Temat: DOKTRYNY PEDAGOGICZNE A INNE ZASOBY WIEDZY O WYCHOWANIU
DATY ZAJĘĆ:
5.IV-11.30-13.00
26.IV- 8.00-9.30
16.V- 16.45-18.15
31.V-8.00-9.30
12.VI- 16.00-17.30-egzamin
12.VII-9.45-11.45-wpisy
ZASOBY WIEDZY O WYCHOWANIU:
Podstawowym zasobem wiedzy o wychowaniu jest rodzicielska wiedza o chowie potomstwa, słowo „chów” pochodzi od wyrazu wychowanie, oznacza hodowanie, opiekę. Rodzicielska wiedza o chowie to głównie wiedza o opiece, związek słów opieka a wychowanie od zawsze jest ze sobą powiązane. Wiedza rodzicielska o wychowaniu przekazywana jest z pokolenia na pokolenie, jest dziedziczona. Znaczna część tej wiedzy dotyczy głównie biologicznych uwarunkowań ludzkiej egzystencji. Na ogół wychowujemy tak jak sami byliśmy wychowani.
kolejnym zasobem wiedzy o wychowaniu jest tzw. Magiczne tajniki wychowania, związane z obrzędowością, z życiem w określonej kulturze, tradycji, etosie społecznym, np. czerwone kokardki obok małego dziecka. Jest to irracjonalne przekonanie do działań, których nawet sami sobie nie uświadamiamy, np. wierzymy, że mając na oku jęczmień pocierając złotą obrączką zniknie, dziecko w zaufaniu do dorosłych wierzy, że przejdzie i swoją wiarą powoduje zniknięcie objawów zapalenia oka.
Zasobem wiedzy sytuowane między wiedzą rodzicielską a tajemniczą wiedzą magiczną jest intuicja.
Kolejny zasób to antyczna filozofia wychowania, czasy kultury hellenistycznej to okres także rozwoju myśli pedagogicznej- VII-VI w.p.n.e, w okresie tym patrzono na dziecko przez pryzmat tiary:
Trzy wartości- dobra, prawdy i piękna, które miały się łączyć tworząc ideał człowieka.
Kalos kagatos – piękny i dobry, zwracano uwagę by rozwój jednostki był wszechstronny, żadnych z sfer nie umniejszać by rozwój był harmonijny.
Kolejny zasób to paideia, wg. Cycerona to, co człowiek człowiekowi nie jest w stanie odebrać(, czyli wiedza, uczucia, przekonania, poglądy, doświadczenie, umiejętności itd.). Wg Cycerona paideia oznacza człowieczeństwo.
Paidagagos- jest to całokształt zabiegów opiekuńczych, kształtujących i wychowawczych sprawowanych nad jednostką a osadzony w kulturze narodowej i najwyższym ideale humanistycznego kształcenia, mający na celu wspierania jednostki w jej jak najpełniejszym wszechstronnym i harmonijnym rozwojowi.
Kolejny zasób wiedzy to pedagogia- jest to zespół praktycznych umiejętności wychowawczych. Sztuka pedagogiczna oznacza ponad przeciętność, jest traktowana, jako pedagogiczna sztuka, która jest szczególnie ważna. Mamy z nią do czynienia, kiedy mówimy o zachowaniu oryginalnych, incydentalnych, ponad przeciętnych zachowań osób, o którzy w relacjach wychowawczych odnoszą duże sukcesy. To ci nauczyciele, którzy potrafią pasją zarazić swoich podopiecznych, którzy ze względu na posiadają wiedze i bogatą osobowość są dla wychowanków wyjątkowym autorytetami, wzorami do naśladowania, mający w sobie charyzmę i dar wyprowadzania jednostki ze stanu natury i przeciętności do poziomu wyższej kultury, wyższych celów i ideałów.
Subiektywna refleksja pedagogiczna- najbardziej powszechna wiedza o wychowaniu, stanowi efekt osobistego dociekania, czym jest lub czym powinno być wychowanie:
Pierwszym przedstawicielem, który przeszedł do historii był Sokrates, zapytał czy wychowanie ma w ogóle jakikolwiek sens?, Wychowanie to głównie nakazy, zakazy i kary.
Kolejny zasób wiedzy o wychowaniu to religijny zasób wiedzy o wychowaniu, religijny etos(obyczaj, przyzwyczajenie, tradycja) pedagogiczny to zespół reguł, zasad, norm, praw organizujących życie wspólnotowe osób wierzących w tego samego boga, owe systemy wartości są zazwyczaj uporządkowane, spisane w księgach uznawanych za pewien punkt odniesienia pomagający człowiekowi w odróżnianiu dobra od zła. Religijne etosy pedagogiczne bazują na tzw. Dogmatach( przyjęcie czegoś na wiarę bez koniczności udowadniania tego).
Bliski poprzedniemu, ale nie tożsamy jest ideologiczny zasób wiedzy o wychowaniu, ideologie pedagogiczne, powstają na podłożu dążeń określonych grup społecznych do urzeczywistniania szczególnie cenionych przez te grupy wartości życiowych. I tymi grupami mogą być wspólnoty wyznaniowe, polityczne czy instytucje państwowe, np. ideologia wychowania socjalistycznego, liberalno- demokratycznego, ideologia wychowania chrześcijańskiego.
Literacka myśl pedagogiczna, spotykamy ją już w starożytności u Homera, każda epoka dostarcza nowych dzieł literackich o charakterze pedagogicznych np. beletrystyce pedagogicznej, publicystyce pedagogicznej czy eseistyce pedagogicznej. Wszystkie te dzieła literackie są efektem twórczości intelektualistów zajmujących się profesjonalnie pisarstwem, którzy wyrażają swój osobisty stosunek do powszechnie doświadczalnych problemów wychowawczych.