Tożsamość pedagogiki.

• Czym jest pedagogika? Pedagogika to należąca do nauk społecznych, nauka o wychowaniu. Jej polska nazwa pochodzi od greckiego paidagogos - niewolnik towarzyszący dziecku w szkole; (dosł. "prowadzący dziecko"). Początkowo termin obejmował opiekę, nauczanie i wychowanie dzieci, z czasem pedagogami zaczęto nazywać osoby zajmujące się wychowaniem zarówno praktycznym jak i teoretycznym. Pedagogika zajmuje się ona formułowaniem teorii, celów, treści, metod, środków i form procesu wychowania, a także stanowi zasób wiedzy praktycznej na ten temat. Samo postępowanie wychowawcze nazywa się często pedagogią, któremu to pojęciu bliskie jest określenie "sztuka wychowania”. Pedagogika odnosi się głównie do młodego pokolenia, które dzięki oddziaływaniom wychowawczym winno osiągnąć optymalny rozwój osobowości, ukształtować wiedzę o rzeczywistości, przygotować się do funkcjonowania w życiu społecznym. Początkowo zakres pedagogiki ograniczał się do problemów związanych przygotowaniem młodych do dojrzałego życia. Była ona pojmowana jako proces planowego oddziaływania dorosłego pokolenia na dzieci i młodzież. Głównymi instytucjami które oddziaływały na młode pokolenie były: rodzina i szkoła, a za podstawowy teren uważano wychowanie w szkole. Obecnie pedagogika obejmuje swym zakresem wszystkie fazy życia człowieka. Przede wszystkim tworzy podstawy działalności wychowawczej mającej na celu wyposażenie społeczeństwa w wiedzę ogólną, a także w system wartości i przekonań niezbędnych do jego funkcjonowania.

• Cele pedagogiki Cele pedagogiki to wychowanie w kategorii nawyków wychowanka, postaw czy cech osobowości, które ukierunkowują działalność wychowania np. kształtowanie odpowiedzialności, sumienności, uczciwości a także tworzenie form organizacyjnych, metod, sposobów i środków, które umożliwiają realizację przyjętych celów. Pedagogika opisuje i wyjaśnia istniejące zjawiska wychowawcze, a także stara się przekształcić rzeczywistość wychowania zgodnie z przyjętym celem i kierunkami rozwoju społecznego.

• Główne zadania pedagogiki - Gromadzenie rzetelnej wiedzy o rzeczywistości wychowawczej i stwierdzenie jak przebiegają procesy wychowania w poszczególnych instytucjach i placówkach. - Uogólnianie i wykrywanie zależności pomiędzy zjawiskami wychowawczymi, formułowanie wniosków w postaci zdań ogólnych przedstawiających prawidłowość przebiegu procesów wychowawczych. - Wykrywanie nieprawidłowości w procesach wychowawczych oraz dążenie do ich eliminacji. - Badanie środków dydaktycznych i optymalnych warunków efektywnego ich stosowania w kształceniu. - Konstruowanie modelu człowieka przyszłości przy uwzględnieniu zmian zachodzących w świecie.

• Szczegółowe zadania pedagogiki - Opracowanie naukowych treści podstaw wykształcenia. - Określenie zależności zachodzących między różnymi typami kształcenia. - Ustalenie prawidłowości dotyczących sposobu wychowania człowieka w różnych okresach jego życia. - Określenie kryteriów jakim powinien odpowiadać tzw. dobry nauczyciel. - Określenie kryteriów jakim powinien odpowiadać tzw. dobry uczeń.

• Zadaniem pedagogiki jako nauki jest wyposażenie tych, którzy organizują przebieg nauczania i wychowania w wiedzę o skuteczności różnego rodzaju zabiegów dydaktyczno-wychowawczych. Towarzyszą temu celowi następujące zadania: - gromadzenie wiadomości o rzeczywistości wychowawczej; - analiza tej rzeczywistości, wykrywanie związków i zależności między elementami owej rzeczywistości i wyjaśnianie ich; - dostarczanie wiedzy potrzebnej do przekształcania rzeczywistości wychowawczej

• Dziedziny współczesnej pedagogiki - Społeczna, zajmuje się środowiskowymi uwarunkowaniami, procesami oraz wpływem człowieka na zmianę i przeobrażanie tych procesów). *posiada 3 nurty :praca socjalna, praca kulturalna, opieka i wychowanie - Opiekuńcza, zajmuje się opieką i wychowaniem osób, które nie są z stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb). - Kulturowa, (zajmuje się wpływem wartości i norm kulturowych na zachowanie jednostki ludzkiej). - Specjalna, zajmuje się zagadnieniami związanymi z opieką, wychowaniem i kształceniem osób wykazujących pewnego rodzaju niepełnosprawność). - Resocjalizacyjna, zajmuje się opieką, wychowaniem, kształceniem jednostek o tak zwanej zaburzonej socjalizacji). - Promocja zdrowia, zajmuje się zagadnieniami profilaktyki, terapii konstruktywnej oraz czasu wolnego, dialektyki)

• Jedną z dyscyplin pedagogiki jest przedmiot naszych zajęć, czyli pedagogika ogólna Jest to nauka teoretyczna będąca podstawą tworzenia się tzw. subdyscyplin pedagogicznych. O tyle o ile subdyscypliny pedagogiczne mają raczej charakter stosowany, o tyle pedagogika ogólna ma charakter nauki teoretycznej (czy też podstawowej). Jest to podstawowy system pojęć i twierdzeń, wspólny dla wszystkich nauk pedagogicznych. Pedagogika ogólna- podstawowe pojęcia: - wychowanie- świadomie organizowana działalność społeczna, oparta na stosunku wychowawczym miedzy wychowankiem a wychowawcą, której celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości wychowanka - osobowość- najczęściej oznacza zespół stałych właściwości i procesów psychofizycznych odróżniających daną jednostkę od innych, wpływający na organizację jej zachowania, a więc na stałość w nabywaniu i porządkowaniu doświadczeń, wiadomości i sprawności, w reagowaniu emocjonalnym w stosunkach z innymi ludźmi oraz na stałość w wyborze celów i wartości - środowisko- przestrzeń, w której społeczeństwo realizuje różne formy działalności, tworząc w ten sposób warunki własnego życia oraz zaspokajania materialnych i duchowych potrzeb - kultura – ogół stworzonych przez ludzi wartości naukowych, społecznych, artystycznych i technicznych oraz procesy tworzenia tych wartości

• Literatura

Teresa Hejnicka- Bezwińska – „Pedagogika Ogólna. Słownik kategorii pojęciowych.”