Prawo
Wyrażenie „quasi – prawne”:
- może mieć charakter klątwy,
- może być stosowane w każdym środowisku społecznym
Świat deodentycznie doskonały, to taki świat, w którym rzeczy mają się tak jak prawodawca sobie tego życzy
Twórcą koncepcji wypowiedzi performatywnej był John Langshaw Austin.
Wypowiedzi performatywne (performatywy) - szczególny rodzaj aktów mowy, będących zarazem działaniami.
Analiza wypowiedzi performatywnych została przeprowadzona przez Johna Langshawa Austina w pracy Jak działać słowami (pierwsze wydanie w 1962). Filozof ten, rozważając zagadnienie zdań, dla których nie da się ustalić prawdziwości (np. zdania etyczne) wyróżnia nową kategorię takich zdań, tak zwane wypowiedzi lub zdania performatywne (na przykład: "tak" podczas zaślubin, "mianuję cię porucznikiem", itd.), które w sposób bezpośredni są czynami, stwarzającymi realne skutki.
„quorum” – wyraz używany jest obecnie dla oznaczenia minimalnej liczby głosów jaka musi być oddana, by projekt uchwały został przyjęty.
Kworum (z łac. quorum; [praesentia sufficit] - których [obecność jest wystarczająca]) – minimalna liczba członków zgromadzenia (parlamentu, stowarzyszenia, związku zawodowego), niezbędna do prowadzenia obrad lub powzięcia wiążących decyzji np. w przedmiocie wyborów, podjęcia uchwały.
Przykładowo uchwalenie ustawy przez Sejm wymaga obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów; kworum wynosi więc 230 posłów. W przypadku komisji sejmowych kworum wynosi 1/3 składu.
Znane są również relatywnie niskie wymogi w zakresie kworum. Brytyjska Izba Lordów, licząca obecnie około 750 członków, może prowadzić debatę w obecności zaledwie 3 członków, w tym przewodniczącego obrad. Kworum w trakcie głosowań wynosi 30 głosujących (brytyjska procedura parlamentarna nie przewiduje głosu wstrzymującego się).
Elementem stosunku prawnego jest (są):
- podmiot stosunku prawnego,
- przedmiot stosunku prawnego,
- treść stosunku prawnego
Inicjatywę ustawodawczą może skutecznie wykonać: komitet inicjatywy ustawodawczej.
Wypowiedź opatywna jest formą wypowiedzi dyrektywalnej.
Protonormą nazywamy „prymitywny”, wymagalny wzór zachowania.
Wypowiedź prymarna: nie formułuje dozwolenia, to zdanie pozornie oznajmujące
Pojęcie „Grundnorm” związane jest z normatywizmem prawniczym
Koncepcja prawa natury występuje w wielu wersjach. Można wśród nich spotkać się z tezą, że pełni ono (prawo natury) funkcję walidacyjną w stosunku do prawa pozytywnego (średniowiecze, inaczej w XX wieku), ze zdań o faktach mogą wynikać jakieś normy postępowania (świeckie ujęcia), prawo naturalne jest poznawalna przez człowieka częścią lex aeterna (Tomasz z Akwinu)
Prawo zwyczajowe jest oficjalnym źródłem prawa międzynarodowego, o uznaniu normy zwyczajowej za normę prawną każdorazowo przesądza organ stosujący prawo.
W krajach systemu common law współcześnie najważniejszym źródłem prawa jest ustawa.
W RP od wejścia w Życie Konstytucji RP z 1997 roku obowiązuje zamknięty katalog źródeł prawa,
Zarządzenie ministra jest źródłem prawa wewnętrznego administracji rządowej.
Koncepcja norm sprzężonych dotyczy budowy norm prawnych, zakłada istnienie sankcjonowanych i sankcjonujących.
Podstawę prawną wydania aktu normatywnego, w RP, zamieszcza się w: akcie wykonawczym do ustawy, w każdym akcie prawa miejscowego.
Zdolność prawną ma każda osoba fizyczna.
W ramach stosunku prawno administracyjnego zawiązanie stosunku może nie być dobrowolne, treść stosunku może być ustalona jednostronnie,
Luka w prawie nie jest zamierzonym brakiem regulacji.
W analizowanym akcie normatywnym podstawowa jednostką redakcyjną jest paragraf. Może to być w prawie polskim: uchwała rady gminy, uchwała Rady Ministrów,
akt normatywny - to akt prawny, w którym zawarte są normy prawne. Akty normatywne są w naszym systemie prawa podstawowymi źródłami prawa. Stanowione są przez organy państwa upoważnione do tego w Konstytucji, w przewidzianym przez prawo trybie. Ponadto Konstytucja określa jaką formę przyjmują akty normatywne, np. ustawa, rozporządzenie czy uchwała. Poszczególne źródła prawa różnią się od siebie tym, że wydawane są przez różne organy państwowe, w różnym trybie i regulują odmienny zakres stosunków. W wyniku tego rola i znaczenie poszczególnych źródeł prawa są różne. Niektóre z nich mają charakter nadrzędny w stosunku do innych. O miejscu w hierarchii ważności poszczególnych źródeł prawa decyduje to, od jakiego organu pochodzą, a także zakres i ranga spraw, jakie za pomocą danego źródła powinny być regulowane. W Polsce źródłem prawa zajmującym w hierarchii miejsce naczelne jest ustawa, ponieważ pochodzi od Sejmu a przedmiotem uregulowań ustawowych są sprawy najważniejsze. W związku z tym żaden inny akt normatywny, hierarchicznie niższy nie może być z ustawą sprzeczny. W związku z tym źródła prawa tworzą określony system, który w ogólnych zarysach określony jest w Konstytucji. Określając zakres kompetencji poszczególnych organów państwowych, Konstytucja określa jednocześnie, jakie akty normatywne, w jakiej formie i jakim zakresie mogą być przez poszczególne organy wydawane. Ponadto Konstytucja określa również wzajemny stosunek źródeł prawa, a więc przesądza ich hierarchię.
Źródłami prawa wymienionymi w konstytucji są ustawy, rozporządzenia, uchwały i zarządzenia. Konstytucja w systemie źródeł prawa zajmuje miejsce szczególne, jest bowiem ustawą zasadniczą. Uchwalanie Konstytucji należy do kompetencji Zgromadzenia Narodowego, przyjmuje ją zaś Naród w drodze referendum konstytucyjnego. Szczególne znaczenie Konstytucji wynika przede wszystkim z przedmiotu jej unormowań. Reguluje ona podstawy ustroju politycznego i społeczno – gospodarczego państwa, strukturę i zakres działania naczelnych organów państwowych, a także podstawowe prawa i obowiązki obywatelskie. Szczególna rola Konstytucji wynika także z faktu, że określa ona hierarchię pozostałych źródeł prawa. Żaden akt normatywny nie może być sprzeczny z Konstytucja.
Ważne miejsce w systemie źródeł prawa zajmuje ustawa, uchwalana przez Sejm z udziałem Senatu. Ustawami regulowane są istotne zagadnienia o charakterze politycznym, społecznym i gospodarczym (pn. prawa i obowiązki obywateli, podatki). Inne akty normatywne muszą być zgodne z ustawami i wydawane są z reguły na podstawie ustaw i w celu ich wykonania. Obok ustaw, będących podstawową formą działalności Sejmu, zarówno Sejm jak i Senat mogą wydawać uchwały. Uchwały zwykle nie maja charakteru normatywnego, lecz są aktami dotyczącymi pojedynczej, konkretnej sprawy (np. uchwała o udzielenie bądź nie udzielenie absolutorium dla rządu).
Aktami normatywnymi organów wykonawczych są rozporządzenia i zarządzenia. Rozporządzenia są aktami normatywnymi wydawanymi przez Prezydenta, Radę Ministrów, Premiera oraz członków rządu. Z kolei zarządzenia mogą być wydawane przez Prezydenta, przez poszczególnych ministrów oraz przez kierowników urzędów centralnych (np. Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego). Zarządzenia – w odróżnieniu od uchwał – pochodzą od organów jednoosobowych. Od rozporządzeń różni je to, że nie zawsze są źródłami prawa, oraz to, że w porównaniu z rozporządzeniami zwykle dotyczą spraw mniejszej wagi bądź spraw o węższym zakresie.
Ogłaszanie aktów normatywnych
Warunkiem przestrzegania i stosowania prawa przez organy państwowe, urzędy, instytucje i obywateli jest jego znajomość. Temu celowi służy publikacja aktów prawnych. Podstawowymi organami promulgacyjnymi, czyli organami przeznaczonymi do publikowania (ogłaszania) aktów normatywnych są Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej (DzU) oraz Monitor Polski (MP). W Dzienniku Ustaw ogłaszane są ustawy, rozporządzenia, umowy międzynarodowe, natomiast w Monitorze Polskim – uchwały i zarządzenia. Budowa aktu normatywnego: Akt normatywny składa się z mniejszej lub większej liczby zdań, stanowiących wypowiedź normatywną. Czasem zawarte w akcie prawnym normy poprzedzone są preambułą (wstępem), w której ustawodawca wyjaśnia cel danego aktu. Poszczególne przepisy ujęte są w formie artykułów lub paragrafów, które mogą być dalej podzielone na ustępy, punkty oraz litery. Obszerne akty normatywne (np. kodeksy) podzielone są zwykle na księgi, tytuły, działy i rozdziały. Akty prawne o charakterze wykonawczym muszą powoływać się na wstępie na upoważnienie do ich wydania, zawarte w delegacji ustawowej. Na końcu aktu normatywnego bywa zamieszczana specjalna klauzula, uchylająca w całości lub w części akty prawne poprzednio obowiązujące. Klauzula taka nosi nazwę klauzuli derogacyjnej.
Desuetudo: to termin oznaczający długotrwałe niestosowanie przepisu prawa, a tym samym utratę jego mocy.