Rana –jest to przerwanie ciągłości powłok zewnętrznych organizmu
Oceniając stan zagrożenia życia lub zdrowia poszkodowanego należy brać pod uwagę umiejscowienie, wielkość, głębokość, wygląd, kształt rany.
Otarcia –powstają przy stycznym działaniu na skórę, przedmiotu szorstkiej powierzchni lub w kontakcie z podłożem. Krwawienia bywa niewielkie lecz rana jest bolesna, ponieważ zostały uszkodzone zakończenia nerwowe.
Pomoc: otarte miejsce przemyć dokładnie wodą z mydłem, używając do tego gazika lub miękkiej szczoteczki.
Rany cięte – powstają na skutek przedmiotów ostrych. Silne krwawienie powoduje wypłukanie bakterii z rany i jej okolic, co zmniejsza zagrożenie zakażenia.
Pomoc: opatrując rany cięte, należy dążyć przede wszystkim do zbliżenia i zaciśnięcia brzegów rany.
Rany płatowe- powstają wówczas, gdy uraz mechaniczny zadziałał stycznie do powierzchni ciała, w wyniku czego jego płat został odcięty (oderwany) lub wisi na fragmencie skóry.
Pomoc: Należy „przykleić” odcięty fragment i założyć opatrunek.
Rany rąbane- powstają wskutek działania z dużą siłą ostrego narzędzia(siekiery, szabli, tasaka),w wyniku czego dochodzi do uszkodzenia nie tylko tkanek miękkich, ale również kości. Czasami może dojść do całkowitego odrąbania(amputacji)części lub całości kończyn.
Pomoc: zranioną część ciała, przykrytą opatrunkiem, unosi się powyżej poziomu serca. Opatrunek przymocowuje się ściśle, unieruchamia się go za pomocą bandaża lub złożonej chusty trójkątnej. Ranę ręki przymocowuję się do tułowia powyżej serca, natomiast nogę należy unieść i oprzeć np. na zwiniętej w rulon kurtce. Często możliwe jest przyszycie odciętego fragmentu ciała, dlatego ważne jest, by jak najszybciej dowieźć poszkodowanego wraz z odciętą częścią ciała do szpitala.
Rany kute – powstają w wyniku działania z dużą siłą ostro zakończonych przedmiotów( gwóźdź, widły, drut ). Otwór rany jest mały, krwawienie zewnętrzne niewielkie, natomiast krwawienie wewnętrzne może być obfite w zależności od wielkości i rodzaju uszkodzonych naczyń krwionośnych lub narządów. Groźne są rany w okolicy klatki piersiowej i jamy brzusznej, ze względu na możliwość uszkodzenia narządów wewnętrznych. Niebezpieczne są również rany w obrębie kończyn, ze względu na możliwość uszkodzenia pni nerwowych, stawów oraz dużych naczyń krwionośnych.
Pomoc: udzielając pomocy, należy zwrócić uwagę na pozycję, w jakiej zostano poszkodowanego. Po opatrzeniu rany i odpowiednim jego ułożeniu, w zależności od miejsca urazu, należy zadbać o jak najszybszą pomoc medyczną- życie poszkodowanego, który doznał ran kłutych, jest zagrożone .
Rany szarpane (darte) – powstają w wyniku rozerwania tkanek pod wpływem zadziałania przedmiotów tępych, kanciastych, zakrzywionych, często zardzewiałych i zabrudzonych( np. drutu siatki, gwoździa, haka ). Brzegi rany są poszarpane, nierówne, rozciągnięte lub podwinięte. Rany szarpane charakteryzuje również ubytek tkanki, której fragmenty mogły pozostać na przedmiotach powodujących uraz.
Rany miażdżone- powstają w wyniku silnego urazu tępym narzędziem. Są wypełnione skrzepłą krwią, często zawierają ciało obce. Brzegi są nieregularne, o niewielkim krwawieniu. Otaczające ranę tkanki są zgniecione, zmiażdżone, obrzmiałe.
Pomoc: niezbędna jest pomoc lekarska, należy również pamiętać o delikatnym opatrzeniu rany.
Rany postrzałowe – mogą być wywołane pociskami broni palnej, odłamkami min, granatów, bomb itp. W przypadku postrzału rana wlotowa pocisku jest mała i ma gładkie brzegi. Rana wylotowa jest znacznie większa, postrzępionych brzegach. Rany postrzałowe dzieli się na:
-styczne- powstają, gdy pocisk rozerwie skórę i tkankę, ale nie przenika w głąb,
-przestrzałowe- mają wlot, kanał przestrzelony i wylot.
-ślepe – mają wlot i kanał przestrzałowy; pocisk tkwi wewnątrz ciała
Schemat sytuacyjny: krwotok z nosa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- przechylić głowę poszkodowanego do przodu, zatykając nos opuszkami palców i przyłożyć zimny kompres na kark
5. Gdy krwawienie nie ustąpi wezwać pomoc (10min)
6. Komfot termiczny i psychiczny
7. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sutuacyjny: rana cięta
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- zaciśnięcie brzegów rany
- założenie jałowych opatrunków
- nie dajemy poszkodowanemu nic do picia i jedzenia
5. Komfot termiczny i psychiczny
6. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sytuacyjny: rana postrzałowa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- badamy poszkodawanego w takiej pozycji w jakiej został postrzelony
- opatrujemy krwawiące rany
- kontrola czynności życiowych
- silne wsparcie psychiczne podczas oczekiwania na lekarza
Schemat sytuacyjny: krwotok z nosa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- przechylić głowę poszkodowanego do przodu, zatykając nos opuszkami palców i przyłożyć zimny kompres na kark
5. Gdy krwawienie nie ustąpi wezwać pomoc (10min)
6. Komfot termiczny i psychiczny
7. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sutuacyjny: rana cięta
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- zaciśnięcie brzegów rany
- założenie jałowych opatrunków
- nie dajemy poszkodowanemu nic do picia i jedzenia
5. Komfot termiczny i psychiczny
6. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sytuacyjny: rana postrzałowa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- badamy poszkodawanego w takiej pozycji w jakiej został postrzelony
- opatrujemy krwawiące rany
- kontrola czynności życiowych
- silne wsparcie psychiczne podczas oczekiwania na lekarza
Schemat sytuacyjny: krwotok z nosa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- przechylić głowę poszkodowanego do przodu, zatykając nos opuszkami palców i przyłożyć zimny kompres na kark
5. Gdy krwawienie nie ustąpi wezwać pomoc (10min)
6. Komfot termiczny i psychiczny
7. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sutuacyjny: rana cięta
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- zaciśnięcie brzegów rany
- założenie jałowych opatrunków
- nie dajemy poszkodowanemu nic do picia i jedzenia
5. Komfot termiczny i psychiczny
6. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sytuacyjny: rana postrzałowa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- badamy poszkodawanego w takiej pozycji w jakiej został postrzelony
- opatrujemy krwawiące rany
- kontrola czynności życiowych
- silne wsparcie psychiczne podczas oczekiwania na lekarza
Schemat sytuacyjny: krwotok z nosa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- przechylić głowę poszkodowanego do przodu, zatykając nos opuszkami palców i przyłożyć zimny kompres na kark
5. Gdy krwawienie nie ustąpi wezwać pomoc (10min)
6. Komfot termiczny i psychiczny
7. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sutuacyjny: rana cięta
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- zaciśnięcie brzegów rany
- założenie jałowych opatrunków
- nie dajemy poszkodowanemu nic do picia i jedzenia
5. Komfot termiczny i psychiczny
6. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sytuacyjny: rana postrzałowa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- badamy poszkodawanego w takiej pozycji w jakiej został postrzelony
- opatrujemy krwawiące rany
- kontrola czynności życiowych
- silne wsparcie psychiczne podczas oczekiwania na lekarza
Schemat sytuacyjny: krwotok z nosa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- przechylić głowę poszkodowanego do przodu, zatykając nos opuszkami palców i przyłożyć zimny kompres na kark
5. Gdy krwawienie nie ustąpi wezwać pomoc (10min)
6. Komfot termiczny i psychiczny
7. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sutuacyjny: rana cięta
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- zaciśnięcie brzegów rany
- założenie jałowych opatrunków
- nie dajemy poszkodowanemu nic do picia i jedzenia
5. Komfot termiczny i psychiczny
6. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sytuacyjny: rana postrzałowa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- badamy poszkodawanego w takiej pozycji w jakiej został postrzelony
- opatrujemy krwawiące rany
- kontrola czynności życiowych
- silne wsparcie psychiczne podczas oczekiwania na lekarza
Schemat sytuacyjny: krwotok z nosa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- przechylić głowę poszkodowanego do przodu, zatykając nos opuszkami palców i przyłożyć zimny kompres na kark
5. Gdy krwawienie nie ustąpi wezwać pomoc (10min)
6. Komfot termiczny i psychiczny
7. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sutuacyjny: rana cięta
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- zaciśnięcie brzegów rany
- założenie jałowych opatrunków
- nie dajemy poszkodowanemu nic do picia i jedzenia
5. Komfot termiczny i psychiczny
6. Pozostajemy z poszkodowanym do momentu przyjazdu lekarza
Schemat sytuacyjny: rana postrzałowa
1. Zabezpieczyć miejsce wypadku
2. Samoochorna ratownika
3. Ocena Sytuacji
4. Natychmiastowe czynności:
- badamy poszkodawanego w takiej pozycji w jakiej został postrzelony
- opatrujemy krwawiące rany
- kontrola czynności życiowych
- silne wsparcie psychiczne podczas oczekiwania na lekarza