Kuchnia gruzińska

Różnorodność i niezwykłe bogactwo smaków kuchnia gruzińska zawdzięcza przede wszystkim położeniu. Łagodny klimat zapewnia obfite płody rolne oraz mnogość przypraw. Gruzińska kuchnia słynie z ogromnej ilości mięs, ryb, warzyw i serów, unikalne są w niej również przyprawy i marynaty.

Popularne potrawy

Chaczalpuri (khaczalpuri) czy chinkali to dania charakterystyczne dla gruzińskiej części Kaukazu. Chaczalpuri jest cienkim ciastem nadziewanym słonym serem, zaś chinkali rodzajem pieroga, który faszeruje się mięsem, różni się on od znanych w Polsce pierogów specyficznym kształtem. Odmianą chaczalpuri, czyli placka serowego jest megruli, które podaje się z serem na wierzchu. Dużą popularnością wśród odwiedzających Gruzję turystów cieszy się też lobio, czyli potrawa z fasoli, która zależnie od regionu podawana jest z innymi składnikami, podaje się ją w glinianych misach posypaną kolendrą.

Gruzini mają też słabość do przekąsek. Latem szczególnie chętnie podaje się w Gruzji sałatki na pazie pomidorów, do których dodawana jest bazylia oraz olej słonecznikowy. Jako przekąski w Gruzji podaje się też delikatne sery, np. ser sulguni zapiekany z masłem oraz inne odmiany serów z dodatkiem świeżych lub suszonych ziół. Warzywa poddaje się duszeniu lub smaży się i podaje z sosami na bazie orzechów, czosnku i octu. W restauracjach po złożeniu zamówienia, a przed podaniem danie głównego lądują różnego rodzaju pieczywa, sery i domowe lemoniady.

Na gruzińskim stole można znaleźć też zielone pomidory i bakłażany, dolma to właśnie bakłażany, papryka i zielone pomidory nadziewane pastą orzechową, w której nie brak octu i szczególnie popularnych w Gruzji nasion granatu. W gruzińskich restauracjach do przekąsek bywa podawany pszenny chleb szoti lub trójkątne placki kukurydziane mcchadi, które wypieka się na specjalnie do tego przygotowanych glinianych patelniach. W kuchni gruzińskiej szczególne miejsce zajmują też orzechy włoskie, które stosowane są jako przekąska, element masy do nadziewania warzyw i dodatek do wielu potraw.

Wśród mięs szczególna uwagę zwraca popularny na obszarach kaukaskich mcwadi - szaszłyk posypany przyprawami czy kupdari - placek z mięsnym wkładem. Gruzini wyspecjalizowali się też w przyprawianiu baraniny. Wiele rodzajów mięs podawanych jest w niemal niezmieniony sposób jak przed wiekami. Kaukascy pasterze zasłynęli z tego, że potrafili przechowywać mięso miesiącami, np. umieszczając je w zimnych, górskich strumykach. Do dziś w niektórych regionach kraju można skosztować mięsiw zawijanych w bydlęcą skórę i gotowanych w kotłach. Kiedyś dzięki tym metodom mięsa mogły przetrwać nawet rok, dziś ten sposób pozwala docenić zupełnie nieznane w zachodniej części kontynentu walory smakowe.

Najlepsze potrawy kuchni gruzińskiej można zjeść w małych restauracjach lub jadłodajniach na obrzeżach miast. Co prawda zachodniego turystę może odstraszyć nieco wystrój w takich miejscach, ale walory smakowe dań są niepodważalne.

Wino

Szczególne miejsce w gruzińskiej kuchni zajmuje wino, którego ojczyzną jest właśnie Kaukaz. Wina są wytwarzane niemal na całym obszarze Gruzji, na terenie kraju uprawia się ponad 500 gatunków rdzennych winorośli, a do tego doliczyć należy jeszcze odmiany międzynarodowe. Gruzini piją dużo wina, jednak większość win ma niską zawartość alkoholu (10-12 proc.). na rynku dostępne są wina wszelkiego rodzaju np. półsłodkie czerwone Achaszeni czy Kindzmarauli, białe wytrawne Tibaani, Ereti czy Napareuli. Z alkoholi mocniejszych największą popularnością cieszy się wódka wytwarzana z winogron - czacza, która może mieć od 50 do nawet 70 procent alkoholu.

Przykładowe danie - chinkali

• 
  4 szklanki mąki

• 
  1,5 łyżeczki soli

• 
  1,5 łyżeczki przegotowanej wody

• 
  0,5 kg mielonego mięsa wołowego

• 
  2-3 małe cebule

• 
  0,5 szklanki bulionu wołowego

• 
  pieprz, kminek

Mąkę wymieszać z solą i wodą, ugniatać kilka minut do osiągnięcia zwartej masy, po czym odstawić na około 30-40 minut.
Mięso wymieszać przyprawami i bulionem, dodać drobno startą cebulę. Ciasto podzielić na 20-25 części, każdą z nich rozwałkować i zrobić z niej krążek o średnicy 10-15 cm. Na środku umieścić farsz, a następnie na brzegach krążków zrobić fałdki , tak, by można było je zawinąć, a farsz zamknąć wewnątrz ciasta w coś na kształt sakiewki (należy zadbać o to, by pierożki były szczelnie zamknięte). Chinkali wrzuca się do gotującej się, posolonej wody na około 15 minut.

---