Socjologia Rodziny.

Rodzina a społeczeństwo.

I. Trzy Grupy powiązań między rodziną a społeczeństwem:

1). Rodzina w pełni zależna od społeczeństwa i jest przez całkowicie kształtowana:
-determinowana przez czynniki z zewnątrz
- jest przedmiotem zmian społecznych gdyż jest bierna- nie ma wewnętrznego dynamizmu
-przyczyną zmian są makrostruktury (głownie czynniki ekonomiczne i polityczno-prawne a także obyczajowe)
-rodzina jest wtłoczona w tok ekonomicznej produkcji
- wpływają na nią także mikrostruktury: sąsiedztwo, grupy znajomych

Sprzyja instytucjonalizacji rodziny i formalizacji rodziny. Prawo może hamować pewne zmiany.

2). Rodzina ma swój mikroświat i jest niezależna od społeczeństwa.
-rodzina jest autonomiczna
-sama jest źródłem swoich zmian
-jest sprawą czysto prywatną
-nie jest bierna lecz jest dynamiczna
-społeczeństwo i rodzina są do siebie niezależne ale dostrzegają się nawzajem i przystosowują się do siebie nie tracąc przy tym swojej niezależności
-jest przedmiotem zmian społecznych= rodzina wywiera wpływ na mikrostrukturę i to ona wymusza na niej zmiany
- członkowie rodziny przenoszą swoje cele i poglądy do zewnętrznego środowiska wpływając na nie= wzmocnienie (generalizacje) lub osłabienie(może prowadzić do dezorganizacji życia społecznego) celów grupy.
-im większa rodzina tym większy jej bezpośredni (bo przez członków) wpływ na społeczeństwo
-rodzina jest sfera całkowicie prywatną =państwo nie musi się nią zajmować- całkowite ekstremum tego poglądu.

3). Rodzina i społeczeństwo są systemami odrębnymi ale tworzą układ wzajemnych powiązań i uzależnień. Społeczeństwo wpływa na rodzinę i odwrotnie. (KOMPROMIS dwóch pozostałych teorii).
-Dwa główne założenia:

- zachodzące zmiany są wynikiem dynamizmu rodziny
-rodzina jest podatna na wpływ czynników zewnętrznych

-Rodzina jest autonomiczna ale w pozostaje w związku ze społeczeństwem co umożliwia wzajemne wpływy.
-To stanowisko najbardziej weryfikuje się w sytuacji gwałtownych zmian i przemian politycznych i gospodarczych każdego społeczeństwa.
-Rodzina ma Charakter podmiotowo-przedmiotowy.
-Rodzina <->mikrostruktury <->makrostruktury.

II. Wzajemne powiązania między rodziną a społeczeństwem mogą mieć charakter:
-instytucjonalny: co wyraża się w przepisach, normach formalnych(urzędowych), relacjach rodziny z zakładem pracy, organizacją, szkołą itp.
-personalny: wynika z tego, że te same osoby uczestniczą jednocześnie w życiu społecznym i w życiu rodzinnym

III. Ogólne zmiany w dziecinie struktury społecznej:
-silna tendencja do zmiany struktury społecznej, a ostatnio do wyhamowywania zmian
-struktura społeczna staje się coraz bardziej otwarta i mobilna, gdyż powstają nowe zawody, instytucje- przynależność do nich bardziej niż poprzednio zależy od możliwości materialnych jednostki, zainteresowań, społecznego uznania
-przestaliśmy być członkami jednej grupy- możemy być teraz członkami wielu grup i jest to przynależność częściowa, fragmentaryczne zaangażowanie tylko w to co nas interesuje
-rozwija się klasa średnia (duży nacisk się na to kładzie), oznacza to, że społeczeństwo zmienia się w państwo dobrobytu.

IV. Ogólne zmiany w dziedzinie kultury symbolicznej:
-pogłębia się poczucie wolności, wzrastają możliwości dokonywania wyborów, ludzi nie tylko mają świadomość, że są wolni ale też mogą ją realizować (często zdaje się, że nawet muszą)
-indywidualizm zachowań ludzkich
-subiektywizm wyrażony w poglądach i normach
-ideologia sukcesu i współzawodnictwa
-nasilenie idei demokracji i równości
-wzrost znaczenia osobistego szczęścia (jak najszybciej i jak najintensywniej)
-potrzeba pluralizmu =chcemy móc wybierać

Rodzina aktywnie uczestniczy w tych zmianach, odbija główne kierunki zmian społecznych, łączy się z:
-wyrażanymi opiniami, że zasady i formy życia rodzinnego są naruszalne (kiedyś były nienaruszalne)
-upowszechnienie się wielości form życia rodzinnego
- znaczenia nabiera więź osobowa w rodzinie

V. Trzy stadia przemian rodziny powiązane z trzema formami społeczeństwa:
-przedindustrialny
-industrialny
-postindustrialny

1. Model przedindustrialny- Tyszka mówi, że jest to: tradycyjna rodzina patriarchalna-ojciec najważniejszy; rodzina posiada warsztat produkcyjny, powiązanie ról produkcyjnych i rodzinnych, członkowie powiązani interesem pracy na rzecz rodziny; interes rodziny ponad jednostką; rodzina była spójna, brak było indywidualizmu, więzy rzeczowe scalały rodzinę; wyraźne cechy instytucjonalne; rodzina połączona silnie z innymi mikrostrukturami; przynależność do rodziny decydowała o statusie społecznym
Eliot- okres przedindustrialny jako „ekonomiczne partnerstwo męża i żony”- potwierdza to co mówi Tyszka+ żony wspólnie pracują razem z mężami, wspierały męża w zarządzaniu majątkiem.
Wszyscy członkowie pracowali i tworzyli grupy pracowników; starsze córki zajmowały się młodszymi dziećmi; obowiązywał podział zadań ze względu na płeć; rozróżnienie między pracą domową i niedomową. Sztywna realizacja ról: wydzielenie roli żywiciela rodziny i gospodyni domowej: kobieta-przypisana do domu, mężczyzna- prawo własności, zadania związane z zarządzaniem; prawo władzy, specjalizacja zawodowa.
Mężczyźni mieli większe możliwości: łatwo mogli znaleźć prace, także dla niewykwalifikowanych; kobiety- praca bez kwalifikacji, słabe zarobki,

2. Model industrialny- zaczęto systematycznie odchodzić od poprzedniego okresu, zaczyna się kształtować model rodziny współczesnej. Następuje redukcja liczebności rodzin w sensie pokoleniowym- tylko 2 pokoleniowe
Rodzina-mieszka we własnym mieszkaniu, tworząc odrębne gospodarstwo domowe
Rodzina najczęściej nie produkcyjna: mąż pracuje poza domem, żona też już zaczyna to robić.
Elastyczna realizacja ról; wzrost znaczenia więzi osobowych; zmiana relacji(zanika dystans); pojawiają się indywidualne potrzeby i rośnie ich znaczenie; rośnie znaczenie interakcji uczuciowych
Ale-jest to rodzina zamknięta, coraz bardziej zamykająca się.
Rodzina jest mniej stabilna, bardziej podatna na rozpad, mniejsze znaczenia więzi rzeczowych-mniejsza konsolidacja.
Eliot: dzieje epoki industrialnej dzieli na okres wcześniejszy i późniejszy.
okres wcześniejszy -to samo co u Tyszki= rozszerzenie roli pani domu-matki; wzmacnia się nierówność płci- pozbawienie kobiet zamężnych możliwości pracy poza domem-> proces ten odbywał się stopniowo; dekoracyjna rola kobiety (jeśli musi ona pracować to facet jest nieudacznikiem), kobieta nie powinna pracować bo jest to niekorzystne dla macierzyństwa; oddzielenie miejsca pracy od domu-wzrost godzin pracy
-Wzrost zainteresowania opieki nad dzieckiem (XIX/XX w) -> podkreślenie macierzyństwa+ jednoczesne ograniczanie kobiet-zakaz pracy poza domem, a jeśli już to i tak prace gorsze, mniej płatne; kobieta ekonomicznie uzależniona od męża- mąż obarczony większą odpowiedzialnością ( model jednego żywiciela): rozdział małżonków ze względu na obowiązki, towarzystwo, role-> rola męska kończy się na oddaniu żonie części pieniędzy i przyzwoitym zachowaniu: kobieta dba o czysty dom i dobra zachowanie dzieci-> kobieta szuka wsparcia u matki lub żeńskich krewnych= kółko babskie. Kółko męski- palą cygara, piją whisky i rozmawiają o wyścigach konnych;
mężczyzna wykonuje prace fizyczne i manualne w domu; stosuje także dyscyplinę wobec dzieci i wprowadza synów w dorosłe życie męskie.
przełom XIX/XXw- poprawa społecznego i prawnego położenia kobiet-> dostają prawa wyborcze, prawo zdobywania zawodu i wyższego wykształcenia, częściowa niezależność ekonomiczna (kontrola własnego majątku); równość małżonków jeśli chodzi o opiekę prawną nad dzieckiem ->ale szczególna rola matki.

I tu niestety usnąłem ;D