FUNKCJE PEDAGOGIKI LECZNICZEJ

ZDROWIE, CHOROBA , KONCEPCJE DOTYCZACE ASPEKTÓW PSYCHOLOGICZNYCH CHOROBY I NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI RUCHOWEJ

1. Definicja zdrowia

Zdrowie to stan pełnej sprawności fizycznej, psychicznej i społecznej, a nie jedynie brakiem choroby (definicja ta określona została przez Światową Organizację Zdrowia)

1. Definicja choroby

Choroba jest jednym z podstawowych pojęć medycyny. Jest ogólnym określeniem każdego odstępstwa od pełni zdrowia.

Choroba jest takim stanem organizmu, kiedy to czujemy się źle, a owego złego samopoczucia nie można jednak powiązać

z krótkotrwałym, przejściowym uwarunkowaniem psychologicznym lub bytowym, lecz z dolegliwościami wywołanymi przez zmiany strukturalne lub zmienioną czynność

organizmu.

1. Definicja choroby przewlekłej

Światowa Organizacja Zdrowia definiuje chorobę przewlekłą jako wszelkie zaburzenia lub odchylenia od normy, które mają jedną lub więcej z następujących cech charakterystycznych: są trwałe, pozostawiają po sobie inwalidztwo, spowodowane są nieodwracalnymi zmianami patologicznymi, wymagają specjalnego postępowania rehabilitacyjnego albo wymagać będą długiego okresu nadzoru, obserwacji lub opieki.

1. Pojęcie niepełnosprawności ruchowej

Niepełnosprawność ruchowa to stan człowieka znajdującego się w sytuacji obniżonych możliwości motorycznych ciała. Zazwyczaj jest to związane z różnorakimi uszkodzeniami kończyn. Upośledzenie może wynikać ze zmian rozwojowych w okresie płodowym, chorób, wypadków oraz innych czynników mogących mieć wpływ na budowę ciała i działanie jego poszczególnych części.

1. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób Światowej Organizacji Zdrowia

Międzynarodowa klasyfikacja chorób i procedur medycznych ICD -. Stworzona została przez Światową Organizację Zdrowia. Jest to tłumaczenie terminologii medycznej na kody, które ułatwiają organizację pracy, stawianie diagnoz, a także prowadzenie badań statystycznych w zakresie chorobowości i umieralności.

Klasyfikacja składa się z trzech tomów:

• klasyfikacja chorób

• instrukcja kodowania

• klasyfikacja procedur medycznych (która jest systematycznie aktualizowana)

Obecnie w Polsce stosowana jest klasyfikacja ICD-9-CM - Międzynarodowa Klasyfikacja Procedur Medycznych, natomiast w kwalifikowaniu schorzeń i chorób używana jest ICD-10 - Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych

ICD-9-CM bazuje na Dziewiątej Rewizji Międzynarodowej Listy Chorób. Klasyfikacja ta wykorzystywana jest przez zakłady opieki zdrowotnej, aby ułatwić i uporządkować wykonywanie procedur zabiegowych, diagnostycznych i leczniczych, a także rozliczanie ich z Narodowym Funduszem Zdrowia. Kody składają się z 3-4 znaków, z czego dwa pierwsze są nagłówkami grupy kodów, a trzeci i czwarty są uszczegółowieniem. Co roku 1 października ukazuje się aktualizacja procedur.
W skład ICD-9-CM wchodzą trzy tomy:

• tabelaryczna lista kodów chorób

• indeks pozycji chorobowych

• klasyfikacja procedur operacyjnych, diagnostycznych oraz terapeutycznych

W Polsce wykorzystuje się kodowanie procedur w celu określenia kosztów wykonanych zabiegów, czy operacji. Kody dołączane są jako załączniki do faktur wystawionych przez szpital i na ich podstawie NFZ decyduje o przyznaniu refundacji na dane leczenie.

1. Psychologiczne koncepcje choroby przewlekłej

   • koncepcja J. Doroszewskiej

Janina Doroszewska uważała, że każda choroba powoduje kształtowanie się swoistych obrazów psychicznych, a więc zaznacza się swoistym piętnem w osobowości dziecka. Autorka starała się ustalić, jakie są typowe objawy odmienności psychicznych małych pacjen­tów zależnie od rodzaju ich choroby.

• koncepcja I. Obuchowskiej

 Irena Obuchowska stworzyła interesującą koncepcję wpływu choroby na psychikę dziecka. Autorka ta ujmuje chorobę jako „zdarzenie w proce­sie rozwoju dziecka" obciążające je psychicznie. Jako uniwersalne czynniki psychicznego obciążenia dziecka L Obuchowska traktuje: lęk, ból i ograni­czenie aktywności. Choroba stwarza także dodatkowe obciążenia związane z jej obrazem klinicznym. Rodzaj zmian w zachowaniu się dziecka zależy zarówno od siły obciążenia, jakie stwarza choroba, jak i od właściwości jego osobowości, w tym od ukształtowanych u dziecka nawyków reagowania na trudności

1. Psychologiczne koncepcje niepełnosprawności ruchowej

Przewlekłe choroby mogą opóźniać rozwój ruchowy dzieci. Spowodowane to jest nie tylko koniecznością ograniczenia ich aktywności ruchowej, ale także obniżoną zdolnością do wysiłku, szybkim męczeniem się, obawą przed urazami (np. w hemofilii) lub przed pogorszeniem się stanu zdrowia (np. choroba układu krążenia)! Najbardziej zubożony jest rozwój sprawności ruchowej dzieci nara­żonych na długotrwałe leżenie w łóżku, unieruchomienie w gipsie lub na wyciągu oraz mających zmiany w układzie kostnym i stawowo-mięśniowym

1. Wpływ choroby na stan psychiczny pacjenta

W części przypadków zmiany stanu psychicznego należą do obrazu klinicznego choroby. A zatem, w tych przypadkach, główną przyczyną za­równo objawów somatycznych, jak i zmian w stanie psychicznym są czynniki etiopatogenetyczne wywołujące określoną chorobę.

Większość chorób wywołuje szereg dolegliwości, np. ból, nudności, kołatanie serca i wiele innych. Dolegliwości te, a również ograniczenia, np. swobody poruszania się, wywierają wpływ na samopoczucie chorego, zwykle obniżając je.

Człowiek chory ustosunkowuje się do swojego cierpienia, tj. ocenia chorobę, interpretuje ją lub np. rozważa jej następstwa. To „psychologicz­ne opracowanie”, zależne w znacznej mierze od osobowości człowieka, jego wiedzy i doświadczenia, prowadzi do zmian stanu psychicznego

1. Przeczytaj poniższe dwa fragmenty pamiętnika matki dziecka

niepełnosprawnego z różnych okresów. Wyjaśnij jak doszło do

takiej ewolucji poglądów w rodzinie.

         I

      „Po urodzeniu córki moje szczęście trwało aż trzy dni. W dniu    wypisania ze szpitala powiedziano nam, że Ania ma małogłowie i mózgowe porażenie dziecięce.. Przepaść, ciemność przerażenie tym większe że przed nieznanym.(...) Atmosfera w domu była straszna, przygnębiająca, rozpaczliwa. Dno rozpaczy. Z tego okresu nie pamiętam uczucia dumy z maleństwa, ale poczucie krzywdy i beznadziejności. Tak przeżyliśmy pół roku, który to czas oceniam jako najgorszy w moim życiu”.

 

 

 

II

      „Po sześciu latach nieustannej walki mogę powiedzieć, że jestem zupełnie innym człowiekiem, niż byłam po urodzeniu Ani.. Przede wszystkim nauczyłam się żyć z chorobą córeczki. W rodzinie bardzo ja kochamy i robimy co tylko możliwe, by z naszą pomocą osiągnęła jak najlepszą sprawność psycho-fizyczną. Cieszymy się z każdego, nawet najmniejszego postępu Ani. Można powiedzieć, że osiągnęliśmy pewną normalność. Jesteśmy przeciętną rodziną.”