Wykład 12
Społeczno-poznawcza teoria masowej komunikacji A. Bandury.
Założenia dot. Funkcjonowania człowieka :
Zdarzenia zew. Dyspozycje wew
Zachowanie\
(teoria wzajemnych uwarunkowań w predykcji Zach. ludzi).
Czynniki podmiotowe :
- symbolizacja -> doświad, nabierają znaczenia, struktury i ciągłości
- samoregulacja -> umożliwia osiąganie celów
- autorefleksja -> myślenie o sobie w odniesieniu do tego co się robi
- poczucie samo skuteczności -> determinuje percepcje zachowań, ilość wysiłku włożonego w działanie, reakcja na przeszkody, zakłócenia i rezultaty działań, organizacja życia jednostki.
Imitacja –bezpośrednie mechaniczne odtworzenie zachowania obserwowanego w TV (np. podpalenie domu, albo udawanie Batmana)
Modelowanie – naśladowanie modela, ale na poziomie wyższym, niż konkretne Zach. Nabywanie określonego zachowania poprzez obserwację, ale w wyniku tworzenia symbolicznej reprezentacji obserwacji aktywnego modela, która jest wskazówką dla właściwego…
Psychologia mediów wykład 13
Temat : Wpływ mediów z perspektywy teorii użycia-nagrody.
Funkcjonalne podejście do mediów :
Koncentracja : na psychologicznych i społecznych źródłach potrzeb użytkowników mediów
..Które generują oczekiwania co do możliwości realizacji potrzeb przez kontakt z mediami
Cel : określenie motywów i oczekiwań jako czynników determinujących wpływ mediów.
Czyli nie : jak media wpływają na ludzi? A co ludzie robią z mediami??
Motywacja do oglądania
Katz, Gurevitch, Haas (1973) : koncepcja 14 potrzeb, m.in. :
- pogłębianie wiedzy
- zrozumienie siebie, rodziny, przyjaciół, ludzi w ogóle
- rozumienie działania państwa, społeczeństwa, świata
- podwyższanie samooceny
- podwyższanie statusu społecznego
- redukcja napięcia
- ucieczka od rzeczywistości
- unikanie samotności
- zacieśnianie więzi rodzinnych przyjacielskich, społecznych
- realizacja wartości kulturowych
- realizacja tradycji narodowej, wartości patriotycznych
Comstock (1991 ) : motywację można ograniczyć jedynie do dwóch potrzeb :
- potrzeba rozrywki
- potrzeba ucieczki w rozrywkę
Groebel , 1986
- zapotrzebowanie na stymulację (fizyczne)
- potrzeba rozrywki (potrzeby emocjonalne)
- potrzeby eskapistyczne (potrzeby emocjonalne)
- poszukiwanie inf . (potrzeby poznawcze)
Lull , 1980 : korzystanie z mediów
Obserwacja członków rodziny w czasie oglądania TV
Typologia społecznego korzystania z TV :
Telewizja może być używana na 2 sposoby :
- Strukturalny : jako źródło kontaktów społecznych lub jako regulator zachowania
- Relacyjny : źródło tematów do rozmów, dominacja nad innymi, dla unikania innych przykrych zajęć , w celu nabycia nowej wiedzy lub wzorów zachowania.
McQuail (1983)- kategoryzacja poszukiwanych korzyści z mediów :
Uzyskanie informacji : ważne wydarzenia, porady, opinie, ciekawość, poczucie bezpieczeństwa
Wzmacnianie poczucia tożsamości : potwierdzanie sys. wartości , szukanie modelu postępowania, identyfikacja z atrakcyjnymi modelami, wczuwanie się w osobowość innych ludzi
Integracja oraz interakcje społeczne : identyfikacja z innymi, poczucie przynależności, rozumienie innych, tematy i powody do interakcji społecznych, substytut towarzystwa, wsparcie dla pełnionych ról i wykonywanych zadań, wspomaganie kontaktów z rodziną i innymi grupami społecznymi.
Rozrywka : eskapizm, odsunięcie problemów, relaks, zadowolenie, ulga emocjonalna, potrzeby kulturalne i estetyczne, pobudzenie seksualne.
Rubin (2002) – sześć kierunków badań U & G
Relacja : motywy korzystania z mediów a postawy i zachowania widzów (typologia motywów)
Porównania sposobów korzystania z różnych mediów (te same potrzeby gratyfikują różne media)
Psychologiczne i społeczne warunki korzystania z różnych mediów (np. dostępność mediów a uzależnienie)
Relacja : korzyści oczekiwane a uzyskane przez użytkowników mediów.
Wpływ zmienności środowiska , motywacji, zakresu, doświadczeń z mediami, różnic indywidualnych na efekty korzystania z mediów (wzory interakcji, poziom zaangażowania, relacje paraspołeczne, wiedza polityczna , identyfikacja z idolami, zależność od Internetu, cyberagresja)
Podejście funkcjonalne U& G
Motywacje użytkowników
- jakie programy gratyfikują potrzeby widza?
Potrzeba stymulacji
Potrzeba rozrywki
Eskapizm
Poszukiwanie informacji.
- charakterystyka motywacji odbiorców :
Motywacje odbiorcze telewidzów i radiosłuchaczy są bardzo zróżnicowane – trudno sprostać wszystkim widzom.
Ulubiona stacja musi zaspokajać wiele różnych potrzeb.
Motywacja odbiorców nie jest stała.
(odbiorcy nie są wierni, zdradzają „swoją stację”. Zależy to od pory dnia, dnia tygodnia, aktywności i zajęć wykonywanych, zaspokajania potrzeb odbiorcy przez stację).
Sposoby korzystania z mediów
- w dni powszednie raczej nie „zdradzamy” swojej stacji.
- następuje to częściej w weekendy.
Gratyfikacja
Oczekiwania