1855r na Uniwersytecie w Lipsku Moritz Schreber wydaje podręcznik gimnastyki leczniczej

• Podręcznik opisywał stosowanie poszczególnych ćwiczeń w zależności od jednostki chorobowej i wieku

1857r zaprezentowano po raz pierwszy ćwiczenia samowspomagane z wykorzystaniem maszyn

Znaczenie gimnastyki leczniczej wg Schrebera

• Człowiek jest osobą dwoistą ( złożona z ciała i ducha) należy rozwijać się w obu tych kierunkach.

Brak ruchu „wytwarza przytępienie

• w funkcjach narządów, sprowadza zaburzenia w ich ustroju i doprowadza do zmian chorobowych”

• Osobom prowadzącym siedzący tryb życia zalecał: jazdę konną, piesze wycieczki, fechtunek, pracę w polu.

• Gimnastykę podzielił na lekarską (metoda leczenia chorób już powstałych)

i higieniczną ( mającą zastosowanie

w zapobieganiu chorobom).

• Zasady stosowania ćwiczeń:

- Ćwiczenia posiadają określone dawkowanie w 1,2 i 8 tyg. Ćwiczeń.

- Osoby po 60 r.ż, dzieci, kobiety osoby otyłe maja pomniejszona dawkę ćwiczeń o połowę.

- Dany cykl ćwiczeń można dzielić na części w ciągu dnia.

Za twórcę mechanoterapii uznawany jest Jonas Gustav Zander

• Opracował podstawy doboru obciążenia, prawidłowego oddychania, spożywania posiłków.

Zander uważał iż: opór podczas ruchu powinien rosnąc i zmniejszać się wraz ze zmianą w pracy mięśnia. Gdy opór jest największy, dźwignia powinna uzyskiwać moment największego oporu.

Zasady ćwiczeń wg. Zandera (mechanoterapia)

• Ćw. z danej grupy należy wykonywać jedno po drugim z 5 min. przerwą między grupami.

W pierwszych dniach należy stosować ćw. lekkie z małymi obciążeniami.

Obciążenia należy stopniować.

Przyrost siły będzie większy przy wielokrotnych ćwiczeniach w ciągu dnia.

Ćwiczenia należy konsultować z terapeutami.

U osób zdrowych „ nie należy przejmować się objawami zmęczenia”

Należy stosować cały system ćwiczeń, aby nie powstały dysproporcje ciała.

W czasie ćw. stosować luźne ubrania.

Ćwiczenia należy wykonywać 1-2 h po posiłku.

Skonstruował 64 aparaty mechaniczne w tym 42 do ruchu z oporem, 5 do ruchu pasywnego i 17 do czynności mechanicznych oraz aparaty pomiarowe

• Aparaty do ruchów biernych były napędzane silnikami na ropę, gaz i prąd.

Aparaty do czynności mechanicznych to głównie aparaty do masażu: wibracyjnego, perkusyjnego, ugniatania, trące i walcujące.

Aparaty diagnostyczne służyły do pomiarów tułowia, rotacji oraz badania skolioz i jej wpływu na ustawienia miednicy i tułowia.

Max Oertel ok. 1875 zaczyna stosować własna metodę „ chodzenia pod górę”

• Pracę mięśniowa dawkował przy pomocy chodzenia pod górę przy jednoczesnym stopniowaniu długości dystansu, różnego kąta nachylenia w marszu i biegu.

Opracowaną metodę zalecał w otyłości i chorobach uk. krążenia ( zastoinom w uk. żylnym, zaburzeniom w krążeniu płucnym)

Wyznaczył kilkanaście tras ze wzrastającym stopniem trudności.

Gimnastyka Francisco Amorosa

• Higieniczna – zapobiegawcza

Terapeutyczna - dla leczenia chorób

Analeptyczna – przeznaczona dla rekonwalescentów

Ortosmatyczna – (ortopedyczna) zajmowała się leczeniem zniekształceń, także przy wykorzystywaniu aparatówi maszyn.

XIX w organizowano kursy gimnastyki leczniczej. Jeden z pierwszych odbył się w 1876r w Wiedniu.

• W Rzymie, Londynie, Frankfurcie powstają ośrodki badawczo – terapeutyczne

W Polsce powstaje Zakład Heleny Kuczalskiej, Gustawa Manna, Theodora Matthesa w Warszawie

Wiek XX

• Zaczynają powstawać wielkie ośrodki szpitalno – laboratoryjne. Zaczynają pojawiać się specjalizacje, wyodrębnia się medycyna społeczna a w jej ramach rehabilitacja.

Szczególne znaczenie dla rozwoju rehabilitacji miały tragiczne skutki wojen.

W 1918 Douglas McMurti po raz pierwszy oficjalnie wprowadza pojęcie rehabilitacji.

Rehabilitację zaczęto określać jako przywracanie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej, psychicznej, społecznej i zawodowej.

Elli Bjorkstein

upowszechnia wychowanie fizyczne w szkołach jako element działań profilaktycznych, korekcyjnych i leczniczych nie tylko skolioz lecz również szpotawości i koślawości kolan, płaskostopia, niedorozwoju mięśni.

• Gimnastyka szwedzka eksponowała najbardziej cele zdrowotne ćwiczeń fizycznych i stała się źródłem nowoczesnej kinezyterapii.

Rozwój gimnastyki szwedzkiej:

• Ellin Falk- podstawy gimnastyki korekcyjnej i wyrównawczej- wprowadz pozycje wyjściowe niskie i izolowane

• Lindhard-„Szczegółowa teoria gimnastyki”:

  • Wymienia cechy fizyczne, które rozwijała gimnastyka,

Wprowadził ruch kompleksowy,

Wprowadził gry i zabawy ruchowe na lekcjach w

• 1925- Rada Terapii Fizycznej

1932- Podręcznik Fizycznej Terapii

Patric Haglund (1870-1948) otwiera Szkołę Dla Kalek w Sztokholmie

Rosja 1925- wprowadza się ćwiczenia fizyczne do wszystkich sanatoriów i uzdrowisk, 1928- w Moskiewskim Instytucie Kultury Fizycznej powstaje pierwsza katedra gimnastyki leczniczej

1928- Międzynarodowe Towarzystwo Medyczno- Sportowe

1947- w Nowym Jorku powstaje 80-łóżkowy oddział rehabilitacji i medycyny fizykalnej pod kierownictwem dr. Howarda Ruska

1952- pierwszy Kongres Medycyny Fizycznej w Londynie

1960- Międzynarodowe Towarzystwo Rehabilitacji Inwalidów

1960- pierwsza paraolimpiada w Rzymie

Pojawiają się liczne publikacje np.:

• „ Ćwiczenia w wychowaniu i medycynie” – Filadelfia 1909r

„Leczenie żołnierzy rekonwalescentów przy pomocy ćwiczeń fizycznych” – 1916r

„Leczenie gimnastyka chorób stawów i mięśni’ Londyn 1918r

„Podręcznik fizycznej terapii” – 1923r

„Podręcznik medycyny fizycznej i rehabilitacji” – 1950r

POLSKA

Pierwsze wzmianki o zdrowotnym wpływie ruch u na organizm człowieka na terenach Polskich odnajdujemy w dziełach Wojciecha Oczko (1537 - 1599) nadwornego lekarza Zygmunta Augusta, Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy. Wojciech Oczko uważany jest również za ojca Polskiej balneoterapii dzięki swym dziełom poświęconym wodolecznictwu.

• Sebastian Petrycy (1554-1626) Lekarz i filozof Uniwersytetu Jagielońskiego uznawał ćw. fizyczne jako ważny element profilaktyki zdrowia.

• Andrzej z Kobylina w dziele „Gadki o składności członków człowieczych” porusza tematy anatomii, fizjologii i higieny”.

Maciej z Miechowa zyskał miano polskiego Hipokratesa wydaje dzieło „O utrzymaniu zdrowia”

Óświecenie

Komisja Edukacji Narodowej wprowadza do szkół przedmiot: nauka o zachowaniu zdrowia. Zawarto w nim szereg zagadnień dotyczących higieny osobistej, hartowania ciała, zapobiegania chorobom skierowanych do nauczycieli jak i rodziców.

W 1805r Jędrzej Śniadecki wydaje traktat „ O Fizycznym wychowaniu dzieci”

Śniadecki nie był zwolennikiem ścisłych, sztucznych ćwiczeń gimnastycznych. Propaguje różnorodne formy autoekspresji. Zaleca bieganie, rzucanie, mocowanie się, wspinanie na drzewa ,przeskakiwanie przez przeszkody. Wszystko powinno odbywać się na otwartej przestrzeni. Dopełnieniem ćwiczeń ruchowych powinny być prace ręczne i nauka zręczności manualnych.

XIX w.

Powstaje w Polsce pierwsze zakłady lecznicze. Powstaje zakład Gustawa Manna i Roberta Eichlera w Warszawie.

Powstaje również Zakład Gimnastyczny Teodora Matthesa specjalizujący się w różnych ćwiczeniach leczniczych. Po przejęciu zakładu przez Juljana Majewskiego zakład staje się specjalistycznym ośrodkiem gimnastyki leczniczej i masażu.

Instytut Leczniczo – Gimnastyczny Mariana Olszewskiego

Prowadzi gimnastykę leczniczą, higieniczną i masaże. Zakład jest wyposażony w drabinki ortopedyczne ( do ćwiczeń korygujących skrzywienia kręgosłupa), podwieszenia do wzmacniania mięśni karku.

• Ludwik Bierkowski podejmuje próbę stworzenia zakładu z specjalnymi grupami dla młodzieży niepełnosprawnej. Broszura: „Kilka słow w ważności i użytku gimnastyki”, w 1838r. organizuje prywatny zakład gimnastyczny, zatrudniałnauczycieli ćwiczeń atletycznych, zręcznościowych, pływania, śpiewu, tańca- szkoła ta później została przekształcona w szkołę sportową

W 1893r w Warszawie powstaje Zakład Mechanoterapeutyczny Romana Skowrońskiego. Podobne zakłady powstają w Krakowie, Poznaniu i Lwowie.

Barierą utrudniająco rozwój takich instytucji były wysokie opłaty za leczenie oraz brak opieki lekarskiej i terapeutycznej. W związku z tym efekty lecznicze nie zawsze były pozytywne.

Zakład Gimnastyki Szwedzkiej,Leczniczej, Zdrowotnej i Masażu dla Kobiet i Dzieci Heleny Kuczalskiej

• Przyjmuje pacjentów skierowanych przez lekarza.

Gimnastykę stosowano głównie w celu wzmocnienia, nabrania apetytu, zwalczania bezsenności, poprawy samopoczucia. Przyjmowano również pacjentów ze skrzywieniami kręgosłupa i urazami kończyn.

Kuczalska powołała również Szkołę Gimnastyki Szwedzkiej i Masażu

Okres międzywojenny

Przeprowadzane badania jednoznacznie wykazały ogromne zaniedbania w dziedzinie higieny i zdrowotności dzieci i młodzieży. Powstaje instytucja lekarza szkolnego a do szkół wprowadzana jest lekcja gimnastyki korekcyjnej.

• Wzrasta zainteresowanie leczeniem ruchem wśród lekarzy.

W 1923r zostaje powołana Klinika Ortopedyczna w Poznaniu na czele, której stoi zwolennik gimnastyki leczniczej

prof. Ireneusz Wierzejewski.

• Klinika podejmuje ścisła współpracę ze Studium Wychowania Fizycznego gdzie wprowadzane są zajęcia z gimnastyki leczniczej i masażu .

1953 – powstaje pierwsze studium fizjoterapii w Ciechocinku.

Okres powojenny

Istnieją dwa wiodące ośrodki rozwoju rehabilitacji oparte o Klinikę Ortopedyczną Uniwersytetu w Poznaniu kierowaną przez prof. W. Degę i Stołeczne Centrum Rehabilitacji w Konstancinie prowadzony przez prof.. M. Waissa.

• 1968r z inicjatywy prof. Wiktora Degi powstaje Polska Koncepcja Rehabilitacji

Polska Koncepcja Rehabilitacji

Rehabilitacja lecznicza stanowi w Polsce integralną część podstawowego leczenia i jest nieodzownym elementem współczesnej rehabilitacji.

Cechy Polskiej Koncepcji Rehabilitacji

• Powszechność – wszystkie osoby potrzebujące musza mieć dostęp do rehabilitacji.

Wczesność – rehabilitację należy rozpocząć jak najwcześniej od zaistnienia uszkodzenia.

Kompleksowość – zakłada konieczność wszechstronnego oddziaływania na osobę poddawaną rehabilitacji.

Ciągłość – ćwiczenia wykonywane od przypadku do przypadku nie mają żadnej wartości terapeutycznej.

Podmiotowego traktowania pacjenta – oznacza konieczność przekształcenia pacjenta z „ przedmiotu poddawanego terapii w osobę chętnie i czynnie uczestniczącą w procesie usprawniania.

Dostępności – (stopniowania trudności) mówi o konieczności stopniowania trudności.

• Świadomości i aktywności – ćwiczenia wykonywane przy współudziale pacjenta przynoszą lepszy efekt terapeutyczny.

• Poglądowości – wykonanie zadania ruchowego powinno być połączone z pokazem i komentarzem słownym.

• Indywidualizacji

• Współpracy z najbliższym otoczeniem chorego.

1969- Program Rozwoju Rehabilitacji

1970 r WHO na posiedzeniu Biura Europejskiego przyjmuje Polski model i uznaje go za godny naśladowania.

Działania te są podstawą do rozwoju różnych form organizacyjnych w tej dziedzinie, oraz kadry specjalistycznej.

1966- Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki zatwierdza na uczelniach wyższych wychowania fizycznego możliwość specjalizacji w zakresie rehabilitacji na 3 i 4 roku studiów

1979- AWF Warszawa- pierwszy Wydział Rehabilitacji Ruchowej pod kierownictwem prof. Andrzeja Sejfrieda (od 1963r. był on ekspertem do spraw rehabilitacji WHO)

1985- możliwość specjalizacji dla magistrów rehabilitacji ruchowej pierwszego i drugiego stopnia

1987- Polskie Towarzystwo Rehabilitacji

20 III 1997- uchwała Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego zastępuje określenie „mgr. rehabilitacji ruchowej” tytułem „mgr. fizjoterapii”

2002- wprowadzenie specjalizacji drugiego stopnia z fizjoterapii, powołanie konsultanta krajowego

2006- koniec naboru do zawodowego studium medycznego

Placówki kształcenia

• Akademia Wychowania Fizycznego – specjalność gimnastyka lecznicza

Akademia Wychowania Fizycznego – kierunek rehabilitacja ruchowa

Medyczne Studium Zawodowe – technik fizjoterapii

Akademia Wychowania Fizycznego – kierunek fizjoterapia

Akademia Medyczna – kierunek fizjoterapia

I⁰ – licencjat

II⁰– magisterium

Akademia Wychowania Fizycznego – kierunek fizjoterapia

I⁰ – licencjat

II⁰– magisteraium

Inne szkoły wyższe

Wykształcenie fizjoterapeuty

• Osoba, która ukończyła do dnia 31 grudnia 2007r. policealną szkołę średnią i uzyskała tytuł technika fizjoterapii

Osoba, która rozpoczęła przed dniem 31 grudnia 1979 r. studia w szkole wyższej na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła w ramach studiów dwuletnią specjalizację z zakresu gimnastyki leczniczej lub rehabilitacji ruchowej potwierdzoną legitymacją instruktora rehabilitacji ruchowej lub gimnastyki leczniczej;

• Osoba, która rozpoczęła przed dniem 31 grudnia 1979 r. studia w szkole wyższej na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła 3 miesięczny kurs specjalizacyjny z rehabilitacji zgodnie z rozporządzeniem Głównego Komitetu Kultury Fizycznej

• Osoba, która rozpoczęła przed dniem 31 grudnia 1997 r. szkołę wyższą na kierunku rehabilitacja ruchowa i uzyskała tytuł magistra;

• Osoba, która rozpoczęła po dniu 31 grudnia 1997 r. studia w szkole wyższej na kierunku fizjoterapia prowadzone zgodnie ze standardami nauczania określonymi

w odrębnych przepisach i uzyskała tytuł licencjata lub magistra.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 20 kwietnia 1995

W sprawie klasyfikacji zawodów:

• 222 specjaliści ochrony zdrowia

222 9008 specjalista rehabilitacji ruchowej (mgr)

322 0601 fizjoterapeuta (technik)

Wydany przez MPiPS „Przewodnik po zawodach” – rozdz. VI

• „Specjalista z rehabilitacji ruchowej jest bezpośrednio związany z ochroną zdrowia i współpracuje na zasadzie partnerstwa zawodowego z lekarzem w zakresie rehabilitacji leczniczej.

Do zadań specjalisty rehabilitacji ruchowej należy:

przeprowadzanie badań diagnostycznych umożliwiających określenie potrzeby zakresu rehabilitacji ruchowej

zalecanie stosowania zabiegów i ćwiczeń

wykonywanie osobiste lub nadzorowanie ich wykonywania przez fachowy personel pomocniczy”.

Fizjoterapeuta

Wykonuje zabiegi z zakresu kinezyterapii, fizykoterapii, balneoterapii i masażu leczniczego w celu zahamowania i likwidacji procesu chorobowego, kompensacji lub restytucji ubytków czynnościowych organizmu albo adaptacji ustroju do nowych warunków w wypadku utraty części ciała bądź uszkodzenia

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej DZ.U. z dn. 10 grudnia 2002

Z dniem 10 grudnia 2002 struktura klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku została zmodyfikowana i w nowej wersji specjalista rehabilitacji ruchowej i technik fizjoterapii zostali zakwalifikowani do jednej grupy zawodowej

223 903 Fizjoterapeuta

Ustawa o Kulturze Fizycznej Dz.U.0181889 z dn. 18 stycznia 1996r.

Art.2.1. Podstawowymi celami kultury fizycznej jest dbałość o prawidłowy rozwój psychofizyczny i zdrowie wszystkich obywateli

2. Cele, o których mowa w ust. 1, realizowane są w szczególności przez:

4) rehabilitację ruchową

Art. 3.9. Rehabilitacja ruchowa jest procesem mającym na celu przywrócenie, poprawę lub utrzymanie psychofizycznej sprawności osób czasowo lub trwale niepełnosprawnych za pomocą specjalnych zabiegów i ćwiczeń fizycznych – w oparciu o wiedzę medyczną

Art. 43.1 Zajęcia z rehabilitacji ruchowej oraz zabiegi fizjoterapeutyczne mogą prowadzić fizjoterapeuci i absolwenci szkół wyższych ze specjalnością rehabilitacja lub gimnastyka lecznicza oraz technicy fizjoterapii

Art. 50.1. prawne i fizyczne prowadzące działalność w sferze kultury fizycznej…zapewniają bezpieczne i higieniczne warunki …. zajęć rehabilitacyjnych ich uczestnikom.

Miejsca zatrudnienia fizjoterapeuty:
łady opieki zdrowotnej: szpital, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno opiekuńczy, szpital uzdrowiskowy, sanatorium, przychodnia, ośrodek zdrowia, poradnia, zakład rehabilitacji leczniczej, itp.

• Działalność gospodarcza.

Uczelnia wyższa.

Indywidualna/grupowa praktyka lekarska.

Organizacje rządowe i pozarządowe, NFZ.

Jednostki badawczo-rozwojowe.

Sklepy specjalistycznego zaopatrzenia medycznego.

Lecznice zwierząt.

Ustawa Kodeks Karny z dnia 6 czerwca 1997r.

• Art. 155. Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka podlega karze pozbawienia wolności od 3 mieś. do lat 5

Art 157.§1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia - inny nie określony w art.156§1,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

-§ 2. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

• § 3. Jeżeli sprawca czynu określonego

w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku

Czas pracy pracowników zakładu opieki zdrowotnej

• Art. 32g: Czas pracy pracowników zatrudnionych w zakładzie opieki zdrowotnej nie może przekraczać 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo

Czas pracy pracowników komórek organizacyjnych … fizykoterapii …nie może przekraczać 5 godzin na dobę i przeciętnie 26 godzin i 15 minut na tydzień

Czas pracy stosuje się do pracowników na stanowiskach pracy w: …zakładach fizykoterapeutycznych, jeżeli do ich podstawowych obowiązków należy kontrolowanie techniki wykonywanych zabiegów lub samodzielne wykonywanie zabiegów

-W ramach tygodniowej normy czasu pracy … pracownikom posiadającym wyższe wykształcenie w dziedzinie wychowania fizycznego ze specjalizacją w zakresie rehabilitacji, a także instruktorom gimnastyki leczniczej ze średnim wykształceniem w zakresie wychowania fizycznego prowadzącym zajęcia z zakresu kinezyterapii przysługuję 6 godzin na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i na przygotowanie się do tych zajęć.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 30 września 2002 – w sprawie uzyskiwania tytułu specjalisty

Do specjalizacji w dziedzinie Fizjoterapia może przystąpić osoba, która posiada kwalifikacje do wykonywania zawodu fizjoterapeuty

Czas specjalizacji – 4 lata

Liczba godzin:

Moduły w planie nauczania – 658 godz.

Staże kierunkowe – 1171 godz.

Kursy obowiązkowe – 371 godz.

Łącznie – 2200 godz.

Postępowanie kwalifikacyjne przeprowadza komisja kwalifikacyjna powołana przez kierownika jednostki kształcącej.

Moduły nauczania

• Teoria filozofia fizjoterapii – 10 godz.

Ocena fizjoterapeutyczna – 60 godz.

Środki i sposoby terapeutyczne w postępowaniu usprawniającym –100 godz.

Etyka i prawo – 10 godz.

Organizacja i zarządzanie z elementami ekonomiki ochrony zdrowia – 30 godz.

Polityka społeczna i zdrowie publiczne – 18 godz.

Metodologia badań naukowych – informatyka i statystyka w praktyce zawodowej fizjoterapeuty – 15 godz.

• Zmiany patologiczne wywołane unieruchomieniem oraz fizjoterapia u osób trzeciego wieku – 20 godz.

Fizjoterapia u osób ze zmianami patologicznymi narządu ruchu – 80 godz.

Fizjoterapia osób po urazach i amputacjach kończyn – 70 godz.

Fizjoterapia w wieku rozwojowym – 50 godz.

-Fizjoterapia u dorosłych z zaburzeniami

i uszkodzeniami UN – 50 godz.

• Fizjoterapia u osób z chorobami krążenia

i oddechowego – 50 godz.

• Fizykoterapia, masaż leczniczy

i balneologia – 80 godz.

• Fizjoterapia w psychiatrii – 15 godz.

Staże kierunkowe

• Oddział ortopedyczno – urazowy – 1mieśiąc

Oddział dla dzieci z chorobami wieku rozwojowego 1 miesiąc

Oddział neurologiczny - 1 miesiąc

Oddział neurochirurgiczny - 2 tyg.

Oddział reumatologiczny - 2 tyg.

Oddział kardiologiczny – 2 tyg.

Oddział chorób płuc – 2 tyg.

• Warsztaty ortopedyczne – 2 tyg.

Zakład fizjoterapii ambulatoryjnej – 1 miesiąc

Szpital uzdrowiskowo – sanatoryjny 3 tyg.

Odział rehabilitacji – 2 tyg.

Kurs w zakresie pierwszej pomocy- 3 dni.

Kursy specjalizacyjne

• Fizjoterapia chorych z chorobami krążenia – 5 dni – 35 godz.

Fizjoterapia u dzieci ryzyka– 5 dni–35 godz.

Współczesne kierunki w zakresie protezowania i aparatowania kończyn górnych, dolnych i tułowia – 3 dni –21 godz.

Zniekształcenia statyczne ciała u dzieci i młodzieży – 5 dni – 35 godz.

Podstawy fizjoterapii w neurorehabilitacji – 5 dni 35 godz.

• Promocja zdrowia – 3 dni 21 godz.

Zakażenia HIV i choroba AIDS – 3 dni 21 godz.

Podstawy terapii manualnej - 5 dni 35 godz.

Podstawy PNF - 5 dni 35 godz.

Podstawy medycyny fizykalnej i balneologii - 5 dni 35 godz.

Kursy uzupełniające

• Terapia manualna I Kaltenborn, Mc Kenzi, Ackermann,Maitland,Lewita

Terapia kranio – sakralna

Neuromobilizacje wg Butlera

PNF

Terapia Vojty ,NDT, Bobath, Peto, Domana – Delacato