PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA
W RACIBORZU
INSTYTUT STUDIÓW EDUKACYJNYCH
Kierunek: Pedagogika
Specjalność: Pedagogika resocjalizacyjna z wychowaniem fizycznym
SCENARIUSZ ZAJĘĆ -
Jak radzić sobie ze stresem?
RACIBÓRZ 2006
CZAS PROWADZENIA ZAJĘĆ: 60 min.
WIELKOŚĆ GRUPY: około 20 osób
WPROWADZENIE
Ludzie odczuwają potrzebę panowania nad własnym życiem: ustanawiają cele, starają się godzić ze sobą różne zadania i próbują radzić sobie ze stresem. Ci, którzy nie potrafią radzić sobie z napięciem emocjonalnym, nie umieją właściwie gospodarować czasem i stawiać sobie realnych celów, często uciekają w świat alkoholu i narkotyków. Ma im to pomóc w rozwiązywaniu lub unikaniu trudnych sytuacji.
Stres a zachowanie.
Skutki zbyt wysokiego poziomu stresu:
Ogólne fizyczne napięcie ciała, które może objawiać się podwyższonym ciśnieniem krwi, niestrawnością i burczeniem w żołądku, suchością w ustach, wzmożonym poceniem się, dreszczami, uczuciem słabości.
Zaburzenia koordynacji.
Zwolniony refleks.
Lęk i zamęt w głowie.
Niemożność skoncentrowania się i normalnego myślenia.
Skutki optymalnego poziomu stresu:
Odprężenie fizyczne i jednoczesny przypływa energii.
Świadomość dobrej formy i właściwego funkcjonowania.
Wyostrzona uwaga, wiara w siebie.
Szybki refleks.
Zainteresowanie, zaangażowanie, łatwość realizacji zadań.
Skutki zbyt niskiego poziomu stresu - nudy:
Poczucie znudzenia i bezużyteczności.
Brak zainteresowania i zaangażowania, odpływa energii.
Depresja.
Przekonanie, że wszystko jest bez sensu.
Urastanie prostych prac do ogromnych zadań.
CELE ZAJĘĆ:
uświadomienie sobie czym jest stres,
poznać źródła stresu,
umiejętność radzenia sobie ze stresem.
METODY:
burza mózgów,
zabawowa,
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
kartki, długopisy,
karty ćwiczeń,
ĆWICZENIE I - Ulice i ścieżki.
Uczestnicy stają w rzędach, po kilka osób w każdym, np. przy 20 uczestnikach może powstać 5 czteroosobowych rzędów. Na hasło „ulice” uczestnicy wyciągają ręce i dotykają osób stojących obok, tworząc w ten sposób ulice. Na hasło „ścieżki” uczestnicy robią obrót w prawo i wyciągniętymi rękoma dotykają osób stojących obok. Ćwiczymy kilkakrotnie oba ustawienia. Wybieramy (albo prosimy o zgłoszenie się) dwie osoby, które będą gonić się po ulicach i ścieżkach. Ćwiczenie powtarzamy z udziałem innych uciekinierów i goniących.
ĆWICZENIE II - Pomiar pulsu.
Uczestnicy mierzą sobie puls na nadgarstku lub na szyi. Najłatwiej jest mierzyć puls przez 15 sekund i otrzymaną liczbę pomnożyć przez 4. poczynając od liczby 1000, uczestnicy mają zapisać na kartkach szereg liczb, z których każda jest większa od poprzedniej o 17. przeznaczamy na to 5 minut.
ĆWICZENIE III - Na czym polega stres?
Uczestnicy podają jak najwięcej przykładów sytuacji stresujących, prowadzący zapisuje je na tablicy. Zamiast tego mogą wypełnić karty ćwiczeń SYTUACJE STRESUJĄCE (załącznik nr1). Następnie uczniowie wypełniają karty ćwiczeń NA CZYM POLEGA STRES? (załącznik nr2). Uczestnicy porównują swoje odpowiedzi w parach lub zespołach. Prowadzący wyjaśnia, że człowiek źle się czuje nie tylko wtedy, kiedy jest napięty, ale i wtedy, gdy jest znudzony, i że najlepiej czuje się i funkcjonuje przy optymalnym poziomie stresu.
ĆWICZENIE IV - Radzenie sobie ze stresem.
Każdy uczestnik otrzymuje egzemplarz karty ćwiczeń WALKA ZE STRESEM (załącznik nr3). Uczestnicy kolorują te z prostokątów, w których wpisane są najbardziej typowe dla nich sposoby radzenia sobie ze stresem, maksymalnie można pokolorować cztery prostokąty. Następnie prowadzący odczytuje po kolei sposoby opisane w prostokątach. Uczestnicy, którzy pokolorowali dany prostokąt, wstają i przyłączają się do innych osób stosujących tę metodę. W odpowiednim prostokącie wpisują swoje imiona, a następnie wracają na miejsce. Prowadzący czyta kolejne sposoby do momentu, kiedy we wszystkich prostokątach znajdą się imiona osób z grupy. Wypełnione karty mogą się przydać w dyskusji - na ich podstawie uczestnicy będą mogli tworzyć grupy o podobnych metodach radzenia sobie ze stresem.
Załącznik nr 1
SYTUACJE STRESUJĄCE
Pewne sytuacje są szczególnie stresujące.
Oznacz przykładowe sytuacje odpowiednio:
! - jeśli sytuacja jest dla ciebie szczególnie stresująca
~ - jeśli sytuacja jest dla ciebie umiarkowanie stresująca
x - jeśli sytuacja wcale nie jest dla ciebie stresująca
Przedstawienie się nieznajomej osobie.
Pierwszy dzień w nowej szkole.
Przemawianie do dużej grupy ludzi.
Proszenie rodziców o pieniądze.
Pójście z kimś na pierwszą randkę.
Wyjaśnienie nauczycielowi, dlaczego z opóźnieniem oddajesz pracę domową.
Pierwszy lot samolotem w życiu.
Samotna jazda do domu ostatnim wieczornym autobusem.
Wizyta u dentysty.
Udział w kłótni.
Załącznik nr 2
NA CZYM POLEGA STRES?
Odpowiedz na pytania:
Opisz trzy sytuacje, w których czułeś się zestresowany:
a)...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................
b)..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................
c)...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Stres wywołuje u mnie następujące myśli:
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Stres wywołuje we mnie następujące odczucia (także fizyczne):
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Moja definicja stresu:
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Załącznik nr 3
WALKA ZE STRESEM
Wśród poniższych prostokątów znajdź te, w których wpisane są typowe dla ciebie sposoby radzenia sobie ze stresem i pokoloruj je.
Chodzę na długie spacery |
Maluję lub rysuję |
Pracuję w ogródku |
Słucham muzyki |
Biegam |
Czytam książki |
Jem zdrową, naturalną żywność |
Uprawiam gry zespołowe |
Medytuję |
Gram na instrumencie muzycznym |
Hoduję w domu jakieś zwierzątko |
Chodzę do kina, na koncerty |
Wykonuje ćwiczenia relaksujące |
Mam praktyczne hobby - majsterkuję, szyję itp. |
Chodzę na wycieczki |
Jeżdżę na rowerze |
Pisze pamiętnik, opowiadania. |
Spotykam się z znajomymi |