KOMUNIKACJA I POLITYKA - OPRACOWANIE PYTAŃ
PYTANIA:
W jaki sposób koncepcja podziału społeczno-politycznego wyjaśnia specyfikę sceny politycznej w systemie demokratycznym.
Na co pozwala zwrócić uwagę koncepcja lejka przyczynowego w wyjaśnianiu czynników, określających zachowania polityczne (m.in. zachowania wyborcze)?
Specyficzne cechy komunikacji politycznej (m.in. przez porównanie z komunikacją gospodarczą).
Co jest spirala milczenia?
Wyjaśnij mechanizmy powstawania mainstreamu.
Czy istnieje specyfika mainstreamu w Polsce. Jeśli tak, to jaka?
Czy w Polsce istnieje podział społeczno-polityczny? Jeśli tak, to jaka jest jego treść. Jeśli nie, to dlaczego?
Co jest framing? Omów na konkretnym przykładzie (gazeta, program informacyjny etc. jak to działa)?
Co to jest agenda setting? Omów na wybranym przykładzie?
10. Co są linie argumentacyjne? Wybierz jedną z nich i omów jak to działa?
11. Jakie znaczenie mają heurystyki w procesach komunikacyjnych. Omów na jednym lub dwóch przykładach.
12. Omów trzy znaczenia pojęcia mediatyzacji? Podaj przykład ilustrujące te trzy znaczenia?
13. Na czym polega kreowania zdarzeń, tworzenie pseudowydarzeń ? Omów to na przykładach.
14. Co to jest reputacja i zarządzanie reputacją? Co oznacza reputacja funkcjonalna, społeczne i ekspresyjna?
15. Co jest grupa docelowa? Jakie ma znaczenie w komunikowaniu?
1. W jaki sposób koncepcja podziału społeczno-politycznego wyjaśnia specyfikę sceny politycznej w systemie demokratycznym.
Kwestia podziału społeczno-politycznego została po raz pierwszy użyta przez politologów – Lipseta i Rokkana. Uznali oni, że w społeczeństwie istnieje wiele konfliktów i kontrowersji, które polaryzują układ społeczno-polityczny w państwie demokratycznym. Polityka może być jednym z takich konfliktów. Wobec polaryzacji tworzą się szybko „obozy” wyborców (mimo tego, iż ugrupowań/kandydatów jest wielu liczy się przeważnie najsilniejsza dwójka), którzy opowiadają się za jedną bądź drugą opcją polityczną. (chodzi o to, że scena polityczna w państwach demokratycznych jest z reguły dwubiegunowa, nawet jeśli istnieje kilka ugrupowań, jak np. w Polsce, to najbardziej liczą się dwa – obecnie PiS i PO, do czego analogię można zauważyć też w społeczeństwie, które popiera albo rząd, albo opozycję).
Według Lipseta i Rokkana trzy ważne wydarzenia wpłynęły na kształt podziałów społeczno-politycznych, a co za tym idzie na kształt systemów partyjnych państw Europy Zachodniej. Owe wydarzenia to: (1) reformacja; (2) demokratyczno-narodowe rewolucje z przełomu XVII i XIX wieku oraz (3) rewolucja przemysłowa.
Jeśli chodzi o Polskę – idealną sytuacją do wytworzenia się podziałów są wybory prezydenckie (szczególnie II tura), gdzie mamy dwóch kandydatów i wtedy taka dychotomia jest najlepiej widoczna.
Badacze doszukują się różnych uwarunkowań głosowania determinowanego podziałami i najczęściej odwołują się do czynników ekonomicznych, kulturowych, emocjonalnych, moralnych, religijnych...
Do Lipseta i Rokkana nawiązała polska socjolog - Mirosława Grabowska, formułując koncepcję podziału postkomunistycznego – na postkomunistów i postsolidarność.
2. Na co pozwala zwrócić uwagę koncepcja lejka przyczynowego w wyjaśnianiu czynników, określających zachowania polityczne (m.in. zachowania wyborcze)?
Koncepcja lejka przyczynowego mówi o tym, że każda decyzja wyborców ma swoje głębiej ugruntowane „tło”, podłoże decyzji. Może być nim np. pewien historyczny wzór, sytuacja gospodarcza, sytuacja społeczna lub wydarzenie. Ponadto pojawia się pewna bezpośrednia przyczyna, np. stosunek kandydata (ku któremu dotychczas najbardziej się przychylaliśmy) do konkretnych i ważnych dla nas problemów. Przyczyna wpisuje się we wcześniej zarysowane tło. To wszystko sprawia, że wyborca podejmuje jednoznaczną decyzję, idzie i głosuje :)
przykład: ktoś zagłosował na PiS... TŁO, PODŁOŻE – katastrofa smoleńska; BEZPOŚREDNIA PRZYCZYNA – kandydat z PiS-u zaproponował konkretne kroki ku polepszenia śledztwa w tej sprawie; DECYZJA - wyborca poszedł i zagłosował na tego kandydata.
4. Co jest spirala milczenia?
Wynika z przesłanek psychologicznych. Pojawia się, gdy ludzie unikają głośnego wyrażania swoich poglądów i sądów, jeśli przypuszczają, że są niezgodne z poglądami i sądami większości. Wazniejsze od posiadania własnych poglądów jest uniknięcie izolacji. Zjawisko szeroko opisywane przez Elisabeth Neumann.
5. Wyjaśnij mechanizmy powstawania mainstreamu.
KSZTAŁTOWANIE SIĘ MAINSTREAMU: 2 czynniki:- upowszechnienie się komercyjnej telewizji, która istnieje dzięki oglądalności, więc nią się kieruje. Proponuje spójny obraz świata- sposób oglądania telewizji - oglądamy to, co jest akurat nadawane. Ludzie często włączają dany program bez względu na to, co jest na nim nadawane2 zasady, na których opiera się mainstream: - telewidz musi otrzymać potwierdzenie, że świat jest takim, jaki on go widzi- osoby, które oglądają telewizję pochodzą z różnych warstw społecznych i otrzymują taki samo obraz świata. Prowadzi to do zanikania różnic między poszczególnymi gr społecznymi , wyłania się homogeniczny obraz świata
6. Czy istnieje specyfika mainstreamu w Polsce. Jeśli tak, to jaka?
W Polsce istnieje specyfika mainstreamu. Należy zwrócić uwagę na ogromną popularność tego zwrotu w ostatnim czasie. Używane jest przez dziennikarzy, polityków, medioznawców, profesorów, ekspertów... wszystkich. Wystarczy włączyć tv, radio, otworzyć gazetę, a w co drugim materiale czy artykule pojawia się słowo MAINSTREAM. Mainstream – czyli coś, co jest popularne, dostępne dla szerokiego grona odbiorców, mocno promowane, coś co jest „na topie”. W Polsce słyszymy często o mediach mainstreamowych, do których zaliczane są takie kanały jak np. TVN, POLSAT czy gazety typu GW. Odbiorcy mają do nich łatwą dostępność – wszyscy odbiorcy, co łączy się z tym, że mainstreamowe media zacierają różnice społeczne i tworzą homogeniczny obraz świata. Media te uchodzą za najpopularniejsze w kraju.
Mainstream postrzega się jako przeciwieństwo do alternatywy. Niekiedy zjawisko to nabiera pejoratywnego znaczenia.
Obecnie często słychać zarzuty ze strony niektórych polityków, że mainstreamowe media fałszują rzeczywistość, wspierają rząd Tuska, itp... Ostatnio mówi się też o powstaniu nowej telewizji – TV Republika (mocno prawicowej i konserwatywnej z Wildsteinem, Ziemkiewiczem, itp... na czele), która ma zdemolować mainstream. A skoro ma go „zdemolować”, to odpowiadając na zadane pytanie – niewątpliwie on w naszym kraju istnieje :)
8. Co jest framing? Omów na konkretnym przykładzie (gazeta, program informacyjny etc. jak to działa)?
Framing to pewne zjawisko charakterystyczne dla środków masowego przekazu. Polega na tym, że w mediach pojawia się pewnie ważne wydarzenie (wystąpienie, artykuł, etc...), które porusza jakiś nowy temat i staje się pewnego rodzaju „wyzwalaczem” do dalszej dyskusji w tej kwestii. Jest to pewna idea, wokół której tworzy się kontekst kolejnych wiadomości.
Przykładem framingu, jaki można było obserwować w mediach w ostatnim czasie była kwestia trotylu na wraku tupolewa, gdzie wyzwalaczem był artykuł dziennikarza „Rzeczpospolitej” Cezarego Gmyza, który rozpoczął szereg dyskusji na ten temat kontynuowanych w mediach – w samej Rzepie i w innych także.
9. Co to jest agenda setting? Omów na wybranym przykładzie?
Agenda setting to inaczej wpływ, jaki media wywierają na opinia publiczna. Siła środków masowego przekazu jest ogromna – mogą decydować o tym, o czym myślą odbiorcy. Media koncentrują się na pewnych wydarzeniach, co sprawia, że w oczach widzach owe zagadnienia także stają się najważniejsze.
Mówiąc prościej – uważamy, że istotne jest to, co media uważają za istotne. Mimo tego, że między zagadnieniami podawanymi przez media, a istotnymi problemami może zachodzić korelacja.
Przykład: Media nieustannie bombradują nas informacjami na temat małej Madzi i jej mamy, przez co huczy o tym cały kraj. W obrazie serwowanym przez IV władzę Katarzyna W. staje się ważniejsza niż spadek bezrobocia w kraju, spadek demograficzny i inne istotne problemy...
Chociaż czasami na agendzie pojawiają się i takie wydarzenia, które z racji swej rangi zyskują automatycznie pierwsze miejsce w hierarchii podawanych informacji, np. pozyskanie ogromnej sumy z budżetu UE...
10. Co to są linie argumentacyjne? Wybierz jedną z nich i omów jak to działa?
Linie argumentacyjne jest to sposób szeregowania argumentów. W każdym wystąpieniu argumenty nie powinny być „punktowe” (wówczas ich skuteczność słabnie), lecz powinny układać się w pewien strategiczny łańcuch – logiczny ciąg linii argumentacyjnej.
Istnieje kilka sposobów skutecznej strategii argumentacyjnej. Jednym z nich może być strategia oparta na posługiwaniu się podstawowym argumentem, który jednak musi być bardzo silny, aby jego obalenie było dla przeciwników niemożliwe. W strategii tej należy także zwrócić uwagę na wyraźne wyjaśnienie problemu, o którym mówimy, posługiwanie się faktami oraz na konsekwencje w wypowiedzi – od początku do końca jesteśmy pewni o czym mówimy.
11. Jakie znaczenie mają heurystyki w procesach komunikacyjnych. Omów na jednym lub dwóch przykładach.
HEURYSTYKA jest to uproszczony sposób postrzegania rzeczywistości. Nie interesują nas realne wydarzenia, przyczyny, zjawiska... z góry zakładamy, że coś jest „białe” lub „czarne” . Takie podejście znacznie utrudnia proces komunikacyjny.
Wyróżniamy heurystyki: reprezentatywności, zakotwiczenia, postępności, symulacji... oraz typowe heurystyki polityczne: lubienia, równoważenia, odbierania sygnałów, zasługiwania, postępności, oparta na afekcie, stereotypowa.
Przykłady:
- H. Stereotypowa – polega na ocenianiu rzeczywistości przez pryzmat stereotypów, np. nie głosujemy na kogoś, bo jest Żydem <bez obrazy-to podal Lukowski> /zdrajcą narodu; nie interesuje nas program, cel tego kandydata...
- H. Odbierania sygnałów – polega na tym, że obywatel kształtuje swoje zdanie na podstawie opinii autorytetów lub elit politycznych;
- H. Lubienia – polega na tym, że politykowi, z którym bardziej się utożsamiamy przypisujemy z góry stanowisko bliższe naszemu, zaś temu, którego nie darzymy sympatią – odwrotnie... kiedy widzimy w programie telewizyjnym polityka, którego nie lubimy, z góry zakładamy, że nie powie nic mądrego :P
- H. Postępności – polega na tym, że prawdopodobieństwo jakiegoś zjawiska postrzegamy na mocy jakiś jednostkowych wydarzeń, np. gdzieś doszło do jednorazowego aktu korupcji i nagle wszyscy są przekonani, że korupcja jest wszędzie...
13.Na czym polega kreowania zdarzeń, tworzenie pseudowydarzeń ? Omów to na przykładach.
Pseudowydarzenia są to wydarzenia wykreowane przez polityków albo (częściej) specjalistów od marketingu politycznego, które mogą być przez nich upubliczniane w dogodnym dla siebie momencie. Często służą do przykrycia istotnych problemów (np. dotyczących kwestii gospodarczych) albo poprawieniu wizerunku polityka w opinii publicznej.
14. Co to jest reputacja i zarządzanie reputacją? Co oznacza reputacja funkcjonalna, społeczne i ekspresyjna?
Reputacja funkcjonalna ma ją ktoś, kto funkcjonuje, np. PKP, system funkcjonowania dróg.Też aktorzy polityczni, którzy posługują się argumentacją funkcjonalną, mówi rzeczowo, zna się, eksperci, media fachowe.
-społeczna: świat norm moralności. Ma ją ktoś, kto zachowuje się zgodnie z moralnością.Odpowiedzialność społeczna jest też wskaźnikiem, jest odpowiedzialny i można na niego liczyć, można mu zaufać.
-ekspresyjna ( emocjonalna) pewna indywidualność, tożsamość. Atrakcyjność, niepowtarzalność, autentyczność.
15. Co jest grupa docelowa? Jakie ma znaczenie w komunikowaniu?
Jest to grupa odbiorców komunikatu czy informacji, wyróżniona na podstawie np.: wieku, płci, wykształcenia, miejsca zamieszkania, stylu życia, sympatii politycznych itp.
Z punktu widzenia komunikacji grupę docelową możemy zdefiniować jako jednorodny zbiór osób o określonych cechach demograficznopsychograficznych, dla których można zaprojektować jeden, skutecznie docierający (czyli osiągający zamierzony przez reklamodawcę efekt) komunikat.
Wybór grupy docelowej to podstawowe zadanie procesu planowania strategicznego i tworzenia komunikacji. Należy określić ją na trzech płaszczyznach: demograficznej, behawioralnej i psychograficznej.