Nazwa ośrodka: Centrum Informacji Gospodarczej przy RAR "INWESTOR" sp. z o. o. w Rudzie Śląskiej.

Tytuł pakietu: Postępowanie układowe

Grupa: Bankowość-finanse

Autor: Aleksandra Kieras

Data aktualizacji: 20.10.03r.

Postępowanie układowe

Postępowanie układowe jest szczególnego rodzaju postępowaniem sądowym, które ma doprowadzić do układu między dłużnikiem a jego wierzycielami. Postępowanie to ma na celu wywiązanie się dłużnika z ciążących na nim zobowiązań i uniknięcie likwidacji

przedsiębiorstwa dłużnika w trybie upadłości.

Postępowanie układowe składa się z następujących etapów:

1. otwarcie postępowania,

2. sprawdzenie wierzytelności,

3. zgromadzenie wierzycieli i zawarcie układu,

4. zatwierdzenie układu przez sąd.

Otwarcia postępowania układowego może żądać tylko dłużnik, który wskutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności zaprzestał płacenia długów lub przewiduje w najbliższej przyszłości zaprzestanie ich płacenia.

Jednak nie każdy dłużnik może żądać otwarcia postępowania układowego z wierzycielami. Przywilej ten nie dotyczy dłużnika, który:

· nie prowadził księgowości zgodnie z zasadami prawidłowej rachunkowości, mimo że miał taki obowiązek,

· już raz zawarł układ lub ogłosił upadłość, a nie minęło jeszcze 5 lat od zawarcia układu lub zakończenia postępowania upadłościowego,

· nie wykonał układu, który został wcześniej zawarty,

· dopuścił do umorzenia postępowania układowego, a nie minęło jeszcze 5 lat od tego umorzenia.

Postępowaniem układowym objęte są wszystkie wierzytelności w stosunku do dłużnika z wyjątkiem:

· podatków i innych należności publicznoprawnych (np. ceł),

· należności z tytułu ubezpieczeń społecznych i obowiązkowych ubezpieczeń majątkowych (np. składki z tytułu ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu),

· należności z umowy o pracę,

· należności zabezpieczone hipoteką z wyjątkiem hipotek uzyskanych w ostatnim miesiącu przed otwarciem postępowania układowego,

Sądem właściwym do rozpatrzenia podania dłużnika o otwarcie postępowania układowego jest są rejonowy - gospodarczy, w którego okręgu znajduje się zakład główny

przedsiębiorstwa dłużnika.

Dłużnik składając podanie o otwarcie postępowania układowego powinien załączyć dodatkowo:

· propozycje układowe,

· bilans z rachunkiem wyników,

· wyciąg z rejestru jeśli dłużnik musi być wpisany jest do rejestru,

· spis wierzycieli i ich wierzytelności,

· wykaz udzielonych poręczeń,

· wykaz tytułów egzekucyjnych obowiązujących przeciwko niemu,

· pisemne zapewnienie, że wszystkie podane dane są pełne i prawdziwe.

Najważniejszym elementem układu są propozycje układowe. Ich katalog jest zamknięty. I tak propozycje układowe składane przez dłużnika mogą dotyczyć jedynie:

· odroczenia spłaty długów,

· rozłożenia spłaty długów na raty,

· zmniejszenie spłaty długów,

· zabezpieczeń dla wykonania zobowiązań z układu.

Propozycje muszą być jednakowe dla wszystkich wierzycieli, chyba że któryś z nich dobrowolnie zgodził się na warunki mniej korzystne. Dłużnik może jednak przyznać szczególne korzyści wierzycielom mającym drobne wierzytelności.

Sąd po rozpatrzeniu podania dłużnika podejmuje decyzję o otwarciu postępowania układowego albo o oddaleniu podania. Powinno to nastąpić w terminie 2 tygodni od złożenia podania o otwarcie postępowania. Jest to jednak tylko termin instrukcyjny. Jeżeli sąd wyda postanowienie o otwarciu postępowania wyznacza w nim sędziego komisarza (kieruje tokiem

postępowania) i nadzorcę sądowego (sprawuje pod kontrolą sędziego komisarza nadzór nad przedsiębiorstwem dłużnika) oraz wyznacza terminy sprawdzania wierzytelności.

Otwarcie postępowania układowego ma istotne skutki dla zarządzania przedsiębiorstwem dłużnika i czynności dotyczących tego przedsiębiorstwa. Mianowicie:

· dłużnik nie może rozporządzać swym majątkiem ani zaciągać zobowiązań bez zgody nadzorcy sądowego o ile czynności te przekraczają zwykły zarząd,

· nie może być dokonywana spłata długów objętych postępowaniem,

· nie może być wszczęła ani prowadzona dalej egzekucja przeciwko dłużnikowi; egzekucja wszczęta wcześniej ulega zawieszeniu,

· nie mogą być ustanawiane hipoteki przymusowe.

Kolejnym etapem postępowania układowego jest sprawdzanie wierzytelności. Polega ono na tym, że wierzyciele w wyznaczonym terminie zgłaszają swoje wierzytelności do układu. Sprawdzenia wierzytelności dokonuje sędzia komisarz. Po sprawdzeniu sporządzana jest lista wierzytelności według zasad określonych prawem. Po upływie terminu sprawdzenia na listę mogą być wciągnięte wierzytelności tylko tych wierzycieli, którzy nie zgłosili ich we właściwym terminie z przyczyn od nich niezależnych.

Wciągnięcie wierzytelności na listę uprawnia wierzyciela do udziału w postępowaniu układowym i określa sumę, która odzwierciedla prawa danego wierzyciela na zgromadzeniu wierzycieli.

W terminie 1 miesiąca od sprawdzenia wierzytelności (znów termin tylko instrukcyjny) powinno być zwołane przez sędziego komisarza zgromadzenie wierzycieli. W zgromadzeniu biorą udział wierzyciele, których wierzytelności zostały wciągnięte na listę oraz ci, którzy

przedstawią prawomocne orzeczenie stwierdzające ich wierzytelność. W zgromadzeniu bierze udział również dłużnik i nadzorca sądowy.

Dla ważności zgromadzenia potrzebna jest obecność co najmniej połowy wszystkich wierzycieli uprawnionych do uczestniczenia w zgromadzeniu. Niekonieczna jest jednak osobista obecność; można swój głos oddać na piśmie przy czym podpis powinien być w takim wypadku potwierdzony notarialnie. Jeżeli brak jest quorum sędzia komisarz na wniosek dłużnika może wyznaczyć nowy termin zgromadzenia.

Podczas zgromadzenia strony tzn. dłużnik i wierzyciele mogą zgłaszać modyfikacje i uzupełnienia propozycji układowych. Jeżeli zmiany idą w kierunku polepszenia sytuacji wierzycieli mogą być one przedmiotem obrad i głosowania na tym samym zgromadzeniu. W innym wypadku zmiany są analizowane i głosowane na kolejnym zgromadzeniu (które powinno odbyć się w terminie miesiąca), przy czym na kolejnym zgromadzeniu nie można

zmieniać już propozycji układowych.

Propozycje układowe są przyjmowane w głosowaniu, Układ jest przyjęty jeżeli głosuje za nim większość głosujących wierzycieli o ile ich wierzytelności stanowią co najmniej 2/3 ogólnej sumy wierzytelności. Jeżeli jednak głosowane jest zmniejszenie wierzytelności o więcej niż 40 % wymagane jest by głosy wierzycieli głosujących “za” stanowiły co najmniej 4/5 ogólnej sumy wierzytelności, które uprawniają do uczestniczenia w zgromadzeniu. Jeżeli układ nie dojdzie do skutku za pierwszym razem sędzia komisarz może na wniosek dłużnika odroczyć zgromadzenie najdalej o dwa tygodnie. Uchwała wierzycieli zapadła w nowym terminie jest ostateczna.

Dłużnik aż do przyjęcia układu przez wierzycieli może wycofać podanie o otwarcie postępowania układowego.

Przyjęty układ wymaga zatwierdzenia przez sąd. Sąd może odmówić zatwierdzenia układu jeżeli np. warunki układu są zbyt krzywdzące dla wierzycieli którzy głosowali przeciw układowi. Zatwierdzony układ obowiązuje wszystkich wierzycieli. W układzie wierzyciele mogą przegłosować ustanowienie kuratora do nadzoru nad wykonaniem układu

przez dłużnika. Prawomocne zatwierdzenie układu powoduje, że postępowania egzekucyjne

dotyczące należności objętych postępowaniem układowym wszczęte przed otwarciem postępowania (zawieszone przypomnijmy na czas tego postępowania) ulegają umorzeniu.

Po uprawomocnieniu się postanowienia o zatwierdzeniu układu dłużnik odzyskuje prawo zarządzania swym majątkiem, z tym że wierzyciele w układzie mogą przewidzieć czasowych ograniczeń w tym zarządzaniu.

Układ może być uchylony przez sąd na wniosek wierzycieli. Jedną z przyczyn uchylenia układu może być niewykonywanie układu przez dłużnika.

Koszty postępowania układowego ponosi dłużnik. Wierzyciela obciążają koszty czynności podejmowanych przez niego w tym postępowaniu.

Podstawa prawna

Prawo o postępowaniu układowym - Rozporządzenie Prezydenta

Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. (Dz.U. nr 93, poz. 836;

zm.: Dz.U. z 1950 r. nr 38, poz. 349; Dz.U. z 1990 r. nr 55 poz. 320).

4