Praca zaliczeniowa z przedmiotu Ustrój Samorządu Terytorialnego

„Samorząd Terytorialny w mojej ocenie –

słabe i mocne strony”

Samorząd terytorialny stanowi ważny element ustroju politycznego państwa. Dlatego też należy go zaliczyć do materii konstytucyjnych, a współczesne ustawy zasadnicze różnych państw regulują zadania tego samorządu, jego strukturę organizacyjną, jak też określają stosunki wzajemne, które zachodzą między administracją rządową a samorządem. Samorząd terytorialny stanowią wspólnoty mieszkańców określonych jednostek podziału terytorialnego państwa. Wykonują one należące do nich zadania w formach demokracji bezpośredniej (referendum) lub przez wybierane przez mieszkańców jednostki organy. Działania samorządu podlegają nadzorowi państwa z punktu widzenia legalności.

Samorząd terytorialny to niewątpliwie składowa część władzy wykonawczej w państwie, przedmiotem jego działań są sprawy stanowiące część zadań należących do zakresu tej władzy. Podobnie też środki działania stosowane przez organy samorządu terytorialnego mają charakter administracyjny, a nie ustawodawczy czy sądowniczy. Działalność prowadzona przez organy samorządu terytorialnego opiera się na ustawach i odbywa się w ramach przez nie ustanowionych. Dlatego też kwestia zgodności działania organów samorządu terytorialnego z prawem podlega nadzorowi organów administracji rządowej.

Przez ostatnie lata samorząd pokazał, że jest chyba najlepiej wypełniającą swoje zadania częścią państwa Polskiego. W ciągu ostatnich lat samorząd terytorialny sprawdził się w funkcjonowaniu. Ostatnie miesiące i wielki kataklizm powodzi pokazał, że samorządowcy świetnie radzą sobie z problemami. Co trzecia polska gmina ucierpiała podczas tegorocznych powodzi. Wiadomo, że pomoc rządu nie wystarczyła na odbudowę całej zniszczonej infrastruktury. Dlatego lokalne władze chwytały się wszelkich pomysłów, by zdobyć pieniądze, aby zapewnić byt poszkodowanym. Pieniądze dostarczone z puli rządowej, założone specjalne konto, na które można było wpłacać pieniądze na rzecz poszkodowanych, wszystkie akcje charytatywne, w większości sklepów zbierane były rzeczy najpotrzebniejsze dla osób poszkodowanych, zbierano ubrania, koce, żywność. Zbierano to, co ci ludzie w tym momencie stracili i potrzebowali najbardziej. Jednak sami mieszkańcy podtopionych terenów nie czekali bezczynnie na pomoc i starali się uratować miejscowość, budując chociażby zapory przeciwpowodziowe. Jednak powodzie, ciężka zima i ataki suszy dotknęły w tym roku tak duże obszary kraju, że wzajemna pomoc między samorządami była dużo mniejsza niż w poprzednich latach. Duże miasta mogły wypuścić obligacje, wziąć kredyty na naprawę infrastruktury. Najgorzej miały mniejsze i biedniejsze gminy, którym ciężej jest jej się podnieść.

Rozwój gospodarczy ostatnich lat przyczynił się paradoksalnie do wzrostu świadomości ekologicznej i dbałości o środowisko. Coraz częściej zaczęto zauważać negatywny wpływ człowieka na środowisko. Chcąc ograniczyć rozwój tej sytuacji wprowadza się w życie coraz to nowsze rozwiązania. Jest to zagwarantowanie dalszego postępu technologicznego, przemysłowego a zarazem umożliwienie przestrzegania określonych standardów jakości środowiska.

Niestety ludzie nie zwracają większej uwagi, aby stan środowiska ochrony się polepszył. Największym problemem są zanieczyszczone lasy, ludzie nadmiernie wyrzucają śmieci w takich miejscach. Myślę, że jest wiele możliwości realizacji poprawy środowiska, aby jednak to osiągnąć, potrzebna jest pomoc od samorządu terytorialnego. Chociażby wyznaczenie specjalnych obszarów chronionych, wprowadzenie opłat za korzystanie ze środowiska.

Korupcja jest tematem powszechnie znanym dla każdego obywatela. Urzędnicy pobierają „haracz” od ludzi zwracających się do nich w sprawach urzędowych. Dzieje się tak, ponieważ pracownicy administracji nie otrzymują systematycznych, wystarczających, zadowalających wynagrodzeń. Żądanie korzyści w związku z pełnionymi funkcjami, oraz przekupstwa – wręczanie, obiecywanie takich korzyści w zamian za szybkie załatwienie sprawy. Nie oszukujmy się – osoba, która przekupuje urzędnika załatwi sprawę o wiele szybciej, stąd takie działanie. Natomiast korupcja samorządowa oferuje stanowiska i korzyści dla polityków lub urzędników w sektorze powiązanym z gospodarką komunalną i usługami na rzecz miasta i gmin. Ten rodzaj korupcji jest bardzo rozpowszechniony w związku z faktem, iż większość spraw związanych z realizacją inwestycji czy obsługą mieszkańców jest załatwiana na szczeblu lokalnym. Obszarów najbardziej podatnych na korupcję jest bardzo dużo, chociażby służby zdrowia, urzędy centralne, parlamentarzyści, policjanci.

Kolejnym przykładem jest naprawianie zniszczonych dróg publicznych. Zniszczone drogi, ulice, to problem dla wielu kierowców. Na zniszczonych drogach nie trudno o wypadek. W tym roku samorząd terytorialny dobrze przygotował polskie drogi przed nadchodzącą zimą. Dużo dróg i ulic zostało pokryte nową nawierzchnią, co umożliwia kierowcom utrzymanie bezpieczniejszej jazdy samochodem. Niestety, poprawienie wszystkich popsutych i niebezpiecznych dróg wiąże się z dużym kosztem, dlatego nowe nawierzchnie powstały w miejscach najbardziej krytycznych.

Zima jest najbardziej niebezpiecznym okresem dla obywateli. W tym roku mamy doskonały tego przykład. Ciągłe opady śniegu powodują utrudnienia w ruchu drogowym, częste wypadki. Mimo, że drogi są w miarę odśnieżone, to i tak w większości nie nadają się do użytkowania. Myślę, że samorząd miał bardzo dużo czasu, aby przygotować się do takich warunków pogodowych i zapewnić obywatelom bezpieczeństwo na polskich drogach.

Służba zdrowia jest ogromnym problemem dla mieszkańców zwłaszcza małych gmin.

Tam zazwyczaj nie ma wieczornych dyżurów, a jeśli już są, to do dyspozycji w danych godzinach urzędowania. Także w razie potrzeby trzeba kierować się bezpośrednio do najbliższego szpitala, gdy nie zdążymy skorzystać z wizyty u lekarza w danych godzinach pracy lekarzy. Rzeczą bardzo istotną i potrzebną są wieczorne dyżury w najbliższych przychodniach. Sami z doświadczenia wiemy, jak ciężko jest dostać się na wizytę u specjalisty. Bardzo częstym powodem jest późne kończenie pracy. Wtedy lekarz może tylko odesłać nas na dyżur do szpitala.

Osobiście spotkałam się z sytuacją, kiedy kobieta z podejrzeniem złamanej ręki została odesłana od lekarza domowego do szpitala. Okazało się, że specjalista w szpitalu przyjmuje w konkretne dni. Taka sytuacja nie powinna mieć w ogóle miejsca. Lekarze od danej specjalizacji powinni mieć dyżury przez całą dobę, powinno być ich minimum dwóch, aby mogli na zmianę wykonywać swoje obowiązki. W takich wypadkach można coraz częściej zauważyć zgony u pacjentów z powodu braku doświadczonego lekarza i pomocy z jego strony.

Funkcjonowanie niektórych miejsc wybudowanych na potrzeby mieszkańców jest bezmyślne. Bardzo dobrym przykładem są baseny Termalne w mojej miejscowości – Mszczonów. Wybudowanie basenów kosztowało bardzo dużo jak na naszą małą miejscowość. Oczywiście większość pieniędzy pochodziło z dotacji Unii Europejskiej. Z jednej strony wybudowanie basenów, to bardzo dobry pomysł, ponieważ powstało nowe miejsce rozrywki dla młodzieży jak i dorosłych. Można skorzystać z basenów, ćwiczeń rehabilitacyjnych, co jest bardzo potrzebne dla większości ludzi. Natomiast z drugiej strony koszty za korzystanie z usług są bardzo drogie i nie każdego mieszkańca na to stać. Pomysł wybudowania odkrytych basenów był złym pomysłem, ponieważ korzystać z usług można jedynie w okresie letnim, dlatego koszta chociażby na zajęciach rehabilitacyjnych są bardzo drogie z oczywistego powodu - firma musi utrzymać się przez cały rok, a zyski ma tak naprawdę tylko w okresie letnim, stąd bardzo drogie bilety. Gdyby baseny były kryte, funkcjonowałyby przez cały rok i klienci by byli. Nie byłoby problemu z finansami firmy, wtedy zyskaliby też na tym mieszkańcy, korzystający z usług basenu jak zarówno firma.

Uważam, że samorząd terytorialny mógłby sprawować swoje zadania lepiej niż w chwili obecnej. Mimo tego, że powstają nowe miejsca rozrywki dla młodzieży, place zabaw dla dzieci, boiska, czy też kluby seniora dla osób starszych, to i tak wciąż wiele brakuje. Myślę, że największą uwagę warto poświęcić na stan dróg publicznych zwłaszcza w okresie teraźniejszym, jest coraz to więcej wypadków, których można by uniknąć, gdyby drogi były bardziej zadbane, odśnieżone.