Rodzaje wychowania:

- dyrektywne ( bezpośrednie)

- niedyrektywne (pośrednie)

Wychowania dyrektywne ( bezpośrednie) dokonywanie zmian w rozwoju wychowanków- zwłaszcza ich osobowości

- zakłada, że bezpośredni wpływ na zmiany w rozwoju dzieci i młodzieży wywierają osoby dorosłe

- wychowanie to odbywa się bez czynnego udziału wychowanków lub z wyraźnym ograniczeniem ich własnej aktywności – odpowiedzialność za rozwój ponoszą rodzice. Tym samym zwalnia się wychowanków z wszelkiej odpowiedzialności za własny rozwój, a co za tym idzie, ogranicza się interakcje między dorosłymi a dziećmi i młodzieżą.

- oddziaływanie dyrektywne nastawione jest na dokonywanie uprzednio zaprojektowanych zmian w ich rozwoju

Wychowanie niedyrektywne ( pośrednie) – jest rozumiane jako proces wspomagania chłopców i dziewcząt w ich rozwoju, dopingowanie ich do osobistego organizowania się w proces samowychowania

- zadaniem jest aktywizowanie dziewcząt i chłopców w ich samorozwoju, czyli świadomym dokonywaniu przez nich pozytywnych zmian we własnych zachowaniach i postawach wobec innych. Jednak nigdy nie ma pewności, że dana pomoc będzie skuteczna, ponieważ nie tylko ona decyduje o powodzeniu działalności wychowawczej lecz również wychowawca.

Warunki skuteczności wychowania niedyrektywnego (postawa nauczyciela)

- wchodzenie z dziećmi i młodzieżą w relacje oparte na współpracy i partnerstwie

- zachęcanie ich do kierowania własnym rozwojem

- nieustanne towarzyszenie w ich radościach i smutkach

- częste prowadzenie z nimi otwartych i szczerych rozmów

- wspomaganie w realizowaniu tkwiących w nich możliwości

Wychowanie niedyrektywne jednym słowem oznacza:

- wyzwalać

- Dodawać odwagi

- strzec przed ubezwłasnowolnieniem

- usuwać wpływy zagrażające naturalnemu i spontanicznemu rozwojowi

- przygotowywać ich do przyszłego życia przez mobilizację do własnej aktywności

- pobudzać do zachowań społecznie i moralnie pożądanych

Wychowanie można podzielić na:

-bezpośrednie                            socjologizm (interwencja bezpośrednia)

- pośrednie                             naturalizm (interwencja pośrednia)

Są to przeciwstawne kierunki.

 

Socjologizm zakłada zewnętrzne oddziaływanie na wychowanka

–Durkheim

 

Naturalizm –oddziaływanie wewnętrzne

–Rousseau, Key. H. Von Schoeubek (antypedagogika)

 

Wychowanie bezpośrednie

1. Bez czynnego udziału samego wychowanka lub przy bardzo ograniczonym jego udziale.

2. Dyrektywne kierowanie rozwojem dziecka

3. Dziecko jest konsumentem usług edukacyjnych (brak jego aktywności).

4. Z góry zaprogramowana strategia i metody skierowane na bezpośrednie oddziaływanie

5. Całkowita odpowiedzialność spoczywa na rodzicach, nauczycielach, wychowawcach

6. Proces wychowania określa się mianem technologii edukacyjnej.

7. Zwalnianie wychowanków z odpowiedzialności za własny rozwój.

8. Ograniczenie interakcji między dorosłymi a dziećmi.

 

Wychowanie pośrednie

W wychowaniu pośrednim zachodzi zjawisko dyskretnego dopingowania wychowanka do osobistego zaangażowania by samo doszło do samorealizacji, samorozwoju, nabyło świadomości o potrzebie dążenia do pozytywnych zmian we własnym rozwoju, swoich postawach i zachowaniu.

 

W tym typie wychowania mamy do czynienia ze wspomaganiem poprzez

1. Współprace i partnerstwo

2. Zachęcanie wychowanka do kierowania własnym rozwojem.

3. Towarzyszenie przez wychowawcę w radościach i smutkach wychowanka.

4. Prowadzenie z wychowankiem szczerych rozmów.

5 Wspomaganie tkwiących w wychowanku możliwości.

6. Wyzwalanie i dodawanie odwagi.

7. Usuwanie zagrożeń w naturalnym i spontanicznym rozwoju.

8. Wzajemne zrozumienie i porozumienie.

Wychowanie pośrednie przez wspomaganie nie ma charakteru wyraźnie interwencyjnego. S. Ruciński ten typ wychowania określa mianem „wprowadzenia do życia wartościowego”.

W tym typie wychowanie decyduje nie ilość i jakość przekazywanej wiedzy ale akt przyswojenie jej sobie przez dziecko wraz z zawartymi w niej wartościami i pełna z nimi identyfikacja, oraz pobudzenie do refleksji.

W wychowaniu wspomagającym konieczna jest większe przygotowanie pedagogiczne.

 

Oddziaływanie dyrektywne

1. Ten typ wychowanie nastawiony jest na dokonywanie uprzednio zaprojektowanych zmian w rozwoju dziecka i już w samym założeniu przewiduje mniejszą aktywność wychowanków.

Prawidłowości

W praktyce wychowawczej oba te kierunki wychowania się raczej uzupełniają, wzbogacają niż wykluczają i nie występują w czystej postaci.