Paracetamol
Paracetamol wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.
Wskazania:
bólu zęba,
bólach menstruacyjnych,
bólu mięśniowym,
chorobie zwyrodnieniowej stawów (lekkie i średnio nasilone bóle w artrozie biodra i kolana),
bólu po szczepieniu,
bólach pooperacyjnych,
bólach nowotworowych (pojedynczo oraz w połączeniu z kodeiną lub innym opioidem)
Działania niepożądane:
W dawkach terapeutycznych paracetamol nie wykazuje zbyt wielu działań niepożądanych oraz nie drażni błony śluzowej żołądka i jelit, tym niemniej przy zalecanych dawkach mogą pojawić się:
zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego: nudności, wymioty;
uszkodzenie wątroby (żółtaczka, martwica) i nerek (zapalenie, martwica), głównie podczas długotrwałego przyjmowania wysokich dawek;
zaburzenia w układzie krwiotwórczym: methemoglobinemia, agranulocytoza.
Przedawkowanie:
Przedawkowanie paracetamolu może zakończyć się zejściem śmiertelnym pacjenta!
Objawy przedawkowania nie pojawiają się natychmiast, lecz dopiero po upływie 24 godzin, a nawet 48 lub 72 godzin, ale proces nieodwracalnego niszczenia wątroby rozpoczyna się już w pierwszych godzinach po przedawkowaniu.
Objawy przedawkowania:
Wczesnymi objawami przedawkowania występującymi w pierwszych 24 godzinach od przyjęcia leku są:
bladość,
zmniejszona samoświadomość, przy czym nie występuje utrata przytomności,
brak łaknienia,
W drugiej dobie mogą pojawić się:
objawy grypopodobne
zaburzenia orientacji i senność,
Stanowią one objawy ostrej niewydolności wątroby spowodowanej martwicą komórek wątroby i są najbardziej wyraźne po 4–6 dniach od zatrucia.
Inne ogólnoustrojowe objawy obserwowane w przebiegu zatrucia:
spadek ciśnienia tętniczego krwi,
sinica wywołana methemoglobinemią,
zapaść krążeniowa
W przypadku zatrucia paracetamolem pacjent zostaje natychmiast przyjęty do szpitala. Procedura detoksykacyjna obejmuje w zależności od czasu, który upłynął od przyjęcia ostatniej dawki oraz stanu pacjenta:
podawanie węgla aktywnego (jako środka absorbującego) oraz siarczanu sodu (jako środka przeczyszczającego),
jak najszybsze rozpoczęcie dożylnego (zalecane), przez sondę lub doustnego podawania odtrutki N-acetylocysteiny(ACC)
Podczas procesu detoksykacyjnego kontroluje się stężenie paracetamolu w osoczu pacjenta i na podstawie uzyskanych wyników określa czas podawania odtrutki.
Terapia per os trwa z reguły 72 godziny.
Duże dawki N-acetylocysteiny mogą wywołać u pacjentów cierpiących na astmę napady duszności, w tym przypadku podaje się dodatkowo leki przeciwastmatyczne.
Ciężkie zatrucia paracetamolem często prowadzą do ostrej niewydolności wątroby. Jeżeli leczenie zachowawcze nie rokuje pomyślnych rezultatów, to pacjenta kwalifikuje się do przeszczepienia wątroby.