W 1795 roku Polskę podzielili między siebie trzej zaborcy: Rosja, Austria i Prusy. We Francji w tym czasie trwała rewolucja. Przewodził jej jeden z najbardziej wybitnych dowódców wszechczasów, czyli Napoleon Bonaparte. Miał on przed sobą bardzo trudne zadania, a mianowicie obronę Francji przed krajami, w których ustrojem panującym była monarchia. Napoleon nie tylko z niesłychaną skutecznością bronił własnego kraju, ale też uzależniał inne państwa od Francji (tzw. blokada kontynentalna). W tym właśnie okresie Polacy odzyskali znowu nadzieję na odbudowę swojego państwa. We Włoszech generał Jan Henryk Dąbrowski utworzył Legiony Polskie. Wkrótce potem zawarty został pokój między Francją i Austrią, tym samym legiony stały się niepotrzebne.W 1807 roku, na podstawie podpisanego w Tylży traktatu utworzono Księstwo Warszawskie, z ziem zajętych przez Prusy w I ,II i III rozbiorze Polski. Obszar ten był niewielki, zajmował ok.100 tys. kilometrów kwadratowych. Władzę w nim sprawował król saski Fryderyk August.

Jednak wkrótce Księstwo Warszawskie zlikwidowano. Stało się to w 1815r. w trakcie Kongresu Wiedeńskiego. W zamian utworzono Królestwo Polskie, potocznie zwane w owych czasach kongresówką, nad którą opiekę sprawowało państwo rosyjskie.

W ten sposób przedstawiały się wczesne próby wskrzeszenia państwa polskiego.

Powstanie listopadowe (29/30 listopada 1830 roku).

Władzę w Królestwie Polskim sprawował car Aleksander I, pragnął by uważano go za liberała. W związku z tym nadał Królestwu Polskiemu konstytucję, gwarantował w niej wolność osobistą mieszkańcom, wolność druku, swobodę wyznania, nietykalność majątkową i osobistą. Szybko jednak na jaw wyszedł pozorny niestety liberalizm władcy. Coraz częstsze stało się łamanie konstytucji i ograniczanie gwarantowanych wcześniej praw. Pierwszymi, którzy sprzeciwili się łamaniu konstytucji byli tzw. Kaliszanie, czyli grupa posłów w polskim sejmie. Na ich czele stali bracia Niemojowscy. Niestety ten niewielki protest nie odniósł skutku. Wobec tego całą sprawę wyciszono, a przywódców objęto aresztem domowym. Tym samym początkowe próby zmian nie zadziałały.

Wiele innych organizacji, legalnie działających podejmowało próby zmiany sytuacji w kongresówce. Najsłynniejsze z nich Stowarzyszenie Filomatów (z Adamem Mickiewiczem) zostało szybko zdemaskowane, a jego przedstawicieli skazano na zesłanie.

W 1828 roku w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty powstała tajna, konspiracyjna organizacja- Sprzysiężenie Podchorążych. Na czele którego stanął Piotr Wysocki. Spiskowcy nie byli liczni i dlatego mieli nadzieję, że ich bunt przeciwko Aleksandrowi I wywoła rozruchy na obszarze całego kraju. Spiskowcy rozpoczęli działania wieczorem 29 listopada 1830r. Jedna grupa ruszyła na Belweder (siedzibę Wielkiego Księcia Konstantego), zaś druga na Arsenał. Konstantemu udało się uciec, nie zmieniło to jednak faktu, że powstanie na tym etapie zakończyło się sukcesem. Większość Polaków wystąpiła przeciw Rosjanom i poparła powstańców.

W taki sposób wyglądało pierwsze narodowe powstanie w kongresówce. W jego trakcie stoczono liczne bitwy z Rosjanami. Dowódcą powstania początkowo został generał Józef Chłopicki. Cieszył się on opinią dobrego żołnierza, dlatego zbytnio nie sprzeciwiano się tej decyzji.

W 1831 roku miało miejsce wiele bitew. Jedną z najbardziej znanych jest bohaterska obrona Warszawy (Woli), gdzie śmierć poniósł gen. J. Sowiński.

Powstanie listopadowe niestety zakończyło się klęską. Wielu Polaków musiało uciekać na emigrację. Uczestników powstania wywożono na Sybir, konfiskowano im majątki. Niektórzy z wyjeżdżających nadal myśleli o przygotowaniu kolejnego powstania.

Powstanie krakowskie 1846r.

Powstanie krakowskie rozpoczęło się w 1846 roku. Przywódcą jego został Edward Dembowski. Podejmował on próby zdobycia przychylności wśród ludności zaboru austriackiego. Jednak bardzo szybko zakończyła się jego misja, gdyż podczas religijnej procesji za Krakowem został zastrzelony przez austriackie wojsko.

Do tak szybkiej porażki powstania w dużej mierze przyczyniła się rabacja czyli zbrojne wystąpienie chłopstwa przeciw szlachcie. Austriacy zdołali wykorzystać naiwność chłopów i skierować ich przeciwko Polakom. Ruchem chłopskim dowodził Jakub Szela, który na czele swoich oddziałów grabił i palił wioski.

Powstanie krakowskie odniosło kompletną porażkę. W Polakach pomału zanika wiara w odzyskanie niepodległości Polski.

Powstanie styczniowe (22/23 stycznia 1863 roku).

Komitet Centralny Narodowy szykował rozpoczęcie powstania. Aleksander Wielopolski, konserwatywny polityk nie chciał do tego dopuścić, zarządził więc "brankę", to znaczy masowy pobór do carskiego wojska. Właśnie "branka" spowodowała przyspieszenie wybuchu powstania. W nocy 22 na 23 stycznia 1863 roku powstanie się rozpoczęło. Komitet mianował się Tymczasowym Rządem Narodowym. Bazując na doświadczeniu wiedziano jak istotna jest pomoc chłopstwa w powstaniu, dlatego też wprowadzono akty uwłaszczeniowe oraz obiecano dać ziemię bezrolnym, którzy będą uczestniczyć w powstaniu.

Podstawową bronią powstania styczniowego się stać element zaskoczenia. Sądzono również, że znacznie większa liczba chłopów przystąpi do powstania. Jednak ani jedno ani drugie niestety nie zadziałało. Przyspieszone w wyniku branki powstanie spowodowało, iż nie było dobrze opracowanych planów walki, ani też wystarczającej ilości amunicji i broni. Powstanie ciągnęło się przez 2 lata (pod koniec była to tylko walka partyzancka). Po upływie kilku miesięcy walk wiedziano już, że powstanie nie odniesie zamierzonego skutku. W zaistniałej sytuacji Rząd Narodowy przekazał Romualdowi Trauguttowi władzę dyktatorską. Zreorganizował on powstańcze wojska oraz wydał uwłaszczeniowe dekrety. W 1864 roku jednak został aresztowany a następnie powieszony. W ten sposób skończyło się powstanie styczniowe.

Ostatnie z trzech narodowych powstań XIX wieku również zakończyło się niesłychaną klęską tak jak dwa poprzednie. Dało to sporo do myślenia tym Polakom, którzy nadal zamierzali odzyskać niepodległość.

Moim zdaniem próby odzyskania niepodległości Rzeczpospolitej nie powinny być prowadzone zbrojnie. Nie miało to bowiem najmniejszego sensu. Rosja przecież posiadała bardzo dobrze wyszkolone, wyposażone i zdyscyplinowane wojsko, które bez problemu mogło stawiać czoła nawet o wiele silniejszym państwom (jak np. Francji).

Według mnie walka winna być prowadzona przy pomocy oświaty.

Żyjąc w ówczesnych czasach doprawdy nie wiedziałbym, którą postawę przyjąć, która jest właściwa. Jeżeli ktoś nie przystąpiłby do powstania to najpewniej uznany by został za wroga powstania i powieszono by go. Z drugiej strony natomiast, jeżeli przystąpiłby do powstania to, czekałaby go albo śmierć, albo zsyłka na Sybir, albo przymusowa emigracja i brak szans na powrót do kraju. Z pewnością ludzie tamtych czasów mieli ogromny problem co do wyboru właściwej drogi. Należy uznać wysiłek zarówno tych, którzy czynnie walczyli w powstaniach jak i tych ,którzy dążyli do odzyskania niepodległości ojczyzny przy pomocy oświaty.