Modele systemu finansowego i ryzyko na rynku finansowym

Dwa modele sektora finansowego:

- model anglosaski (oparty na rynku finansowym)

- model niemiecko-japoński (kontynentalny, bankowo zorientowany)

Model anglosaski jest to model sektora finansowego którego podstawowe znaczenie ma rynek finansowy, natomiast mniejsze znaczenie banki komercyjne a tym samym systemu bankowego. W modelu tym nastąpił dosyć jasny podział na banki inwestycyjne i banki komercyjne. Przedsiębiorstwa i korporacje są w dużym stopniu niezależne od banków komercyjnych ponieważ głównie uzyskują kapitał z gospodarki (aktywa). Banki komercyjne zaspokajają krótkotrwały popyt na pieniądz oraz prowadzą funkcje płatniczo-rozliczeniowe. Główny udział mają tu banki inwestycyjne. Bank inwestycyjny to taki bank który dokonuje różnych czynności przede wszystkim na rynku papierów wartościowych i dokonuje wszelkich czynności które wykraczają poza tzw. tradycyjną bankowość.

Bankowość tradycyjna obejmuje: przyjmowanie depozytów, udzielanie kredytów, czynności płatniczo-rozliczeniowe, a więc tzw. czynności:

-bierne (pozyskiwanie środków z rynku)

-czynne (lokowanie w różny sposób tych środków; np. kredyty)

-pośredniczące (płatniczo-rozliczeniowe)

Zakres przedmiotowy bankowości inwestycyjnej (banki, fundusze inwestycyjne, dealerzy, maklerzy) obejmuje:

-przygotowanie emisji papierów wartościowych (działalność na rynku pierwotnym),

-pośrednictwo i aktywność na rynku wtórnym,

-underwritting, czyli gwarantowanie emisji papierów wartościowych,

-doradztwo finansowe,

-inżynierię finansową.

Model niemiecko-japoński charakteryzuje się tym że główną rolę odgrywa system bankowy i banki, w tym przede wszystkim banki uniwersalne. W modelu tym banki te zaspokajają zarówno krótko jak i długoterminowy popyt na pieniądz.

Bankowość uniwersalna łączy działalność z zakresu bankowości tradycyjnej i inwestycyjnej.

Zalety modelu niemiecko-japońskiego:

-całościowa obsługa klienta

-zmniejszenie niezbędnych rezerw bankowych

-lepsze rozpoznanie potrzeb klienta

-lepsza transformacja kapitału

Wady:

-model mniej innowacyjny

Zalety modelu anglosaskiego”

-bardzo rozwinięty jest rynek akcji, rynek papierów wartościowych

-duża płynność finansowa

-sprzyja innowacją, nowinką finansowym

Wady:

-duże sformalizowanie kontraktów i transakcji

-rynek papierów wartościowych jest bardziej anonimowy

Każda inwestycja finansowa charakteryzuje się 3 cechami:

-dochodowością

-płynnością

-ryzykiem

Dochodowość można określić w postaci kwotowej lub procentowej.

Rentowność dochodowości:

Płynność- możliwość szybkiej, bezproblemowej zamiany inwestycji w pieniądz (możliwość szybkiego wyjścia z inwestycji)

Ryzyko to niepewność, prawdopodobieństwo, że założony dochód z zainwestowanego kapitału nie zostanie osiągnięty. Statystyczne miary ryzyka to odchylenie standardowe i wariancja.

Ryzyko jest tą cechą która zarówno w zarządzaniu finansami jak i każdej działalności gospodarczej nabiera coraz większego znaczenia. Można wyróżnić następujące grupy ryzyka:

-ryzyko niedotrzymania warunków (ryzyko kredytowe)

-ryzyko rynkowe (ryzyko stopy procentowej, ryzyko kursu walutowego, ryzyko cen akcji i innych papierów wartościowych, ryzyko płynności, ryzyko cen surowców i towarów)

-ryzyko otoczenia finansowego

-ryzyko otoczenia niefinansowego 9tyzyko prawne, polityczne)

-ryzyko wydarzeń (ryzyko dotyczące pojedynczego instrumentu)

Akcje są najbardziej ryzykownymi instrumentami finansowymi. Natomiast najmniej ryzykownymi są papiery skarbowe (bony i obligacje skarbowe).

Im wyższa dochodowość tym wyższe ryzyko.

Dywersyfikacja portfela inwestycji- polega na podziale kapitału na kilka części i ulokowaniu go na różnych instrumentach finansowych. Dywersyfikacja składników portfela inwestycji, czyli ich zróżnicowanie jest podstawową metodą obniżenia ryzyka inwestycyjnego. Poprzez dywersyfikację możemy wyeliminować jedynie część ryzyka którym charakteryzują się aktywa tzw. ryzyko nierynkowe, dywersyfikowalne (związane z konkretnym instrumentem finansowym).

Nie jest natomiast możliwe wyeliminowanie części ryzyka, którym jest tzw. ryzyko rynkowe, nie dywersyfikowane, systematyczne (związane z sytuacją makroekonomiczną).

Teoria Markowiza wprowadził nowy fundamentalny element do procesu decyzyjnego w zakresie inwestycji finansowych- bezpieczeństwo inwestycji.

Zaprzeczyła ona wcześniejszym praktykom i zasadom inwestowania opartym na maksymalizacji zakładanych zysków. Nowe podejście zalecało poszukiwanie inwestycji nie tylko wysoko dochodowych, ale również takich które zminimalizują ryzyko.

Proporcje udziałów poszczególnych papierów wartościowych w portfelu zależą od bardzo wielu czynników:

• Kwoty inwestycji

• Okresu na jaki inwestujemy

• Celu inwestycji

• Indywidualnej skłonności do ryzyka

• Innych indywidualnych preferencji

• Oceny perspektyw kształtowania się sytuacji makro gospodarczej

• Rodzajów inwestycji i instrumentów finansowych oferowanych przez rynek

• Stopnia płynności rynku finansowego

Relacja między ryzykiem a oczekiwaną stopą zwrotu

W punkcie A mamy portfel z samymi akcjami. Powyżej punktu a inwestujemy już obcymi środkami (dźwignia finansowa) i dlatego rośnie nam ryzyko i stopa zwrotu.

Przy określeniu wartości instrumentów finansowych i porównaniu jej z ceną rynkową mogą wystąpić 3 sytuacje:

1. Skalkulowania wartość jest wyższa niż cena rynkowa, co oznacza że instrument jest niedowartościowany na rynku (sygnał kupna)

2. Wartość jest niższa niż cena rynkowa, co oznacza że instrument jest na rynku przewartościowany (sygnał sprzedażowy)

3. Wartość jest równa cenie rynkowej, co oznacza że instrument jest właściwie wyceniony przez rynek.

Podstawową metodą wyceny przez inwestora jest metoda dochodowa nazywana metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Jej teza polega na tym, że wartość instrumentu finansowego jest to dzisiejsza wartość dochodów, które instrument przyniesie posiadaczowi w przyszłości.

PV= FV/(1+r)^n