Rozwój emocjonalny - to takie zmiany dotyczące emocji, które powodują, że

przystosowanie wewnętrzne i przystosowanie społeczne osiągają wyższy poziom.

Przystosowanie wewnętrzne - człowiek jest dobrze przystosowany wewnętrznie jeżeli

czuje się dobrze z samym sobą.

Przystosowanie społeczne - człowiek jest dobrze przystosowany społecznie jeżeli innym

ludziom jest z nim dobrze

Warunkiem pomyślnego rozwoju emocjonalnego jest zaspokajanie podstawowych potrzeb

(potrzeba kontaktu emocjonalnego - np. miłości, bezpieczeństwa), wynikłe z właściwości

rodziny - pełna rodzina, odnoszenie się rodziców i rodzeństwa względem siebie, prawidłowe

wzory emocjonalnego reagowania, przekazywanie dziecku wzmocnień dla budowania poczucia

wartości.

Rozwój emocjonalny przebiega od totalnego chaosu do pełnej kontroli i świadomości

własnych emocji.

Rozwój emocjonalny zmierza w kierunku:

wzrastającej zdolności rozpoznawania własnych emocji i umiejętności ich nazywania,

wzrastającej umiejętności rozpoznawania emocji u innych ludzi,

ekspresji emocji - zachowania werbalne i niewerbalne,

analizowania sytuacji na podstawie zdobytej wiedzy - rozumienie podobieństwa

sytuacyjnego,

różnicowania się ekspresji emocjonalnych,

poddawania kontroli własnych emocji,

zdolności do odraczania gratyfikacji – (pojawia się w wieku przedszkolnym), jest to

umiejętność radzenia sobie z napięciem, które towarzyszy czekaniu na coś miłego (np.

prezent na urodziny)

STADIA ROZWOJU EMOCJONALNEGO

(analiza - od okresu niemowlęcego do okresu wczesnoszkolnego)

Do 3 miesiąca dzieci są zdolne do przeżywania niezadowolenia bądź zadowolenia

(czyli rozpoznaje 2 rodzaje "emocji": przyjemne i nieprzyjemne). Pod koniec okresu

niemowlęcego przeżywa wiele stanów emocjonalnych: radość, miłość, zazdrość.

Stany te są nietrwałe i łatwo się zmieniają od pozytywnych do negatywnych (labilność,

chwiejność emocjonalna). Źródłem przeżyć są relacje z dorosłymi. Już w 1 miesiącu

dziecko reaguje na podniecenie czy niepokój osoby karmiącej i odmawia karmienia. W 2

miesiącu ożywia się w kontaktach z dorosłym, uspokaja pod wpływem pieszczotliwego

przemawiania. 3 miesiąc - odwzajemnia uśmiech dorosłego, 4 miesiąc - dzieci wyrażają

niezadowolenie, gdy dorosły nie zwraca na nie uwagi, 5 miesiąc - reaguje strachem na

nieznane osoby, 7-8 miesiąc próbuje zwrócić na siebie uwagę, płacząc, gaworząc; 10

miesiąc - naśladuje ruchy dorosłego. W tym okresie kształtuje się zalążek poczucia

odrębności fizycznej.

Udział mimiki w wyrażaniu emocji: 1 miesiąc – radość, zadowolenie, uśmiech; 3-4

miesiąc złość, smutek; 7 miesiąc strach. Pod koniec 1 roku życia nieśmiałość, wstyd.

W drugim roku życia (okres poniemowlęcy) dziecko pragnie przebywać z

dorosłymi, szczególnie z tymi, którzy wzbudzają pozytywne emocje. Uczestniczą wcodziennych pracach naśladując dorosłych.

W trzecim roku dziecko wprost wyraża swoje pragnienia i potrzeby, rozumie pragnienia

potrzeby innych osób. Skłonność dziecka do mówienia o własnych emocjach i refleksjach

nad nimi oraz rozumienie emocji innych sprzyja nawiązywaniu kontaktów społecznych

i umożliwia dzielenie się doświadczeniami. Uczucia dziecka w wieku poniemowlęcym

są żywe, zmienne, szybko przechodzą w przeciwstawne ich reakcje -

gwałtowne, silnie związane z zaspokajaniem potrzeb biologicznych oraz zaciekawieniem.

Rozwój emocjonalny zależy od dojrzewania układu nerwowego. Procesy pobudzenia

nadal dominują nad procesami hamowania. Zjawisko to związane jest z temperamentem

między 2 a 3 roku życia pojawiają się uczucia złożone (zazdrość, duma, wstyd poczucie

winy, zakłopotanie) wiąże się to z poczuciem własnego "ja" oraz rozumienia sytuacji

społecznych. nowe emocje wymagają dojrzałości poznawczej.

U dziecka w wieku przedszkolnym emocje są łatwo i spontanicznie wyrażane.

Dziecko próbuje dostosować emocje do sytuacji - intelektualizacja uczuć. Uczucia wyższe

związane są z poznaniem świata, relacji w grupie. Przedszkolak jest zdolny do współczucia,

występują u niego uczucia moralne i estetyczne. Dziecko zaczyna się bać tego, czego

nie ma (działanie wyobraźni). Liczba reakcji gniewu wzrasta, przedszkolak wyraża gniew

w sposób werbalny.

W okresie wczesnoszkolnym widoczna jest już stabilność, zrównoważenie emocjonalne,

dziecko potrafi kontrolować swoje emocje.