SAMORZĄD TERYTORIALNY- SKRYPT !!
SAMORZĄD TERYTORIALNY W POLSKIEJ NAUCE PRAWA ADMINISTRACYJNEGO
Pojęcie samorządu w nauce polskiego prawa administracyjnego występuje w podwójnym znaczeniu:
1/w znaczeniu szerszym cechę samorządu przypisuje się różnym grupom społecznym czy wyłonionym przez nie organom bez względu na to, czy realizują funkcje administracji publicznej
2/w znaczeniu węższym przez samorząd rozumie się tylko te grupy społeczne i ich reprezentacje, które zgodnie z przepisami prawa realizować mają funkcje administracji publicznej w formach zdecentralizowanych, przy czym te grupy społeczne powinny należeć do podmiotów prawa publicznego, publicznego nie prawa prywatnego.
MODELE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
Wg kryterium zadań wyróżniamy model:
-unitarny – samorząd terytorialny wykonuje wyłącznie własne zadania
-dualistyczny.- oprócz własnych zadań samorząd wykonuje zadania zlecone (poruczone), które mogą być określone w ustawach lub też zlecone przez organy państwowe.
Wg kryterium organizacyjnego, model:
-jedno-, deu-, lub trzystopniowy.
Cechy polskiego modelu samorządu terytorialnego:
-model trójstopniowy (gmina, powiat, województwo)
-jest modelem dualistycznym, przy czym zadania własne określone są klauzulą generalną
-model ingerencji państwa w zakresie zadań własnych jednostek samorządowych oparty jest na nadzorze weryfikacyjnym, sprawowanym przez organy administracji rządowej wg kryterium zgodności z prawem
-stanowi fragment ustroju państwowego
-istota tego samorządu polega na wykonywaniu władzy państwowej przy wykorzystaniu władztwa administracyjnego w zakresie kształtowania życia publicznego w jednostce samorządowej w ramach obowiązującego prawa przez odrębne od państwa podmioty o strukturze korporacyjnej regulowanej ustawami.
USTRÓJ SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
GMINA
To wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium. Jest to prawnie zorganizowane terytorialnie związek osób określanych jako wspólnota samorządowa.
Obecnie mamy 2424 gminy oraz związek gmin warszawskich.
Gmina jest adresatem norm prawnych, sytuujących ją jako wyodrębniony podmiot prawa w strukturze organizacyjnej państwa. Wykonuje zadania własne i zlecone.
WŁADZE GMINY to podmioty uprawnione do rozstrzygania w sprawach gminy. Adresatem tych norm jest wspólnota samorządowa.
REFERENDUM GMINNE
Instytucja ta polega na bezpośrednim decydowaniu przez wyborców , w drodze glosowania, o określonych sprawach państwa lub jego części, ze skutecznością określoną w akcie prawnym stanowiącym podstawę glosowania.
Współczesna instytucja referendum bierze swój początek z okresu myśli polityczno-prawnej drugiej połowy XVIII wieku, ukierunkowanej na budowę nowych założeń ustrojowych.
Instytucję tę od jej początku charakteryzują trzy cechy:
-powszechny i bezpośredni udział obywateli
-dysponowanie przez każdego z uczestników tylko jednym głosem
-decydujące znaczenie woli większości.
Np. referendum lokalne w sprawie samoopodatkowania się mieszkańców na cele publiczne, w sprawie odwołania rady gminy.
RADA GMINY
Sprawy należące wyłącznie do rady gminy:
-organizacyjne (uchwalanie statutu gminy, zakresu działania jednostek pomocniczych, uchwały w zakresie zadań administracji rządowej)
-finansowo-majątkowe tj. przekazywanie składników mienia do korzystania przez jednostki pomocnicze
-osobowe (wybór i odwołanie zarządu gminy, powoływanie i odwoływanie sekretarza oraz skarbnika gminy, kierownictwo kontrolne
-inne jak podejmowanie uchwał w sprawach: herbu gminy, nazw ulic i placów publicznych oraz wznoszenia pomników, nadawania honorowego obywatelstwa gminy.
Rada gminy wybiera ze swego składu przewodniczącego oraz od 1-3 wiceprzewodniczących.
ORGAN JEDNOOSOBOWY
-Wójt lub burmistrz (prezydent) :
-jest kierownikiem urzędu gminy
-reprezentuje gminę jednoosobowo na zewnątrz
-kieruje bieżącymi sprawami gminy
-podejmują działania doraźne w sprawach nie cierpiących zwłoki, wymagających szybkiego rozstrzygnięcia
ORGANY W POMOCNICZYCH JEDNOSTKACH PODZIAŁU GMINY
Gmina jest podzielona terytorialnie na jednostki pomocnicze:
-sołectwa na obszarach wiejskich
-dzielnice czy osiedla w miastach
-miasta na terenie gminy.
Zasady tworzenia tych jednostek określa statut gminy.
Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, w którym mogą uczestniczyć z głosem rozstrzygającym wszyscy obywatele gminy, zamieszkali na terenie sołectwa. To forma demokracji bezpośredniej. Sołtys administruje mieniem sołectwa w zakresie określonym statutem sołectwa.
Organem uchwałodawczym w dzielnicy lub osiedlu jest rada – organ przedstawicielski wybrany według zasad ustalanych przez radę gminy. Organem wykonawczym rady dzielnicowej jest zarząd z przewodniczącym na czele. Obowiązuje tu zasada demokracji pośredniej
POWIAT
Powiat to lokalna wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium.
Powiat jest zasadniczą jednostką podziału terytorialnego, który obejmuje całe obszary graniczących ze sobą gmin (powiat ziemski) albo cały obszar miasta (miasto na prawach powiatu).
Tworzenie, łączenie, podział oraz znoszenie powiatów należą do kompetencji Rady Ministrów.
ZADANIA POWIATU
Wykonuje zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie:
infrastruktury technicznej (transport i drogi publiczne, gospodarka nieruchomościami),
infrastruktury społecznej (edukacja publiczna, promocja i ochrona zdrowia),
porządku i bezpieczeństwa publicznego (porządek publiczny i bezpieczeństwo obywateli, ochrona przeciwpowodziowa i przeciwpożarowa itp.)
ładu przestrzennego i ekologicznego (geodezja, kartografia i kataster, zagospodarowanie przestrzenne i nadzór budowlany, gospodarka wodna, rolnictwo, leśnictwo i rybactwo śródlądowe, ochrona środowiska).
Ustawy mogą określać inne zdania powiatu, sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania jednostek zakresu administracji rządowej.
Powiat wykonuje ustawowe zadania w imieniu własnym i na własna odpowiedzialność.
WŁADZE POWIATU to podmioty upoważnione do rozstrzygania w sprawach powiatu. Adresatem tych norm jest wspólnota samorządowa, którą z mocy prawa tworzą mieszkańcy powiatu. Wspólnota podejmuje rozstrzygnięcia bezpośrednio w glosowaniu wyborczym lub referendum, a także za pośrednictwem organów powiatu.
REFERENDUM POWIATOWE
-jest sposobem bezpośredniego sprawowania władzy
--mieszkańcy wyrażają w drodze głosowania swoją wolę
-co do sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej wspólnoty
-w sprawie z zakresu zadań i kompetencji organów powiatu
-lub w sprawie odwołania rady powiatu.
RADA POWIATU
Do wyłącznej właściwości rady należą sprawy:
-organizacyjne (uchwalanie statutu powiatu, tworzenie, przekształcanie i likwidacja jednostek organizacyjnych oraz wyposażanie ich w majątek
-planistyczne (uchwalanie budżetu powiatu0
-finansowo-majątkowe (podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat zgodnie z ustawami, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych, zbywania i nabywania nieruchomości
-osobowe Wybór i odwoływanie zarządu powiatu, powoływanie i odwoływanie sekretarza i skarbnika powiatu)
-kierowniczo-kontrolne (kierunki działania zarządu, kontrola sprawozdań z działalności zarządu
-inne (podejmowanie uchwał w sprawach herbu, flagi powiatu)
Rada powiatu wybiera ze swego składu:
-przewodniczącego
-od 1 lub 2 wiceprzewodniczących
ZARZĄD POWIATU
Zarząd Powiatu Zarząd Powiatu jest organem wykonawczym powiatu. Do kompetencji należy: przygotowanie projektów uchwał Rady, wykonywanie uchwał Rady, gospodarowanie mieniem powiatu. Zarząd wykonuje zadania powiatu, które tworzą powiatową organizację zespoloną.
W skład Zarządu wchodzą Starosta jako przewodniczący, wice starosta i jego pozostali członkowie. Rada powiatu wybiera starostę na „ wniosek pozostałych członków zarządu powiatu w liczbie od 3 do 5 osób w tym wice starostę w ciągu trzech miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy.
Wybór następuje bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym. Członkowie zarządu powiatu mogą być wybierani spoza składu rady.
Do kompetencji należy: przygotowywanie projektów uchwał Rady, wykonywanie uchwał Rady, gospodarowanie mieniem powiatu, wykonywanie budżetu, zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu.
Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego, kierowników, służb inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych powiatu, które tworzą powiatowa organizację zespoloną.
STAROSTA
-organizuje pracę zarządu powiatu
-jest zwierzchnikiem służbowym pracowników starostwa i kierowników jednostek organizacyjnych powiatu
-jest zwierzchnikiem powiatowych służb, inspekcji i straży
-kieruje bieżącymi sprawami powiatu
-reprezentuje powiat na zewnątrz
-podejmuje działania o charakterze doraźnym, w sprawach nie cierpiących zwloki, zagrażających życiu lub zdrowiu
WOJEWÓDZTWO
Województwo – to regionalna wspólnota samorządowa, którą tworzą mieszkańcy województwa z mocy prawa o zarazem jest największą jednostką zasadniczego podziału terytorialnego państwa, działająca w celu wykonywania administracji publicznej.
Ma osobowość prawną, samodzielność województwa podlega ochronie sądowej, nadzór nad działalnością samorządu województwa sprawuje Prezes Rady ministrów i wojewoda, w zakresie spraw finansowych nadzór sprawuje RIO, wykonuje zadania publiczne o charakterze wojewódzkim.
ZADANIA WOJEWÓDZTWA
zadania publiczne (edukacji publicznej, w tym szkolnictwa wyższego; promocji i ochrony środowiska, kultury i ochrony dóbr, pomocy społecznej, polityki parorodzinnej, modernizacji terenów wiejskich, zagospodarowania przestrzennego, ochrony środowiska, gospodarki wodnej, dróg publicznych i transportu, kultury fizycznej i turystyki, ochrony praw konsumentów, obronności, bezpieczeństwa publicznego przeciwdziałaniu bezrobociu,
określenie strategii i prowadzenie polityki rozwoju województwa
prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową
włada wyodrębnionym mieniem wojewódzkim
WŁADZE SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA
To podmiotu upoważnione do rozstrzygania w sprawach województwa. Adresatem tych norm jest regionalna wspólnota samorządowa.
REFERENDUM WOJEWÓDZKIE
-sposób bezpośredniego sprawowania władzy w województwie
-wyłączność referendum w sprawach odwołania sejmiku województwa przed upływem kadencji
-może być przeprowadzone w ważnych sprawach województwa
SEJMIK WOJEWÓDZTWA
Zakres wyłącznej właściwości sejmiku to sprawy:
=prawotwórcze (stanowienie aktów prawa miejscowego, statutu województwa, zasad gospodarowania mieniem)
-organizacyjne (uchwalanie statutu, przepisów dotyczących organizacji wewnętrznej, zasady korzystania z obiektów użyteczności publicznej
-planistyczne 9uchwalanie strategii rozwoju województwa, wieloletnie programy wojewódzkie, uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego)
-finansowo-majątkowe (uchwały w sprawach zasad i trybu gospodarowania mieniem,projekt uchwały budżetowej sprawozdania finansowe)
-osobowe (wybór i odwołanie zarządu województwa, powoływanie i odwoływanie skarbnikawojewodztwa)
-kierowniczo-kontrolne ( kontrola sprawozdań z wykonania budżetu, uchwała w sprawie udzielenia lub nie absolutorium zarządowi województwa,
-w zakresie współpracy zagranicznej.
ZARZĄD WOJEWÓDZTWA
- Zarząd województwa – organ wykonawczy, w skład wchodzą 5 osób – Marszałek jako jego przewodniczący, wiceprzewodniczący ( nie więcej niż 2) i pozostali członkowie; wykonywanie uchwał sejmiku, przygotowanie projektu i wykonanie budżetu, uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego.
MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA
-organizuje pracę zarządu województwa
-kierownik urzędu marszałkowskiego
-zwierzchnik służbowy pracowników urzędu marszałkowskiego i kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych
-podejmuje działania o charakterze doraźnym
40/SAMORZĄDOWE KOLEGIUM ODWOŁAWCZE (SKO)
Jest organem wyższego stopnia z zakresu administracji publicznej:
-załatwianych przez administrację samorządową stopnia gminnego
-należących do właściwości organów samorządu powiatu
-załatwianych przez administrację samorządową stopnia wojewódzkiego
-w ogólnej klauzuli w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego
-w innych sprawach, właściwych wg ustaw.
Chyba, że ustawy stanowią inaczej.
Kolegium rozpatruje odwołania od decyzji , zażalenia na postanowienia, żądania wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji oraz skargi i wnioski.
Kolegium orzeka w składach 3-osobowych na posiedzeniach niejawnych lub rozprawach.
Rozstrzygnięcia te mogą być zaskarżone do NSA.
SWOISTE FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA MIĘDZYKOMUNALNEGO ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM ZADAŃ PUBLICZNYCH
41/ZWIĄZEK KOMUNALNY
Gmina może zostać zobowiązana do współdziałania komunalnego wyłącznie ustawą. Ustawa nie tworzy związku, jest natomiast źródłem obowiązków gmin do współdziałania międzygminnego.
Kompetencje tworzenia związku ma rada gminy w drodze uchwały.
Rada gminy podejmuje decyzję w tej kwestii bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy.
Statut związku określa:
-nazwę i siedzibę
-uczestników uczestników czas tworzenia związku
-zadania
-organy i ich struktury, zakres i tryb działania
-zasady korzystania z obiektów i urządzeń związku
-zasady udziału w kosztach wspólnej działalności, zyskach i stratach
-zasady przystępowania członków i występowania oraz rozliczeń majątkowych,
-zasady likwidacji związku
-inne zasady współdziałania.
-statut określa formy działania związku.
Wojewoda jest organem nadzoru.
Związek:
- nabywa osobowość prawną z chwilą ogłoszenia statutu.
-jest odrębnym podmiotem i zarazem odrębną strukturą organizacyjną
-ma własne organy
-organem stanowiącym i kontrolnym jest zgromadzenie związku
-w jego skład wchodzą wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miasta oraz inni przedstawiciele gmin
-organem wykonawczym jest zarząd powoływany przez zgromadzenie wśród swoich członków
42/POROZUMIENIE KOMUNALNE
Celem działania gmin, które zawierają porozumienie , jest powierzenie jednej z nich jako stronie porozumienia określonych w nim zadań.
-zadania porozumienia mieszczą się w granicach zadań publicznych wg ustawy dla gmin
-każda ze stron porozumienia ma swobodę podjęcia decyzji co do współdziałania i ukształtowania jego treści
-sytuacja stron jest równorzędna
-nie jest to umowa cywilno-prawna
-zawarte porozumienie rodzi stosunek prawny między jego stronami o treści determinowanej postanowieniami porozumienia
-stosunek ten ma trwały charakter
43/FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA WG USTAWY O SAMORZĄDZIE POWIATU
-podobne założenia konstrukcyjne jak w gminie
-są tu związki i porozumienia powiatów
-rejestr związku powiatów prowadzi minister do spraw administracji publicznej
-nie przewidziano, że tylko ustawa może nałożyć obowiązek utworzenia związku
44/FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA Z UDZIAŁEM WOJEWÓDZTWA
-konsekwencją zwarcia związku jest poszerzenie właściwości miejscowej i rzeczowej podmiotu przejmującego zadania publiczne
-nowa postać współdziałania tym razem z Radą Ministrów
-zamierzenia programu wojewódzkiego popierane są przez rząd
-zamierzenia rządowe wspierane są przez samorząd województwa
STOSUNKI USTROJOWO-PRAWNE MIĘDZY PODMIOTAMI ADMINISTRUJĄCYMI
45/CENTRALIZACJA
Dwa znaczenia centralizacji:
-to struktura organizacyjna administracji, która składa się z kilku stopni organizacji, ale w której decyzje podejmowane są jedynie przez organ (organy w układzie wieloresortowym) centralny.
-Pracownicy jednostek niższego stopnia pełnią w procesie podejmowania decyzji przez organ zwierzchni jedynie funkcje pomocnicze, polegające na zbieraniu materiałów w danej sprawie lub na decydowaniu, ale wedle dyspozycji organu zwierzchniego.
Istotne elementy prawne współczesnej centralizacji:
-ścisłe wyodrębnienie prawne zadań i kompetencji na każdym stopniu organizacyjnym administracji
-możliwość ich dekoncentrowania na organy niższego stopnia
-zachowanie hierarchicznego podporządkowania w sferze realizacji tych kompetencji.
46/DEKONCENTRACJA
W sensie:
-statycznym – jest obrazem aktualnego rozkładu kompetencji między poszczególnymi organami aparatu administracyjnego
-dynamicznym – równoznaczna jest z przesuwaniem kompetencji z jednego podmiotu na drugi lub z jednego na kilka podmiotów.
Przez dekoncentrowanie rozumiemy:
Przeniesienie kompetencji na organy lub organ niższe bądź równorzędne, dokonane w drodze aktu normatywnego rzędu ustawy lub w drodze aktu normatywnego organu przenoszącego kompetencje , z zachowaniem nadrzędności hierarchicznej organów zwierzchnich w zakresie realizacji przekazanych kompetencji.
47/DECENTRALIZACJA
To taki system organizacyjny, w którym poszczególne podmioty administrujące mają wyraźnie określone kompetencje, ustalone bądź przekazywane z innych (wyższych) organów w drodze ustawowej, realizowane w sposób samodzielny i podlegające w tym zakresie jedynie nadzorowi weryfikacyjnemu organów kompetentnych.
48/NADZÓR PRAWNY W SYSTEMIE ORGANÓW ADMINISTRACJI
Oznacza:
Badanie działalności danego podmiotu administrującego (kontrola) połączone z możliwością pomocy, wpływu, a także modyfikacji tej działalności, dokonywane przez organ zwierzchni organizacyjnie bądź funkcjonalnie, w celu zapewnienia zgodności tej działalności z prawem, a w określonych przypadkach zgodności z pewnymi wartościami szczegółowymi (także określonymi w prawie).
W aktualnym układzie organizacyjnym państwa wyróżniamy:
-nadzór nad administracją rządową
-nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego
-nadzór policyjny
49/NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ GMINNĄ, POWIATU I WOJEWÓDZTWA
Nadzór nad samorządem terytorialnym jest tą instytucją prawną, która w sposób bezpośredni decyduje o rzeczywistym zakresie swobody działania tego samorządu.
50/RESORTOWA STRUKTURA ADMINISTRACJI
Resort ujmowany jest w dwóch znaczeniach:
-przedmiotowym – określanym niekiedy jako szersze, rzeczowe
-podmiotowym – jako znaczenie węższe, organizacyjne.
W administracji publicznej wyróżniamy resorty:
1/resorty kierowane wyłącznie przez ministrów lub podmioty równorzędne (zwane resortami sensu stricte)
2/resorty kierowane przez naczelne bądź centralne organy administracji rządowej oraz równocześnie przez organy samorządu terytorialnego (np. resort rolnictwa, finansów, ochrony środowiska)
3/resorty kierowane przez centralne organy administracji państwowej zwane resortami sensu largo lub quasi-resortami (np. resort statystyki).
51/TERYTORIALNA STRUKTURA ADMINISTRACJI
Region jest to najwyższa jednostka organizacji terytorium państwa, bez względu na jego formę ustrojową, o relatywnie dużej powierzchni i dość znacznej liczbie ludności, stanowiąca obszar względnie jednolity z punktu widzenia gospodarczego, społecznego i kulturowego, kulturowego ramach której prowadzona jest, stosowna do potrzeb i uwzględniająca jej specyfikę , samodzielna polityka gospodarcza, społeczna i kulturalna – przez powołane do tego instytucje terytorialne.
Rozróżniamy regiony:
-federalny
-samorządowy
-funkcjonalny
-region
Podział terytorialny badany w sferze wykonywania zadań administracyjnych państwa i samorządów , nazywamy podziałem administracyjnym.
Czynniki kształtujące podział terytorialny:
-rozwój historyczny państwa
-geograficzne (ukształtowanie powierzchni, bogactwa mineralne, klimat
-geopologiczne (twórcza działalność człowieka
-polityczne
W literaturze prawa administracyjnego wyróżnia się trzy rodzaje podziału terytorialnego:
1/podstawowy, tworzony dla organów terenowych posiadających znaczenie zasadnicze i organów o kompetencjach generalnych
2/podział dla celów specjalnych, tworzony dla organów o kompetencjach specjalnych 9np. administracji wojskowej, urzędów morskich)
3/pomocniczy, tworzony dla organów o charakterze pomocniczym w stosunku do organów podstawowych.
52/PRACOWNICY ADMINISTRACJI
1) Pracownicy urzędów państwowych: urzędnicy państwowi i inni pracownicy.
Urzędnik państwowy – stosunek pracy związany na podstawie mianowania, powołania, w wyjątkowych przypadkach na podstawie umowy o pracę. Urzędnicy powoływani i zatrudniani na podstawie umów o pracę są pracownikami służby cywilnej.
2) pracownicy służby publicznej: korpus służby cywilnej:
- pracownicy służby cywilnej zatrudniani na umowę o pracę,
- urzędnicy służby cywilnej zatrudniani w drodze mianowania
3) Pracownicy samorządowi – zatrudniani na podstawie :
- powołania np. skarbnik, sekretarz,
- umowy o pracę.
Akt mianowania to akt administracyjny o charakterze dwustronnym, który dla wywołania skutku prawnego wymaga przyjęcia (zgody) go przez adresata (mianowanego).
Wywołuje skutki dwojakiego rodzaju:
-w sferze administracyjnoprawnej w drodze tego aktu następuje powierzenie funkcji publicznej
-w sferze prawa pracy w drodze aktu mianowania następuje nawiązanie stosunku pracy.
Akt mianowania jest dopuszczalny gdy prawo tak stanowi,
Akt powołania to akt administracyjny o charakterze dwustronnym, który dla wywołania skutku prawnego wymaga przyjęcia go przez adresata (powołanego).
Wywołuje skutki prawne:
1/w sferze administracyjnoprawnej w drodze aktu powołania następuje powierzenie funkcji publicznej
2/-w sferze prawa w drodze aktu powołania następuje nawiązanie stosunku pracy.
KORPUS SŁUŻBY CYWILNEJ
Neutralność polityczna urzędników służby cywilnej związana jest z konstytucyjną zasadą równości wszystkich obywateli wobec prawa. Zasada równego traktowania wszystkich obywateli zobowiązuje wszystkie organy państwa (legislacyjne, sądowe, administracyjne), aby nie stosowały w swych działaniach żadnych preferencji religijnych, rasowych, politycznych.
Założeniem ustawy jest stworzenie służby cywilnej zapewniającej zawodowe , rzetelne bezstronne
i politycznie neutralne wykonywanie zadań państwa, oraz ustalenie zasad dostępu do tej służby
i zasad jej organizacji oraz funkcjonowania, rozwoju i wyposażenia jej w środki gwarantujące realizację tych zasad.
Korpus służby cywilnej tworzą pracownicy zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych w:
- Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
- w urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów oraz urzędach centralnych organów administracji rządowej,
- w urzędach wojewódzkich oraz w innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy terenowych organów administracji rządowej, podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej,
- Rządowym Centrum Studiów Strategicznych,
- komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji straży wojewódzkich oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, chyba, że odrębne ustawy stanowią inaczej,
Szef Służby Cywilnej jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach służby cywilnej w zakresie określonym ustawą. Podlega on Prezesowi Rady Ministrów. Szefa Służby Cywilnej powołuje po zasięgnięciu opinii Rady Służby Cywilnej, Prezesa Rady Ministrów spośród urzędników służby cywilnej na 5-letnią kadencję licząc od dnia powołania.
Do zadań Szefa Służby Cywilnej ustawa zalicza w szczególności czuwanie nad przestrzeganiem zasad służby cywilnej, kierowanie procesem zarządzania kadrami w służbie cywilnej, gromadzenie informacji o korpusie służby cywilnej.
W skład korpusu służby cywilnej wchodzą pracownicy służby cywilnej, którzy są zatrudniani na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony lub czas określony, nie dłuższy niż 3 lata, oraz urzędnicy służby cywilnej, którzy są zatrudniani na podstawie mianowania poprzedzonego postępowaniem kwalifikacyjnym- a więc obie te grupy mają inny status zawodowy i inne podstawy zatrudnienia.