Katarzyna Jaćmierska Edukacja Przedszkolna

i Terapia Pedagogiczna IV

Metoda Paula Dennisona

- Kinezjologia Edukacyjna

Sama nazwa "Kinezjologia Edukacyjna" składa się ze słów: "Kinezjologia" ("kinesis" - ruch, "logos" - nauka), tzn. nauka o strukturze i ruchu ciała, ich związku z funkcjonowaniem mózgu, prawidłach pracy ciała, i "Edukacyjna" (z łacińskiego "educare" - wychowywać, kształcić), co w danym kierunku oznacza poszukiwanie przez człowieka wiedzy o sobie, o wewnętrznych przeszkodach na drodze do rozwoju, o możliwościach i daniu nauki samemu sobie - sposobów i nawyków rozwinięcia "Ja".

Założenia Gimnastyki Mózgu/Kinezjologii Edukacyjnej:

• Rozwój jest poszukiwaniem równowagi i jest osiągany przez ruch

• Uwaga podąża za intencją

• Uczymy się tego, czego aktywnie doświadczamy

• Inteligencja jest wrodzona

• Każdy z nas oddziałuje na innych

Według niego rozwój dziecka powinien iść drogą naturalną czyli istotą jest połączenie myśli i ruchu. Obecnie oświata jego zdaniem narusza tą harmonię. Dzieci w wieku 5-7 lat mają minimum ćwiczeń przy udziale ruchu a maksimum pracy intelektualnej i słuchania. Jego zdaniem powinno się pobudzać rozwój twórczości, myślenia oraz spontaniczności.

Metoda „Gimnastyka Mózgu ” ma na celu właśnie rozwój twórczości, spontaniczności oraz myślenia. Ma ona doprowadzić do stanu integracji psychofizycznej, czyli łatwość przechodzenia z „biegu wysokiego” na „bieg niski” i odwrotnie. „Bieg wysoki”- wykonujemy czynność sprawnie, łatwo; są to czynności automatyczne, nawykowe. „Bieg niski”- wtedy gdy dana czynność sprawia trudność, gdy uczymy się czegoś nowego. Gdy z łatwością przechodzimy z jednego „biegu” na drugi to nasz umysł jest zintegrowany.

Program sesji Dennisona to proces równoważenia-zawsze przebiega w pięciu etapach.

Etapy:

1. Wyciszenie

2. Cel równoważenia

3. Czynność

4. Ćwiczenia korekcyjne

5. Ćwiczenia końcowe

Ad 1) uspokojenie dziecka, takie ćwiczenia jak: masaż punktów, ćwiczenia naprzemienne, pozycja Dennisona oraz picie wody

Ad 2) dziecko samo decyduje w czym chciałoby być lepsze

Ad 3)Dziecko odgrywa dramę dobraną do określonego przez nie celu.

Ad 4) Ćwiczenia do określonego celu.

Ad 5)następuje zakończenie, podziękowanie

i ponowne zilustrowanie celu za pomocą ruchu.

Program równoważenia realizujemy zawsze w tych samych etapach. Można stosować indywidualnie lub grupowo.

Ćwiczenia korekcyjne podzielono na 4 grupy:

1. Ćwiczenia lateralne

2. Ćwiczenia rozciągające i wydłużające

mięśnie

1. Ćwiczenia energetyzujące ciało

2. Ćwiczenia pogłębiające

Ad 1. Ich zadaniem jest zwiększenie ilości połączeń nerwowych pomiędzy lewą, a prawą półkulą mózgową. Prawa półkula mózgowa nazywana jest artystyczną, a lewa logiczną. Ćwiczenia te ułatwiają uczenie się czytania i pisania.

Ad 2. Mają one na celu zminimalizować wpływ stresu oraz poprawić koncentrację uwagi. Ćwiczenia z tej grupy rozciągają mięśnie łydek i dolnej części kręgosłupa dziecko ćwicząc odpręża się i rozluźnia. Ćwiczenia te pomagają w uczniu się, zapamiętywaniu, skoncentrowaniu oraz myśleniu abstrakcyjnym.

Ad 3. Ćwiczenia te zapewniają odpowiednią szybkość impulsów nerwowych przesyłanych między komórkami nerwowymi.

W utrzymaniu odpowiedniej polaryzacji pomaga dostarczenie organizmowi wody, której picie zalecają autorzy kinezjologii edukacyjnej. Woda w organizmie sprawia że cząsteczki soli rozpadają się na jony, które mają zdolność przewodzenia impulsu nerwowego. Zapewnia optymalne funkcjonowanie nerwów

i mięśni.

Ad 4. Jedną z funkcji tych ćwiczeń jest wyciszenie emocji

i uspokojenie. Ćwiczenie zwane ”pozycją Dennisona” odpowiedzialne jest za racjonalne myślenie, świadome planowanie ni kontrolowanie zachowania.

Dennison opisał 2 podstawowe mechanizmy ruchu:

Pierwszy typ – to mechanizm integracji myśli i ruchu. Polega na wykonywaniu ćwiczeń naprzemiennych, ruchów przekraczających środkową linię ciała powstałą z podziału na lewą i prawą stronę ciała i mózgu. Ruchy te pomagają w integracji myśli, uczniu i przyswajaniu informacji.

Drugi typ – to mechanizm rozłączania myśli i ruchu. Uzyskuje się go przy pomocy ruchów jednostajnych, czyli nie przekraczających linii środka. Są to ćwiczenia równoczesnego podnoszenia kończyn po tej samej stronie ciała.

Oto fragment artykułu Elżbiety Dehnel- Łuszczyńskiej psycholog i instruktor Kinezjologii Edukacyjnej:

Największymi walorami, tkwiącymi u podstaw Kinezjologii Edukacyjnej i dające szansę na jakościowe zmiany w naszym życiu jest to, że:

 Człowiek ma nieograniczone, indywidualne możliwości rozwoju - traktowanego na równi z procesami uczenia. Stanowisko to obala część dotychczasowych teorii, wiążących rozwój człowieka i jego uczenie z wiekiem, możliwościami intelektualnymi, ograniczeniami fizycznymi i zdrowotnymi.

 Ciało i mózg stanowią nierozdzielną całość i znając zasady ich fizjologicznego funkcjonowania, szczególnie centralnego

i obwodowego układu nerwowego, możemy stymulować swój własny rozwój.

 Człowiek ma wrodzoną potrzebę rozwoju (zdobywania nowych doświadczeń -nowego uczenia się w oparciu o mechanizmy naturalnego rozwoju), ale jest częściowo hamowany w procesach wychowania. Jednak możliwy jest powrót do mechanizmów naturalnego rozwoju, niezależnie od wieku.

 Historia naszego życia jest w równym stopniu zapisana

mózgu co w ciele. Zatem pracując z ciałem, możemy skutecznie likwidować zaburzające życie traumy tkwiące w mózgu.

 Ruch jest naturalną potrzebą każdego organizmu

i jednocześnie warunkiem skutecznego funkcjonowania psychicznego, a szczególnie myślenia.

 Człowiek sprawnie funkcjonuje tylko w atmosferze bezpieczeństwa, życzliwości, sympatii. Zatem skutecznemu uczeniu powinny towarzyszyć jedynie pozytywne emocje.

Podsumowanie

Ćwiczenia z kinezjologii edukacji stosowane są w Polsce od 1993 roku. Wykorzystywane są w terapii dzieci z różnego typu zaburzeniami rozwoju i zachowania. Aby człowiek miał pełny obraz otaczającego go świata niezbędna jest integracja prawej i lewej półkuli mózgowej, bo mózg jest narządem symetrycznym, a każda półkula ma inne zadania.

Scenariusz zajęć metodą P. Dennisona

Temat: „Poszukiwania motyli”

I Część wstępna	1. Picie wody z przygotowanych wcześniej kubeczków, przed pójściem na wyprawę w poszukiwaniu motyli	-woda aktywizuje mózg dla elektrycznych i chemicznych reakcji między mózgiem, a układem nerwowym -zwiększa przepływ informacji
	2. Dziecko leży na plecach unosząc jednocześnie głowę na przemian prawym łokciem dotyka lewego kolana i następnie zmiana. Powtórzenie 10razy.	-koordynuje ruchowo lewą i prawą stronę -pobudza koncentrację uwagi
II Część główna	1.W pozycji stojącej dzieci klepią się po brzuszku prawą ręką, a lewą jednocześnie masują głowę. Następnie zmiana i powtórzenie 5 razy.	-przekraczanie umownej linii środka ciała -utrzymanie równowagi ciała, zapewnienie lepszej koordynacji ruchowej.
	2.Ćwiczenie na przekraczanie linii środka Leniwe ósemki-dzieci „fruwają” jak motyle i kreślą rękami poziome ósemki, zaczynając od punktu środkowego na wysokości oczu w lewo do góry. Czas 3min.	-koordynacja pracy obu półkul mózgowych
	3.Dzieci rysują po śladzie motyla obiema rękami równocześnie kształt na kartce papieru. Jedna strona jest odzwierciedleniem drugiej. Załącznik nr1	-rozwój twórczego myślenia -rozwój zdolności plastycznych -poprawa pisowni
	4.Łapanie motyli. W pozycji stojącej dziecko wyciąga w górę/w bok rękę na przemienną nogę, jak prawa ręka w górze to i lewa noga jednocześnie i tak 10 powtórzeń	-ćwiczenia ułatwiają komunikację między obiema półkulami -poprawia mechanizm myślenia przyczynowo- skutkowego
	5.Odpoczynek w poszukiwaniu motyli.Dzieci w pozycji siedzącej krzyżują nogi w kostkach, kolana lekko uginają. Starają się spleść ręce i zamknąć oczy. Język układają przy podniebieniu.	-swobodny ruch czaszki -wyraźne słyszenie -zwiększenie uwagi
III Część końcowa	1.W pozycji siedzącej dzieci dotykają końcami palców miejsca za zębami tuż przed miejscem gdzie łączy się dolna szczęka z górną. Masując te miejsca udajemy, że ziewamy	-rozluźnienie -odprężenie

LITERARURA:

Grzywniak Celestyna Kinezjologia Edukacyjna- metoda wspomagania rozwoju i terapii psychologicznej

Marta Bogdanowicz Metoda Dobrego Startu 1999

Marta Bogdanowicz, Bożena Kisiel, Maria Przasnyska

Metoda Weroniki Sherboirne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka

Bliżej Przedszkola 2007 nr 7-8

Bliżej Przedszkola 2007 nr 12.75

Bliżej Przedszkola 12/2006 nr 12.63

Bliżej Przedszkola 2006 nr 6.57