. BUDOWA I WŁASN. AMINOKWASÓW

Aminokwasy – związki org. o zróżnicowanej strukturze posiadające dwie grupy funkcyjne: aminową NH₂ (ch.zasadowy)i karboksylową

R≠H –węgle asymetryczne

(czynne optycznie) R=H – glicyna ( nie wyka-

zuje czynności opt.)

Izomery aminokwasów:

L- izomery D- izomery

(wchodzą w skład białek)

Własności aminokwasów:

1. Fizyczne : wszystkie aminokw. są optycz-nie czynne (oprócz glicyny), są dobrze rozpu- szczalne w H₂O, mają wysoki punkt topnienia.

2. Chemiczne: są to związki o bud. jonowej, amfoteryczne, są elektrolitami, w zależności od pH występują w różnych formach:

jon zasadowy jon obojętny jon kwaśny

(kation pH=1) (pH= 7) (anion pH=9)

Punkt izoelektryczny: takie pH, przy którym aminokwas występuje w postaci j. obojętnego a pozostałe formy występują w mniejszości i są w równowadze.

Przy rozdzielaniu aminokwasów wykorzystuje się to, że różne aminokw. mają różny punkt izoelektryczny (zjawisko elektroforezy).

Kryteria podziału aminokwasów:

1. Występowanie: - białkowe

- niebiałkowe

2. Budowa: - z rodnikiem niepolarnym

- z rod. polarnym: - kwaśnym

- zasadowym

3. Zdolność org. do syntezy aminokwasu:

• endogenne ( org. może je sam wytworzyć)

• egzogenne (są dostarczane z zewnątrz np. leucyna, walina, tyrozyna, lizyna.

4.Położenie aminokw.w łańcuchu białkowym

– zewnętrzne

- wewnętrzne

- ambiwalentne

Reakcje aminokwasów:

1. Reakcje grupy karboksylowej:

• tworzenie estrów

• tworzenie amidów

2. Reakcje grupy aminowej:

• z kwasem azotawym

• z 2,4-dwunitrofluorobenzenem

• z nihydryną