REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW

REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW- jest przewlekłą, zapalną, immunologicznie zależną układową chorobą tkanki łącznej, charakteryzującą się nieswoistym, symetrycznym zapaleniem stawów, występowaniem zmian pozastawowych i powikłań układowych, prowadzącą do niepełnosprawności, kalectwa i przedwczesnej śmierci.

Choroba występuje w różnym wieku, częściej u kobiet niż u mężczyzn. Najczęściej atakuje między 30- 50 r. ż. Może dotknąć również dzieci do 16 r. ż i wtedy nazywana jest idiopatycznym zapaleniem stawów. U dzieci może doprowadzić do:

W leczeniu tej choroby zarówno u dzieci, młodzieży jak i dorosłych potrzebna jest fizykoterapia, kinezyterapia a niekiedy nawet leczenie operacyjne.

U większości pacjentów początek choroby charakteryzuje się zapaleniem stawów śródręczno- paliczkowych i międzypaliczkowych bliższych rąk oraz śródstopno- paliczkowych stów. Skóra rąk staje się ciemniejsza i nadmiernie potliwa, pojawiają się zaniki mięśniowe- mm międzykostnych oraz glistowatych. W miarę postępu choroby proces zapalny obejmuje coraz większą liczbę stawów w kierunku od obwodu do linii środkowej ciała.

RZS może rozpocząć się nietypowo- zmianami zapalnymi jednego dużego stawu, zapaleniem pochewek ścięgnistych i ścięgien lub ostrym zapaleniem wielostawowym.

ROZPOZNANIE:

Warunkiem rozpoznania RZS jest wystąpienie 4 z 7 kryteriów, które muszą trwać co najmniej przez 6 tygodni:

  1. Sztywność poranna stawów- w stawach i wokół nich, utrzymująca się co najmniej 1 godzinę do wystąpienia znacznej poprawy.

Jest ona wynikiem:

  1. Zapalenie 3 lub więcej stawów- jednoczesny obrzęk lub wysięk z 3 stawów, obecność tylko kostnego pogrubienia stawu nie spełnia kryterium.

  2. Zapalenie stawów ręki- zapalenie co najmniej jednego stawu, dotyczy to stawów nadgarstka, MCP i PIP.

  3. Symetryczne zapalenie stawów- jednoczasowość i jednoimienność obustronnych zmian zapalnych. Obustronne zapalenie MCP, PIP i MTP spełnia kryterium bez zachowania absolutnej symetryczności.

  4. Guzki reumatoidalne

  5. Obecność czynnika reumatoidalnego

  6. Zmiany radiologiczne- dotyczą obecności nadżerek i osteoporozy okołostawowej zajętych stawów

ZMIANY STAWOWE W RZS:

ZMIANY POZASTAWOWE:

LECZENIE:

1.FARMAKOLOGICZNE

2.REHABILITACJA:

Rehabilitacja pacjenta z RZS ma działanie wielokierunkowe. Ma bardzo duże znaczenie we wczesnych stadiach choroby, gdy nie doszło jeszcze do stałych zmian w narządzie ruchu. Ważne jest aby działać przeciwbólowo, rozluźniająco oraz obciążająco.

Podstawową metodą leczenia usprawniającego jest kinezyterapia (leczenie ruchem). Fizykoterapia i farmakoterapia mają działanie ułatwiające leczenie i utrwalające jego wynik.

Celem leczenia usprawniającego jest:

Chory z przewlekłym procesem reumatoidalnym i dysfunkcją narządu ruchu wymaga stałej opieki lekarskiej oraz systematycznego usprawniania. Na wieloletnią terapię składa się: leczenie szpitalne, sanatoryjne i ambulatoryjne.

LECZENIE W DOMU- jest kontynuacją terapii i powinno być prowadzone w ramach rehabilitacji środowiskowej. Ważne jest aby:

-nauczyć chorego czynności dnia codziennego

-nauka korzystania z przedmiotów ułatwiających samoobsługę

Rodzina lub osoby opiekujące się chorym powinny pomagać, ale nie wyręczać w czynnościach dnia codziennego.

ELEMENTY WPŁYWAJĄCE NA SPECYFIKĘ USPRAWNIANIA PACJENTÓW Z RZS:

FIZYKOTERAPIA:

Zabiegi wykonywane są najczęściej przed ćwiczeniami. Metody fizykalne w RZS obejmują: elektroterapię, termoterapię, magnetoterapię, laseroterapię oraz wodolecznictwo.

Główne cele zabiegów to:

KINEZYTERAPIA:

Odgrywa ważną rolę jako czynnik profilaktyczny, jak i leczniczy. Podczas leczenia powinno się uwzględniać stan powierzchni stawowych oraz uszkodzeń chrząstki. Do określenia tego służy 4 stopniowy test Seyfrieda:

I uszkodzenia stawu- jeżeli badana osoba wykona płynnie ruch z obciążeniem kończyny (w pełnym zakresie dla danego stawu, z zastosowaniem oporu submaksymalnego).

*ćw oporowe z ½ obciążenia maksymalnego

*ruchy w pełnym zakresie

*ćw wolne (w celu zapobiegania zniekształceniom kd)

*dalekie spacery po płaskim i równym terenie

*jeśli pojawi się ból w stawie to odciążamy do laską lub kulą

II uszkodzenia stawu- osoba badana wykonuje ruch w pełnym zakresie bez obciążenia, niewielkie obciążenie kończyny ogranicza zakres ruchu w badanym stawie i powoduje ból.

*ćw wolne (w celu zapobiegania zniekształceniom kd) i w odciążeniu z dodatkowym oporem

*w chodzie skrócona faza obciążenia chorej kończyny

*chód z zastosowaniem kul łokciowych lub lasek zbliżony jest do normalnego

III uszkodzenia stawu- osoba badana wykonuje ruch powoli, w odciążeniu wykonywany ruch jest płynny i w pełnym zakresie.

*ćw w odciążeniu

*dla poprawy siły mięśniowej ćw w odciążeniu z niewielkim oporem do 1 kg

IV uszkodzenia stawu- nie może wykonać ruchu, a stworzenie warunków odciążenia dla badanej kończyny powoduje, że ruch odbywa się w niewielkim zakresie i jest mniejszy od biernego zakresu w badanym stawie.

*ćw wspomagane

*ćw bierno- czynne

*leczenie operacyjne

ZAPOBIEGANIE DEFORMACJOM:

Miejscowe rozluźnienie mięśni uzyskujemy przez:

Rozluźnieniu mięśni sprzyjają zabiegi cieplne, masaż oraz, przy braku przeciwwskazań, hydroterapia. Można poprzedzić lekami przeciwbólowymi, solux, krioterapia, ale również ćw samo wspomagane.

Po rozciągnięciu ćw czynne aby utrwalić efekt.

ZASADY OBOWIĄZUJĄCE W OKRESIE ZAOSTRZENIA RZS:

STOPA REUMATOIDALNA:

Trzy stopnie deformacji stopy:

  1. Deformacje można skorygować czynnie

  2. Deformacje można skorygować biernie

  3. Deformacje utrwalone

RĘKA REUMATOIDALNA:

FUNKCJA CHWYTNA RĘKI ZALEŻY OD:

-to zdolność ręki do dopasowania ręki do trzymanego przedmiotu. Zależy to od prawidłowego zakresu ruchu w stawach. Mamy 5 podstawowych chwytów: opuszkowy, szczypcowy, cylindryczny, hakowy, młotowy.

Chwyty precyzyjne to:

*chwyt opuszkowy

*chwyt szczypcowy

Chwyty siłowe to:

*chwyt cylindryczny

*chwyt hakowy

*chwyt młotowy

-to umiejętność przenoszenia obciążenia zewnętrznego, która zależy od:

*siły mięśniowej

*sprawnie działającego układu więzadłowego

*kierunku działania siły zewnętrznej

Wyróżniamy dwa kierunki działania siły:

-siła zewnętrzna prostopadła do osi poprzecznej ręki np. chwyt hakowy- niesienie walizki

-siła zewnętrzna równoległa do osi poprzecznej ręki np. chwyt cylindryczny- podciąganie się przy poręczy schodów

W chwycie cylindrycznym i młotowym powierzchnie stawowe ręki są dociskane przez siły wewnętrzne ręki. W chwycie hakowym powierzchnie stawowe są rozciągane przez siły zewnętrzne

*wielkości współczynnika tarcia ręka- podłoże

-zależy od prawidłowej funkcji układu nerwowego i struktury układu dynamicznego ręki.

Funkcja ręki uzależniona jest od ruchów w st śródpaliczkowych. Gdy są usztywnione ruch ma małe pole. Większy jest ruch gdy usztywnione są st międzypaliczkowe.

USZTYWNIENIE W STAWIE ŚRÓDRĘCZNOPALCOWYM WYNIKA Z:

KOMPENSACJA:

NADGARSTEK:

Choroby wynikające z przeciążenia stawów mają różne przyczyny. Bardzo często przeciążenie zależy od budowy osobniczej.

4 TYPY PRZECIĄŻEŃ:

  1. Zewnętrzne obciążenie normalną pracą działa na prawidłowy narząd ruch. Jeśli praca trwa zbyt długo lub czynność jest wykonywana ze zbyt długą częstotliwością.

  2. Zewnętrzne obciążenie zbyt dużą pracą działa na prawidłowy narząd ruchu.

  3. Zewnętrzne obciążenie normalną pracą działa na nieprawidłowy narząd ruchu np. biodro po dysplazji, osłabione mięśnie.

  4. Zewnętrzne obciążenie zbyt dużą pracą działa na nieprawidłowy narząd ruchu.

Ćwiczenia w chorobach przeciążeniowych mają na celu zmęczyć mięśnie, ale nie mają doprowadzić do ich przeciążenia. Nadmierna częstotliwość prowadzi do powstania zmian zwyrodnieniowych.

2 ZASADNICZE TYPY STAWU:

  1. Te w których obciążenie zależy od aparatu więzadłowego np. staw nadgarstkowy, kolanowy oraz skokowy. Tutaj konieczna jest stabilizacja zewnętrzna: opaski, aparaty stabilizujące. Przy zerwaniu konieczna operacja.

  2. Te w których stabilizacje warunkuje układ mięśniowy np. staw barkowy, biodrowy oraz kręgosłup. Stabilizacja poprawia gdy wzmocnimy siłę mięśniową.

CHOROBA ZWYRODNIENIOWA STAWÓW:

-nie stanowi jednolitej jednostki chorobowej, lecz zespół zmian patologicznych powstających w wyniku skojarzonego procesu niszczenia chrząstek stawowych i wtórnych zmian w warstwie podchrzęstnej kości.

-zmiany te prowadzą do uszkodzenia struktury anatomicznej stawu, upośledzenia jego funkcji i dolegliwości bólowych.

- zmianom może towarzyszyć wtórne zapalenie błony maziowej

Objawy tej choroby mogą pojawiać się już u ludzi młodych nawet 2- 3 dekadzie życia. Po ukończeniu 60 r. ż występują u około 60% ludzi. U ludzi chorych najczęściej zajęte są te stawy, które są obciążone ciężarem ciała.

Do wtórnych zmian zwyrodnieniowych mogą doprowadzić choroby układowe np. RZS, nadczynność przytarczycy, otyłość, cukrzyca, osteoporoza itd.

CEL REHABILITACJI W ChZS:

ŁOKIWĆ:

Choroba przyczepu ścięgien (entezopatie) wynikająca z przeciążenia mięśni.

a)zapalenie mm nadkłykcia bocznego kości ramiennej- łokieć tenisisty. Występuje na skutek długotrwałego i częstego wykonywania zgięcia grzbietowego nadgarstka.

b)zapalenie mm nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej- łokieć golfisty- powstaje w wyniku częstego i długotrwałego zgięcia dłoniowego.

Często w rehabilitacji stosuje się:

*unieruchomienie

*ćw w odciążeniu

*ćw bierne, wolne

*zabieg operacyjny (wycięcie błony maziowej często z usuwaniem głowy kości promieniowej)

Wzmocnienie:

-mocne ściskanie palców i pięści

-przeciw oporowi drugiej ręki czy fizjoterapeuty

-przez rotacje nadgarstkien np. z drążkiem, ciężarkami

-zwijanie ręcznika

Kompensacja przy utrwalonym skurczu zgięciowym:

-ustawienia ramienia w pronacji 20

KOMPENSACJA W STAWIE BARKOWYM:

*ruch całym ciałem

*zginanie i odwracanie wspomagane ruchem łopatek

-bark zamrożony- przechylanie się w chorą stronę

LECZENIE:

ZESPÓŁ BOLESNEGO BARKU

-pojęcie wszystkich wrażeń wywołujących bolesność barku np. przez procesy zapalne, miejscowe zaburzenia ukrwienia itd.

-ograniczenie odwiedzenia i rotacji

(w chorobach reumatycznych ograniczenie ruchomości może być spowodowane przykurczem mm- dlatego w ćw jest przekraczana granica bólu, a w ChZSnie)

-ćw samo wspomagane mają bardzo dobre efekty

BARK ZAMROŻONY


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Fizjoterapia w reumatoidalnym zapaleniu stawów, Ratownictwo, Rehabilitacja Rusin
Reumatoidalne zapalenie stawów, interna
Reumatoidalne zapalenie stawów, studia pielęgniarstwo
Reumatoidalne zapalenie stawów (2)
REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW, farmakologia
REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW
03 0000 030 02 Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawow i mlodzienczego zapalenia stawow etanercept
REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWOW
Reumatoidalne zapalenie stawow (RZS)
Złożoność procesu niepełnosprawności u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów, Fizjoterapia
Reumatoidalne zapalenie stawów
Cw 7 Reumatoidalne zapalenie stawów
Reumatoidalne zapalenie stawów, wykład
Reumatoidalne zapalenie stawow(RZS). Amyloidoza. Choroba zwyrodnieniowa stawow
Proces pielęgnowania chorego z Reumatoidalnym Zapaleniem Stawów
Reumatoidalne zapalenie stawów
Reumatoidalne zapalenie stawów
Obrazowanie stawów w reumatoidalnym zapaleniu stawów, reumatologia

więcej podobnych podstron