TEMAT: Zasady i cele organizacji kompleksowej rehabilitacji w wybranej jednostce chorobowej.
Według definicji WHO rehabilitacja to kompleksowe postępowanie w odniesieniu do osób niepełnosprawnych fizycznie i psychicznie, które ma na celu przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy i zarobkowania oraz zdolności do brania czynnego udziału w życiu społecznym
Zasadniczym
celem rehabilitacji jest odtworzenie lub kompensacja funkcji
utraconych w wyniku choroby tak, aby pacjent mógł maksymalnie
samodzielnie realizować swoje potrzeby życiowe.
Efekty
terapii w dużej mierze zależą od systematyczności i zaangażowania
usprawnianego. Ważne jest więc stworzenie odpowiedniego modelu
współpracy między terapeutą a pacjentem.
Cele
rehabilitacji powinny być tak określone, aby były optymalne dla
pacjenta, aby chory je rozumiał i akceptował.
Jeśli
postawimy przed chorym nieadekwatnie wygórowane cele i ich
osiągnięcie będzie niemożliwe, wystąpi zniechęcenie i brak
motywacji do dalszych ćwiczeń.
Dlatego
też proces rehabilitacji powinien być planowany wspólnie z
pacjentem i jego rodziną, a członkowie rodziny powinni być czynnie
włączani w proces usprawniania.
Elementy
procesu rehabilitacji:
-
diagnoza funkcjonalna
-
ustalenie wstępnych celów rehabilitacji
-
określenie rokowania
-
ocena skuteczności rehabilitacji
-
ewentualna modyfikacja celów i metod rehabilitacji
Należy
również uwzględnić :
-
leczenia chorób współistniejących
-
zapobieganie skutkom unieruchomienia
Znaczenie
procesu rehabilitacji w systemie opieki zdrowotnej ciągle rośnie.
Wiąże się to ze wzrostem liczby osób wymagających rehabilitacji,
z wydłużaniem się średniej długości życia W Polsce idea
rehabilitacji oparta na 4 zasadach:
-
powszechności;
-
kompleksowości;
-
wczesności;
-
ciągłości;
Zgodnie
z zasadą kompleksowości powstało pojęcie zespołu
terapeutycznego. Jest to grupa specjalistów reprezentujących różne
dziedziny medycyny oraz nauk pokrewnych wykorzystywanych w terapii,
którzy współpracują ze sobą i tworzą oraz modyfikują
wielopłaszczyznowy program rehabilitacji.
W
skład zespołu terapeutycznego wchodzą:
lekarz
specjalista rehabilitacji medycznej;
lekarze
innych specjalności (neurolog, ortopeda, reumatolog, kardiolog,
urolog, pediatra lub inni);
fizjoterapeuci;
terapeuta
zajęciowy;
terapeuta
mowy;
pielęgniarki;
psycholog,
neuropsycholog;
inni
w zależności od potrzeb (technik ortopedyczny, pracownik socjalny).
Rehabilitacja osoby po wypadku , złamanie kończyny górnej.
Choć złamanie ręki może przyjmować wiele postaci, sposób ich leczenia zwykle jest taki sam. Po nastawieniu kończynę należy unieruchomić, a po zrośnięciu kości konieczne jest jak najszybsze rozpoczęcie rehabilitacji.
Złamania w tak zwanym miejscu typowym, czyli w obrębie końca kości promieniowej położonego bliżej nadgarstka są jednymi z najczęstszych urazów układu kostnego. Z reguły powstają w wyniku upadku na kończynę górną. Jeśli upadek miał miejsce na dłoń to mamy do czynienia ze złamaniem Collesa – wyprostnym. Jeśli ręka podczas upadku była zgięta w nadgarstku, dojdzie do złamania Smitha – zgięciowego.
Złamania te są częste u starszych osób. Są to tak zwane złamania osteoporotyczne. U osób starszych kość jest mniej wytrzymała i dużo łatwiej dochodzi do złamań, nawet przy niewielkim urazie. Dość częste są też u osób uprawiających jazdę na snowboardzie czy deskorolce.
Leczenie polega na nastawieniu złamania i założeniu opatrunku gipsowego na ok. 4 tygodnie. Tylko w rzadkich przypadkach konieczne jest leczenie operacyjne, na przykład w złamaniach otwartych.
Złamania
w obrębie ręki mogą przyjmować wiele postaci, jednakże schemat
postępowania leczniczego jest zazwyczaj podobny i obejmuje
nastawienie, unieruchomienie w ustawieniu czynnościowym oraz
ćwiczenia nie uszkodzonych stawów.
Główne
zasady przyjęte w usprawnianiu po złamaniach kończyny górnej
obejmują:
ćwiczenia oddechowe,
ćwiczenia odcinków nie objętych gipsem,
ćwiczenia ułożeniowe (unoszenie i opuszczanie kończyny w gipsie),
ćwiczenia izometryczne odcinków objętych gipsem.
Po stwierdzeniu pełnego wzrostu dołącza się:
fizykoterapię,
ćwiczenia czynne w odciążeniu w systemie bloczkowo-ciężarkowym,
ćwiczenia samowspomagane,
ćwiczenia czynno bierne,
ćwiczenia czynne,
ćwiczenia ogólnousprawniające.
Zabiegi fizykalne wykorzystywane przy rehabilitacji złamań:
a) zabiegi przygotowujące do ćwiczeń:
- działanie przeciwbólowe( zabiegi cieplne, masowanie kostkami lodu, elektroterapia)
- działanie rozluźniające (masaż podwodny, zabiegi cieplne)
- działanie poprawiające krążenie ( zabiegi cieplne, masaż)
- działanie poprawiające wentylacje płuc( inhalacje, ćwiczenia oddechowe)
b) zabiegi zastępujące ćwiczenia( wpływające na czynności mięśni)
c) zabiegi zwiększające skuteczność ćwiczeń lub zabiegi działające niezależnie ( np. elektrogim – elektrostymulacja):
- działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe
- wpływające na gospodarkę mineralną
- zwiększające odporność ( lampa kwarcowa, kąpiele naprzemienne)
- działające hartujące( kąpiele – bicze wodne, kąpiele naprzemienne, szczotkowania)
- działające ogólnie ( hydroterapia, komora krioskopowa, sauna fińska)
- niektóre zabiegi z poprzednich grup
6) Wpływ czynników fizykalnych na ustrój człowieka
- zjawisko elektrochemiczne
- zjawisko elektrokinetyczne
- czynniki termiczne( ciepło( egzogenne- zew. i endogenne – wew.) i zimno)
- czynniki fotochemiczne
- czynniki elektrochemiczne
- czynniki elektrokinetyczne
- czynniki mechaniczne i kinetyczne
- czynniki o działaniu złożonym