TAJEMNICA ZAWODOWA W ZAWODZIE HIGIENISTKI

Wszelkie informacje uzyskiwane przez asystentkę stomatologiczną w trakcie pracy z pacjentem, a związane bezpośrednio z nim, jak i jego stanem zdrowia, są zaliczane do tzw. danych wrażliwych. Asystentka stomatologiczna jest więc zobowiązana do ścisłego przestrzegania tajemnicy zawodowej.

W polskim prawie co prawda nie istnieją przepisy dotyczące tajemnicy zawodowej u asysty stomatologicznej, ale nie oznacza to, że grupa ta jest zwolniona z jej przestrzegania. Regulacje tego typu są bowiem zarówno elementem szeroko rozumianej etyki w pracy asystentek stomatologicznych, jak i wynikają z ustaw o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, o zawodzie pielęgniarki i położnej oraz Kodeksu Etyki Lekarskiej.

Zgodnie z art. 40 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, tajemnica lekarska to wszelkie informacje związane z pacjentem, uzyskane w związku z wykonywaniem przez lekarza obowiązków zawodowych. Zapis ten znajduje zastosowanie także w pracy asysty stomatologicznej – tajemnicą zawodową są dla tej grupy wszystkie dane uzyskane w trakcie wykonywania czynności zawodowych. W przypadku asystentek, są to zarówno informacje pozyskane podczas bezpośredniej pracy z pacjentem, jak również wynikające z prowadzonej często przez asystentki stomatologiczne dokumentacji medycznej. Uściślając – do danych podlegających tajemnicy zawodowej zaliczają się: informacje związane z chorobami i leczeniem pacjenta, jego dane personalne (imię, nazwisko, adres, numer PESEL, numer telefonu, mail itp.), a także różne fakty dotyczące sytuacji rodzinnej, zawodowej czy finansowej pacjenta,, uzyskane w związku z wykonywaniem czynności zawodowych przez asystę. Co ważne, tajemnica zawodowa obowiązuje asystentki nawet w przypadku, gdy dany pacjent przestanie korzystać z usług danej kliniki oraz po jego śmierci.

Kiedy asystentka stomatologiczna jest zwolniona z przestrzegania tajemnicy zawodowej? Sytuacje, w których dopuszczalne staje się ujawnienie danych dotyczących pacjenta również zostały wyszczególnione we wspomnianych powyżej aktach prawnych. Zalicza się do nich:

• pisemne wyrażenie przez pacjenta zgody na udostępnienie jego dokumentacji medycznej osobie trzeciej,
• przeprowadzenie badania na żądanie uprawnionych na podstawie odrębnych ustaw organów i instytucji (wówczas należy poinformować o stanie zdrowia pacjenta wyłącznie te organy i instytucje),
• sytuacja, w której zachowanie tajemnicy zawodowej może zagrażać życiu lub zdrowiu pacjenta lub innych osób,
• konieczność przekazania informacji o pacjencie lekarzowi sądowemu,
• potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innemu lekarzowi lub uprawnionym osobom uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń.

W przypadku lekarzy, bezzasadne złamanie tajemnicy lekarskiej grozi wyciągnięciem odpowiedzialności zawodowej przed Sądem Lekarskim, odpowiedzialności karnej lub cywilnej. U asystentek nie ma aż takich obostrzeń, ale należy mieć świadomość, że pacjent może dochodzić zadośćuczynienia za ewentualne złamanie tajemnicy zawodowej przez asystentkę stomatologiczną na gruncie cywilnym. Z kolei dla pracodawcy jest to uzasadniony powód do zwolnienia dyscyplinarnego.