BARIERY KOMUNIKACYJNE – SKRYPT

BARIERY KOMUNIKACYJNE to naturalnie występujące przeszkody, utrudniające lub uniemożliwiające skuteczne komunikowanie się.

Poprawna komunikacja interpersonalna odnosi się do sytuacji, gdy przekaz nadawcy jak najwierniej oddaje jego zamiary, a odbiorca rozumie ten przekaz zgodnie z oczekiwaniami nadawcy.

Autor:Sylwester Franiak

Błędy po stronie nadawcy komunikatu :

- brak kontroli i sprawdzania czy jego przekaz dotarł do adresata

- brak bezpośredniego kontaktu z odbiorcą w chwili przekazywania komunikatu

- brak wrażliwości na postawy, uczucia, oczekiwania i słownictwo

- wypowiadanie się w liczbie mnogiej zamiast stosowania zaimków osobowych, co wywołuje wrażenie prezentowania nie swoich myśli

- unikanie powtarzania dwa razy tej samej informacji

- przekazywanie tej samej informacji tylko jednym sposobem

- brak dbałości o spójność pomiędzy przekazywanymi werbalnymi a niewerbalnymi komunikatami

- przekazywanie komunikatów niepełnych i nieczytelnych

- tworzenie komunikatów monosensorycznych

- skupianie się na tym, co może paść ze słów nadawcy

- nieprzychylne ocenianie źródła informacji lub nadawcy komunikatu

- ignorowanie komunikatów niewerbalnych

- niemożność uważnego słuchania, np. z uwagi na doznawany stres czy zmęczenie lub wyczerpanie psychiczne

Podstawowe bariery komunikacyjne

Różnice w spostrzeganiu	Są wypadkową różnego poziomu wiedzy i doświadczenia.
Różnice językowe	Dane słowo nie zawsze oznacza to samo dla nadawcy co dla odbiorcy.
Szum	Każdy czynnik, który zakłóca, powoduje zamieszanie lub w inny sposób utrudnia komunikowanie się.
Emocje	Reakcje emocjonalne - gniew, miłość, odruchy obronne, nienawiść, zazdrość, lęk, zakłopotanie - wpływają na zrozumienie przez nas cudzych komunikatów i na to, jak nasze komunikaty oddziałują na innych.
Niezgodność komunikatów	Gdy komunikaty werbalne (słowne) są niespójne z komunikatami pozawerbalnymi (mowa ciała) wprowadzają zamieszanie w procesie komunikacji.
Nieufność	Wiarygodność komunikatu jest w znacznym stopniu uzależniona od wiarygodności nadawcy.

Przezwyciężanie barier komunikacyjnych

1. Rozpoznaj przeszkodę

2. Podejmij działanie na rzecz przezwyciężenia przeszkody:

Przezwyciężanie różnic w postrzeganiu	Konieczne jest takie wyjaśnienie komunikatu, by został on zrozumiany przez osoby o różnych poglądach i doświadczeniu.
Przezwyciężanie różnic językowych	Potrzebne jest wyjaśnienie znaczenia niekonwencjonalnych lub technicznych terminów. Należy stosować język prosty, bezpośredni, naturalny.
Przezwyciężenie szumu	Należy szumy eliminować. Na przykład wyłączyć hałasującą maszynę, która utrudnia rozmowę, lub przenieść się do innego miejsca. Gdy nie da się uniknąć szumu, należy zapewnić większą jasność komunikatu.
Przezwyciężanie emocji	Pierwszym krokiem do przezwyciężenia negatywnych skutków emocji jest ich lepsze poznanie. Wyczulenie na własne nastroje i świadomość tego, jak mogą one wpłynąć na innych zanim przekaże się im komunikat, ułatwia sprawę.
Przezwyciężanie niezgodności komunikatów werbalnych z niewerbalnymi	Podstawą eliminowania tych niezgodności jest zdanie sobie z nich sprawy i unikanie prób wysyłania fałszywych komunikatów.
Przezwyciężanie nieufności	Przezwyciężanie nieufności polega w znacznej mierze na stwarzaniu zaufania.

Bariery wpływające na słuchanie:

- porównywanie – w trakcie rozmowy słuchacz dokonuje ocen

- domyślanie się – zwracanie większej uwagi na cechy prozodyczne wypowiedzi

- przygotowywanie odpowiedzi – w trakcie słuchania komunikatu skupiamy się na tym co za chwilę powiemy

- filtrowanie, czyli słuchanie wybiórcze – zwracanie uwagi na stan emocjonalny rozmówcy

- osądzanie – nadawanie etykiet rozmówcy

- skojarzenia – uleganie mechanizmowi, który polega na tym, że słuchamy jednym uchem i nagle jakiś impuls uruchamia w nas łańcuch skojarzeń

- utożsamianie się – porównywalne do reakcji przeniesienia – wszystko to, co mówi rozmówca jest odnoszone do naszego osobistego doświadczenia

- udzielanie rad – wysuwanie sugestii, co do rozwiązania problemu

- sprzeciwianie się – polemizowanie z każdą informacją, jaka jest przekazywana

- przekonywanie do swojej racji – słuchacz jest gotowy zrobić wszystko, aby nie dopuścić do zmiany sytuacji

- zmiana toru – nagła zmiana tematu

- zjednywanie – związane z silną potrzebą bycia dla wszystkich miłym, uprzejmym czy wspierającym.

Sztuka radzenia sobie z barierami komunikacyjnymi to po prostu sztuka komunikacji

Podstawowe zasady:

Używanie języka zrozumiałego dla rozmówcy

Dbanie o przejrzystość i precyzję informacji

Podkreślanie rzeczy ważnych

Dobieranie właściwego tonu głosu

Utrzymywanie emocjonalnego dystansu do siebie i rozmówcy

Uważne słuchanie rozmówcy oraz okazywanie rozmówcy, że się go słucha

Używanie parafrazy

Mówienie we własnym imieniu

Mówienie o uczuciach

BIBLIOGRAFIA

- Strona internetowa: http://wneiz.umk.pl/_upload/Dolna/bariery_komunikacyjne_i_ich_przezwycianie.html

- Barbara Koc-Kozłowiec „Bariery komunikacyjne w rodzinie”

- Strona internetowa: http://edukacjaustawicznadoroslych.eu/download/2010/edu_3_2010.pdf#page=46

- Strona internetowa: http://sjp.pwn.pl/sjp/bariera;2551733.html

- Strona internetowa http://www.solidarnosc.lodz.pl/projekty/solidarni_w_zyciu/dokumenty/mod4_art2.pdf

Agnieszka Włodarczyk

Dominika Włodarczyk

Dominika Wójcik