Teoretyczne podstawy rozwoju- (Szczepska- Pustkowska)

1. Antropologia- indywizje człowieka i człowieczeństwa (antropologia filozoficzna)

2. …

• Psychoterapia

• Proces socjalizacji (historyczne podejście, kontekst światowy i polski)

• Socjalizacja jako droga do rozwoju kultury i społeczeństwa

• Co się dzieje z człowiekiem w procesie socjalizacji?

• Socjalizacje trzecio-rzędowe

• Proces wychowania:

1. Kim jest człowiek?

• Kwestia antropologiczna (została uznana za pierwszą i podstawową, stanowiącą klucz do praktyki edukacyjnej, pedagogicznej): od 1989r. spory o kształt edukacji, uważano, że istnieje jeden możliwy paradygmat w historii wychowania

• Pytania co to jest wychowanie? Kogo wychowujemy?

• Postmodernistyczna krytyka racjonalizmu

1. Sfery (są ze sobą ściśle powiązane):

• Faktów: Kim jest człowiek? Człowiek jest oglądany przez to, jakie rodzaje działalności uprawia, za każdym razem oglądamy człowieka z innej perspektywy

• Działania: Kim staje się człowiek pod wpływem działania? (chodzi o działanie wychowawcze)

• Wartości: Kim ma być człowiek? (odnosi się do ideału i celu wychowania), pedagodzy uważają, że ideał jest nieosiągalny, bo za każdym razem można stawiać nowe wymagania.

1. Powinnością wychowawcy jest poznać każdego ucznia aby uracjonalnić program wychowawczy. Należy przejść przez sferę działania i wprowadzić zmiany w wychowankach

2. Antropologia:

• Jako nauka (grec. Atropos- człowiek, logos- słowo- nauka o człowieku): zajmuje się gatunkiem ludzkim. Do jej zakresu zalicza się:

• Rozwój człowieka

• Filogeneza i ontogeneza

• Zróżnicowanie kulturowe

• Środowisko geograficzne

• Człowiek w kilku wymiarach np. teologicznym, filozoficznym, psychicznym

• Antropologia biologiczna/ przyrodnicza: ewolucja człowieka, człowiek, jako dzieło natury

• Antropologia teologiczna: człowiek, jako stworzenie boże, istota powołana do wykonania jakiegoś zadania, bierze pod uwagę Stary i Nowy Testament 9dzieło natchnione)

• Antropologia filozoficzna: zajmuje się człowiekiem, jako całością w sensie racjonalnym, jego pochodzeniem, problemem struktury, bada problemy natury ludzkiej, czym jest szczęście, czy istnieje i czy ma sens, problem czasu i przemijania oraz problem wolności jednostki

• Antropologia kulturowa: zajmuje się człowiekiem jako istotą społeczną i tworzącą kulturę, bada obyczaje, legendy, pieśni, twórczość artystów ludowych, dąży do skonstruowania jakiejś koncepcji kultury, próbuje prześledzić kontakty kulturowe pojawiające się w danej cywilizacji

• Stany Zjednoczone- problem wielokulturowości (różne języki, zwyczaje, kultura) Co należy zrobić z edukacją i zachowaniu ich tożsamości? Podjęto próbę stworzenia systemu, który umożliwiłby funkcjonowanie tych zbiorowości np. musza poznać podstawy języka

1. Antropogeneza filozoficzna:

• Antropogeneza:

• Kreacjonizm: działanie boże, interwencja w tworzeniu człowieka

• Stanowisko supranaturalistyczne (nadprzyrodzoność człowieka)

• Stanowisko naturalistyczne

• Struktura człowieka

• Natura człowieka

Kreacjonizm

• Grecki mit o narodzinach świata, podobne myśli, jakie znajdujemy w Księdze Rodzaju

• Kosmogonia mitologiczna- zakłada, że na początku był chaos, bezkształtna przestrzeń, człowiek został stworzony przez Prometeusza

• Stworzenie człowieka ma charakter ponadduaturalny – nie mieści się w porządku tworzenia natury, Bóg stworzył coś z niczego, człowiek sięga po rzeczy które już są- nie jest zatem twórcą.

• Kreatura- stworzenie boże, człowiek

• Bóg jako twórca 10 przykazań

Stanowisko naturalistyczne

• Człowiek to stanowi część przyrody

• Powstał w sposób naturalny, samoistny, dzięki właściwościom materii (krąży w przyrodzie, buduje byty, które są świadome)

• Ludzkie istnienie jest ograniczone do wymiaru rzeczywistego (człowiek żyje by umrzeć i wtedy kończy się jego istnienie, istnieje by ujrzeć zmiany ewolucji)

Okresy materii:

1. Okres materii chaotycznej- materia jest stworzona przez cząstki, które tworzyły masę homogeniczną, materia ta zmienia się pod wpływem formy przyczynowo skutkowej.

2. Okres materii nieożywionej/ mechanistycznej- materia się uporządkowuje, obiekty poruszają się tylko pod wpływem siły zew., komplikują się prawa materii, które są zmienne

3. Okres materii ożywionej- obiekty posiadają własną strukturę, posiadają pierwsze narządy i formę kontaktu ze światem organicznym, porozumiewają się ze światem za pomocą prostych form

4. Okres materii świadomej (doskonalenia się)- organizmy doskonalą się ilościowo i jakościowo (skomplikowane procesy, wyspecjalizowane narządy), powstanie homo sapiens

Teoria o powstaniu życia Aleksandra Opolina:

• Nie jest obalona ani odrzucona

• Atmosfera ziemi składa się z metanu, etanu, amoniaku, pary wodnej, siarkowodoru, wodoru cząsteczkowego

• Promienie UV i energia elektr. Powstała z błyskawic i ciepła- katalizatory, które ze sobą reagowały, dzięki czemu tworzyły się substancje złożone tj. aminokwasy

• Biomonery- tworzą pulpę organiczną, życie biomoneryczne

• Procesy tworzyły się wzdłuż wybrzeży tam gdzie była pulpa. Proces od pierwotnych gazów do protoplazmy mógł trwać miliony lat

• Pierwszy etap tworzenia się świata: powstanie związków organicznych, dzięki którym powstało życie, pierwsze organizmy były cudzożywne, kiedy wykorzystały całą pulpę powstały samożywne

1. Płaszczyzny funkcjonowania życia człowieka:

1. Ludzka świadomość- jesteśmy w stanie stwierdzić o odrębności swojego ja od przedmiotów, rozróżniamy przedmioty

2. Charakter ludzkiej świadomości- jest rozciągnięta na kontinuum czasowym, świadomość własnej przeszłości, możliwość korzystania z przeszłości,

3. Wymiar wpisany w przeszłość ludzkiej natury- coś co jeszcze nbie istnieje, ale może zaistnieć w przyszłości, możliwość planowania, ludzką działalność można podzielić na zamiar i działanie, myśl poprzedza czyn

4. Samoświadomość- jesteśmy istotami świadomi oraz mamy o taką świadomość, że ją posiadamy, świadomość myślenia, własnych uczuć, samoświadomość, jako lustro świadomości

1. Struktura człowieka (W jaki sposób jest zbudowany? Z jakiego tworzywa?)

1. Stanowisko dualistyczne- z tworzywa

• Dualizm umiarkowany - najbardziej klasyczne w kult. Zachodniej, istnienie każdej rzeczy implikuje istnienie jej przeciwieństwa np. dobro- zło, człowiek jest dualny ma duszę- myśli, ciało podłoże zjawisk fizycznych

• Arystoteles: dzięki formie rzeczy się aktualizują

• Św. Tomasz: dusza i ciało wzajemnie się dopełniają, każdy byt składa się z formy i materii, są nierozerwalne, materia- czysta potencja, zawierająca w sobie możliwość bycia wszystkim, a forma nadaje jej kształt. Fakt iż posiadamy dusze rozróżnia nas od zwierząt, człowiek jest kompozycją psycho- cielesną

• Dualizm skrajny

• Platon- jestestwo duchowe wkroczyło z przestrzeni wierzeń i praktyk religijnych, dusza rozwija się w pełni, gdy opuści ciało, spirytualizm- przewaga duszy nad ciałem, należy je traktować jak 2 pierwiastki, które spotykają się w jednym miejscu, nie potrzebują siebie aby istnieć, dusza wprawia ciało w ruch, jest zniewolona w ciele, uwalnia się gdy ciało umrze.

• Św. Augustyn- przejął myśl platońską, próbował dopracować tezy Platona, dusza i ciało same w sobie mają racje do istnienia, nie muszą szukać swojego istnienia poza sobą, brak kontaktu duszy i ciała, ciało jest grzeszne, ś ierć uwalnia duszę, ciało- prawa biologiczne, dusza- prawa moralne

1. Stanowisko monistyczne- człowiek jest zbudowany z dwóch substancji, dusza odpowiada za to kim jest człowiek, struktura materialna odrywa znaczącą rolę, materia podst. Substancja tworząca człowieka

• Monizm biologiczny (Freud)- materia ożywiona- organiczna i nieożywiona – nieorganiczna, między człowiekiem a zwierzęciem nie ma różnicy pod względem biologicznym, jedyne co nas wyróżnia to psychika złożona z trzech elementów:

• ID- ono- struktura złożona przede wszystkim z popędów np. libido, destruda, prawda o człowieku tkwi w jego podświadomości, w swojej naturze człowiek jest zwierzęciem

• Świadome ego- zawiera wpływy kultury

• Podświadome super ego- zawiera uwewnętrzniane nakazy kultury, w strukturze człowieka pełnią rolę nadzorcy, sumienia, znajdują się tu normy i wartości kultury, ludzie je nabywają. Freud mówi, że kultura jest dla nas czymś obcym, to co tworzymy (czyli kultura) jest obca, bo nie pozwala zachowywać się nam zgodnie z naszymi popędami, super ego powoduje wyrzuty sumienia.

• Monizm dialektyczny (Marks, Lenin)- materia ożywiona, nieożywiona, społeczna

• Marks- wprowadził pojęcie materii społecznej i ludzkiej, człowiek dysponuje psychiką , umiejętnością świadomego podejmowania decyzji, świadomość jest konsumpcjalna, psychika ma charakter niematerialny, ale z niej wyrasta świadomość, która jest częścią materii.

• Yung- ludzki mózg coś co pobiera informacje, ale również przetwarza i wydziela informacje. Świadomość to wytwór mózgu więc sama w sobie nie istnieje.

• Monizm materialistyczny (Epikur)- materia to struktura mechaniczna, wszystko co istnieje jest materialne, człowiek to także mechanizm

1. Osoba ludzka- istnienie osobowe człowieka

• Osoba- (z łac. persona, z etruskiego persone- maska)- ktoś kto porzuca stan naturalny na rzecz stanu związanego z wartościami, człowiek zakłada maskę kulturę i czyni to na stałe

• Transcendentalna- podstawowe wartości , które mają charakter stały, niezmienny np. dobro, wartości obiektywne, niezależne od okoliczności, są uniwersalne.

• Freud- jeśli człowiek za późno zakłada maskę, to ona go uwiera i stanowi źródło cierpienia.

• Z łac. Perne- przez siebie- aspekt samo-stworzenia się, powstania własnej biografii, człowiek staje się osobą jeśli realizuje pewne wartości docierające do niego ze świata zew., dokonuje wyborów- człowiek jest istotą sterowną

• Józef Tirzner- osobowe tzn. samorzędne, osoba to ktoś, kto trzyma życie we własnych rękach

• Inarden- osoba- indywidualizm- jakieś ja, człowiek w swoich działaniach kieruje się swoim egoizmem, jest nastawiany na siebie;

• Arystoteles- człowieczeństwo znajduje się w nas samych trzeba wrócić do nas samych

• Platon:- relacjonizm- ludzka istota leży poza ludzkim istnieniem, być człowiekiem tzn. odnaleźć jakąś zagubioną wieź w relacjach zew. Człowieczeństwo nie jest nam dane jako coś wrodzonego, jest to nasz trud, praca. Człowiek poszukując swojego człowieczeństwa powinien odwoływać się do świata idei

• Carl Rahner- stajemy się ludźmi gdy zaczynamy szukać Boga i odwołujemy się na niego. Np. judaizm- metafora słuchu – mamy być słuchaczami Boga

• Mircea Eliade- badanie mitów, człowiek jest stworzeniem mitycznym, istotą, która żyje mitami. Wg. mit to nie bajka a pra- prawda, opowieść o tym czego nie zna jeszcze nauka, opis zdarzeń, których nie da się zbadać w sposób naukowy, teologiczny, filozoficzny,

• Kirkegard- nasze społeczeństwo uzyskujemy w relacji z Bogiem,

1. jedyne co prawdziwe to ,to że umrzemy, jeśli istnieje skończoność to czy istnieje coś co jest nieskończone? Myslimy o nieskończoności tracąc poczucie świata, rzeczy, które składają na rzeczy doczesne.

2. Bóg osobowy zagraża nam w sposób uwielokrotniony, wobec Boga osobowego człowiek może przybrać trzy różne postawy:

• Estetyczne: człowiek próbuje nie myśleć o istnieniu Boga, oddaje się zabawam estetycznym i grą estetyczną

• Etyczne: postawy polegające na podjęciu nierównej walki z Bogiem (Konrad, Kordian) w obronie godności człowieka

• Religijne: postawa miłości Boga, którą człowiek nabywa na podstawie miłości, pokory wobec Boga, dopiero wtedy stajemy się ludźmi

• Derzorden Ade: człowiek powinien dążyć do Boga, punkt Omega to utożsamienie z bogiem i powoduje rozwój społeczeństwa, człowiek jest w drodze do samego siebie, staje się w pełni sobą, gdy osiągnie punkt Omega, człowiek nie jest w stanie śledzić zmian ewolucji, Głowna myśl- człowiek stanie się samą głową lb myślą

• Filozofowie (filozofia dialogiczna): zyskuje my człowieczeństwo w kontakcie z drugim człowiekiem, Martin Bubler wyróżnia takie relacje jak:

• Relacja „Ja- To”- relacja przedmiotowa, która polega na odniesieniu człowieka do świata rzeczy, nie budza poczucia człowieczeństwa, jest zimna, nie dostarcza emocji

• Relacja „Ja- Ty”- relacje podmiotowe, osobowe, budzi poczucie społeczeństwa, jest ciepła, dostarcza emocji, spojrzenie na drugiego człowieka sprawia jakbyśmy stawali się sobą (aby być sobą potrzebne jest jakieś Ty)

•  Levi-Strauss: „Smutek tropików”- człowiek staje się człowiekiem, gdy wejdzie w relacje z jakimś wyższym bytem np. . społeczeństwo, człowiek musi mieć otoczony dużą liczbą relacji, instytucji, grup społeczny

• Jean-Paul Sartre: człowiek zyskuje pełnię, swego społeczeństwa, gdy wchodzi w relację z samym sobą, człowiek musi być związany ze światem, istnieje inaczej niż przedmiot między przedmiotami, istnieja dwa rodzaje istnienia:

• Świat rzeczy- byt sam w sobie, człowiek nadaje im znaczenia, istnieją nieświadomie, człowiek istnieje jako konkretna jednostka, jest czymś więcej bo istnieje jako byt dla siebie, może oderwać sę od stanu aktualnego, jest świadomy i dwoisty charakter: Ja idealne oraz Ja rzeczywiste dochodzi między nimi do pewnego napięcia (człowiek zawsze chce być czymś niż jest), ludzie są w stanie decydować o własnych celach, przyszłości i istnieniu, możemy być twórcami stanów zupełnie nowych, ciągła walka o siebie, bezustanna nauka własnej wolności i odpowiedzialności za własne czyny, zaangażowanie innych w dokonywaniu wyborów

SOCJALIZACJA

• J. J Rousseau- człowiek uspołeczniony w „Emilu”

• Comte- idea odnosząca się do socjalizacji, rodzina- wprowadzenie w świat społeczny

• H. Spencer- socjalizacja ludzkiej psychiki

• Prof. Borowicz- należy uwzględnić socjologów amerykańskich

• Giddens- rozwój społeczny natury lub charakteru tj. społecznego stanu psychiki u osób znajdujących się w stałych związkach/ relacjach,

• Durkheim- istnienie świata społecznego przez człowieka jes możliwe dzięki człowiekowi, społeczeństwo istnieje jedynie w jednostkach (dziki nim społeczeństwo ma swoje miejsce w świadomości ludzkiej), kryteria socjalizacji:

• Czas trwania tego procesu- jest to proces zachodzący w całym cyklu życia człowieka, jesteśmy plastyczni i podlegamy zmianom otaczającego świata

• Interakcyjny charakter zjawiska- nauka w sensie społecznym, dialog z innymi, ze światem zewnętrznym

• Oczekiwany rezultat- przystosowanie do świata

Inne definicje

• Socjalizacja to proces zmian zachodzący w ciągu całożyciowej kariery ludzkiej, który przebiega w interakcjach z innymi ludźmi

• Hallerman- proces, w którym istota ludzka staje się dojrzałą społecznie jednostką

• M. Przetacznikowa- proces kształtowania się umiejętności współżycia społecznego, dokonujący się w grupie; opanowywane są czynności zespołowe

• Socjalizacja jako proces kształtowania się pożądanych cech osobowości (Przesławski)- proces zmian osobowości w kierunku społecznie pożądanym, do dobrego charakteru należą cechy w stos. Do innych np. koleżeństwo, do siebie samego np. skromność, poczucie własnej godności, do pracy np. sumienność, punktualność

• Socjalizacja jako kształcenie się potrzeb i ich realizacja- człowiek rodzi się z biologicznymi potrzebami, w zależności od środowiska w jakim się wychowuje. Kanalizacja potrzeb- w pewnym środowisku wychowawczym kształtują się potrzeby, skierowane w stosunku do potrzeb biologicznych i społecznych

• Socjalizacja jako proces w którym dokonuje się samoocena i aspiracje (prof. Z. Skórny)

• Samoocena adekwatna- poprawna ocena swoich możliwości i kompetencji, człowiek wyznacza sobie cele, które jest w stanie osiągnąć

• Samoocena nieadekwatna- ocena zafałszowana, zawyżona (przecena swoich możliwości), co w konsekwencji skutkuje poszukiwaniem winy w świecie zewnętrznym, zaniżona (nieusatysfakcjonowanie własnymi osiągnięciami)

• Socjalizacja jako powstawanie norm (J. Ekel)- dotyczy ludzi którzy znają i zachowują zwyczaje, człowiek- istota myśląca. W procesie socjalizacji normy ulegają internalizacji (uwewnętrznieniu). Freud wyróżnił trzy sfery psychiczne wyróżniające człowieka od zwierząt:

• Id- zasada przyjemności

• Ego- całokształt świadomości człowieka

• Super-ego- zbiór norm i nakazów, które spełniają funkcje regulatora zachowania się

• Piaget- Jak się rozwija myślenie dzieci? Należy zachowywać się zgodnie z zachowaniami jakie wskazują dorośli, starsze dzieci są regulatorami, które bazują na poczuciu sprawiedliwości. Sprawiedliwość dystrybutywna- przekonanie o zasadzie równości

• Proces socjalizacji jako proces rozwoju pewnych postaw ludzkich (J. Rejkowski)- wyróżniamy następujące postawy:

• Receptywne- działania zmierzające do zaspokojenia potrzeb wlasnych np. uległość

• Ku ludziom- dzialania zmierzające do zaspokojenia potrzeb innych

• Ossowska- ludzie realizują potrzeby innych, służenie innym i światu, nasze potrzeby są realizowane na poziomie minimalnym. Modrzycki wyróżnia postawy: uczuciowa, behawioralna, wiedzowa

• Socjologia jako wrastanie w kulturę (R. Miller)- proces wrastania w kulturę w jakiej człowiek się wychowuje, wytwarzanie postaw związanym ze środowiskiem, role społeczne. Istnieje dialektyczny związek pomiędzy wew. subiektywnym światem osobowości a obiektywnym światem społecznym!, związek między rozwojem społeczeństwa a jednostką

Czy możliwy byłby proces socjalizacji?

Psychika człowieka jest obrazem kultury w której człowiek żyje. Socjalizacja jest procesem dzięki któremu człowiek rozwija się zgodnie z wzorcami.

Dzieci izolowane/ wilcze:

• Socjalizacja następuje w społeczeństwie- brak komunikacji z ludźmi

• Rozwój mózgu (mowy)- badania Miller

• Początek socjalizacji polega na stymulowaniu całego systemu człowieka

• Wiek krytyczny- niestymulowany odpowiednio mozg dziecka nie rozwinie się odpowiednio w tym wieku.

Jakość środowiska socjalizacyjnego grupy, w którą wrasta dziecko - jakie będą efekty uspołeczniania?

1. B. Bernstein- badacz, który przyglądał się środowisku szkolnemu, zajmował się przyczynami niepowodzeń szkolnych dzieci- największe problemy mają najbiedniejsi, pociąga to za sobą niedobory natury ekonomiczne, zróżnicowanie środowisk na rodziny otwarte kulturowo (klasa wyższa), charakterystyczny jest kod rozwinięty i klasy najniższe zamknięte, kod ograniczony.

• Kod ograniczony- w przypadku klasy robotniczej charakterystyczne są krótkie, proste zdania, wiele spójników, ograniczona ilość przymiotników, przysłówków, konstrukcja głównie oznajmująca/pytająca, indywidualna ocena nadawcy jest ukryta, ubogi słownik, struktura, składnia, brak przenośni, metafor, porównań. Kod ten funkcjonuje w grupach pierwotnych

• Kod rozwinięty- porządek składniowy, bogactwo określeń, formy abstrakcyjne, emocje przekazywane za pomocą subtelnych znaków; kodem tym potrafią się posługiwać dzieci z klas średnich

1. Miller- przebieg procesu socjalizacji jest uzależniony od tego jakim kodem posługuje się dziecko, jeśli dziecko ma wrosnąć w kulture i zdobywać zdobyczy kultury i tworzyć jej elementy to musi posługiwać się kodem rozwiniętym. Czy tylko mowa, język którym się posługujemy umożliwia poznanie się w kulturze?

2. Piotrowski, Żółkowski- zarzuty przeciwko teorii Bernsteina:

• Kody ograniczony i rozwinięty zostały dobrze zdefiniowane

• Życie codzienne: ich zadaniem zdarzają się sytuacje kiedy wszyscy posługujemy się kodem ograniczonym

• Rozwój środków masowego przekazu- ich język jest uśredniony, zrozumiały dla wszystkich

• Mirosława Marody- należy odrzucać tezę o wiążącym charakterze języka , bo ludzie w procesie edukacji wypracowują kod quazi- rozwinięty- jest nastawiony na opanowanie języka związanego z pewną dyscyplina wiedzy .

• Hebermas- mówi o kompetencjach językowych- komunikacyjnych. W zależności od tego jakimi kompetencjami się posługujemy zależy nasz wkład w kulturę. Emancypacja- historyczny proces kształtowania się świadomego ja, makropodmiotu społ. Fundamentem interakcji jest język. Nie można abstrahować systemu; społeczeństwo narzuca pewne potrzeby człowieka, natomiast struktury osobowości muszą być rozpatrywane w ramach kompetencji. Relacja człowiek- społeczeństwo oznacza, że reprodukcja społeczeństwa opiera się na poszczególnych członkach społ. Socjalizacja jest zawsze procesem uspołeczniającym i możliwe jest zachowanie sfery indywidualnej/ emancypacyjnej, zgodnośc między tym, czego oczekuje społeczeństwo a człowiek. Społeczne cechy mówią o tym jakimi jesteśmy ludźmi, dzieci wilcze nie posiadają mechanizmu uczenia się, opanowania reguł zachowania i opanowania języka. Socjalizacja w różnych grupach dzieje się równocześnie.

• Austin- brytyjski badacz, autor analizy aktów mowy, wymiary funkcji działania językowego:

• Przyroda zewnętrzna- prawda, obiektywność, jako oczekiwanie towarzyszące wypowiedziom. Celem tego działania jest opis świata zewnętrznego.

• Społeczeństwo- oczekujemy słuszności norm

• Przyroda wewnętrzna- subiektywność, ekspresja siebie, prawdziwość

• Działania językowe- zrozumiałość języka i jego przemiany, dot. rozwoju społecznego

Kształtowanie kompetencji językowych

• R. Miller- istnieje silna reakcja między kode a wrastaniem w kulturę

• Habermas- kształtowanie się tożsamości człowieka jest wpisane w kulturę

EMANCYPACJA- kształtowanie mikro i makro- podmiotu; historyczny proces, realizowany w dwóch wymiarach

1. Kształtowania się świadomego ja

2. Ewolucja makro-podmiotu społecznego- przemiany w grupie społecznej, w której żyje człowiek

1. Nie da się mówić o przemianach społecznych bez odwołania się do jednostki; płaszczyzną, która łączy i pozwala rozpatrywać te procesy mikro i makro- podmiotowe są interakcjami. Habermas ustala przesłaneki metodologiczne:

1. Socjologia może być traktowana jednocześnie, jako psychologia- systemy instytucji (systemy myślenia, działania), musza być traktowane w kategorii potrzeb z punktu widzenia człowieczeństwa jednostka jest rozpatrywana jak daleko może sięgać indywidualność jednostki

2. Relacja człowiek- społeczeństwo oznacza formy tożsamości indywidualnej związane z formami integracji społecznej

1. Socjalizacja wg Habermesa jest procesem uspołeczniania ale także procesem indywidualizacji jednostki, interesują go kompetencje uczestniczenia np. w komunikacji społecznej; wykorzystuje analizę aktów mowy (Austina), pozwala ona wyróżnić kilka wymiarów aktów mowy:

• Przyroda zewnętrzna- nie jest ujmowany drugi człowiek, lecz prawda, którą chcemy uzyskać dążąc do opisu

  • Społeczeństwo- funkcjonowanie normatywne

  • Przyroda wewnętrzna- samoocena, ekspresja własnej osoby (brak obiektywizmu)

  • Działania językowe- zrozumiałość języka i jego przemiany, dot. rozwoju społecznego

Koncepcja rozwoju poziomów tożsamości

• Symboliczna struktura umożliwiająca zachować spójność, ciągłość

• Posiada pewne odniesienia

• Pozwala dokonać autoidentyfikacji

Proces tworzenia tożsamości człowieka

1. I stadium: tożsamość naturalna odnosi się do małego dziecka, jest związane z ciałem, tożsamość dla siebie, poziom gdzie normy i motywy nie oddzielają się od planu działań, stadium orientacji na unikanie kar, lęku, bólu. Stadium orientacji na moralność świadczeń- wszystko, co służy zaspokojeniu potrzeby dziecięcej.

2. II stadium: poziom tożsamości ról dziecko wykształca się w osobie, w miare tego jak lokalizuje się w społeczeństwie. Normy wprowadzone są do życia dziecka przez kogoś, kto sprawuje władzę. Stadium orientacji na zgodę interpersonalną- „dobry chłopiec”, postępowanie jednostki dostosowuje się do tego co inni o nim myślą, działanie autorytetu, ścisłe reguły, stadium orientacji na prawo i porządek.

3. III stadium: faza autonomii- tożsamego ego- pojawia się w okresie dojrzewania, zasady, normy. Młodzi ludzie próbują poddawać pewnej próbie z która stykamy się w życiu zewnętrznym.

Stadia rozwojowe

• Legalizm- jednostka poszukuje i kieruje się poglądami realizowanymi przez ogół społeczeństwa

• Orientacja na uniwersalistyczna etyke formalną

• Orientacja na uniwersalistyczną etykę mowy

Socjalizacja

• Stawanie się osobą dorosłą przez wyrastanie z uniwersum, dziecko musi wykształcić zdolność generalnych zachowań

• Od wielu czynników zależy czy dana generacja podważy porządek

Podstawowy mechanizm socjalizacji

• Jednostka nie rodzi się członkiem społ. ale się nim staje

• Berger, Lockmann- początkiem każdej socjalizacji jest internalizacja (uwewnętrznienie). Proces internalizacji bezpośrednie ujmowanie lub interpretacja (przetworzenie inf. Które spotykamy, nadajemy faktom subiektywne znaczenie) ZKonfrontacja subiektywności- spotkanie dwóch subiektywności, może oznaczać że źle rozumiemy druga osobę

INTERNALIZACJA- proces, który prowadzi człowieka do postrzegania świata, jako rzeczywistości znaczącej, na skutek tego procesu jednostka zaczyna rozumieć świat, w którym żyje. Jednostka nie dzieli świata z innymi w sposób sporadyczny, oznacza także:

• Rozumienie definicji

• Uczestnictwo w sytuacjach oraz ich współ-definiowanie, więź motywacji, która powstaje między ludźmi

Socjalizacja trzeciorzędowa- wycofanie się z socjalizacji zawodowej- zmienia się tym socjalizacji

Socjalizacja pierwotna

• Ważniejsza niż socjalizacja wtórna

• Znaczący inny- osoby, które w procesie rozwoju wywołały szczególny wpływ na kształcenie się postaw, uczuć. Jednostka uwewnętrznia przekazy ważne przez nich wartości, pewne określone cechy stają się dla jednostki znaczące. Dwa znaczenia:

• Znaczący- świat bo niesie znaczenia

• Znaczący bo ważny, to właśnie jego znaczenia są zinternalizowane

• Każda jednostka rodząc się wchodzi do pewnej struktury społecznej, w której są inni. Dziecko nie wybiera sobie rodziny, rózne rozumienie świata, pierwsze znaczenia są selekcjonowane przez innych i mogą mieć dwa filtry:

• Umiejscowienie w strukturze społecznej jest inaczej odbierane przez dzieci z różnych klas społecznych

• Własna indywidualność wynikająca z biografii człowieka

• Wiąże się z uczeniem poznawczym oraz emocjonalnym związkiem, jednostka staje się tym za kogo uważają ą inni

• Dzięki drugiej osobie i tego jak nas postrzega zyskujemy tożsamość

• Można odebrać komuś tożsamość