1.Cykl naftowy:

• Generowanie HC – skała macierzysta

• Migracja – skała zbiornikowa

• Akumulacja – pułapki złożowe

• Rozproszenie HC – wycieki HC

2. Wyjaśnij dlaczego w Morzu Czarnym w strefie przydennej panują warunki anoksyczne i jak wpływa to na zachowanie materii organicznej w osadach dennych:

Warunki atoksyczne – beztlenowe, czyli zużycie O2 przewyższa jego dostarczanie.

Morze czarne jest anoksycznym basenem śródlądowym z ograniczoną cyrkulacją spowodowaną obecnością progów, z dodatnim bilansem wodnym. Osady na dnie basenu zawierają do 15% TOC (Total organic carbon), czyniąc je świetną skałą macierzystą. Większość materii organicznej pochodzi z planktonu. Warunki anoksyczne sprzyjają zachowaniu materii organicznej – mniej „czyścicieli”. Materia organiczna jest bogatsza w lipidy (tłuszcze). Beztlenowa degradacja MO jest termodynamicznie mniej skuteczna niż degradacja w warunkach tlenowych. W wyniku beztlenowej degradacji powstaje bogatsze w lipidy i H rezyduum organiczne. Wzbogacenie w H jest ważnym elementem generacji węglowodorów.

3. Co to za rodzaj złoża i w jakiej pułapce doszło do nagromadzenia węglowodorów.

Prawdopodobnie na rysunku było złoże masywowe, ekranowane, litologiczne

4. W jakich warunkach powstają hydraty metanu:

Hydraty metanu powstają przy spełnieniu dwóch warunków:

• Obecności odpowiedniej ilości metanu i wody ( w jednym z trzech stanów skupienia)

• Odpowiedniej temperaturze i ciśnieniu parcjalnym gazu wchodzącego do struktury

• muszą być spełnione warunki umożliwiające stabilność hydratów – stabilność przy ciśnieniu atmosferycznym zapewnia temperatura niższa niż 193K. W innym wypadku hydraty metanu wymagają znacznego ciśnienia parcjalnego metanu, aby ochronić strukturę przed rozpadem.

• Zbiornik morski ( min. 300m głębokości / 0-1100 m. pod powierzchnią morza) lub strefa wiecznej zmarzliny (głębokość 150-2000m. pod powierzchnią terenu)

• Tworzą się one poniżej strefy stabilności hydratów gazu GHSZ.

• Strefa występowania || do powierzchni dna morskiego lub powierzchni terenu.

5. Omów procesy diagenetyczne, które wpływają na wzrost porowatości w skałach węglanowych. W jakich strefach diagenetycznych są one najbardziej intensywne?:

• Rozpuszczanie przez płyny porowe – powstawanie wtórnej porowatości poprzez selektywne rozpuszczanie mniej trwałych minerałów. Usuwanie rozpuszczonych cementów węglanowych i krzemianowych składników szkieletu ziarnowego. Najintensywniejsze z MEZODIAGENEZIE (diageneza z pogrzebania)

• Rozpuszczanie, zastępowanie, utlenianie – powstawanie wtórnej porowatości TELEDIAGENEZA (późna diageneza)

• Spękania – porowatość szczelinowa – zależy od napięć powierzchniowych związanych z ruchami tektonicznymi lub od ciśnienia nadkładu

• porowatość międzykrystaliczna –występuje między kryształami minerałów, zachodzi w wyniku procesów chemicznych

6. Wymień główne poziomy ropo-gazonośne w skałach przedpermskich na obszarze Polski. Podaj przykłady występowania:

• kambr środkowy – wschodnia część polskiej strefy ekonomicznej Bałtyku (blok Łeby)

• fran/eifel/żywet + wizen/namur + westfal (karbońsko-dewońskie) – Rów Lubelski (Lubelska Strefa Naftowa), Pomorze Zachodnie