1. Zależność pomiędzy krzywymi kosztów przeciętnych i marginalnych.
Współzależność między krzywą kosztów krańcowych LMC i krzywą kosztów przeciętnych LAC ch-zują dwie cechy:
LAC opada zawsze wtedy kiedy LMC znajduje się poniżej LAC oraz wznosi się gdy LMC przebiega powyżej LAC.
Krzywa LMC przecina krzywą LAC w jej minimum a więc w punkcie w którym jednostkowy koszt produkcji jest najniższy. Kiedy koszty krańcowe są niższe od kosztów przeciętnych to koszty przeciętne spadają. Kiedy koszty krańcowe są wyższe od kosztów przeciętnych to koszty przeciętne rosną. Koszty krańcowe są równe kosztom przeciętnym tylko w najniższym punkcie krzywej kosztów przeciętnych
2. Koszty w długim i krótkim okresie czasu.
Krótki okres to okres w którym wielkość zużycia jednego lub kilku zasobów nie może ulec zmianom ani zwiększeniu ani zmniejszeniu (koszty stałe, zmienne, całkowite, marginalne, przeciętne) . Długi okres to okres w którym można zmieniać wielkości zużycia wszystkich rodzajów zasobów (a więc wszystkich rodzajów kosztów), można je zwiększyć lub zmniejszyć . Wszystkie koszty długotrwałe są zmienne.
3. Mikroekonomiczna równowaga na rynku pracy.
Pp x MPLf = płaca
Pm x MPLm MP Krańcowy produkt pracy
MUPL - wartość krańcowej produkcji (dodatkowy utarg uzyskany w wyniku sprzedaży produktu wytworzonego przez dodatkowego pracownika). Przedsiębiorcy zatrudniają pracowników dopóki MUPL nie zrówna się z płacą. Mobilność pracy doprowadza do wyrównania się płac w różnych gałęziach. Giętkie płace równoważą rynek pracy w skali całej gospodarki zapewniając pełne zatrudnienie i sprawiają że osiąga on krzywą możliwości produkcyjnych. Ponieważ nachylenie krzywej obrazuje stosunek krańcowy produkcyjności pracy w sytuacji kiedy pojedynczy pracownik przechodzi z jednej gałęzi do drugiej z warunku równowagi na rynku pracy wynika:
MRT = MPLm/MPLf =
Pf/Pm Płaca cena
4. Elastyczność popytu, podaży, cenowa i dochodowa.
Elastyczność cenowa popytu - mierzy reakcje wielkości popytu na dane dobro spowodowane zmianami ceny tego dobra.
Elastyczność popytu maleje wraz ze spadkiem ceny i wzrostem wielkości popytu. Dla środkowego punktu wykresu wynosi:
1.Powyżej tego punktu popyt jest elastyczny, poniżej popyt jest nieelastyczny. Ep = 0 popyt doskonale nieelastyczny - wraz ze zmianą ceny nie zmienia się popyt np. rynek insuliny dla cukrzyków. Ep > 0 jeżeli wzrost ceny wywołuje spadek wielkości popytu. Ep < 1 popyt nieelastyczny - gdy procentowo zmiana wielkości popytu jest mniejsza od procentowej zmiany ceny to elastyczność przyjmuje wartości ułamkowe mniejsze od 1. Ep = 1 popyt proporcjonalny - procentowa zmiana popytu = procentowej zmianie ceny. Ep>1 popyt elastyczny - procentowa zmiana wielkości popytu jest większa od procentowej zmiany cen. Czynniki mające wpływ na elastyczność popytu: dostęp do substytutów, udział w dochodzie wydatków na dane dobro, dobra niezbędne i luksusowe, czas. Dochodowa elastyczność popytu - mierzy reakcje wielkości popytu na dobro spowodowane zmianami dochodów otrzymywanych przez gospodarstwa domowe.
Elastyczność podaży - mierzy reakcje wielkości podaży danego dobra spowodowane zmianami ceny tego dobra. Z podażą elastyczną mamy do czynienia wtedy gdy firmy mogą szybko dostosować się do warunków na rynku. Sytuacja jest odmieniona wtedy gdy firmy nie mogą szybko zareagować na zmianę ceny i wielkość podaży się nie zmienia, mamy wtedy do czynienia z podażą nieelastyczną. Ed>1 elastyczna podaż, Ed<1 nie elastyczność podaży, Ed=1 podaż proporcjonalna. Podaż jest elastyczna gdy producenci chcą i mogą odpowiedzieć na zmiany ceny. Podaż jest nieelastyczna z powodu braku surowców wytwórczych, siły roboczej, kapitału lub dlatego że ich działalność to uprawa rolna.
5. Koszty (klasyfikacja) - są to wydatki ponoszone w związku z prowadzeniem produkcji i sprzedaży. LR - koszty w długim okresie, SR - koszty w krótkim okresie, AC - koszty przeciętne, PC - koszty małe, VC - koszty zmienne, TC - koszty całkowite, MC - koszty krańcowe (dodatkowe), AFC - przeciętne koszty stałe, AVC - przeciętne koszty zmienne, ATC - przeciętne koszty całkowite
Koszt stały to koszt który nie zmienia się wraz ze zmianami wolumenu produkcji. Koszty stałe: a)płace pracowników, administracji i obsługi, b)koszty zużywania się budynków, maszyn i urządzeń, c)koszty lokali, d)koszty kredytów, niektóre podatki.
Koszt zmienny to wykorzystanie zmiennych czynników produkcji, które zmieniają się wraz ze zmianami wolumenu produkcji. Koszty całkowite to suma kosztów zmiennych i stałych tzn. całkowity koszt produkcji. Koszty przeciętne produkcji są równe kosztom całkowitym podzielonym przez wielkość produkcji . Przeciętne koszty zmienne są równe kosztom zmiennym podzielonym przez wielkość produkcji AVC=VC/Q.. Przeciętne koszty całkowite są równe kosztom całkowitym podzielonym przez wielkość produkcji ATC= TC/Q.
6. Stopy procentowe i ich rodzaje . Stopa procentowa jest zwykle podawana w procentach w skali rocznej. Stopa 20% czasowa to dłużnik musi dodatkowo zapłacić 20% rocznie od sumy kredytu na koniec okresu objętego umową kredytową. Stopa procentowa normalna - określa jaką faktyczną sumę funtów otrzymamy w postaci odsetek pożyczając na rok. Stopa procentowa realna - mierzy dochód z odsetek ilością dóbr, które można zań kupić, a nie przyrostem minimalnej, czy pieniężnej wartości kapitału.
7. Co to jest efekt substytucji. Efektem substytucyjnym zmian nazywamy dostosowanie popytu do samej zmiany relacji cen.
8. Co to jest efekt dochodowy. Efektem dochodowym nazywamy dostosowanie popytu do zmiany realnego dochodu.
9. Pojęcie użyteczności i użyteczności krańcowej
Użyteczność - jest to miara zadowolenia czy satysfakcji ludzi uzyskana z konsumpcji. Użyteczność krańcowa dobra - jest to przyrost użyteczności uzyskiwany dzięki zwiększeniu konsumpcji tego dobra o jednostkę przy danych rozmiarach konsumpcji pozostałych dóbr. MU to użyteczność krańcowa - przyrost użyteczności następuje przy zwiększeniu konsumpcji o jednostkę.
10. Prawo malejącej użyteczności krańcowej .
Użyteczność krańcowa dobra maleje gdy każda jednostka dobra dostarcza konsumentowi coraz mniejszych przyrostów użyteczności
11. Wzrost i spadek popytu, a poziom równowagi rynkowej.
Każdy czynnik powodujący wzrost popytu przesuwa krzywą popytu w prawo podnosząc cenę równowagi oraz ilość dobra w punkcie równowagi. Spadek popytu (przesunięcie krzywej popytu w lewo) zwiększając ilość dobra w punkcie równowagi i obniżając jego cenę.
12. Nadwyżka a poziom równowagi rynkowej.
Każdy czynnik powodujący zwiększenie podaży przesuwa krzywą podaży w prawo, zwiększając ilość dobra w punkcie równowagi i obniżając jego cenę. Spadek podaży (krzywa w lewo) zmniejsza ilość dobra w punkcie równowagi, zwiększając jednocześnie jego cenę.
13. Izokwanta.
Izokwanta - przedstawia różne kombinacje minimalnych nakładów czynników wytwórczych niezbędnych do wytwarzania określonej ilości produkcji. Poszczególne punkty na izokwancie odzwierciedlają różne techniki wytwarzania tej samej ilości produktu. Punkty A, B, C, D oznaczają różne kombinacje nakładów czynników wytworzenia jednostki produkcji. Łącząc je otrzymamy izokwante, obrazującą różne kombinacje nakładów zapewniających wytworzenie określonej wielkości produkcji.
14. Oligopol .
Oligopol - to pośredni przypadek konkurencji niedoskonałej. Jest gałęzią w której działa nie wielu producentów. Każdy z nich stwierdza że osiągnięta przez niego cena zależy nie tylko od wielkości jego własnej produkcji, lecz także od działań konkurentów z tej gałęzi. Istotą oligopolu jest to, że każdy jego uczestnik musi uwzględnić wpływ własnych działań na decyzje stosunkowo nielicznych rywali. Cechą szczególną jest to, że decyzje wszystkich firm o wielkości produkcji zależą od oczekiwanych przez nie reakcji rywali.
15. Monopol naturalny.
To monopol osiągający wielkie korzyści skali. Korzyści skali mogą wyjaśnić, dlaczego w niektórych dziedzinach pojedynczy dostawcy, którzy nie musza obawiać się wejścia konkurencji.
16. Przychody względem skali (malejące, rosnące, stałe)
Korzyści ze skali produkcji (rosnące przychody ze skali) występują wtedy kiedy długookresowe koszty przeciętne (LAC) spadają wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji. Przyczyny występowania korzyści ze skali: -niepodzielność procesu produkcji, -specjalizacja. Stałe przychody ze skali pojawiają się wówczas, gdy LAC są stałe przy wzroście produkcji. Niekorzyści skali (malejące przychody ze skali) występują wtedy kiedy LAC rosną wraz ze wzrostem produkcji. Powodem pojawienia się niekorzyści ze skali są trudności zarządzania dużym przedsiębiorstwem. Występują wówczas menedżerskie niekorzyści ze skali. Następnym powodem występowania niekorzyści ze skali są czynniki geograficzne. Minimalna skala efektywności - poziom produkcji , w którym pojedyncze przedsiębiorstwo przestaje osiągać korzyści ze skali, a krzywa kosztów przeciętnych staje się pozioma.
17. Scharakteryzuj co się dzieje na rynku, gdy wzrasta popyt, obniża się popyt, wzrasta podaż, obniża się podaż
Wzrost popytu wzrost dochodów konsumentów, cen innych dóbr czy zmiana jakiegokolwiek innego czynnika zwiększająca zainteresowanie danym dobrem powoduje, że wielkość popytu na to dobro rośnie przy każdej cenie. Wzrost popytu przedstawiany jest jako przesunięcie krzywej popytu w prawo. Spadek popytu spadek dochodów konsumentów, cen innych produktów lub zmiana jakiegokolwiek innego czynnika zmniejszającego zainteresowanie danym dobrem powoduje, że wielkość popytu na to dobro maleje przy każdej cenie. Spadek popytu przedstawiany jest jako przesunięcie krzywej popytu w lewo. Wzrost podaży zmniejszenie kosztów produkcji ulepszenie technologii lub zmiana jakiegokolwiek innego czynnika zachęcająca do wzrostu produkcji powoduje, że wielkość podaży danego dobra rośnie przy każdej cenie. Wzrost podaży przedstawiony jest jako przesunięcie krzywej podaży na prawo. Spadek podaży wzrost kosztów produkcji pogorszenie warunków produkcji lub zmiana innego czynnika mającego negatywny wpływ na ofertę producentów powoduje że wielkość podaży dobra maleje przy każdej cenie. Spadek podaży przedstawiany jest jako przesunięcie krzywej podaży na lewo.
18.Rodzaje rynku, gospodarka rynkowa, interwencjonizm rynkowy
Rynek doskonale konkurencyjny - to taki rynek na którym zarówno sprzedający jak i kupujący uznają, że ich decyzje o kupnie i sprzedaży nie wpływają na poziom ceny rynkowej
Rynek dóbr - nadwyżka popytu lub podaży wywoła zmiany ceny produktu, które doprowadza do przywrócenia równowagi.
Rynek efektywny - ceny aktywów są odbiciem całej dostępnej w danym momencie informacji o związanym z nimi ryzyku i poziomie dochodowości Wygrać z rynkiem można wtedy gdy ktoś systematycznie i wcześniej od innych uzyskuje nowe informacje.
Rynek pracy - istnieją różne warunki pracy, a także różne wysokości płac. Na rynku pracy cena płacy jest ceną płacy.
Rynek transakcji terminowych - obejmuje kontakty dziś na dostawę dóbr w ustalonym terminie w przyszłości po cenach określonych dzisiaj.
Rynek ubezpieczeń - zawiera się transakcje dotyczące ryzyka
Rynek usług kapitału
Rynek usług ziemi
19. Okres długi, krótki, ultrakrótki
Okres długi - to czas niezbędny do dostosowania do nowych warunków wszystkich rodzajów czynników produkcji w przedsiębiorstwie.
Okres długi - to czas niezbędny do dostosowania się nabywców do zmiany cen. Długość tego okresu zależy od rodzaju procesów dostosowawczych.
Okres krótki - to czas w którym przedsiębiorstwo jest w stanie tylko częściowo dostosować czynniki wytwórcze do nowych warunków.
Okres krótki - okres następujący bezpośrednio po zmianie cen i poprzedzający dostosowania długookresowe.
20.Ograniczenie budżetowe konsumenta.
Ograniczenie budżetowe - opisuje różne koszyki dóbr dostępne dla konsumenta. Wskazuje maksymalną ilość jednego dobra, którą możemy kupić przy określonej ilości drugiego dobra.
Linia budżetowa - obrazuje maksymalne kombinacje liczby dwóch dóbr. Relacja wymienna wzdłuż linii budżetowej jest stała. Nachylenie linii budżetowej zależy jedynie od stosunku cen dóbr. Nachylenie linii budżetowej oblicza się następująco: stosunek ceny dobra, którego ilość mierzymy na osi poziomej (PH) do ilości dobra mierzonego na osi pionowej (PV).
21.Podmiot gospodarczy i działalność gospodarcza.
Podmiotem gospodarczym czyli podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą może być osoba fizyczna lub prawna a także jednostka nie mająca osobowości prawnej utworzona zgodnie z przepisami prawa, jeżeli jej przedmiot obejmuje prowadzenie działalności gospodarczej.
Działalność gospodarcza to działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa prowadzona w celach zarobkowych, na własny rachunek podmiotu prowadzącego taką działalność. Organizacje gospodarcze to przedsiębiorstwa produkujące dobra i usługi. Działalnością produkcyjna zajmują się firmy nazywane przedsiębiorstwami, które są organizacjami posiadającymi własną nazwę, które decydują o zatrudnieniu określonych czynników wytwórczych, o sposobach wytwarzania swoich produktów i o wszelkich aspektach prowadzonej działalności. Podmioty gosp. wg skali (wielkości) dzielimy na:
* Podmioty mikroekonomiczne (bezp. producent)
* podmioty mezoekonomiczne (zrzeszenie producentów)
* makroekonomiczne
Jak można podzielić przedsiębiorstwa wg form własności
1.Przedsiębiorstwo prywatne. A) przedsiębiorstwo własności indywidualnej. B) spółki osobowe: a) cywilne, b) jawne, c) komandytowe, C) spółki kapitałowe: a) spółka akcyjna b) spółka ZOO, D) spółki z udziałem zagranicznym 2. Jednoosobowe Spółki Skarbu Państwa 3. Przedsiębiorstwa publiczne, państwowe, komunalne 4.Spółdzielcze
22.Krańcowa stopa technicznej substytucji
(filmów, posiłkami) - jest to liczba filmów z których musi zrezygnować konsument jeżeli chce zwiększyć o jednostkę liczbę posiłków, nie zmieniając łącznej użyteczności. Krańcowa stopa substytucji informuje, ile filmów konsument może poświęcić za dodatkowy posiłek, nie zmieniając sumy użyteczności.
23. Cena równowagi dostosowawcza i funkcja cen
Cena równowagi - jest to cena przy której wielkość popytu równa się podaży. Przy tej cenie na rynku nie ma nadwyżek ani niedoboru, wtedy wszystkie transakcje mogą być zrealizowane, a wszyscy są usatysfakcjonowani Nadwyżka - podaż > popytu Niedobór - popyt > podaży . Rynek jest w równowadze, gdy cena zrównuje popyt z podażą. W tym punkcie krzywa popytu i podaży się przecinają. Przy cenie niższej od ceny równowagi pojawia się nadwyżka popytu (brak towarów) która prowadzi do wzrostu ceny. Przy cenie wyższej od ceny równowagi pojawia się nadwyżka podaży, która prowadzi do spadku ceny. Na wolnym rynku istnieje mechanizm samo korygujący odchylenia od ceny równowagi
24.Izokoszta, krańcowa stopa technicznej substytucji
Izokoszta - to krzywa która pokazuje różne kombinacje zasobów, które mogą być zaangażowane przy danym poziomie nakładów i danych cenach zasobów. Wzrost poziomu nakładów na zasoby przesuwa izokoszty dalej od początku układu współ. Najbardziej efektywna kombinacja zasobów przesuwa się z punktu a do punktu c. Dla różnych poziomów produkcji występują różne izokoszty. Im wyższa produkcja tym wyżej położona izokoszta.
Technologia produkcji - metoda, wiedza o technice wytwarzania danego produktu.
Produkcja - to przetwarzanie zasobów w celu wytwarzania produktów i usług. Zasoby łączone są ze sobą w procesie produkcji w sposób umożliwiający otrzymanie określonego dobra.
Marginalna stopa technicznej substytucji - stosunek zgodnie z którym można zastąpić jeden czynnik produkcji drugim czynnikiem tak aby wielkość produkcji nie uległa zmianom. Malejąca MST oznacza że w miarę zastępowania czynnika kapitału przez większą ilość czynnika pracy, zmniejsza się ilość kapitału, którą można zastąpić przez każdą dodatkową jednostkę pracy.
25. Przedmiot, funkcje, cel
Ekonomia zajmuje się badaniem co, jak i dla kogo wytwarza społeczeństwo. Głównym zadaniem ekonomi jest rozwiązywaniem sprzeczności między praktycznie nieograniczonymi potrzebami ludzi, a ograniczonymi, społecznymi możliwościami wytwarzania dóbr i usług służących zaspokojeniu tych potrzeb.
Mikro - zajmuje się szczegółowym badaniem indywidualnych decyzji dotyczących poszczególnych towarów.
Makro - kładzie nacisk na wzajemne związki zachodzące w gospodarce jako całości.
Ekonomia pozytywna - bada rzeczywista gospodarkę
Ekonomia normatywma - formułuje zalecenia dotyczące tego co powinno się czynić w gospodarce.
26. Krzywa możliwości produkcyjnych
Przedstawia maksymalne kombinacje produkcji możliwe do osiągnięcia przy pełnym wykorzystaniu istniejących w gospodarce zasobów. Ilustruje ona problem wyboru - więcej jednego dobra za cenę zmniejszenia ilości drugiego dobra. Punkt H jest nieosiągalny tzn. że wytworzenie odpowiadającej mu produkcji wymagałoby większej ilości zasobów niż te którymi dysponuje gospodarka. Punkt G jest to produkcja nieefektywna, wykorzystując w pełni posiadane zasoby gospodarka mogłaby zwiększyć produkcje i znaleźć się na krzywej możliwości produkcyjnych.
27. Co to jest podaż, prawo podaży, czynniki determinujące podaż, krzywa
Podaż - ilość towaru dostępnego na rynku, jest to zestawienie ilości dóbr , jakie producenci są gotowi sprzedać w określonych warunkach, przy danej cenie i w określonym czasie.
Prawo podaży - głosi że wyższej cenie dobra odpowiada większa ilość dostarczanego dobra. Dzieje się tak dlatego że przy wyższych cenach zwiększają się przychody producenta, a przy nie zmienionych warunkach podniesie jego zysk.
Czynniki: 1)cena danego dobra, 2)ceny czynników wytwórczych, 3)technologia, 4) ceny innych dóbr; jeśli ceny innych dóbr wzrosną, to mniej opłacalna staje się produkcja danego dobra, co prowadzi do jej ograniczenia, 5)dostępność czynników wytwórczych, 6)liczba producentów na rynku, 7)pozostałe czynniki
28. Pozostałe czynniki produkcji. Kapitał i ziemia jako czynniki produkcji.
Przedsiębiorstwa rzadko wykorzystują tylko jeden czynnik wytwórczy. Decyzje dotyczące nakładów kapitału i ziemi wpływają zatem na krzywa popytu na prace i poziom płac zapewniający równowagę, a decyzje o wielkości nakładów pracy zwrotnie oddziałują na popyt na inne czynniki produkcji. Kapitał fizyczny (rzeczowy) - to zasób wytwarzanych dóbr przyczyniających się do produkcji innych dóbr i usług. Zasób kapitału obejmuje wyposażenie linii montażu samochodowego, linie kolejowe wykorzystywane w usługach transportowych, budynki szkolne w których świadczy się usługi oświatowe, mieszkania dostarczające usług mieszkaniowych, a nawet sprzęt domowy trwałego użytku. Kapitał rzeczowy tym się różni od ziemi , iż jest rezultatem procesu produkcji. Dokładny pomiar kapitału nie jest łatwy. Z upływem czasu kapitał się zużywa. W wyniku zużycia zmniejsza się produkcyjność i wartość kapitału.
Ziemia - jest czynnikiem produkcji dostarczanym przez naturę. Cechą szczególną ziemi jest to , że jej ilość w całej gospodarce zasadniczo nie zmienia się w długim okresie. Ziemia może być używana pod uprawę, pastwiska, budowę domów i biur, można ją zajmować pod budowę dróg. Ziemia jest szczególnym dobrem kapitałowym, którego podaż nawet w długim okresie jest stała. W długim okresie są jednak możliwe międzygałęziowe pomieszczenia ziemi i kapitału. Będą się one dokonywać tak długo aż nastąpi wyrównanie stawek najmu za ziemie lub kapitał w różnych gałęziach.
29. Gusta i preferencje konsumenta. Mapa krzywych obojętności. Wybór konsumenta.
Elementy ch-zujące konsumenta:
dochód konsumenta
ceny poszczególnych dóbr
behawioralne
człowiek wybiera zestaw dający mu największą satysfakcje
Krańcowa stopa substytucji jednego dobra drugim dobrem.
Jest to liczba pierwszego dobra, z którego musi zrezygnować konsument, jeżeli chce zwiększyć o jednostkę liczbę drugiego dobra nie zmieniając łącznej użyteczności. Gusta konsumenta ujawniają malejącą krańcową stopę substytucji gdy przy stałej sumie użyteczności dodatkowe jednostki jednego dobra można pozyskać kosztem coraz mniejszych ilości drugiego dobra.
Krzywa obojętności - obrazuje wszystkie kombinacje dwóch dóbr dające konsumentom taką samą całkowita użyteczność. Krzywe obojętności mają nachylenie ujemne. Krzywe obojętności stają się bardziej płaskie w miarę przesuwania się po nich w prawo. Krzywe obojętności nie mogą przecinać się. Punkt styczności krzywej obojętności i linii budżetowej w jednym punkcie zrównuje nachylenie linii budżetowej z krzywą obojętności.
Założenia:
konsument woli więcej niż mniej
konsument potrafi uszeregować różne koszyki dóbr według użyteczności
gusty konsumenta spełnia prawo malejącej krańcowej stopy substytucji
Ścieżka wzrostu dochodu - obrazuje jak ze wzrostem dochodu konsumenta zmienia się wybierany przez niego koszyk.
Efektem substytucyjnym zmian cen - nazywamy dostosowanie popytu do samej zmiany relacji cen.
Efektem dochodowym - nazywamy dostosowanie popytu do zmiany realnego dochodu.
Transfer - świadczenie pochodzące zazwyczaj z budżetu państwa które różne osoby otrzymują za darmo.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl