Kuchnia grecka

W kuchni greckiej szczególnie ważna jest oliwa z oliwek, urozmaicająca posiłki w kraju, gdzie ukształtowanie powierzchni nie sprzyja ani uprawom, ani hodowli.

Charakterystyczne produkty

W greckim jadłospisie znaleźć można prócz oliwy z oliwek: chleb, warzywa, owoce, baraninę, ryby, makaron i wino. Potrawy doprawia się liśćmi laurowymi, oregano, sokiem z cytryny, rozmarynem i innymi świeżymi ziołami.

Ważne miejsce w tradycyjnej kuchni greckiej zajmują sery, wśród których jest ten znany na całym świecie jako typowo grecki, czyli feta. Ser ten ma nie tylko szerokie zastosowanie w kuchni, ale również swoją mitologię, sztuka jego wyrobu została podobno przekazana ludziom przez bogów Olimpu. Charakterystyczna dla fety jest biała barwa i lekko słony smak (sól dodawana jest do niego w celu konserwacji). Feta należy do serów miękkich, dobrze topiących się w wysokiej temperaturze. Poza fetą w Grecji popularny jest też owczy ser o nazwie kopanisti (o pieprzowym smaku).

Jadłospis Greka

Na greckim stole w czasie obiadu może pojawić się ryba z rusztu, koniecznie z sałatką zrobioną na oliwie z oliwek, musaka (zapiekanka z ziemniaków, bakłażana i cukinii), suvlaki, (szaszłyki z mięsa jagnięcego lub wieprzowego z pomidorami, ogórkiem, cebulą i pikantnym sosem). Tradycyjny grecki sostzatziki jest podawany jako dodatek do dań z grilla oraz rozmaitych potraw smażonych i pieczonych, jednak oryginalnie używany jest jako dip. Do jego przygotowania używa się poszatkowanych kawałków ogórka, rozdrobnionego czosnku, jogurtu, octu winnego, oliwy z oliwek i przypraw.
Wśród dań mięsnych szczególnie godne polecenia są kotlety cielęce oraz baranina. Pośród serwowanych w Grecji ryb są zarówno te, popularne również w innych zakątkach Europy, jak i gatunki egzotyczne jak czerwony cefal, leszcz złotogłowy, morski okoń czy leszcz morski - ich wspólną cechą poza niezwykłym sposobem przyrządzania jest niezwykle wysoka cena.

Koniecznym dodatkiem greckiej kuchni jest lokalne wino. Jednym z popularniejszych rodzajów wina jest retsina, młode wino przyprawione żywicą sosnową. Jako aperitif serwuje się anyżową wódkę Ouzo z dodatkiem zimnej wody. Ouzo jest 48-procentowym alkoholem, destylowanym z zacieru winogronowego pozostałego po wyrobie wina, Grecja produkuje kilkanaście odmian tego trunku.

Popularnymi w Grecji przekąskami są ciasta jak tirópittes (ciasto z serem) czy spanokópitta (ciasto ze szpinakiem). Grecy tak jak inne południowe nacje szczególnie lubią popołudniowe i wieczorne biesiadowanie. Podczas spotkań na stołach pojawiają się m.in. greckie gołąbki zwane dolman, w których liście kapusty zastępują liście winogron. Poza tym Grecy rozsmakowali się w smażonych w cieście kalmarach czy sałatce z ośmiornic, Grecy lubią też wszelkiego rodzaju zapiekanki i tak dużą konkurencją dla musaki jestbriam (czyli zapiekanka z cukinii, ziemniaków i pomidorów z dodatkiem mozzarelli). Do tego typu potraw podawane są duszone jarzyny lub lekkie sałatki. Na stołach Grecji zawsze pojawia się przy okazji posiłków mnóstwo dodatków takich jak chleb, frytki czy taramas (sałatka z ikry).

Przykładowe danie - musaka (wg przepisu Theofilosa Vafidis`a)
Składniki:

• 
  mięso mielone

• 
  ziemniaki

• 
  bakłażan, cukinia, cebula

• 
  mleko

• 
  olej

• 
  koncentrat pomidorowy

• 
  mąka

• 
  żółty ser

• 
  jajka

• 
  sól, pieprze, cukier, cynamon, liście laurowe, ziele angielskie, goździki, gałka muszkatałowa

Ziemniaki, bakłażan i cukinię pokroić należy w plastry i obsmażyć na oleju. Cebulę zmieszać z olejem i na tym smażyć mięso mielone, następnie dodać koncentrat pomidorowy, wodę, doprawić, wrzucić liść laurowy i dusić (cynamon dodawać jako ostatni). Sos beszamelowy przygotować z zasmażki (mąka i masło) rozcieńczonej mlekiem i doprawionej solą, pieprzem i gałką muszkatałową, na końcu dodać ser żółty i roztrzepane jajka. Obsmażone warzywa ułożyć na blasze (ziemniaki, dalej bakłażan i cukinia) na nie położyć mięso, uklepać i zalać sosem. Piec w piekarniku, w temperaturze 180 st. C, około pół godziny.

---