Gat.drob.użytkowego:
kura,indyk,perlica,przepiórka,kaczka Pekin,
kaczka piżmowa,gęś,gęś garbonosa,struś afr.
Pokrój-zespół cech morf. zw. charakt.dla danego
gat.,rasy,linii,płci,rozpatrywany w powiązaniu z
jego użytkowaniem (składa się na niego
uwar.genetyczne i śrdowisko)

Kogut:
1.głowa-niewielka,owalna,przydatki głowowe
(zausznice,dzwonki,grzebień);wygląd grzebienia=
zdrowie ptaka, zdrowy-grzebień aksamitny,gładki.
symetryczność dzwonków u reproduktorów!
białe zausznice-kury znoszą jaja o białej skorupie
(nieśne lekkie)
czerwone zausznice-jaja kremowe do brązowych
(średnio ciężki do ciężkiego)
grzebień leżący, stojący, pojedynczy(typowy dla ras lekkich), różyczkowy,groszkowy, orzeszkowy,prosty,rożkowy
niektóre rasy zamiast grzebienia-pióra(czub)
Oko-bystre, szkliste,ruchliwe=dobre zdrowie
Dziób-trójkątny(ziarnojady), ostro zak.,mocny

2.Tułów-kształt ciała odpowiedni do użytkowania
(kura nośna/mięsna)
*nośna-kształt ciała z rozbudowanym tyłem
kształt trójkątny-podstawa równoległa do zadu!
330-350jaj. 54-66g [Leghorn]
*nieśne średnio ciężkie=ogólnoużytkowe-ciało
prostokątne, 160-200 jaj. 52-60g [Rhode Island Red]
*mięsne-kształt sylwetki zbliżony do kwadratu dobrze
umięśniona kl. piersiowa i uda, krótki, ale szeroki grzbiet
max.130 jaj.52-60g [Dominent White Canish]
Upierzenie-przylegające,błyszczące,charakterystyczne pióra
pokrywowe (oprócz szurpatych)
pióra szyi-grzybek; lotki I i II rzędu,
ogon-sierpówki małe,średnie i duże,sterówki

3.Noga-udo i podudzie-umięśnione i opierzone
skoki i palce-łuski-kolor jest cechą rasową
4 palce z pazurkami;
koguty do reprodukcji-usuwany pazur na wew. str.
stopy wraz z cz.palca żeby nie kaleczył kury
skoki u kogutów-wyrostek kolczysty
długość ostrogi- określany wiek, przyrost 1cm/rok

Indyk:
gł.na mięso,umięśnione
1.Głowa-nieopierzona,brodawkowate naroślą skórne
wisior – wyrostek mięsny nad dziobem, duży u indyków, indyczki 2-3cm
korale i grzebień na głowie i szyi
przycina się końcówkę dzioba (2-3mm)
2.Tułów-umięśniona klatka piersiowa, pędzel-czarne
niewykształcone pióra u samców wyrastające z klatki piersiowej

Perlica:
głowa nieopierzona,czubek głowy-hełm (trójkątny-wytwór
zrogowaciałego naskórka)
u samców przechyla się ku tyłowi
obecne dzwonki

Struś afrykański-jaja,pióra,mięso,skóra
Przepiórka japońska:
podgardle na piórach u samicy (jaśniejsza brązowa)
obecność gruczołów które wydzielają pianę

Gęś:
1.głowa-dziób miękki,płaski,blaszki rogowe,
wyrostek czołowy u niektórych gęsi-cecha rasowa
sakiewka zwana podgardlem-pod dziobem-cecha rasowa
2.tułów-fałd tłuszczowy na brzuchu
upierzenie białe, przylegające
wysklepienie mięśnia piersiowego, głębokość klatki piersiowej,
długość ciała (tułowia i szyi)
3.nogi-rozstaw nóg, długość skoku

Kaczki:
Kaczor – loczek nad ogonem – pokrywa piórowa
kaczka piżmowa-brak loczka
czub na głowie-cecha rasowa
lusterka na skrzydłach (też rasowa cecha)
budowa harmonijna
nieśne-pionowa postawa, lekka i drobna
mięsne-pozioma postawa, długi, szeroki i głęboki tułów
ogólnouż.- pozioma lub pionowa postawa ciała, tułów
długi, szeroki i głęboki, pierś szeroka i zaokrąglona

JAJO KURZE
53-60g; 5,8cm x 4,2 cm
z 4 podstawowych elementów: żółtka, białka, błon i skorupy
proces formowania się 24-26 godz
*lejek-kula żółtkowa
*magnum-białko
*cieśń-błony pergaminowe
*cz.maczicna-skorupa wapienna,pigment,osłonka mucynowa
*cz.pochwowa
jajko powstaje w lewym jajniku!

białko-4 warstwy!!!: gęste,rzadkie,gęste,rzadkie,
pH=ok.8;
funkcje:środowisko wodne dla zarodka,amortyzacja wstrząsów, ochrona przed mikroorg.,źródło wody i czynników odżywczych
żółtko-otoczone błoną witelinową ( błona warstwy -wew
z keratyny, a dwie zew. z mucyn)
warstwy żółtka(7) –jasne( twórcze) i ciemniejsze( odżywcze)
w centrum latebra z żółtka białego; połączona z tarczką zarodkową
wąską szyjką
w położeniu środkowym żółtko utrzymują 2 chalazy-skrętki
pH=4-5; woda,białko,tłuszcze,węglowodany,zw.mineralne
funkcje:miejsce rozwoju zarodka,tworzenie błon płodowych,
f.odżywcza,oddechowa,ochronna
błony-obiałkowa i podskorupkowa, z wł.keratynowych
komora powietrzna- w tępym końcu jaja między dwiema błonami
od 2 min do kilku godz. po zniesieniu.
kom.pow. jaja świeżego <5mm; jadalnego <10mm
skorupa- z substancji org.( kolagenowy szkielet) i soli min., gł.
węglanów i fosforanów wapnia i magnezu
2 warstwy: wew.brodawkowa i zew.gąbczasta
pory umożliwiają wymianę gazów, a tym samym oddychanie zarodka.
skorupka-ochrona przed środ.zew.,mechanicznymi uszkodzeniami,
udział w wymianie gazowej, nadaje kształt jajku

Czynniki wpływające na zdolność wylęgową jaj
*warunki chowu stada rodzicielskiego (czynniki genetyczne,
liczebność stada,struktura płciowa)
*budowa jaja i jakość jego treści (masa, kształt, stan skorupy)
*zbiór, przechowywanie,transport jaj
*postępowanie z jajem w zakładzie wylęgowym, technika lęgów

Jaja kacze i gęsie:
w klujniku musi być wyższa wilgotność!
ochłodzenie jej 2x na dobę i skrapiane
jaja ułożone wzdłuż osi długiej