WYKŁAD 9 12.12.12r.
Skala prestiżu zwodów
Jest to narzędzie badawcze gdzie stosuje się hierarchie skal zawodów wg prestiżu. Podstawą jest weberowskie rozumienie klasy społecznej wg statusu społecznego (3 kategorie: własność, władza, prestiż). Jest to narzędzie lubiane bo prestiż jest bardzo silnym korelatem cech położenia społecznego np. wykształcenie, zamożność. Uważa się że prestiż ma unikalną własność syntetyzowania pozycji społecznej. Skala prestiżu zawodów są bardzo dobrym sposobem operacjonalizacja globalnej pozycji społecznej.
Skala prestiżu ma swoje uzasadnienie w argumentach:
*są niezwykle stabilne- zmiany w zakresie nie są duże, korelacja skali prestiżu zawodów w różnych okresach sięga 0,9 świadczy to że w społeczeństwie istnieje myślenie w kategoriach wyższości i niższości zawodów jest mocno utrwalone. Tak określana wyższości i niższości zawodów ma charakter uniwersalny. W tych ocenach wyższości i niższości zawodów na skali prestiżu utrwala w świadomości społecznej, że pozycja związana jest z:
1.poziom kwalifikacji
2.zastępowalność (wyższe kwalifikacje w sposób trwały, przypisane są zawodom które są trudne do zastąpienia przez innych)
3.poziom dochodu
4.czy dany zawód jest związany z porządkiem społecznym.
Uznaje się że skala prestiżu zawodów cechuje inwariancja, czyli jeśli analizy wyników w postaci hierarchii zawodowej. Skala prestiżu zawodów powstają w różnych przekrojach społecznych, są zasadniczo podobne.
W latach 20 XX wieku w USA powstały pierwsze badania w skali lokalnej- badania Countsa (450 studentom klas średnich dano wykaz 45 zwodów i poproszono o wyrangowanie prestiżu zawodu).
W latach 50 XX wieku ogólno społeczne badanie w USA, gdzie podano listę kilkunastu zawodów; badanie to polegała na tym że każdy miał ocenić na skali 1-5 pozycje zawodu wg prestiżu(średnia wartość tych ocen).
Najbardziej znana skala zawodów opracowana przez Traimana – Międzynarodowa Standaryzowana Skala Prestiżu Zawodów- SIOPS- był opracowany na podstawie analizie prestiżu zawodów przeprowadzonych w 60 krajach.
W Polsce takie badanie realizuje CBOS. W 2008 roku biorąc pod uwagę 3 kategorie poważania duże, średnie, małe- powstało skala z 33 zwodów.
Indeks złożoności pracy
Skala standardu materialnego