczość:

• Pożegnanie 1943, zbiór opowiadań

1

---