ORZĘSKI. Balantidium coli jest jedynym orzęskiem patogennym dla człowieka.
A. Ogólna charakterystyka. Drobnoustrój ten jest duży i ma duże i małe jądro. Powierzchnia ciała pokryta jest rzęskami, których pasożyt używa do poruszania się oraz do przesuwania pożywienia w kierunku cytostomu (otworu gębowego). Występuje jako trofozoit (100 (j,m x 50 (um) w świetle jelita ślepego i okrężnicy oraz jako cysta
(60 x 40 um), która opuszcza jelito z kałem.
B. Epidemiologia
1. Występowanie. B. coli jest najczęstszym pasożytem świń. Mimo powszechnego występowania, rzadko powoduje chorobę u ludzi. Zwykle zachorowania występują u hodowców świń.
2. Drogą zarażenia jest droga fekalno-oralna przez zanieczyszczone cystami pożywienie. Cysty wylęgają się w jelicie cienkim, gdzie pasożyt rozmnaża się i kończy swój cykl życiowy.
Patogeneza i objawy kliniczne
1. Patogeneza. B. coli odżywia się głównie skrobią, ale chętnie pochłania bakterie, erytrocyty i komórki nabłonkowe. Zajęcie śluzówek powoduje przekrwienie i miejscowe krwawienia z owrzodzeniami, które mogą prowadzić do rozsiania zarażenia do innych miejsc.
a. Niedożywienie prawdopodobnie predysponuje do inwazji śluzówki przez B. coli.
ponieważ u takich osób jest obniżone stężenie glikogenu.
b. Jednoczesne zarażenie włosogłówką (Trichuris), robakiem, który wnika w nabłonek jelita, może ułatwić zarażenie tkanek przez B. coli.
2. Objawy kliniczne. B. coli powoduje balantidiozę.
a. Większość zakażeń przebiega bezobjawowo.
b. Jeżeli zakażenie pasożytami jest masywne, rozwija się krwista biegunka i zapalenie jelita grubego, którym towarzyszą nudności, wymioty, gorączka i ból głowy. Śmierć w następstwie zakażenia B. coli jest niezwykle rzadka, jedynie na skutek perforacji owrzodzeń i zapalenia otrzewnej.
D. Diagnostyka laboratoryjna zwykle potwierdza zarażenie w chwili wykrycia pod mikroskopem trofozoitów lub cyst w kale.
Leczenie. Metronidazol i doksycyklina są lekami z wyboru.
Protozoologia lekarska | 4